Στην υγειά της ασθένειας!

Πρόσφατα είχα κουβέντα σχετικά με ένα νόμο του κράτους, τον 4139/2013 (ΦΕΚ Α΄74), ο οποίος στο άρθρο 68, παρ. 3 κάνει λόγο ότι:


"Δεν συνιστά δωροδοκία η απλή υλική παροχή προς έκφραση ευγνωμοσύνης".


Και το θέμα της κουβέντας μου, κατέληξε να είναι γύρω από την έννοια της ευγνωμοσύνης και πώς αυτή εκφράζεται ή πρέπει να εκφράζεται. Θα προσυπογράψω ότι η διάταξη αυτή, νομιμοποιεί, ή για να το πω πιο απλά, ότι δίνει χώρο σε πολλούς (που τους αρέσει να παρακολουθούν τον κόσμο μέσα από παραθυράκια, φακελάκια, και λοιπά κοντόφθαλμα γυαλάκια), να μπορέσουν απρόσκοπτα και -πλέον- με τις ευλογίες του νόμου και της ηθικής, να συνεχίζουν και να συνεχίζουν ετούτο το κράτος να απομυζούν και να το σαπίζουν...

Διότι, αγαπητοί μου, πώς μπορεί η απέραντη έννοια της ευγνωμοσύνης να χωρέσει σε και να καθοριστεί από τις στενές γραμμές (μιάμιση για την ακρίβεια) ενός νόμου; Πώς μπορεί ένα γραπτό να μιλήσει για κάτι που δεν μπορεί να καταγραφεί, παρά μόνο να βιωθεί; Πώς μπορεί κάποιος να ορίσει τον ευγνώμονα, όταν κινδυνεύει να περιγράψει τελικά τον... αγνώμονα (=αχάριστο);


Ποιος κύριος δικαστής, θα κρίνει τι είναι από ευγνωμοσύνη και τι όχι;

Ποιος έρημος ασθενής θα κρίνει πώς πρέπει να δείξει την ευγνωμοσύνη του απέναντι σε έναν σωτήρα ιατρό, όταν το κατεστημένο υποδεικνύει έναν μόνο τρόπο, που κλείνεται μέσα σε ένα φακελάκι;

Ποιος ξερόλας ιατρός θα κρίνει πώς πρέπει να δείξει την ευγνωμοσύνη του ένας ασθενής, όταν στο νου του πρέπει να έχει ότι αυτό που κάνει, οφείλει να το κάνει (το "οφείλει", εννοείται με μια συνειδησιακή απόχρωση, ίσως απέναντι στον ιπποκρατικό όρκο για παράδειγμα) χωρίς να κοιτάξει τίποτε άλλο; Μάλιστα, οφείλει "να κάνει το καλό και να το ρίξει στο γιαλό, και μάλιστα γρήγορα, και μάλιστα να μην ζητήσει και κανένα αντάλλαγμα...", όπως είπε και ένας καρδιολόγος. 

Ξέρετε, ο κόσμος, δεν πρέπει να είναι ο υπόλογος, ούτε ο ιατρός ο υπαίτιος, μιας διαστρεβλωμένης κατάστασης. Αν εγώ είμαι κακοπληρωμένος ιατρός, αν δουλεύω σε δουλικές συνθήκες, αν νοιώθω κοινωνική αδικία όταν η γειτόνισσά μου που βάφει νύχια και βγάζει φρύδια στο "νύχι-νύχι" για παράδειγμα, δεν μου φταίει ο καημένος ο κοσμάκης. Μου φταίει το υπουργείο, το κράτος, η εξουσία, η κακή παιδεία μας. Αν πρέπει να ζητήσω από κάποιον τον λόγο, είναι αυτούς με τους οποίους κάνω τη σύμβαση, δηλαδή το γαμημένο το κράτος, και αυτό όχι γιατί δεν είναι εντάξει απέναντί μου, αλλά γιατί τελικά βιάζοντας εμένα τον ιατρό, δεν είναι εκείνο εντάξει απέναντι στους πολίτες, όπως εξάλλου είχαμε συμφωνήσει... Άρα, αν έπρεπε να νοιώθουμε θυμό, είναι επειδή το κράτος χρησιμοποιεί το κορμί μας ως έναν ακόμα κρίκο σε εκείνη τη μακρυά χαλύβδινη αλυσίδα με την οποία μαστιγώνει την πλάτη των πολιτών, επί χρόνια τώρα... και του αφήνει βαθιά εντυπωμένα τα άσβηστα σημάδια του...

Δεν είναι ο πολίτης, ο δότης, αλλά ο αποδέκτης. Και την ευγνωμοσύνη του ξέρει να την δείχνει με πολύ πιο απλούς τρόπους, σίγουρα όχι υλικούς. Αν ένας ιατρός, επιθυμεί τον υλικό τρόπο, νομίζω έχει κάπου μπερδευτεί στο τι προσφέρει και τι ζητά από αυτήν την υπηρεσία που παρέχει...

Η ευγνωμοσύνη του κόσμου, κατάσταση αμιγώς συναισθηματική, δείχνεται, δεν κρύβεται. Μοιράζεται, δεν καταγράφεται. Δείχνεται με το βλέμμα, με την ένταση που σου σφίγγει το χέρι ο ασθενής ή ο συγγενής του όταν τους σώσεις, με την αγωνία που έχει να σε χαιρετήσει όταν σε δει κάπου εκτός νοσοκομείου... 

Δεν χρειάζονται πολλά για να φανερωθεί η ευγνωμοσύνη.

Χρειάζονται όμως πολλά, για να αφανιστεί η αγνωμοσύνη, από τούτο το πολύπαθο εν σήψη σύστημα, βρισκόμενο σε πολυοργανική ανεπάρκεια...

Τάση προς αυτανάφλεξη...

"Ενώ η παραγωγή ανθρώπινων αποβλήτων συνεχίζεται ανεμπόδιστη (αν μη τι άλλο, αυξάνεται σε όγκο εξαιτίας των διαδικασιών της παγκοσμιοποίησης), η βιομηχανία διάθεσης ανθρώπινων αποβλήτων έχει βρεθεί σε πολύ δύσκολη θέση. Οι παλαιοί τρόποι περιορισμού των ανθρώπινων αποβλήτων δεν είναι πλέον εφικτοί και δεν έχουν εφευρεθεί νέοι τρόποι που θα μπορούσαν να τεθούν σε εφαρμογή. Ανθρώπινα απόβλητα στοιβάζονται ως αποτέλεσμα των λανθασμένων τακτικών της παγκόσμιας αταξίας και πολλαπλασιάζονται οι πρώτες ενδείξεις για την τάση αυτών των αποβλήτων προς αυτανάφλεξη και έκρηξη."

(αναδημοσίευση χωρίς άδεια, από το "Παγκοσμιοποίηση του Ρατσισμού", των Donaldo Macedo, Panayota Gounari, σελ. 82, των εκδ. ΕΠΙΚΕΝΤΡΟ, 2008)


Διαβάζοντας αυτό το απόσπασμα, μου ήρθε στο μυαλό ένα βιντεάκι που είχα δει κάποτε...

Σωθήκαν και τα γιατρικά

Ξεράθηκαν και τα κλαριά

Κοιτάς τα μονοπάτια της ζωής, και είναι φοβερά...

Κοιτάς, ξανακοιτάς, και είναι γλιστερά...

Κάποια απόκρυμνα και μακρινά...

Άλλα, σιμά σου μα βουβά...

Πολλά, αίφνης, σαν του κάτω κόσμου τα πλεκτά...

--------------------------0--------------------------

Και λίγα, ανεμοδαρμένα σε γυμνόστηθα κλαριά...

Μόνο με τα ίχνη φυλαχτά, 

Άλλα, με τ' απομεινάρια, σφαλιστά, 

Και λίγα, με τ' ανάστημα ψηλά,

να σου θυμίζουν της ζωής τα δυνατά,

 να σου θυμίζουν να κοιτάς μπροστά.

--------------------------0--------------------------

Είναι όμως και άλλα, ελάχιστα ορατά,

καλά κρυμμένα στης ψυχής μας τα βαθιά, 

που μας καλούνε να διαλέξουμε συνειδητά

ανάμεσα στη σύμπραξη 

ή τη μοναξιά

ανάμεσα στην παγωνιά

ή τη φωτιά

Συνειδητή απειλή, 

Υποσυνείδητη επιλογή...

Απ' τη μια να δακρύζει της ζωής το νέι...

και τους καημούς της άρνησης με αμανέ να λέει...


"Εγείραν τα κλωνάρια μου"
Παραδοσιακό
Ερμηνεία: Μάρθα Φριντζήλα

και απ' την άλλη, η λογική του DNA, 

που το αναθεματισμένο, την αλήθεια φαίνεται να λέει...


"DNA"
by Ludovico Einaudi

Συμπέρασμα; 

Ήδη απαντημένο για αυτούς που αναζητούν συν-πέρασμα...

Και αν οι ατραποί είναι στενοί και δύσβατοι, παγωμένοι, γλιστεροί;

Αν σωθούν τα γιατρικά και η καρδιά ανεπαρκεί;

Τότε, κλείνεις τα μάτια και πας ντουγρού προς τα εκεί...

που η φαύλη ανεπάρκεια σε καλεί...
να κατεβείς στα χαμηλά, ένα ένα το σκαλί...

ξέρω, σε πονά πολύ...

Μόνο έτσι όμως, θα διαγράψεις διαδρομή...

και μαζί θα διαγράψεις όλα της ζωής τα όχι και τα μη...

by astromonos

Υ.Γ.:Οι φωτό από πρόσφατη ανάβαση στο Βίτσι, σε μια προσπάθεια να αναμετρηθώ με τα βίτσι-α μου...

Αυτό το νέο αντικείμενο...

Μια νέα επιστήμη, ένα νέο διακριτό επιστημονικό αντικείμενο... 

που ασχολείται με τα υποκείμενα, μέσα από -τί άλλο, αναγκαστικά;- μια υποκειμενική ματιά...


Είναι ένας δρόμος που με συνεπαίρνει όταν τον ακολουθώ... 
αλλά και με αποπαίρνει όταν τον παρεκτοπίζω...

Μια, θέλω να πιστεύω, καλή προσέγγιση του αντικειμένου, είναι αυτή αύριο στη Στέγη Γραμμάτων και Τεχνών.

Ελπίζω να σας αρέσει!

Και η τιμή της πατρίδας στα σκουπίδια...

Η κοινωνία μας, θέλει κυρίως το αποτέλεσμα, αυτό είναι γνωστό. Το ότι το θέλει όμως, με κάθε κόστος και απώλεια, αυτό ίσως είναι λιγότερο γνωστό, μα αυτό είναι το περισσότερο καταστροφικό για αυτήν και τους πολίτες της.

Συνέχεια σου προτάσσει το θέμα της καριέρας, το θέμα της επιτυχίας, της εμπεριστατωμένης γνώσης, μα κυρίως της εξειδικευμένης γνώσης, ως ένα κατόρθωμα, μια ανταμοιβή της προσπάθειά σου, κάτι το οποίο φυσικά ενέχει εξουσιαστικά χαρακτηριστικά, καθώς σου αποδεικνύει ότι μπόρεσες και τιθάσευσες τον εαυτό σου και τους άλλους...

Πόσο εξουσία κρυμμένη στην τόση επιτυχία την αποδεδειγμένη;

Συνέχεια σου προτάσσει εκείνο το βασανιστικό "θα μπορούσες να έκανες αυτό... και να γινόσουν εκείνο...", το οποίο κάπου νοθεύει το όνειρο με την ψύχωση... κάτι το οποίο φυσικά εντάσσεται στα ψυχοπαθολογικά χαρακτηριστικά μιας νοσηρής κοινωνίας, που αφήνει στην άκρη τα πηγαία και αληθινά όνειρα και τα αντικαθιστά (με παρόμοιο τρόπο που γίνονται οι μεταλλάξεις στη βιολογία) με κάτι το οποίο είναι κατασκευασμένο, δηλητηριασμένο και κατευθυνόμενο... 

Συμπέρασμα: όνειρα και αυτά μεταλλαγμένα...

Οι καριέρες σε περιμένουν, όπως και οι καρέκλες σε περιμένουν... Τα βιβλία, οι "σπουδαίες" ιδέες και σπουδές, οι μεγάλοι δρόμοι... είναι εκεί και περιμένουν. Αν τις προσπεράσεις ξερνούν χολή και σου κουνούν το χέρι δημιουργώντας σου την αίσθηση της προδοσίας... Πρόδωσες μια  ιδέα, την δική σου την ιδέα, άρα τελικά τον εαυτό σου... Μια έντεχνη προσπάθεια από τους ηγούντες της κοινωνίας, να σε αυτοκαταστρέψουν... Εσύ ο ίδιος αυτομαστιγώνεσαι, αυτολογοκρίνεσαι, αυτοτιμωρείσαι, αυτοδικάζεσαι, τελικά... καταδικάζεσαι σε αιώνια υποταγή και σε αιώνια ήττα, γιατί ο ποιητής είναι εκεί και το φωνάζει, μα εσύ δεν τον ακούς! Είναι εκεί και σου εξηγεί, μα εσύ δεν ακούς. Είναι εκεί... πάντα ήταν εκεί, από πολύ παλιά... μα εσύ δεν ήσουν ούτε εκεί, ούτε παλιά, ούτε τώρα. Εσύ λείπεις. Όλοι λείπουν. Ακόμα και τα όνειρά σου λείπουν. Τα όνειρά σου τελικά, λείπουν γιατί λυπούν με τη νόθευσή τους και την αυτοαναίρεσή τους...

Συμπέρασμα: όνειρα και αυτά εκλιπόντα...

Συνέχεια θυμάμαι εκείνη τη φοβερή άποψη ενός καθηγητή μου στην Ιατρική, που έλεγε ότι όσο εξειδικεύεται ένας άνθρωπος στη γνώση, από τη μια βαθαίνει η πληροφόρησή του για ένα θέμα, ενώ απ' την άλλη στενεύει το εύρος των θεμάτων του, μέχρι να φτάσει τελικά αυτός ο ίδιος άνθρωπος να γνωρίζει τα πάντα (απείρως βαθύ επίπεδο) για το τίποτα (απείρως στενό φάσμα)!

Δεν ξέρω βέβαια αν αυτό είναι και ο στόχος ή το νόημα της ζωής, καθώς με έχει απασχολήσει πολύ στη ζωή μου το κατά πόσον τα πάντα χωρούν στο τίποτα, ή λόγο στενότητος χώρου τελικά, καταφέρνουν τα πάντα να στενο-χωρούν για το τίποτα...

Και αν όλα αυτά για το τίποτα λοιπόν, ποιο το νόημα των πάντων;

Καταλαβαίνει κανείς; Ή πιο σωστά, (μιας και είπαμε ότι δεν ακούς), ακούει κανείς;

"Farytale"

by Ludovico Einaudi

Απορώ και εξίσταμαι...

Πρόσφατα βρέθηκα σε ένα γάμο στα Μεσόγεια Αττικής. Είναι μια περιοχή που πάντα με δυσκόλευε να κινηθώ, να προσανατολιστώ και να ανασάνω βρε αδερφέ! Βάσανο μεγάλο δηλαδή! 

Μεγάλοι δρόμοι, πολλοί δρόμοι, γέφυρες από πάνω, άλλες από κάτω, άλλες παραδίπλα, διασταυρώσεις, ξαναμανά διασταυρώσεις... και νοιώθω μπλεγμένος σε μια πλεχτάνη του οδοστρώματος! Νοιώθω σαν να μπαίνω μέσα στη γη και να μην μπορώ να βγώ... 

Και τα σπίτια, τόσο μακρυά το ένα από το άλλο, διάσπαρτα και απομονωμένα...

Προσπαθώντας να αναλύσω γιατί αυτή η αίσθηση, νομίζω με έχει σημαδέψει ένα σπουδαίο κομμάτι από το "Χρονικό" των Κ.Χ. Μύρη - Γ. Μαρκόπουλου που μιλάει για κάποια άλλη απομόνωση, για κάποια άλλα βάσανα, για κάποια άλλη νύφη...


Και το ερώτημα παραμένει:

"Απορώ και εξίσταμαι, τι περιμένεις νύμφη μου ανύμφευτη;"

"Μια νύχτα στα Μεσόγεια"

Στίχοι: Κ.Χ. Μύρης

Μουσική-Ερμηνεία: Γ. Μαρκόπουλος

Μια νύχτα στα Μεσόγεια 

τον 'πιάσαν καταδότες 

σφαλίσαν τα υπόγεια 

κλειδώσανε τις πόρτες 

βάλαν μπροστά τις μηχανές 

και γυάλισαν τις μπότες. 

Απορώ και εξίσταμαι 

τι περιμένεις νύφη μου 

ανύμφευτη. 

Δυο νύχτες το μαστίγιο 

του όργωνε τις πλάτες 

στο πιάνο κηροπήγιο 

φωτίζει το βασανιστή 

να παίζει μ' ένα βιολιστή 

Μπετόβεν και σονάτες.

50 επιλογές φύλου ?

Η Ανθρωπολογία είναι μια επιστήμη που εξυμνεί τη διαφορετικότητα, που εξηγεί το ξεχωριστό, που ρίχνει φως και δίνει χώρο στο ιδιαίτερο. Η ατομικότητα προστατεύεται ως συστατικό στοιχείο της κοινωνίας, την οποία καθορίζει, μα και ταυτόχρονα, καθορίζεται από αυτήν.

Ο πλουραλισμός είναι πυλώνας της Ανθρωπολογίας. 

Ο πλουραλισμος όμως, χωρίς όρια;

Εγώ, θα ρωτούσα, ο πλουραλισμός χωρίς όργια;


Τι εννοώ. Η Ανθρωπολογία κατά βάθος, μέσα από την πολυεπίπεδη και πολυσχιδή ανάλυση και εξήγηση της συμπεριφοράς του Άλλου, νομίζω σε βάζει μπροστά σε μια διαπίστωση:

"Όλοι έχουν δίκιο και όλα δικαιολογούνται με κάποιον τρόπο". 

Με αυτόν τον τρόπο όμως, χάνεις το δικό σου το δίκιο, (αν ποτέ το είχες βρει βέβαια!). Αν όλοι δηλαδή, έχουν δίκιο, εσύ ποιον να πιστέψεις, ποιον να προασπίσεις, με ποιον να συμπορευτείς; Ο Εαυτός σου, τι θέση κατέχει ανάμεσα στους Άλλους Εαυτούς;

Έτσι, ο συλλογισμός σου, αναγκαστικά καταλήγει στο ίδιο το... Χάος! Δεν ξέρεις από πού να το πιάσεις, και προς τα πού να το πας. Τελικά, παραδίνεις το πνεύμα σου στη δίνη των καιρών και αφήνεις το σώμα σου να συγκρούεται με τα άπειρα σωματίδια που το πυροβολούν καθημερινά, συνειδητά ή ασυνείδητα...

Η Ανθρωπολογία, είναι μια πλωτή επιστήμη, χωρίς άγκυρες, που βολοδέρνει, εκεί ακριβώς που ο άνθρωπος κολυμπά στο βυθό της ψυχής του, αμέριμνος, γυμνός, χωρίς σωσίβιο... Η Ανθρωπολογία, νομίζω είναι καταδικασμένη και αυτή να αποδέχεται καταστάσεις, όπως το μυαλό του ανθρώπου τόσο καλά έχει μάθει μέσα από την εξέλιξη, τόσα χρόνια να κάνει...

Τι γίνεται όμως όταν αυτή η εξέλιξη, σε οδηγεί με μαθηματική ακρίβεια, εκεί από όπου ξεκίνησες, δηλαδή στο ίδιο το... Χάος; Τότε, νομίζω μιλάμε για (αυτό που στα μαθηματικά λέγεται) ταυτόσημο, και  δεν είναι άλλο από ό,τι γεννά την ταυτότητα, τη βασική εκείνη έννοια δηλαδή που βρίσκεται στο επίκεντρο της Ανθρωπολογίας...


Εξάλλου, 

Χάος ει και εις Χάος απελεύσει...


Τι να μας πει παραπάνω το φατσοβιβλίο (Facebook) δηλαδή;

Terms such as “social values” may elicit a collective squirm...

Εμείς οι ιατροί δύσκολα βλέπουμε τον άνθρωπο ως συναισθηματικό ον, καθότι το απομονώνουμε από την ολότητά του και το φυλακίζουμε μοναχά στο σώμα του, ξέχωρα από την κοινωνική του υπόσταση, την προσωπική του ταυτότητα, την μοναδική οντότητά του. Αυτή η απομόνωση, δεν είναι άραγε ρατσιστικό στοιχείο με βάση τα όσα λέγαμε στην προηγούμενη ανάρτηση;!

Αυτή η πρακτική ακόμα και όταν αναγνωρίζεται ως λάθος και δημοσιεύεται σε ένα από τα μεγαλύτερα περιοδικά με ένα από τους μεγαλύτερους impact factors, έχει ελάχιστο, ανύπαρκτο πιο σωστά, πραγματικό αντίκτυπο (impact) στην καθημερινή κλινική πρακτική μας. Άρα, αν είναι ανύπαρκτο πώς το βλέπουμε, θα αναρωτηθεί εύλογα ο αγαπητός αναγνώστης και θα έχει και δίκιο... Η απάντηση είναι απλή: κάποιοι από εμάς, τον διατηρούμε στη φαντασία μας και στις καρδιές μας αυτόν τον αντίκτυπο, διότι εξάλλου μόνο εκεί εντοπίζεται το συναίσθημα. Εκεί, μόνο εκεί, πέρα από βιβλία, διδαχές, ή άλλες παραινέσεις... 

Εκεί, που μόνο μια ανθρωπολογική ματιά, μπορεί να διεισδύσει...



Y.Γ.: Θυμάμαι έναν καθηγητή Ανατομίας στο 2ο έτος, Τρουπής με τ' όνομα!, να μας λέει με στόμφο: "το νου σας ρεμάλια στον μαστό της γυναίκας! αν πάθει κάτι ο μαστός της χάνει ολάκερη τη θηλυκότητά της, ή πιο σωστά, ολάκερη την ύπαρξή της... γι' αυτό πάντα να ψηλαφάτε τους μαστούς των γυναικών!! Ακούτε; Πάντα!!"

Αν ο κρυφός ερχόμενος δεν έχασε το δρόμο...

Ένας παππούς στην Καστοριά, αφού έχασε τη γυναίκα του πριν κάποια χρόνια, έκανε πέτρα την καρδιά του και δώρισε τα όργανά της για μεταμόσχευση. Όμως, η καρδιά του, όπως είπαμε, πέτρωσε, και έπαθε αμέσως μετά έμφραγμα, το οποίο τον οδήγησε να κάνει τελικά διπλό bypass.

Αυτός ο παππούλης λοιπόν, έρχεται συχνά πυκνά και του μετράω την πίεση στο ιατρείο του Ερυθρού Σταυρού, όπου προσφέρουμε κάποια απογεύματα τις ταπεινές υπηρεσίες μας, εμείς οι μικροί ιατροί που τόσο η έννοια του Σταυρού (που κουβαλάμε), όσο και το χρώμα αυτού (για πάντα ερυθρό, όπως το αίμα), λες και μας έχουν με έναν μυστήριο τρόπο καθορίσει....

Σήμερα όμως, δεν ήρθε για την πίεση. Τον είδα αναψοκοκκινισμένο, αν και δεν έκανε ούτε κρύο ούτε ζέστη. Μπήκε κατευθείαν στο θέμα, παρ' ότι επέμενα να του μετρήσω την πίεση...:

"Θέλω Στρατάκο μου, να σου κάνω μια ερώτηση. Γιατί να μην μπορώ εγώ να γνωρίζω ποια άτομα πήραν τα όργανα της γυναίκας μου και αραιά και πού βρε παιδί μου, να παίρνω ένα τηλέφωνο και να ρωτώ τι κάνετε; πώς είστε; Επίσης, αναρωτιέμαι, αν -λέω αν-, τα όργανα της γυναίκας μου πήγαν σε μια άλλη γυναίκα που ίσως και αυτή να είναι μόνη και να είναι κοντά στην ηλικία μου, γιατί να μην μπορώ να τη βρω να τη ρωτήσω αν θέλει να μείνουμε μαζί και να κάνουμε παρέα, έτσι να ανταλλάζουμε δυο κουβέντες βρε Στρατάκο...;"

Πριν προλάβω να συγκροτήσω τη σκέψη μου και να του απαντήσω κάτι -έστω φαινομενικά- αληθές, πρόλαβε και μου ξεφούρνισε και τον δεύτερο καημό του:

"Πάω που λες σήμερα στη Νομαρχία, να μου γράψουν φάρμακα και μου είπαν ότι δεν είχαν άλλα νούμερα προτεραιότητας. Καθώς πήγαινα να φύγω, ήρθαν τρία άτομα, μπήκαν στο γραφείο άνετοι και ωραίοι και πήραν νούμερα για να πάνε να τους γράψουν εκείνη την ώρα φάρμακα... Καλά, τόσο άδικη αυτή η κοινωνία; Θα μπορούσα να κάνω φασαρία, αλλά συγκρατήθηκα, γιατί πλέον δεν ξέρω πότε θα με ξαναπροδώσει η καρδιά μου... Σε ρωτώ όμως βρε Στρατάκο, αυτή η κοινωνία, δεν έχει τίποτα να δώσει σε έναν άνθρωπο που έδωσε τα όργανα της γυναίκας του, που έπαθε έμφραγμα και το μόνο που ζητά είναι λίγο κατανόηση...;"

Πλέον, δεν έκανα καμία προσπάθεια συγκρότησης της σκέψης μου, γιατί μπροστά μου, έβλεπα μια συντετριμμένη ψυχή... Σε αυτές τις περιπτώσεις, μόνο η σιωπή μπορεί κάτι να πει...

Αφού ο παππούς κάθισε, μέχρι τότε ήταν όρθιος και μου τα εξιστορούσε όλα αυτά, του είπα μόνο:

"Μην μου στενοχωριέσαι κύριε Δανιήλ, κάνε το καλό και ρίξ' το στο γιαλό δεν λένε οι σοφοί αυτού του κόσμου; Εσύ όποτε θα δυσκολεύεσαι, θα περνάς από εδώ να τα λέμε λιγάκι, ε; Και τα φάρμακα θα μου τα φέρεις να στα γράψω εγώ."

Και καθώς έφευγε ο παππούς, στα αυτιά μου βούιζε εκείνος ο στίχος από το υπέροχο άσμα του "Χρονικού" του Μαρκόπουλου και του Κ.Χ. Μύρη που είχε τον τίτλο "Αρχάγγελος" και έλεγε: 

"Αν ο κρυφός ερχόμενος δεν έχασε το δρόμο θα φτάσει τα μεσάνυχτα μ' ένα κουπί στον ώμο..." 

Και οι τελευταίοι...;

Μια δόση αισιοδοξίας...

"Και οι τελευταίοι έσονται πρώτοι..."

Αλληλοαποκλειόμενα ή Αλληλοσυνδεόμενα;

Όταν εξετάστηκα στο πρώτο-πρώτο μάθημα στο τμήμα Κοινωνικής Ανθρωπολογίας (το οποίο ήταν ένα "παλούκι" που ακούει στο όνομα "Εθνογραφία μη Δυτικών κοινωνιών") ο καθηγητής μάς επεφύλαξε μια από τις ωραιότερες εκπλήξεις που έχω ζήσει σε εξέταση, μετατρέποντας την όλη φάση σε μια... έκσταση! Έβαλε μόνο ένα θέμα, κατά το οποίο μας αράδιαζε 4 λέξεις και μας έλεγε να γράψουμε τις σκέψεις μας για το πώς μπορούν αυτές οι 4 φαινομενικά αποκομμένες και ασύνδετες μεταξύ τους έννοιες, να συνδέονται... Το αποτέλεσμα ήταν ότι ανάμεσα στους περίπου 200 φοιτητές που δίναμε το μάθημά του, πέρασαν 4 μόνο φοιτητές (τυχαίο το νούμερο;): ένας που έγραψε 9, ένας 6 και οι άλλοι δυο από 5. Το 9 ανήκε σε έναν ιατρό, που περνούσε τυχαία απ' έξω και του άνοιξε την όρεξη για να πέσει με τα μούτρα σε αυτή τη σχολή...

Στην ίδια λογική βασιζόμενος, σήμερα σας ρωτώ πώς θα μπορούσαν οι κάτωθι 4 έννοιες να συνδέονται μεταξύ τους;

Λειψία, Φλαμουριά, Γκλαμουριά και Σούμπερτ

Μια πρόχειρη απάντηση, από τον ίδιο ιατρό που συνεχίζει να περνάει απ' έξω από αυτή τη σχολή, κάπου αναμεταξύ των εφημεριών του, θα μπορούσε να είναι η κάτωθι:


Η Λειψία, ξέρετε, ανήκει στη Γερμανία, μια χώρα με ιστορία μεγάλη στο ρατσισμό και την πολιτική απομόνωση...

Η Λειψία όμως, αν δεν το ξέρετε, πήρε το όνομά της από τη σλάβικη λέξη Lipsk, που σημαίνει "οικισμός με φλαμουριές"...

Και κάτω από αυτές τις φλαμουριές κάποιοι έχουν ονειρευτεί έναν κόσμο διαφορετικό, έναν κόσμο καθόλου απομονωμένο, έναν κόσμο αγκαλιασμένο...

"Στη βρύση τη βουνίσια σιμά είν’ η φλαμουριά, 

στον ίσκιο της καθόμουν να ονειρευτώ συχνά." 

(γερμανικό τραγούδι σε στίχους Wilhelm Müller και μουσική Franz Schubert)

Στη Λειψία όμως, κάπου στα 1915, έγινε και κάτι ακόμα. Εκδόθηκε ένα βιβλίο που τιτλοφορείται "Φυλή και Πολιτισµός" και αρχίζει με τα κάτωθι λόγια...

«Το φαινόµενο που ξενίζει περισσότερο στη σύγχρονη εποχή είναι η αύξηση των ενστίκτων που διχάζουν τους λαούς. Η απίστευτη εξέλιξη των συγκοινωνιών στον κόσµο µείωσε τις γεωγραφικές και τις πνευµατικές αποστάσεις ακόµη και ανάµεσα στους πιο αποµακρυσµένους λαούς, όµως, στον αντίποδα άνοιξαν ρήγµατα ανάµεσα στους λαούς και µέσα στους λαούς. Όλοι οι λαοί συνδέθηκαν στενά µε την παγκόσµια οικονοµία και τον παγκόσµιο πολιτισµό, εξαπλώθηκε η ιδέα της ειρήνης και πολλαπλασιάστηκαν οι πολυσχιδείς οργανωµένες προσπάθειες για σύγκλιση των λαών, όµως παράλληλα εµφανίστηκε η παράξενη τάση για επιστροφή στην οικονοµική και πολιτική αποµόνωση και η αναζωπύρωση του µίσους ενάντια σε κάθε ξένο και διαφορετικό».

...λόγια που από όνειρα, κατέληξαν σε εφιάλτη, καθώς έναν αιώνα μετά, φαίνονται τόσο επίκαιρα όσο ποτέ άλλοτε...

...λόγια που προσπαθούν να δείξουν στους ανθρώπους την κατάντιά τους, την υποδούλωσή τους, την απομόνωσή τους...

...λόγια από μικρούς ανθρώπους με μεγάλη ψυχή...

Η απομόνωση, ξέρετε, είναι η βασική προϋπόθεση του ρατσισμού, ο οποίος έχει ως κυρίαρχο χαρακτηριστικό τον αποκλεισμό. Τον αποκλεισμό του άλλου,  της προσωπικότητας του άλλου, των ονείρων του άλλου... Ο ρατσισμός, είναι ένα παιχνίδι αυτοβαυκαλισμού, δηθενιάς και φτιασιδωμένης γκλαμουριάς, καθώς χρησιμοποιείται από τους κατακτητές για να δικαιολογήσει τις πράξεις τους έναντι των κατακτημένων, από τους εξουσιαστές έναντι των εξουσιαζόμενων, από τους ισχυρούς έναντι των ανίσχυρων αυτού του κόσμου...


Ο Ρατσισμός, αγαπητοί μου, είναι το περιτύλιγμα του αποκλεισμού και της απομόνωσης. Είναι η προσπάθεια εσωστρέφειας, η τάση απόκρυψης...

Ο Ρατσισμός, αγαπητοί μου, είναι η προσπάθεια να μην διαδοθούν τα χρώματα της ζωής και οι εικόνες της ψυχής, όπως αυτή που αντίκρισαν σήμερα τα μάτια μου...

Ο Ρατσισμός, είναι ο αποκλεισμός της ψυχής μας από τα ερεθίσματα των άλλων ψυχών. Όσο αποδεχόμαστε αυτό το φαινόμενο, θα συνηγορούμε ώστε η ζωή μας να παραμένει Λειψή... και απομονωμένη στο Άβατόν της...




Υ.Γ.1: Οι δυο φωτό από έναν ωραίο περίπατο σήμερα γύρω απ' τη λίμνη...
Y.Γ.2: Τελικά είδατε που όλα μπορούν να συνδέονται με έναν μυστικό τρόπο, τον οποίο μόνο αυτοί που συνεχίζουν να αποκλείουν πράγματα, καταστάσεις και συνδέσεις αδυνατούν να αντικρύσουν;

Έρωτας Ψυχής

Μέρα που είναι...

"Ο έρωτας και ο χάροντας ίδιο σπαθί κρατούνε,

τον χάρο τον ενίκησα, τον έρωτα φοβούμαι..."

Το ξημέρωμα της ιδέας του φόβου...

Η βιωματική γνώση, νομίζω είναι ο καλύτερος τρόπος να μάθεις κάτι νέο. Δεν το ξεχνάς, αυτό που αγγίζει τη σάρκα σου, δεν το ξεχνάς, αυτό που αφήνει τα σημάδια στα κύτταρά σου.

Χτες, συνειδητοποίησα, από πού προέρχεται η λέξη "ξημέρωμα". Είναι από το ε-ξημέρωμα, την εξημέρωση δηλαδή, όλων εκείνων των άγριων και ζοφερών συναισθημάτων, που ξεπηδούν κατά τη διάρκεια της νυχτός, όλα εκείνα που φοβάσαι ή νομίζεις ότι φοβάσαι, όλα εκείνα που σε τρομάζουν και σε συνθλίβουν. Είναι η αυγή, εκείνη η πρώτη φωτεινή χαραγματιά του ορίζοντα, που λειτουργεί σαν ένα φρένο στο ξεφάντωμα του νυχτερινού πολέμου, σαν ένα όριο ανάμεσα σε τούτον και τον άλλον κόσμο... Η πρώτη εκείνη γραμμή, το λυκαυγές, είναι που βροντοφωνάζει: "λύκε αν σου κοτάει τώρα, βγες!", και έτσι σκορπά κάθε υποκόσμιο βρυχηθμό και τον ξαποστέλνει από εκεί που 'ρθε... Τα χρώματα της χαραυγής, είναι τα χρώματα της νίκης... 

Το φως, ήρθε! Έφτασε, για να εξημερώσει τα άγρια και τους αγρίους...

Πόσο μ' αρέσει το ξημέρωμα... Υπάρχει μια ηρεμία και μια ησυχία στη φύση, μια ανακούφιση από το νυχτερινό κάματο της συνεχούς αγωνίας... Μια ακόμα βαθιά ανάσα, για αυτά που -έστω πρόσκαιρα-, σιωπήσαν... Είναι εκείνη η ώρα της καταμέτρησης των θυμάτων του νυχτερινού εσωτερικού πολέμου. Της αναμέτρησης με το φόβο σου. Με την ιδέα του φόβου σου πιο σωστά. Είναι η ώρα, που -έστω πρόσκαιρα- νοιώθεις ότι επήλθε ανακωχή. Είναι η ώρα, που πάνω σε μια πέτρα ξαποστένεις το κουφάρι σου, αγναντεύεις το άγνωστο και υπόσχεσαι λαβωμένος: 

"μια ανάσα ρε πούστηδες, και θα επανέλθω...".

Η ιδέα του φόβου...

Πώς ξεπερνιέται η ιδέα του φόβου; Πώς πολεμάται αυτό το θεριό;


"Έχουµε πολίτευµα που δεν αντιγράφει των άλλων τους νόµους, αλλά πιο πολύ είµαστε εµείς παράδειγµα σε µερικούς παρά µιµητές τους. Κι έχει τούτο το πολίτευµα το όνοµα ∆ΗΜΟΚΡΑΤΙΑ, γιατί δε διοικούν οι λίγοι, αλλά οι περισσότεροι. Κι είναι όλοι οι πολίτες µπροστά στους νόµους ίσοι για τις ιδιωτικές τους διαφορές. Για την προσωπική όµως ανάδειξη και τις τιµές, καταπώς ξεχωρίζει καθένας σε κάτι προτιµιέται στα δηµόσια αξιώµατα, πιο πολύ γιατί είναι ικανός παρά γιατί τον ανάδειξε ο κλήρος. Ούτε πάλι κάποιος, επειδή είναι φτωχός, κι ενώ µπορεί να κάµει κάτι καλό στην πολιτεία, εµποδίζεται απ’αυτήν την ασήµαντη κοινωνική του θέση. Κι όχι µονάχα στη δηµόσια ζωή µας ζούµε ελεύθεροι, αλλά και στις καθηµερινές µας σχέσεις είµαστε λυτρωµένοι από την καχυποψία µεταξύ µας και δεν θυµώνουµε µε το γείτονά µας, αν κάτι καταπώς τον ευχαριστεί, ούτε παίρνουµε απέναντί του το ύφος του ενοχληµένου, πράγµα που µπορεί βέβαια να µην τον βλάφτει, σίγορα όµως τον στενοχωρεί. Κι ενώ στην ιδιωτική µας ζωή δεν ενοχλούµε ο ένας τον άλλο, στα δηµόσια πράγµατα δεν κάνουµε παρανοµίες από εσωτερική προπάντων παρόρµηση, υπακούοντας στους κάθε φορά άρχοντες µας και στους νόµους, ιδιαίτερα σε κείνους απ’αυτούς που έχουν ψηφιστεί για την προστασία των αδικηµένων και σ’ όσους, αν κι άγραφοι, όµως φέρνουν ντροπή αναµφισβήτητη στους παραβάτες.

Αγαπούµε το ωραίο στην απλότητα, αγαπούµε τα γράµµατα χωρίς να καταντούµε µαλθακοί. Τον πλούτο πιο πολύ τον έχουµε σαν ευκαιρία για έργα παρά σαν αφορµή για καυχησιές. Τη φτώχεια του να παραδέχεται κανείς δεν είναι ντροπή. Μεγαλύτερη ντροπή είναι να µην πασχίζει µε τη δουλειά να γλιτώσει απ’αυτήν. Μπορούµε οι ίδιοι να φροντίζουµε για τις δικές µας υποθέσεις και µαζί για τις δηµόσιες και µόλο που καθένας µας είναι απασχοληµένος µε τη δουλειά του, άλλος τούτη άλλος κείνη, δεν είµαστε γι’ αυτό λιγότερο κατατοπισµένοι και στα πολιτικά. Γιατί µονάχοι εµείς αυτόν που δεν παίρνει καθόλου µέρος σ’αυτά τον θεωρούµε όχι φιλήσυχο, αλλά άχρηστο, κι εµείς οι ίδιοι ή κάνουµε ορθές σκέψεις και προτάσεις πάνω στις υποθέσεις της πολιτείας ή, τουλάχιστον, παίρνουµε σωστές αποφάσεις γι’ αυτές, γιατί δε νοµίζουµε πως τα λόγια βλάφτουν τα έργα, αλλά ότι πιο πολύ βλάφτει να µη διαφωτιστούµε πιο µπροστά µε το λόγο για τα όσα πρέπει να κάνουµε. Γιατί και σε τούτο, αλήθεια, ξεχωρίζουµε, ώστε οι ίδιοι και πολύ τολµηροί να’µαστε και πολύ να συλλογιζόµαστε όσα θα επιχειρήσουµε. Ως προς αυτό, στους άλλους η άγνοια φέρνει τόλµη απερίσκεπτη κι η γνώση δισταγµό. Και πιο δυνατή ψυχή δίκαια θα λογαριαστεί πως έχουν εκείνοι που ξέρουν πεντακάθαρα και τα φοβερά και τα ευχάριστα κι όµως γι’αυτό δεν προσπαθούν ν’ αποφύγουν τους κινδύνους. Και στην εκδήλωση φιλικής διάθεσης απέναντι στους άλλους, είµαστε αντίθετοι µε τους πολλούς, γιατί αποχτούµε τους φίλους µας όχι µε το να µας ευεργετούν αλλά µε το να τους ευεργετούµε. Κι είναι ο ευεργέτης φίλος πιο σταθερός, γιατί προσπαθεί να διατηρεί τη χάρη που του χρωστιέται µε τη συµπάθειά του σ’αυτόν που έχει κάµει το καλό, ενώ κείνος που χρωστάει χάρη είναι λιγότερο πρόθυµος, επειδή ξέρει ότι την καλοσύνη του θα την κάµει όχι για να του χρωστούν χάρη, αλλά για να ξοφλήσει χρέος. Και µονάχοι εµείς βοηθούµε άφοβα τους άλλους, όχι τόσο από συµφεροντολογικούς υπολογισµούς όσο από τις άδολες φιλελεύθερες πεποιθήσεις µας. 

Για το άγνωστο της επιτυχίας του αγώνα βασίστηκαν στην ελπίδα, γι’ αυτό όµως που αντιµετώπισαν στην πράξη θεώρησαν χρέος τους να βασιστούν στον εαυτό τους. Και µέσα πια σ’αυτόν τον κίνδυνο προτίµησαν να αγωνιστούν και να πεθάνουν παρά να υποχωρήσουν και να σωθούν, κι έτσι την ντροπή να τους λένε δειλούς απόφυγαν, βάσταξαν όµως τον αγώνα, δίνοντας τη ζωή τους, και πάνω σε µιαν ελάχιστη στιγµή, κείνην ακριβώς που κρινόταν η τύχη τους, γλίτωσαν όχι από το φόβο, πιο πολύ απ’ την ιδέα του φόβου.

Γιατί προσφέροντας όλοι µαζί τη ζωή τους, έπαιρναν ξεχωριστά ο καθένας τον αγέραστο έπαινο και τον πιο λαµπρό τάφο, όχι τόσο αυτόν που κείτονται, όσο κείνον στον οποίο η δόξα τους µένει και µνηµονεύεται αιώνια σε κάθε ευκαιρία που παρουσιάζεται, είτε πρόκειται για λόγο είτε για δράση. Γιατί των µεγάλων αντρών τάφος είναι όλη η γη και σηµάδι της ύπαρξής τους δεν είναι µονάχα η επιγραφή µιας στήλης στην πατρίδα τους, αλλά και στις ξένες χώρες, µες στην ψυχή καθενός. Ζει άγραφη θύµηση, πιο πολύ για την απόφασή τους παρά για το έργο τους. Αυτοί λοιπόν εδώ, αφού σας γίνουν τώρα παράδειγµα και σκεφτείτε πως ευτυχία σηµαίνει ελευθερία και ελευθερία σηµαίνει αντρεία, να µην δειλιάζετε µπροστά στους κινδύνους του πολέµου. Γιατί δε θα ’ταν και τόσο δίκαιο να µη λογαριάζουν τη ζωή τους, όσοι δυστυχούν και δεν ελπίζουν σε κανένα καλό, αλλά όσοι στη ζωή που τους µένει κινδυνεύουν να πέσουν απ’ την ευτυχία στη δυστυχία, και που γι’ αυτούς η διαφορά θα είναι εξαιρετικά µεγάλη, αν συµβεί και αποτύχουν. Γιατί σ’έναν άντρα µε φρόνηµα, είναι πιο πικρή η ταπείνωση που ακολουθεί τη δειλία, παρά ο θάνατος που έρχεται χωρίς να τον νιώσει σε στιγµή δύναµης και κοινής ελπίδας."


(απόσπασμα από τον "Επιτάφιο Λόγο" του Περικλή, που κατεγράφη δια πένας Θουκυδίδη)

Αναρωτιέσαι λοιπόν, αγαπητέ αναγνώστη:

Ποιος είναι πιο μπροστά, είπαμε;

Ποιος έχει προοδεύσει;

Το βέλος του χρόνου ισχύει;

Πάμε μπρος ή πίσω τελικά;

Έχουμε σχέση με αυτούς τους ακραίους προγόνους...

εμείς οι σημερινοί ισημερινοί;

Ας αφήσουμε τα ονειρομάγια να μας απαντήσουν...

"Ονειρομάγια"

Στίχοι, Μουσική: Αργύρης Λούλατζης

Ερμηνεία: Αργύρης Λούλατζης, Χρήστος Θηβαίος

Ξέσπασε βροχή και ονειρομάγια 

πρόσωπά μου άγια 

θα' ρθω να σας βρω 

και μεσάνυχτα στων άστρων τη δροσιά 

τα απόκρυφα του κόσμου θα γεννώ 

Σε ονειρομάγια θα χαθώ 

τις ψυχές θα ενώσω και θα σε κρατώ 

Πρώτη μου ζωή και πρώτη μου αγάπη 

σε κρυσταλλένιο δάκρυ θα σ' ονειρευτώ 

Κι αν θα δω καιρό που αντίο θα σου πω 

σαν πορφυρό νερό τη γεύση σου κρατώ 

Σε ονειρομάγια θα χαθώ 

τις ψυχές θα ενώσω και θα σε κρατώ

Φιλοσοφούμεν άνευ μαλακίας...

Νομίζω πρόκειται για μια από τις πιο ταπεινές και ειλικρινείς προσεγγίσεις, χωρίς προγονοπληξία (καθότι δεν είναι οι πρόγονοί του ομιλητή) και χωρίς πάσης φύσεως μαλακία στον εγκέφαλο (άνευ μαλακίας όπως λέει και ο τίτλος της ανάρτησης), του διαχρονικά ελληνικού στοιχείου... Του αμόλυντου, θαρραλέου και πάντα φωτεινού ελληνικού στοιχείου...

φιλοκαλούμεν μετ' ευτελείας και φιλοσοφούμεν άνευ μαλακίας...

Ας έχετε τα φλουριά σας...

Ακούς το αηδονάκι...;

Έρχεται από πολύ μακρυά...

Ή μήπως από πολύ κοντά...;

Έρχεται πάντως, το ακούς...;

Άνοιξε σε παρακαλώ τα αυτιά σου και άκου...

Άνοιξε σε εκλιπαρώ την ψυχή σου και βάλτο μέσα...

Άκου το, άκου το...

Άχου το, άχου το...

Κελαηδά το κακόμοιρο...

Απαλά, σιγανά και ταπεινά, φωνάζει...

Φωνάζει για τα μεγάλα αυτού του κόσμου...

Για τα μεγάλα εγκλήματα...

Για τα μικρά αναστήματα...

Για τα ανύπαρκτα διακαιώματα...

Για τα υπαρκτά σωματικά συναθροίσματα...

Που βουλιάζουν στη σαπίλα της ματαιοδοξίας...

Και χάνονται απ' της Ιστορίας τα όμματα...

Άκου το αηδόνι...

Σε παρακαλώ...

Σε εκλιπαρώ...

Άκου το...

Άνοιξε την καρδιά σου και μπας το μέσα...

Τώρα που κρυώνει...

Τώρα που το κελάηδισμα

βραχνιάζει και τελειώνει...

by astromonos

"Τι καλά το λέει τ' αηδόνι"

Παραδοσιακό Θράκης

Ερμηνεία:

Κεχαγιόγλου Χρυσούλα

Σταυριανουδάκη Μαρία

Μέτσικα Χριστίνα

Που ’σουν εψές λεβέντη μου 
Κι αντιπροψές καλέ μου 
Τι καλά το λέει τ’ αηδόνι 

 Εψές ήμουν στους ουρανούς 
Κι αντιπροψές στους Άγιους 

Τον Άγγελό μου φίλευα 
Και τον Χριστό κερνούσα 

Και την κυρά την Παναγιά 
Την επαρακαλούσα 

Για να μου δώσει τα κλειδιά 
Κλειδιά του Παραδείσου 

Ν’ ανοίξω τον Παράδεισο 
Να μπω να σεργιανίσω 

Να δω που κάθονται οι φτωχοί 
Που κάθονται οι αρχοντάδες 

Στον ίσκιο κάθονται οι φτωχοί 
Στον ήλιο οι αρχοντάδες 

Και τους φτωχούς παρακαλούν 
Και τους παρακαλούνε 

Δώστε φτωχοί τον ίσκιο σας 
Και πάρτε τα φλουριά μας 

Ας έχουμε ‘μεις οι φτωχοί τον ίσκιο μας 
Και ας έχετε τα φλουριά σας