Εγωιστικό Γονίδιο



Πολύ το απόλαυσα. Το συγκαταλέγω ανάμεσα στα καλύτερα βιβλία που έχω διαβάσει. Με φοβερή απλότητα αποκαλύπτει την αλληλουχία. Με φοβερή άνεση ρίχνει άπλετο φως στα σκοτεινά μας μάτια. Με διαχρονικότητα και ακρίβεια σμιλεύει κάθε νόημα που κρύβεται πίσω από κάθε λέξη. Ο λόγος περί του "Εγωιστικού Γονιδίου", του Richard Dawkins.

Κάποιες σκέψεις επί όλων αυτών που διαβάζω εδώ και λίγες μέρες:

1. Με πόση ευκολία εξηγεί το πέρασμα, από τη φυσική στη χημεία, από εκεί στη βιολογία και εν τέλει στην ανθρωπολογία… Όλα αγαπητοί μου, οφείλονται στις τέσσερις δυνάμεις που κυριαρχούσαν και εξακολουθούν να κυριαρχούν στο σύμπαν: βαρυτική, ηλεκτρομαγνητική, ισχυρή και ασθενής πυρηνική ενέργεια. Αυτές οι δυνάμεις, είναι οι τέσσερις τοίχοι, που μέσα τους κρύβουν την εξέλιξη. Εξέλιξη από τα ανόργανα στα οργανικά, από τα άψυχα στα έμψυχα, από τα άυλα στα ζωντανά, από τους κρυστάλλους στους ανθρώπους. Ακολουθώντας έναν και μόνο κανόνα: όλα δημιουργούνται από τη συνισταμένη αυτών των δυνάμεων, σε σχέση με το περιβάλλον τους.

2. Ο άνθρωπος βρίσκεται σε ένα κομβικό σημείο της εξελικτικής αλυσίδας. Ο άνθρωπος σαν δημιούργημα των φυσικών δυνάμεων, έχει φτάσει στο σημείο, όχι μόνο να κατανοεί την μέχρι τώρα πορεία του, αλλά να μπορεί και να την αλλάξει, να την διαμορφώσει όπως θέλει (το
θέλει σημαίνει, όπως η τύχη θέλει, για να μην παρεξηγούμαι). Με άλλα λόγια, ο άνθρωπος είναι το μόνο είδος, που η εξέλιξη το έβαλε σε τέτοια θέση, που μπορεί να καθορίζει την εξέλιξη. Εξέλιξη εναντίον εξέλιξης δηλαδή! Φοβερό;! Ο άνθρωπος ακολουθώντας πιστά τα γονίδιά του, μπορεί σήμερα να μιλά για γονιδιακές θεραπείες, για παρέμβαση στο DNA, για κόψιμο και ράψιμο, σαν να μιλάμε για ρουχαλάκια… Αυτό θέλησε η τύχη, να δημιουργήσει ένα πλάσμα που κάποια μέρα θα στρεφόταν απέναντι στον ίδιο της τον εαυτό και στην ίδια την εξελικτική διαδικασία. Το τι θα ακολουθήσει δεν το γνωρίζει κανείς. Απλά παρακολουθούμε όλοι μαζί, τα πειράματα της φύσης (μας).

3. Τον Dawkins τον απασχόλησε πολύ το θέμα της ύπαρξης ή όχι αλτρουιστικών γονιδίων. Αν υπάρχουν αλτρουιστικά γονίδια, αυτά είναι παρά φύσει καταστάσεις. Είναι κάτι που κοντράρει την υπόλοιπη πλειοψηφία του εγωισμού, η οποία ό,τι κάνει το κάνει για καθαρό όφελός της. Είτε όμως πούμε ότι δεν υπάρχουν αλτρουιστικά γονίδια, είτε ότι υπάρχουν, και οι δυο ερμηνείες περνούν μέσα από το εγωιστικό κόσκινο:
δεν μπορώ να ξεφύγω από τις διαταγές των γονιδίων μου! Άρα, ακόμα και ο από γονιδίων αλτρουιστής, υπακούει εγωιστικά στην συμπεριφορά που του προστάζουν τα γονίδιά του. Πόσο δίκιο είχες αγαπητέ Αιρετικέ όταν έγραφες: … όσα κάνω αγαπητέ για σε, είναι απλώς για μένα… Συμπέρασμα: η πλειοψηφία των γεγονότων γύρω μας, έχει εγωιστική κατεύθυνση. Αν ο αλτρουισμός, είναι η μειοψηφία, και για αυτό δεν καταφέρνει πολλά προς τη δική του κατεύθυνση, δεν φταίει κανείς, παρά μόνο η ίδια η φύση με την Τύχη της.

Θα ήταν καλύτερος ο κόσμος μας αν υπήρχε περισσότερος αλτρουισμός;
Νομίζω πως ναι.

Πώς θα επιτευχθεί αυτό;
Αν αυξηθούν τα αλτρουιστικά γονίδια.

Και πώς θα γίνει αυτό;
Από τυχαίες μεταλλάξεις.

Φτάνει μόνο αυτό;
Όχι, χρειάζεται και κατάλληλο οικολογικό περιβάλλον που να κάνει την μετάλλαξη να λειτουργήσει με τρόπο ευνοϊκό για τους φέροντές της, ώστε να κατορθώσουν να αναπαραχθούν και να εξαπλωθούν.

Πώς θα γίνει πάλι αυτό;
Με το να διαδοθούν τέτοιες ιδέες, ώστε να δημιουργήσουν αυτό που σε πρόσφατο post, εντελώς τυχαία είχα αποκαλέσει εξελικτική πίεση.

Πώς θα γίνει αυτό;
Πάλι εντελώς τυχαία.

Συνεπώς, πώς αλλάζει το ποσοστό αλτρουιστικής και εγωιστικής συμπεριφοράς;
Από την Τύχη και πάλι από την Τύχη…


4. Η πρώτη κοινωνία δημιουργήθηκε από τη στιγμή που ο άνθρωπος έθεσε σε εφαρμογή το ταμπού της αιμομιξίας, πράγμα αφύσικο και πρωτόγνωρο για τα δεδομένα της μέχρι τότε, φύσης. Αυτό ήταν το σημείο καμπής, που ο άνθρωπος άρχισε να στρέφεται εναντίον του εαυτού του, βγαίνοντας έξω από τα φυσικά του όρια, ή πιο σωστά επιβεβαιώνοντάς τα όσο ποτέ άλλοτε, και διαμορφώνοντας τις αναλογίες των γονιδίων στην γονιδιακή δεξαμενή. Η γενετική συγγένεια, έγινε αντιληπτή και μεταφράστηκε σε κοινωνική συγγένεια, που πλέον αντί να την υπακούει, την αντιμάχεται. Έκτοτε από φυσικό ον ο άνθρωπος, έγινε κοινωνικό όν. Κάτι όμως ξέχασε. Ότι αυτή η αυτοδιόρθωση και ο αυτοεπαναπροσδιορισμός του, ήταν ίσως το πιο παράτολμο κομμάτι του γονιδιακού του προγράμματος, που εκκίνησε αυτόματα, απρόσκοπτα και εντελώς κατευθυνόμενα από την Τύχη.

5. Τα πάντα δημιουργούνται από τα γονίδια και την τύχη, μόνο που η τύχη καθορίζεται από το εκάστοτε περιβάλλον των γονιδίων. Άρα η τύχη, κάτι τόσο χαώδες και απροσδιόριστο, κάθε φορά αναμοχλεύει τα γονίδια και τα κάνει να γεννούν νέα δημιουργήματα, άρα νέα περιβάλλοντα που με τη σειρά τους θα στοιχειοθετήσουν τέτοια τύχη που θα ακουμπήσει με το μαγικό της ραβδάκι τις νέες τυχαίες συλλογές γονιδίων, ώστε να δημιουργηθούν νέα περιβάλλοντα, που θα γεννήσουν νέα δημιουργήματα και μετά ξανά νέα περιβάλλοντα κοκ… Και αν κάποιος ψάχνει την αλήθεια και την αρχή σε αυτό το κουβάρι τύχης και γονιδίων δεν θα την βρει εκεί στον κόμπο τους, αλλά κάπου αλλού: στον δημιουργό τους. Και ο δημιουργός τους δεν είναι άλλος από τις 4 δυνάμεις της φύσεως.

6.
«Μπορεί ένα ακόμη μοναδικό χαρακτηριστικό του ανθρώπου να είναι η δυνατότητα γνήσιου, ανυστερόβουλου, αληθινού αλτρουισμού. Το ελπίζω. Όμως δεν θα επιχειρηματολογήσω υπέρ της μιας ή της άλλης άποψης, ούτε θα προβώ σε εικασίες για την πιθανή μιμιδιακή εξέλιξή του. Αυτό που θέλω να προβάλω εδώ είναι ότι, ακόμη και αν δούμε τα πράγματα από την αρνητική τους πλευρά και υποθέσουμε πως κάθε μεμονωμένος άνθρωπος είναι θεμελιωδώς εγωιστής, η συνειδητή μας διορατικότητα -η δυνατότητά μας να προσομοιώνουμε το μέλλον με τη φαντασία μας- θα μπορούσε να μας γλιτώσει από τις χειρότερες εγωιστικές υπερβολές των τυφλών αντιγραφέων. Διαθέτουμε, τουλάχιστον, τον απαραίτητο νοητικό εξοπλισμό ώστε να φροντίζουμε για τα μακροχρόνια εγωιστικά μας συμφέροντα αντί να κοιτάμε μόνο τα βραχυχρόνια εγωιστικά μας συμφέροντα. Μπορούμε να διαβλέψουμε τα μακροχρόνια οφέλη της συμμετοχής μας σε μια ‘συνομωσία περιστεριών’ και μπορούμε να καθίσουμε παρέα και να αναζητήσουμε τρόπους για να κάνουμε τη συνομωσία να λειτουργήσει. Έχουμε τη δύναμη να αψηφήσουμε τα εγωιστικά γονίδια με τα οποία γεννηθήκαμε και εάν χρειαστεί, τα εγωιστικά μιμίδια με τα οποία γαλουχηθήκαμε. Μπορούμε ακόμη να αναζητήσουμε τρόπους εσκεμμένης καλλιέργειας και ανάπτυξης ενός αγνού, ανυστερόβουλου αλτρουισμού -κάτι που δεν έχει καμία θέση στη φύση, που δεν έχει υπάρξει ποτέ πριν σε ολόκληρη την ιστορία του κόσμου. Χτιστήκαμε ως γονιδιακές μηχανές και ανατραφήκαμε ως μιμιδιακές μηχανές, ωστόσο έχουμε τη δύναμη να στραφούμε ενάντια στους δημιουργούς μας. Εμείς μόνοι πάνω στη Γη μπορούμε να επαναστατήσουμε ενάντια στην τυραννία των εγωιστικών αντιγραφέων.»

(απόσπασμα χωρίς άδεια αναδημοσίευσης από «Το Εγωιστικό Γονίδιο», σελ. 328, τριακονταετής επετειακή έκδοση, εκδόσεις Κάτοπτρο)


Με αυτό το μήνυμα του ίδιου του Dawkins, ας ευχηθούμε κάποια στιγμή, η Τύχη να φέρει τους αλτρουιστές στο προσκήνιο της γονιδιακής δεξαμενής. Είναι οι μόνοι που μπορούν να κάνουν μια πραγματική επανάσταση, γιατί είναι από μόνοι τους
η μεγαλύτερη επανάσταση που η φύση έχει δημιουργήσει και γνωρίσει μέχρι τώρα. Και αυτό, θα έλεγε κανείς, κατά λάθος συνέβη. Ή αλλιώς, η επανάσταση είναι μια παραφύσει κατάσταση.


«Δρόμοι παλιοί»
Στίχοι: Μανώλης Αναγνωστάκης (ιατρός-ποιητής)
Μουσική: Μίκης Θεοδωράκης
Ερμηνεία: Μαρία Φαραντούρη





Αθηναίων Πολιτεία



Αθήνα για λίγες μέρες. Αυτή η πόλη, όλο και αποπροσωποποιείται, αν υποθέσουμε ότι είχε ποτέ δικό της πρόσωπο βέβαια, και όλο χάνει την ταυτότητά της, αν υποθέσουμε ότι είχε ποτέ αποκτήσει.

Εμπειρία 1η : Περπάτημα σε ένα πολυσύχναστο πεζόδρομο. Αναρωτιέμαι ποιό παιδί από τα εικονιζόμενα, είναι το ζωντανό και ποιό το μη ζωντανό. Ποιό το φυσικό και ποιό το αφύσικο.


Καθώς αναρωτιέμαι, κοιτώ τον διπλανό τοίχο και βρίσκω μια πρώτη προχειρογραμμένη απάντηση:


Καθώς επεξεργάζομαι την απάντηση που μόλις πήρα από τον… τοίχο, κοιτώ ολόγυρά μου τους περαστικούς. Προσπαθώ να το παίξω λίγο ανθρωπολόγος και να εξιχνιάσω τη συμπεριφορά τους απέναντι σε αυτήν την κοινωνική εικόνα που μόλις αντίκρισα. Άραγε αυτοί την αντικρίζουν; Βλέπω άλλους τοίχους, θεώρατους, αυτή τη φορά, να ορθώνονται μέσα τους και να γράφουν μια λίγο διαφορετική απάντηση:


προχωράω βιαστικός μεγάλε και κάνω πως δεν την είδα…



Άραγε τι πραγματικά (γνωρί)ζουμε και τι όχι;


Εμπειρία 2η: συμποσιάζομαι με ανθρώπους, διαφόρων ηλικιών, διαφόρων πολιτισμικών καταβολών και διαφόρων οικονομικών καταστάσεων και συνειδητοποιώ ότι κουράζομαι αμέσως όταν μιλάω ή βρίσκομαι μαζί τους. Πολύ γρήγορα το μυαλό μου φεύγει. Έχω βαρεθεί ανθρώπους που το μόνο που τους ενδιαφέρει είναι το σπιτάκι τους. Έχω μπουχτίσει με ανθρώπους που το ενδιαφέρον για τη ζωή δεν επεκτείνεται πέρα από την αυλή τους. Μα ποια είναι η αίσθηση που έχουμε για την κοινωνία τελικά; Ώρες ώρες νοιώθω ότι είναι κάτι που δεν μας αφορά και δεν μας αγγίζει. Μα γιατί δεν στρέφουμε λίγο το βλέμμα δίπλα μας; Ίσως δούμε κάτι ωραίο, που μέχρι εκείνη τη στιγμή δεν το είχαμε δει…


Γιατί θυσιάζουμε στο βωμό των ψεύτικων -απ’την κάθε πολυεθνική- υποσχέσεων για ένα καλύτερο αύριο, τις όμορφες εικόνες που συναντάμε σήμερα; Γιατί σκεφτόμαστε το αύριο και χάνουμε το σήμερα;


Εμπειρία 3η: Τον συναντώ στην πλατεία Κοραή. Λέγεται Γιάννης. Είναι ψευδός. Έχει σπασμένα δόντια, δεν ξέρω για ποιο λόγο. Έχει και ματωμένο δεξί μπατζάκι. Περπατάει και τρεκλίζει. Τον παρακολουθώ, χωρίς να το ξέρει. Μπροστά του περνά ένας εκπρόσωπος της Εκκλησίας, ένας ιερέας. Ο Γιάννης τρέχει και του φιλάει το χέρι. Αυτός, το τραβάει γρήγορα, σαν να συνάντησε τον Διάβολο. Ο Γιάννης, Διάβολος; Αναρωτήθηκα. Μπα… αφού δεν έχει ουρά. Αν είχε, θα την είχε βάλει ήδη στα σκέλια του. Επίσης δεν έχει και κόκκινο χρώμα, το μόνο κόκκινο χρώμα πάνω του, είναι το ίδιο του το αίμα που λερώνει το δεξί του μπατζάκι. Αρχίζει να μιλά στον ιερέα. Ξαφνικά, ο ιερέας, μου φάνηκε σαν να έκανε στο Γιάννη μια άσεμνη κίνηση, αλλά προσέχοντας καλύτερα, μάλλον έδινε την ευλογία του ενώνοντας τον αντίχειρα με τον παράμεσο και όχι με μέσο δάχτυλο…, και εξαφανίστηκε στην επόμενη γωνία. Έμεινε ο Γιάννης να μιλάει στον αέρα και να εξηγεί στον παπά αυτά που ήθελε να του εξηγήσει. Μετά έκανε μια απότομη κίνηση, σαν αυτές που κάνουν τα μικρά παιδιά όταν δεν τους παίρνεις σοκολάτα, τέντωσε τα χέρια και άρχισε να κλαίει. Απείχαμε μόλις 2 μέτρα. Εγώ πήγα προς τη μηχανή μου. Εκείνος, σκούπισε τα δάκρυά του και ήρθε και στάθηκε μπροστά μου. Μου χαμογέλασε, μου μίλησε στον πληθυντικό και άρχισε να λέει κάτι ακαταλαβίστικα. Υπέθεσα ότι συνέχιζε τη συζήτηση από εκείνο το σημείο που το έσκασε ο παπάς. Και είχα δίκιο. Με λεπτές και σύντομες ερωτήσεις, χωρίς να τον πολυδιακόπτω, γιατί αντιλήφθηκα ότι είχε τόσα πολλά να πει, κατάλαβα την μικρή του ιστορία, ή αυτή τουλάχιστον την ιστορία που τη δεδομένη στιγμή μου πλάσαρε σαν δική του. Είναι ένα ακόμα τζάνκι, αναρωτήθηκα; Ίσως. Αλλά τέτοιο τζάνκι δεν έχω ξαναδεί. Αυτά τα κόκκινα μάτια μου φάνηκαν από κλάμα και όχι από
άσπρο πράμα… Μήπως είναι ένας ακόμα ψυχοπαθής, (γιατί ανέφερε κάτι για ψυχιατρείο και για 4 ντζαγλαράζες, εννοώντας μάλλον νταγλαράδες, που τον έδεναν και τον έδερναν), σκέφτηκα; Ίσως, αλλά με μια λοξή ματιά ολόγυρά μου, αναρωτήθηκα ποιος δεν είναι ψυχοπαθής σε αυτή την πλατεία… Μου είπε ότι έπεσε λίγο πριν και έσπασε τη μύτη του και από τον φόβο του κυριολεκτικά χέστηκε και κατουρήθηκε πάνω του και κάτω του. Τα αίματα στο δεξί μπατζάκι ήταν από τη μύτη του και η μυρωδιά από τα βιολογικά του υγρά. Να τα πιστέψω άραγε όλα αυτά, ξαναρώτησε μια φωνούλα μέσα μου. Γιατί όχι, της απάντησα και εγώ. Ο Γιάννης ήθελα να πάει κάπου να κάνει ένα μπάνιο να φύγει η μυρωζιά, εννοώντας πιθανότατα την μυρωδιά, από πάνω του. Πόσα κάνει ένα ξενοδοχείο φίλε μου; Τον ρωτώ. Ζε-ζε-ζεκαπέντε ευρώ, μου απαντά. Του τα δίνω. Αμέσως έκανε μια απότομη κίνηση, σαν αυτές που κάνουν τα μικρά παιδιά όταν τους παίρνεις σοκολάτα, τέντωσε τα χέρια και με αγκάλιασε. Έβλεπε τα λεφτά σαν να έβλεπε ολόκληρη περιουσία. Ίσως αυτά τα λίγα λεφτά για τον Γιάννη εκείνη την ώρα, να ήταν (η) ολόκληρη περιουσία (του). Αποχωριστήκαμε, και ο Γιάννης πάλι με μια απότομη κίνηση, τέντωσε τα χέρια και μου βροντοφώναξε μου μια συμβουλή: να προσέσεις με τη μηχανή τσαι να μην τρέσεις… Τότε, ένοιωσα, όλως περιέργως, σαν μικρό παιδί που του παίρνουν μια σοκολάτα. Γιάννη, θα προσέχω εγώ. Εσένα δεν ξέρω ποιο κράτος θα σε προσέξει. Το κράτος του Θεού ή το κράτος του Παπανδρέου;


Εμπειρία 4η: σταματάω σε φανάρι. Οι μπάτσοι, γουρούνια, δολοφόνοι, είχαν κλείσει έναν δρόμο ακριβώς δίπλα μου. Μια γιαγιά προσπαθεί με ένα «πι» να περάσει τη διάβαση. Αναρωτήθηκα, αν θα τα καταφέρει τελικά η γιαγιά ή αν θα έχει σωριαστεί καταμεσής πριν ακόμα ανάψει πράσινο... Δεν πρόλαβα να τελειώσω τη σκέψη μου και ένα παλικάρι από τους μπάτσους, γουρούνια, δολοφόνους, την πιάνει αγκαζέ και την βοηθά να περάσει απέναντι.


Αναρωτήθηκα: άραγε αυτό το παλικάρι, που του αξίζει ένα μπράβο για αυτήν του την ευγενική συμπεριφορά, είναι δυνατόν να έχει πετάξει δακρυγόνα, να έχει χρησιμοποιήσει το γκλόπ του έναντι διαδηλωτών και να θέλει να φιμώσει κάθε δημοκρατική προσπάθεια αντίστασης απέναντι στο κράτος; Δεν είχα χρόνο όμως να σκεφτώ την πιθανή απάντηση, καθώς είχε ανάψει ήδη πράσινο φως, όπως αυτό που ανάψαμε στις τελευταίες εκλογές σαν κοινωνία στο ΠΑΣΟΚ, που μας πούλαγε φούμαρα ότι λεφτά υπάρχουν!


Εμπειρία 5η: Ξαναπερνάω από γνώριμα στενά της γειτονιάς του Ιπποκράτη. Περπατάω και θυμάμαι το άγχος και τις αγωνίες εκείνης της εποχής που ήμασταν ακόμα φοιτητές. Τώρα όλα έχουν αλλάξει, όλα έχουν παγώσει, όλα κινούνται σε πιο ανιαρούς ρυθμούς. Τώρα έχουμε γευτεί λίγο από την πραγματικότητα, που ουδεμία σχέση έχει με ό,τι μας λέγανε τότε που ήμασταν ακόμα φοιτητές. Ξαφνικά ακούω το όνομά μου από το πουθενά. Όλα έχουν αλλάξει; Ευτυχώς, όχι… Κάποια πράγματα έχουν μείνει το ίδιο, όπως ένα μαυροκόκκινο κινητό, ένα πανέμορφο βλέμμα, μια ντροπαλή φατσούλα, ένα καθαρό χαμόγελο. Ευτυχώς δεν έχουν αλλάξει όλα. Κάποια φωτεινά πράγματα έχουν μείνει το ίδιο σε τούτα τα απολιθωμένα και σκοτεινά μέρη.




Κατασκευασμένη διαφορετικότητα;






Τώρα μένω εγώ με ανοιχτό το στόμα... Τελικά είμαστε ή δεν είμαστε διαφορετικοί; Πού αρχίζει και πού τελειώνει η ομοιότητά μας;





Τρία πουλάκια κάθονται με ανοιχτό το στόμα...




"...Πολλά πουλιά ταΐζουν τα μικρά τους μέσα στις φωλιές τους. Όλα τα μικρά φωνάζουν και ανοίγουν διάπλατα τα στόματά τους, και ο γονέας αφήνει ένα σκουλήκι ή κάποιο άλλο κομμάτι τροφής να πέσει στο στόμα ενός από αυτά. Θεωρητικά, η ένταση της κραυγής κάθε παιδιού είναι ανάλογη της πείνας του. Επομένως, εάν ο γονέας δίνει πάντοτε την τροφή σε όποιο φωνάζει πιο δυνατά, τότε όλα θα τείνουν να παίρνουν το δίκαιο μερίδιό τους, καθώς όποιο παίρνει αρκετή τροφή θα σταματήσει να φωνάζει τόσο δυνατά. Τουλάχιστον αυτό θα συνέβαινε στον καλύτερο δυνατό κόσμο, όπου τα άτομα δεν εξαπατούν. Υπό το φως όμως του εγωιστικού γονιδίου, πρέπει να αναμένουμε ότι τα άτομα θα εξαπατούν, θα ψεύδονται για το πόσο πεινασμένα είναι. Αυτό θα κλιμακωθεί, κατά τα φαινόμενα μάλλον άσκοπα, διότι, εάν όλα ψεύδονται φωνάζοντας πολύ δυνατά, τότε το υψηλό επίπεδο έντασης θα καταστεί κανόνας και, ως εκ τούτου, θα πάψει να αποτελεί ψέμα. Εντούτοις, αυτή η συμπεριφορά δεν μπορεί να αποκλιμακωθεί, διότι κάθε μεμονωμένο άτομο που κάνει το πρώτο βήμα μειώνοντας την ένταση της κραυγής του τιμωρείται λαμβάνοντας λιγότερη τροφή, και κατά συνέπεια έχει περισσότερες πιθανότητες να λιμοκτονήσει..."

(απόσπασμα χωρίς άδεια αναδημοσίευσης από "Το Εγωιστικό Γονίδιο" του R.Dawkins, τριακονταετής επετειακή έκδοση, εκδ. Κάτοπτρο, σελ. 224)


Η οποιαδήποτε ομοιότητα των γραφομένων αυτών με την ανθρώπινη κοινωνία μας, μην σας ανησυχεί. Είναι απλά... τυχαία!










Υ.Γ.: Α, ρε Dawkins, γνωριζόμαστε τελικά από πολύ παλιά, χωρίς να το γνωρίζαμε, ούτε εσύ ούτε και εγώ...



Phrasals


Τις τελευταίες μέρες σκάω (=πνίγομαι). Δεν έχω όρεξη ούτε να γράψω τίποτα, ούτε να κάνω το οτιδήποτε. Παρατηρώ, ακούω, βλέπω και συνεχίζω να σκάω (=να πνίγομαι).

Είναι όμως από εκείνες τις φορές, που θέλει να βγει μια κραυγή από μέσα μου και δεν μπορεί. Κάτι την μπλοκάρει βρε παιδί μου. Αντί λοιπόν να βγει, μένει μέσα μου και εγώ συνεχίζω να σκάω (=να το βουλώνω), και έτσι να σκάω (=να πνίγομαι) ακόμα πιο πολύ.

Είναι το τσουνάμι (αξίζει να δείτε όλο το αρχείο) και τα 9000 γιαπωνεζάκια -και ποιος ξέρει πόσα ακόμα- που πέθαναν έτσι για πλάκα; Είναι ο πυρηνικός όλεθρος που έχει σκάσει μύτη (=εμφανιστεί) στον πλανήτη μας, σαν ξερατό από τα σωθικά ενός αρρωστημένου παράλογου είδους, αυτό του ανθρώπου;

Είναι οι κοροϊδίες του εκάστοτε Υπουργείου Παιδείας και των πολιτικών του παιχνιδιών, που ανάλογα με τι τους βολεύει, πότε ιδρύουν σε κάθε πόλη και πανεπιστήμιο και σε κάθε χωριό στρατώνα, κατακερματίζοντας κάθε έννοια επιστημονικού τομέα, και πότε συγχωνεύουν, ενώνουν, διαλύουν και έτσι στοιβάζουν τους μελλοντικούς επιστήμονες; Με άλλα λόγια: την παιδεία και την εκπαίδευση την έχουν κάνει μπαλάκι του τέννις σε τούτη τη χώρα, που χτυπιέται από τις ρακέτες των πάσης φύσεως και κλάσεως πολιτικάντηδων.

Μήπως είναι το οικονομικό σύστημα (δείτε και τα δυο μέρη), που αρχίζει να διαφαίνεται πώς έχει ριζώσει στον πλανήτη και πώς κινεί τα νήματα των ζωών μας;

Μήπως είναι η αποκάλυψη της βιολογικής μας σύνθεσης και η απλότητα των νόμων που κινούν κάθε κινούν σε τούτο το σύμπαν, είτε είναι το πρώτο, είτε το τελευταίο, όπως διαφαίνονται μέσα από το, αξεπέραστο κατά την άποψη μου, βιβλίο που τυχαίνει να διαβάζω αυτήν την περίοδο, και δεν είναι άλλο από "Το Εγωιστικό Γονίδιο" του Richard Dawkins, το οποίο διαπραγματεύεται το μείζον θέμα εγωισμού-αλτρουισμού από εξελικτικής πλευράς, που χαρακτηρίζει μια κοινωνία όντων; (Και να φανταστείτε ότι το εν λόγω βιβλίο μετρά κοντά σχεδόν 30 χρόνια ζωής και ύπαρξης και αντί να διδάσκεται στα σχολειά τέτοιο αριστούργημα, κρύβεται στα ράφια κάποιων σκονισμένων βιβλιοθηκών...)


Μήπως όμως κυρίως σκάω (=πνίγομαι) γιατί απέναντι σε όλα τα προηγούμενα, ο κόσμος συνεχίζει να ξε-σκάει (=διασκεδάζει) αμέριμνος στις καφετέρειες, να πηγαίνει στα μπαλέτα του και στις Λυρικές του Σκηνές, να αγοράζει πανάκριβα αρώματα, να τα σκάει (=να τα ακουμπά) σε κάθε επώνυμη μάρκα ρούχων, χωρίς κανένα υγιές καταναλωτικό κριτήριο, και να ενδιαφέρεται μόνο για το σπιτάκι του και για το παιδάκι του και... γαία πυρί μιχθήτω; (Ο Dawkins, πάντως, δίνει την ερμηνεία αυτής της εγωιστικής διάθεσης και συμπεριφοράς...). Λες και όλοι αυτοί, δηλαδή όλοι εμείς, ζούμε σε έναν άλλο κόσμο, αδιαφορώντας για το τι γίνεται γύρω μας, αποκομμένοι από την πραγματική πραγματικότητα. Είναι μήπως άμυνά μας να αδιαφορούμε; Είναι χαζομάρα; Είναι ανικανότητα αντίληψης, (μια ακόμα ατέλεια του νευρικού μας συστήματος);


Ειλικρινά δεν ξέρω τι από όλα συμβαίνει. Και στο απρόσκλητο ερώτημα που απευθύνω στον εαυτό μου: εσύ μεγάλε τι κάνεις για όλα αυτά; απαντάω σχεδόν αντανακλαστικά, ότι συνεχώς... το σκάω (=το βάζω στα πόδια)! Μήπως για αυτό οι τάσεις φυγής; Τι να πω ρε γαμώτο; Μπας και ξέρω τι μου γίνεται τελικά; Χάος μέσα στο μικρό μου κεφαλάκι, που κάθε φορά κατακλύζεται από νέες τρελές σκέψεις, οι οποίες φουσκώνουν, από ενθουσιασμό και ελπίδες, εν συνεχεία γιγαντώνονται κατακυριεύοντας όλο μου το νοητικό χώρο, χωρίς να μπορώ να δω άλλες σκέψεις, πχ του γείτονα, και τελικά σκάνε (=ξεφουσκώνουν) σαν μπαλόνια που δεν υπήρξαν ποτέ... Ποιά βάση, ποιά πραγματικότητα, ποιά δεδομένα να χρησιμοποιήσω για να ζήσω; Με ποιανού τον ρυθμό να συντονιστώ, σε μια προσπάθεια αλτρουιστικής, δηλαδή εγωιστικής κατά Dawkins, διάθεσης;

Και εν μέσω όλων αυτών των σκέψεων, συνειδητοποιώ πόσο εύκολα γεννιέται μια νέα ζωή... Αχ, και να 'ξερε σε τι κόσμο την φέρνουν οι γονείς της!


Τελικά αποφάσισα τι πρέπει να κάνω:


Σκάσε (=μη μιλάς) και σκάβε! Αυτός ο κόσμος δεν άλλαξε ποτέ Κεμάλ...









Η απάντηση



Η απάντηση στο απάντημα σεβασμού-ασιθητικής είναι η εξής:



"Ονείρατα"
Στίχοι: Αλέξανδρος Παπαδιαμάντης
Μουσική: Νίκος Μαστοράκης
Ερμηνεία: Νίκη Ξυλούρη






"...Τ' αηδόνια αυτά που κελαηδούν μου φαίνονται να κλαίνε..."












Κουίζ



Το κουίζ της ημέρας:

Τι γίνεται όταν ο σεβασμός στη διαφορετικότητα τρακάρει πάνω στο δικαίωμα για αισθητική;









Τοπικά, Εθνικά, Διεθνή, όλα ένα και φτου και απ'την αρχή!


Τοπικά:

Προχτές έτυχε να έχω μια συζήτηση. Είναι τραγικό. Ίσως τραγελαφικό, πιο σωστά. Έχει γίνει. Δύο και τρεις φορές. Οπότε φτάνει και ξεπερνά τα όρια του «ουκ ανδρός σοφού». Και πώς γίνεται να μιλάμε για άνδρες σοφούς, όταν βασικά αγαθά, όπως η υγεία, προσεγγίζονται με οικονομικούς όρους, από άτομα που ούτε καν άνδρες δεν είναι...

Αν κάποιος αυτή τη στιγμή πάθει ένα έμφραγμα στην πλατεία των Μολάων, η επόμενη μέρα πιθανότατα, θα τον βρει στο νεκροταφείο των Μολάων. Γιατί; Διότι υπάρχουν ώρες μέσα στο 24ωρο που δεν καλύπτονται από ασθενοφόρο. Είτε γιατί δεν υπάρχει οδηγός, είτε γιατί δεν υπάρχει ασθενοφόρο για να οδηγήσει ο οδηγός. Αποτέλεσμα, να υπάρχουν δυο και μόνο, επιλογές. Ή καλείς ασθενοφόρο από την γείτονα Νεάπολη (που απέχει κανά 50λεπτο, ακόμα και αν οδηγά ο Σουμάχερ), είτε τον φορτώνεις τον ασθενή σαν τσουβάλι με πατάτες, σε ένα Datsun και τον ξεφορτώνεις στο Νοσοκομείο – Κ.Υ. Μολάων, μια διαδικασία που, το λιγότερο, θα διαρκέσει κανά 5λεπτο (δηλαδή το 1/10 από τον χρόνο για να έρθει το ασθενοφόρο απ’ τη Νεάπολη). Και στη μία και στην άλλη όμως περίπτωση, το παιχνίδι έχει χαθεί και ο άρρωστος έχει ήδη κάνει την αίτησή του για μια ευάερη και ευήλια θέση στο νεκροταφείο των Μολάων, καθώς έχει διέλθει εκείνο το κρίσιμο 4λεπτο-5λεπτο που μπορεί να επανέλθει ο άρρωστος. Σκεφτείτε ότι ακόμα και ιατρός να παρευρίσκεται δίπλα στον εμφραγματία (ας υποθέσουμε ότι πίνουμε μαζί φραπεδιά), δεν θα μπορεί να κάνει τίποτα απολύτως… Τι να κάνει; 50 λεπτά καρδιοπνευμονική αναζωογόνηση ή να προσπαθεί να πείσει τον κάθε άσχετο που θα είναι δίπλα του πανικόβλητος και ο οποίος θα παλεύει να φορτώσει αυτόν που είναι τέζα, σε αμάξι για να τον πάει στο νοσοκομείο, μιας και αυτό είναι δίπλα βρε αδερφέ, 5 λεπτά υπόθεση; Ναι, αλλά αυτά τα 5 λεπτά είναι υπόθεση ζωής και θανάτου… Ευτυχώς βέβαια, άλλου και όχι του δικού μας θανάτου!

Ρωτάς:
- Γιατί συμβαίνει αυτό;
Απαντούν:
- Γιατί από 9 εκατομμύρια, ο προϋπολογισμός για φέτος λόγω ΔΝΤ, έπεσε στα 3 για το νοσοκομείο μας, οπότε δεν μπορώ να κάνω προσλήψεις, και η Υγειονομική Περιφέρεια στην οποία ανήκω φωνάζει και αντιστέκεται στο κάθε τι, μικρό ή μεγάλο, απαραίτητο ή μη.

Ξαναρωτάς:
- Ο κόσμος έχει ενημερωθεί για την κατάσταση;
Απαντούν:
- Σε μια προσπάθεια ενημέρωσης όλων των δημόσιων φορέων, η συζήτηση κατέληξε σε μικροπολιτική διελκυστίνδα, (ίδιον της περιοχής μας, πιθανότατα εκ κατασκευής της, συμπληρώνω εγώ!)

Ξαναμαναρωτάς:
- Από πού λοιπόν θα σπάσει αυτή η αλυσίδα του κακού;
Απαντούν;
- Άνωθεν… Αν ο Λοβέρδος και ο κάθε κύριος Λοβέρδος δεν βάλει μια τάξη, τότε το πράγμα θα συνεχίσει να πηγαίνει κατά διαβόλου…

Ξαναμαναξαναρωτάς:
- Μα πώς το λες αυτό, εσύ ένας του αριστερού χώρου, όταν δεν υπάρχει κανένα παράδειγμα από την Ιστορία που η αλυσίδα του κακού να σπάει από την ίδια την εξουσία, όταν η άρχουσα τάξη είναι αυτή η οποία επιβάλλει τα δεσμά στον λαό; Όλα τα παραδείγματα αλλαγής, έχουν ξεκινήσει, κάτωθεν της κοινωνίας…
Απαντούν;
- Ποιος να αντισταθεί; Εμείς, ό,τι κάνουμε το κάνουμε με δικό μας προσωπικό κόστος, από τον δικό μας προσωπικό χρόνο, και διακινδυνεύοντας την επιβίωσή μας, το όνομά μας, την εικόνα μας… Πρέπει να επιβιώσουμε κιόλας και να μεγαλώσουμε και τα παιδιά μας. Δεν μπορούμε εμείς οι λίγοι να κοντράρουμε τους πολλούς. Δεν μπορούμε να σώσουμε το σύστημα υγείας, μπορούμε όμως τουλάχιστον να το εμποδίσουμε να καταρρεύσει, με μικρές χειρουργικές κινήσεις. Και πορευόμαστε με αυτά που έχουμε, ξέροντας ότι κινδυνεύουμε να πεθάνουμε όλοι μας εδώ μεσα…

Μετά από αυτά, σταματάς τις ερωτήσεις, τελειώνει η λήψη του ιστορικού, και αρχίζεις την εσωτερική διεργασία ανάλυσης και σύνθεσης των δεδομένων, με σκοπό τη διάγνωση.


Κάποια στιγμή φτάνεις και στη διάγνωση:

Άκρατος συντηρητισμός, με μπόλικη δόση κιοτ-ίασης (προερχόμενη ίσως από την κοτ-ίαση, που πηγάζει από την κότ-α ή και από την κούραση του να μην είσαι κότα).


Επόμενο βήμα, η πρόγνωση:

Δεν βλέπω να έχει μπόλικα ψωμιά αυτό το σύστημα υγείας… σύντομα, θα καταρρεύσει αυτός ο ασθενής οργανισμός του δημοσίου.


Και τελικά η θεραπεία:

Η θεραπεία περιλαμβάνει αρχέγονες ακόμα -δυστυχώς- συνταγές, χωρίς να έχουν αλλάξει και πολλά πράγματα από την εποχή του Ιπποκράτη. Ένα πολύ μικρό ποσοστό βοτάνων, που δεν υπερβαίνουν το 4-5% του συνόλου των φυτών τούτης της γης, θα πρέπει να αντιμετωπίσει την επίδραση του υπόλοιπου 95% των τσικουνίδων και της δηλητηριώδους δράσης που έχουν σε κάθε είδους σύστημα (δημόσιο ή ιδιωτικό). Και αν θεωρήσει κανείς ότι ο νόμος των μαζών σε τούτο το σύμπαν είναι από τους πιο ισχυρούς, τότε δεν αργεί να ερμηνεύσει αυτή την παγίωση της αναλογίας 5%-95% υπέρ του Εγωιστικού γονιδίου της ανθρώπινης ύπαρξης. Μάλιστα, θα μπορούσαμε να πούμε ότι αυτό το 5% της αλτρουιστικής συμπεριφοράς, ίσως να μην ξεπερνά καν τα όρια του στατιστικού σφάλματος της φυσικής (ανα)παραγωγής. Βέβαια, πάντα το 5% θα θεωρεί ως σφάλμα το υπόλοιπο 95% και έτσι θα συνεχίζει να μεταφέρει στις υπόλοιπες γενιές του τις αντιλήψεις του περί υγείας και παθολογίας. Συνεπώς, το 95% πάντα θα κοντράρεται από το 5%, έως ότου γίνει καμιά συνταρακτική και σίγουρα ΕΝΤΕΛΩΣ ΤΥΧΑΙΑ, μετάλλαξη, ικανή να διαμορφώσει εκ νέου τα δυο αυτά ποσοστά της ανθρώπινης πίτας. Κανείς δεν μπορεί να προβλέψει φυσικά προς ποια κατεύθυνση θα γίνει αυτή η νέα διαμόρφωση. Μέχρι τότε, η σύγκρουση συνεχίζεται, με αδιαμφισβήτητο νικητή, φυσικά το 95% των συνανθρώπων μας.



Εθνικά:

Χτες, έτυχε να τελειώσω το βιβλίο του Δημήτρη Μπουραντά «Όλα σου τα ‘μαθα, μα ξέχασα μια λέξη», εκδ. Πατάκη 44η εκτύπωση, Δεκεμβίρου 2010, βιβλίο, με βραβείο αναγνωστών για το 2008 και για πολλά χρόνια ευρισκόμενο στις λίστες των ευπώλητων.

Δεν τρελάθηκα να σας πω την αλήθεια, και δεν καταλαβαίνω τα κριτήρια των αναγνωστών για να δώσουν ένα βραβείο. Όπως και να έχει πάντως, ο άνθρωπος προτείνει πολύ ξεκάθαρα την άποψή του για την εξυγίανση της ελληνικής κοινωνικής πραγματικότητας και αυτή του η ξεκάθαρη προσπάθεια είναι που μετράει. Μόνο που διαπιστώνω ότι η απάντηση, στο ερώτημα πώς θα σπάσει ο φαύλος κύκλος και η αλυσίδα της εγωιστικής συμπεριφοράς μας, είναι ακριβώς η ίδια με την απάντηση που μου έδωσε ο φίλος προχτές:
άνωθεν!

«…Δυστυχώς οι κοινωνίες δεν αλλάζουν με μελέτες, νόμους και διατάγματα. Οι ουσιαστικές αλλαγές προκύπτουν είτε μέσα από πεφωτισμένες ηγεσίες είτε μέσα από μεγάλες κρίσεις. Οι αλλαγές μέσα από κρίσεις είναι επώδυνες με αποτελέσματα απρόβλεπτα. Συνεπώς το κλειδί της προόδου είναι οι ηγεσίες, η ευθύνη των οποίων είναι τεράστια, όπως τεράστια είναι και η ευθύνη του κάθε πολίτη…»

(αναδημοσίευση χωρίς άδεια από το εν λόγω βιβλίο, σελ. 349)


«…Για παράδειγμα, οι δομές, τα συστήματα και οι νόμοι δεν μπορούν να λειτουργήσουν αποτελεσματικά χωρίς την κατάλληλη κουλτούρα που θα προσδιορίζει όλα αυτά. Αυτές οι παράμετροι, λοιπόν, αποτελούν γινόμενο και όχι άθροισμα. Αν δηλαδή μία από αυτές είναι μηδέν, τότε το αποτέλεσμα είναι μηδέν. Συνεπώς όλες είναι εξίσου σημαντικές και αναγκαίες. Πίσω απ’ αυτές όμως και κοινός παρανομαστής όλων τους ή βασική τους αιτία είναι η ηγεσία. Όλα τα προηγούμενα είναι αποτέλεσμα της ηγεσίας, με την έννοια των ηγετικών χαρακτηριστικών και ικανοτήτων, των ηγετικών ρόλων και της ηγετικής συμπεριφοράς των στελεχών σε όλα τα ιεραρχικά επίπεδα της κοινωνίας, των επιχειρήσεων, ακόμη και της οικογένειας. Ηγέτης δεν είναι ο πρόεδρος του κόμματος, ο διοικητής, ο διευθύνων σύμβουλος, ο διευθυντής ή ο προϊστάμενος. Ηγέτης είναι αυτός που μέσω οράματος και αξιών εμπνέει, κερδίζει την εμπιστοσύνη των ανθρώπων, τους κινητοποιεί και τους κάνει εθελοντικά και πρόθυμα να τον ακολουθούν στην υλοποίηση αλλαγών για έναν καλύτερο κόσμο…»

(αναδημοσίευση χωρίς άδεια από το εν λόγω βιβλίο, σελ. 363-364)


Δεν με βρίσκει σύμφωνο η άποψη αυτή, καθώς οι λέξεις όπως και οι πρακτικές της
ηγεσίας και της κάθε μορφής καθοδήγησης, αμέσως αμέσως, όσο υγιή δομή και αν έχουν, δημιουργούν μια άνιση κοινωνία. Εισάγουν την έννοια της ανισότητας. Άποψή μου και προσπάθειά μου, είναι όχι πώς θα δημιουργήσουμε υγιή ανισότητα με τις μικρότερες επιπτώσεις στην κοινωνία, αλλά το πώς θα εξαλείψουμε κάθε μορφή κοινωνικής ανισότητας. Το βασικό δεν είναι πώς θα διαχειριστούμε την ανισότητά μας, αλλά πώς θα την αφαιρέσουμε από την καθημερινότητά μας, από την φύση μας, από τη σκέψη μας.

Είναι εύκολο άραγε αυτό, όταν η βάση της ύπαρξής μας, η βιολογία μας δηλαδή, εκ φύσεως δημιουργεί και αναπαράγει ανισότητα; Θα σας απαντήσω απλά: πόση βιολογική ανισότητα έχει κατορθώσει ο άνθρωπος να συνθλίψει με το μυαλό του, είτε με την υποβοηθούμενη αναπαραγωγή, είτε με την εκτόξευση του ορίου ηλικίας πάνω από τα 70 έτη, είτε με τις χειρουργικές επεμβάσεις σε έμβρυα ενόσω αυτά βρίσκονται ακόμη στην κοιλιά της μάνας τους… Πόση επέμβαση έχει κάνει ο άνθρωπος στην ίδια του τη φύση; Μεγαλειώδη, σας απαντάω χωρίς δεύτερη σκέψη. Άρα, αν αποδεδειγμένα μπορεί να κοντράρει την ίδια του τη φύση και βιολογική ανισότητα και να βγει νικητής, γιατί να μην μπορεί και κάθε κοινωνική ανισότητα;

Και το μέγα ερώτημα τώρα: Πώς αίρεται αυτή η κοινωνική ανισότητα; Εγώ εξακολουθώ να απαντώ:
κάτωθεν… Δηλαδή, από τη βάση της κοινωνίας, από τον κάθε πολίτη, τον κάθε άνθρωπο ξεχωριστά, χωρίς αυτός να προσμένει τίποτα και χωρίς να στηρίζεται καθόλου στους πάσης φύσεως ηγέτες και τα κάθε λογής συστήματα. Αυτό απαιτεί ως βασική προϋπόθεση όμως τη συνειδητοποίηση ότι ο κάθε ένας από εμάς είναι το σύστημα, ή πιο σωστά ένα μέρος το συστήματος, που αν όμως δεν λειτουργήσει σωστά, δεν θα λειτουργήσει σωστά και ολόκληρο το σύστημα. Ένα γραναζάκι αν δεν λειτουργεί σωστά, μπλοκάρεται όλη η μηχανή. Η αλλαγή συνεπώς, θα επέλθει μόνο όταν ο άνθρωπος κατορθώσει να αυτοκαλλιεργηθεί, να αυτό-εκ-παιδευτεί μέσα από την ανάλυση της δικής του προσωπικής πορείας και την απάντηση της δικής του προσωπικής απορίας για το νόημα τούτης της ζωής.

Ο Άνθρωπος που θα ορθώσει ο ίδιος μπροστά του τα μεγάλα ερωτήματα, σημαίνει ότι έχει δύναμη. Δύναμη για αλλαγή. Πολύ ορθά ειπώθηκε, ήδη από πολύ νωρίς στην ανθρωπότητα, το «
γνώθι σαυτόν». Η εσωτερική προσωπική αναζήτηση, ξέχωρα από ηγέτες και καθοδηγητές, ξέχωρα από άλλους (και σε αυτό το σημείο λοιπόν διαφωνώ με τον Δ.Μπουραντά), είναι αυτή που θα μας παρέχει τις λύσεις. Αν κάπου χωρά η έννοια της ηγεσίας και της επιβολής (γιατί ηγεσία χωρίς επιβολή δεν υπάρχει), είναι η ηγεσία που οι ίδιοι πρέπει να εφαρμόσουμε στους ίδιους μας τους εαυτούς. Αν κάτι πρέπει να επιβάλλουμε, είναι αυτό-οργάνωση στην ίδια μας την ύπαρξη, και όχι στην ύπαρξη των άλλων. Δεν έχουμε δικαίωμα να επιβάλλουμε τίποτα και σε κανέναν. Στον εαυτό μας όμως, έχουμε υποχρέωση και να επιβάλλουμε και να απαιτήσουμε. Να απαιτήσουμε έναν καλύτερο εαυτό, έναν πιο συνειδητοποιημένο εαυτό, έναν λιγότερο μαλάκα εαυτό. Αν γίνει αυτό, τότε και οι ηγέτες μας θα είναι λιγότερο μαλάκες, και θα μπορούν να βοηθήσουν από τη θέση που βρίσκονται.

Αν γίνει κάτι τέτοιο, ίσως δημιουργήσουμε τις απαραίτητες συνθήκες εξελικτικής πίεσης, ώστε στην ενδεχόμενη τυχαία μετάλλαξη για την οποία μιλήσαμε ανωτέρω και η οποία είναι απαραίτητη, το ποσοστό του 5% να αυξηθεί…

Αν γίνει κάτι τέτοιο, ίσως εμείς οι άνθρωποι, έχουμε ελπίδες να συνυπάρξουμε σε τούτον τον πλανήτη.



Διεθνή:

-Πόλεμοι στη Λιβύη και σίγουρα αλλού που η ειδησεογραφία δεν μας αποκαλύπτει. Άνθρωποι ξαπλώνουν στο έδαφος από πυρά, σαν να παίζουν σε θέατρο. Αίμα κυλά σαν να ποτίζουμε με νερό τα δέντρα του κήπου μας…
-Φυσικές καταστροφές στην Ιαπωνία τεράστιες, κάνοντας τις ζωές να μοιάζουν απλοί αριθμοί, τα πλοία να μοιάζουν χάρτινα, τα σπίτια να μοιάζουν από σπιρτόκουτα, τα αυτοκίνητα σαν φτερά στον άνεμο, το στέρεο της γης να μας θυμίζει ότι ποτέ δεν ήταν τόσο στέρεο, και ότι εμείς οι άνθρωποι το βαφτίσαμε στέρεο, γιατί έτσι λειτουργεί το μυαλουδάκι μας: στη συνειδητοποίηση ότι δεν υπάρχει βάση να πατήσει, χτίζει μια φανταστική βάση, πατά πάνω της και έτσι είναι όλοι ικανοποιημένοι και μες στην τρελή χαρά!

Στο πρώτο απόσπασμα του Δ. Μπουραντά, αναφέρεται ότι «
Οι ουσιαστικές αλλαγές προκύπτουν είτε μέσα από πεφωτισμένες ηγεσίες είτε μέσα από μεγάλες κρίσεις. Οι αλλαγές μέσα από κρίσεις είναι επώδυνες με αποτελέσματα απρόβλεπτα». Τα αποτελέσματα είναι πράγματι απρόβλεπτα, καθώς ο άνθρωπος ποτέ δεν προβλέπει εκείνες τις περιπτώσεις που γκρεμίζεται η βάση του. Ο άνθρωπος είναι φτιαγμένος για να φτιάχνει βάσεις. Αδυνατεί να αντιληφθεί τι σημαίνει να γκρεμίζεται μια βάση. Μπορεί μόνο να χτίζει νοητικά μοντέλα, δεν μπορεί να τα γκρεμίζει. Και αυτό για τον απλούστατο λόγο ότι το μυαλό μπορεί μόνο να παράγει νόημα, να δημιουργεί καταστάσεις, έστω και φανταστικές. Το μυαλό δεν μπορεί να γκρεμίσει νόημα, ή αλλιώς δεν μπορεί να φτιάξει αρνητικό νόημα, χωρίς ύπαρξη, χωρίς περιεχόμενο. Έτσι ζούμε, από τη μια εμείς οι άνθρωποι χτίζοντας νοήματα κάθε μέρα, από την άλλη η ίδια η ζωή, η τύχη, η φύση, το σύμπαν, γκρεμίζοντας αυτά τα νοήματά μας. Και εμείς πάλι από την αρχή…

«
Χρησιμοποιώ τη λογική για να ζήσω το συναίσθημα. Η ευχάριστη ένταση της ζωής είναι το συναίσθημα. Η λογική απλώς είναι απαραίτητη για να το δημιουργήσουμε.»

(αναδημοσίευση χωρίς άδεια από το εν λόγω βιβλίο του Δ. Μπουραντά, σελ. 233)


"Δεν ήρθα σαν ξένος"
Στίχοι: Μιχάλης Κατσαρός
Μουσική: Γιάννης Μαρκόπουλος
Ερμηνεία: Παύλος Σιδηρόπουλος





Υγιαίνετε αγαπητοί μου!


Νέα διάγνωση, Παλαιά αίτια...


Πάλι καλά τουλάχιστον που το αναγνωρίζεις Μπάμπη μου... Ποιό; Ότι τσάμπα έπαιρνες τόσα χρόνια τα λεφτά σου και δημιουργούσες κλίμα τρομοκρατίας στην κλινική σου... Και μετά μιλάς για τις ομαδούλες των Εξαρχείων... Ποιός εσύ! Ο αρχιτρομοκράτης...

Καλά το λες: λίγη ΝΤΡΟΠΗ σας ρεεεεεεεεεεε! Ξεφτίλες, που εξαργυρώνεται το εξουσιαστικό παράλογο δικαίωμα να λέγεστε δάσκαλοί μας, στα ιατρεία σας... μακρυά από κάθε προσπάθεια εκπαίδευσής μας.




Νέα ανάγνωση, Νέα διάγνωση...


"Όμως το διαγνωστικόν έργον είναι δυσχερές και πολυσύνθετον και δια την ευόδωσιν του δέον να συντρέχουν πολλά ιδιοσυστατικά και επίκτητα προσόντα του ιατρού. Εις αυτά περιλαμβάνονται η φαντασία, η παρατηρητικότης, η διαίσθησις, η μνήμη, η ήρεμος σκέψις, η υπομονή, η στερεά βασική βιολογική υποδομή, η θεωρητική κατάρτισις επί της νοσολογίας κι’ ακόμη, κατά ειδικώτερον τρόπον, η ενδελεχής γνώσις της «διαφορικής διαγνωστικής».


Η «διαφορική διαγνωστική» είναι το μεγαλύτερον και σπουδαιότερον κεφάλαιον της Κλινικής Ιατρικής. Πυρήν της ύλης της είναι το σύστημα όπερ ακολουθεί η ιατρική σκέψις δια την διακρίβωσιν της νοσολογικής οντότητος εκ της οποίας πάσχει έκαστος ασθενής, κατόπιν διαφορισμού της από άλλας οντότητας με ομοιάζουσαν κλινικήν έκφρασιν, αίτινες ευλόγως θα ηδύναντο να αγάγουν εις σφαλεράς διαγνώσεις. Κατά πάσαν προς διάγνωσιν περίπτωσιν, γίνεται αναλυτική αρχικώς και συνθετική τελικώς επεξεργασία στοιχείων, τα οποία προσφέρονται από την υποκειμενική σημειολογίαν και αντικειμενικήν εξέτασιν του ασθενούς, την αναγωγήν εις το κληρονομικόν και ατομικόν προηγούμενον και την εργαστηριακήν διερεύνησιν. Η ευρύτης και το πολυσύνθετον του περιεχομένου της διαφορικής διαγνωστικής είναι πασιφανή. Αλλά και η σημασία της πασίδηλος."

Γεώργιος Ε. Μερίκας
Καθηγητής Παθολογίας Παν/μίου Αθηνών



"Αρχή παιδεύσεως η των ονομάτων επίσκεψης"
Αντισθένης (445 – 366 π.Χ.)



"Είναι ευνόητο ότι η λήψη κάθε μιας από τις αποφάσεις που παίρνονται καθημερινά κατά την άσκηση της Ιατρικής προϋποθέτει το συνδυασμό των προσωπικών ικανοτήτων του γιατρού -ικανοτήτων που έχουν αποκτηθεί με την εκπαίδευση και την άσκηση της Ιατρικής- με τις καλύτερες διαθέσιμες αντικειμενικές πληροφορίες (external evidence). Στις προσωπικές ικανότητες του γιατρού σημαντική θέση κατέχει η ικανότητα επικοινωνίας με τον άρρωστο. Η ικανότητα αυτή θα επιτρέψει στο γιατρό να κατανοήσει τις προτεραιότητες που δίνει ο ίδιος ο άρρωστος στα ενοχλήματά του, την αντίληψη που έχει ο ίδιος για τη νόσο του και τις προσδοκίες του απ’ την Ιατρική και τον γιατρό του. Αυτό είναι το πρότυπο λήψης αποφάσεων που έχει ως επίκεντρο τον άρρωστο, σε αντιδιαστολή με το νοσοκεντρικό ή ιατροκεντρικό πρότυπο, που δεν λαμβάνει υπόψη τη γνώμη του αρρώστου. Στο πρότυπο λήψης αποφάσεων που έχει ως επίκεντρο τον άρρωστο, ο γιατρός περνά απ’ τον πατερναλιστικό ρόλο του γιατρού που ασκεί εξουσία στο ρόλο του γιατρού που σκύβει με ενδιαφέρον πάνω στα προβλήματα του αρρώστου, γνωρίζοντας ότι για να συμβάλλει στην επίλυσή τους, πρέπει πρώτα να τα κατανοήσει."

Θεόδωρος Δ. Μουντοκαλάκης
Καθηγητής Παθολογίας Παν/μίου Αθηνών




Τα αποσπάσματα αυτά είναι από τον πρόλογο και την εισαγωγή αντίστοιχα, του βιβλίου "Διαφορική Διάγνωση" του Θ. Μουντοκαλάκη, εκδ. Παρισιάνου, Τρίτη Έκδοση, ένα από τα καλύτερα, αν όχι το καλύτερο, που μας χορηγήθηκαν σε εκείνη την μπουρδελοσχολή που ακούει στο όνομα Ιατρική Αθηνών (τα περισσότερα από τα υπόλοιπα βιβλία, έτσι επειδή ακόμα κάνει κρύο στην Ελλάδα, είναι ό,τι πρέπει για προσάναμμα πάντως...).


Τι υπέροχη περιγραφή ενός σοβαρού ιατρικού μυαλού και μιας αξιοπρεπούς ιατρικής σκέψης στο πρώτο απόσπασμα του καθηγητή Μερίκα; Πόση ανθρωπολογική προσέγγιση κρύβεται σε αυτήν την σύντομη, αλλά πολύπλευρη, εγκεφαλική λειτουργία... Πού είσαι Claude Levi-Strauss να δεις τη συνθετότητα του μυαλού που ξεπερνά τη διπολικότητα...

Πόση Γλωσσολογία, Κοινωνιογλωσσολογία και Πραγματολογία κρύβονται στα λόγια του Αντισθένη...;

Πόση Ανθρωπολογία -και δη Ιατρική ανθρωπολογία- κρύβεται στα λόγια του καθηγητή Μουντοκαλάκη;


Πόσο υπέροχο να ξαναδιαβάζεις ένα βιβλίο από την αρχή και να συνεχίζει να σου δίνει πληροφορίες; Πόσο σπουδαία η δεύτερη και η τρίτη και η κάθε επόμενη ανάγνωση ενός άρτιου συγγράμματος το οποίο αποτυπώνει τις εμπειρίες μιας ολόκληρης ζωής η οποία φαίνεται (χωρίς να παίρνω και όρκο) να πέρασε μέσα από μια σοβαρότητα και μια εμμονή σε ένα αξιακό σύστημα που χτυπιέται και ξαναχτυπιέται διαχρονικά, μέσα από τα υπόλοιπα εξουσιαστικά και άνανδρα κοινωνικά συστήματα...


Τώρα, λίγο πριν ξεκινήσω την ειδικότητα, σε μια προσπάθεια ανασύνταξης δυνάμεων, παλεύω να θυμηθώ τι ιατρικό πήρα όλα εκείνα τα 6 χρόνια που βολόδερνα στην Αθήνα... Παρότι εμποδίζω τον αυθορμητισμό μου από το να εκφραστεί κακώς -και γι΄αυτό ίσως αδίκως- εξακολουθώ να καταλήγω σε τούτη την άποψη: αν εξαιρέσεις κάτι σακχαρομύκητες και θεότρελους καθηγητές που δεν ξεπερνούν σε αριθμό τους 4-5 συνολικά, καθώς και 2-3 υπέροχα συγγράμματα, ένα μεγάλο ΤΙΠΟΤΑ γεμίζει το μυαλό μου... Τρέξιμο, βαρεμάρα, υπνηλία, βασανισμός ψυχής από τον κάθε άχρηστο μεγαλοκαθηγητή (που δεν έμαθε ποτέ ούτε πώς να είναι
μεγάλος ούτε πώς να είναι καθηγητής), απουσία οικοδόμηση ιατρικής σκέψης, και όχι μόνο, αλλά και γκρέμισμα κάθε είδους σκέψης, λογικής ή έστω και παράλογης βρε αδερφέ...

Και ξαναθυμάμαι τον Τσάκωνα στο "Μάθε παιδί μου γράμματα" να ρωτά:
"πού πήγαν 6 χρόνια από τη ζωή μου;"



Το μυαλό μας είναι κλειστό...


Διαβάζοντας από διάφορες πηγές τα μπερδεμένα λόγια των πολιτικών μεριών (κατά το "κωλομεριών" άραγε;) για το θέμα των μεταναστών απεργών πείνας και το πώς έληξε το θέμα τους (που στην ουσία είναι θέμα μας), θυμάμαι τα προφητικά τα λόγια του ποιητή...




Δε θέλω τίποτε άλλο παρά να μιλήσω απλά, να μου δοθεί
ετούτη η χάρη.
Γιατί και το τραγούδι το φορτώσαμε με τόσες μουσικές
που σιγά σιγά, βουλιάζει
και την τέχνη μας τη στολίσαμε τόσο πολύ που φαγώθηκε
από τα μαλάματα το πρόσωπό της
κι είναι καιρός να πούμε τα λιγοστά μας λόγια γιατί η
ψυχή μας αύριο κάνει πανιά.


(απόσπασμα από το "Ένας γέροντας στην ακροποταμιά")



Είναι ο ίδιος ποιητής που έγραψε και τα άλλα προφητικά που βλέπουμε στις μέρες μας... Ρε μήπως ήταν προφήτης και όχι ποιητής;;


"Ο τόπος μας είναι κλειστός"
Στίχοι: Γιώργος Σεφέρης
Μουσική: Γιάννης Μαρκόπουλος
Ερμηνεία: Λάκης Χαλικάς, Μέμη Σπυράτου & Χορωδία





Και οι γάμοι μας, τα δροσερά
στεφάνια και τα δάχτυλα,
γίνουνται αινίγματα
ανεξήγητα για την ψυχή μας.
Πώς γεννήθηκαν,
πώς δυναμώσανε τα παιδιά μας;

Στα λιμάνια την Κυριακή σαν
κατεβούμε ν' ανασάνουμε,
βλέπουμε να φωτίζουνται στο
ηλιόγερμα σπασμένα ξύλα,
από ταξίδια που δεν τέλειωσαν
σώματα που δεν ξέρουν πια
πώς ν' αγαπήσουν...




Υ.Γ.: Τραγικό λάθος μου, να δημοσιεύσω τα λόγια του ποιητή στην καθαρεύουσα. Οπότε, επαναδημοσιεύω το απόσπασμα από το ποίημά του, στην δημοτική και ζητώ συγνώμη από τον γέροντα της ακροποταμιάς, για το σφάλμα μου.


Πληρωμή μέσω "φακέλου"...



Σήμερα, έλαβα σαν ιατρός ένα "φακελάκι" (φακελάρα θα έλεγα πιο σωστά, βάσει μεγέθους) που μέσα του έκρυβε μια περιουσία... Τέτοια φακελάκια αν παίρναμε οι ιατροί, θα γινόμασταν πραγματικά πιο πλούσιοι!


Ένας από τους θησαυρούς του φακέλου, ήταν και η ιστοριούλα που ακολουθεί, που πιστεύω ότι επάξια μπορεί να αποτελέσει τη συνέχεια της ιστορίας της προηγούμενης ανάρτησης. Συνέχεια όμως προς τα πίσω. Δηλαδή, ένα στάδιο πριν φτάσουμε στο τέλος... Ένα στάδιο για να μην φτάσουμε στο τέλος... Ένα στάδιο λοιπόν πριν την κραυγή, είναι η... γραφή!







Η μοίρα των βιβλίων είναι γραμμένη στ’ άστρα


Ρωτούν συχνά οι μεγάλοι τι θ’ απογίνουν τα βιβλία όταν τα παιδιά θα πάψουν να τα διαβάζουν. Μια απάντηση μπορεί να είναι αυτή:


«Θα τα φορτώσουμε όλα σε ένα τεράστιο διαστημόπλοιο και θα τα στείλουμε στ’ άστρα!» Ωωω!

Τα βιβλία μοιάζουν στ’ αλήθεια με άστρα στο νυχτερινό ουρανό. Είναι τόσα πολλά, που δεν μπορούμε να τα μετρήσουμε και συχνά είναι τόσο μακριά μας, που μας φαίνεται ακατόρθωτο να τα φτάσουμε. Σκεφτείτε ωστόσο τι σκοτάδι θα είχαμε, αν κάποια μέρα όλα τα βιβλία, αυτοί οι κομήτες στο σύμπαν του νου μας, εξαφανίζονταν κι έπαυαν να μας δίνουν εκείνη την απεριόριστη ενέργεια της ανθρώπινης γνώσης και φαντασίας… Τι φοβερό!

Μήπως λέει κανένας ότι τα παιδιά δεν μπορούν να καταλάβουν μια τέτοια ιστορία επιστημονικής φαντασίας; Πολύ καλά λοιπόν, θα γυρίσω στη γη και θ’ αφήσω τον εαυτό μου να θυμηθεί τα βιβλία της παιδικής μου ηλικίας.

Αυτό μου ήρθε άλλωστε στο νου, καθώς κοίταζα τη Μεγάλη Άρκτο, τον αστερισμό που εμείς στη Σλοβακία τον ονομάζουμε “Μεγάλο Κάρο”. Και το σκέφτηκα επειδή τα πολυτιμότερα βιβλία ήρθαν σε μένα πάνω σ’ ένα κάρο… Δηλαδή όχι πρώτα σε μένα, μα στη μητέρα μου.
Ήταν τον καιρό του πολέμου. Στεκόταν στην άκρη του δρόμου μια μέρα, όταν ένα κάρο έφθασε με θόρυβο – μια καρότσα για σανό γεμάτη βιβλία ως απάνω που την έσερναν άλογα. Ο καροτσιέρης είπε στη μητέρα μου ότι μετέφερε τα βιβλία από τη βιβλιοθήκη της πόλης σε κάποιο μέρος ασφαλές, για να μην καταστραφούν. Την εποχή εκείνη η μητέρα μου ήταν ένα μικρό κορίτσι που αγαπούσε το διάβασμα και, στη θέα εκείνης της θάλασσας από βιβλία, τα μάτια της άστραψαν σαν άστρα. Ως τότε, τα κάρα που είχε δει ήταν γεμάτα μόνο με σανό, άχυρο ή κοπριά. Ένα κάρο γεμάτο βιβλία ήταν για κείνη κάτι παραμυθένιο. Πήρε λοιπόν το θάρρος και ρώτησε:

“Σας παρακαλώ, μπορείτε να μου δώσετε έστω κι ένα μόνο βιβλίο απ’ αυτή τη στοίβα;”


Ο άνθρωπος χαμογέλασε, της έγνεψε ναι, κατέβηκε από το κάρο και ξέλυσε τη μια πλευρά, λέγοντας:

“Μπορείς να πάρεις στο σπίτι σου όσα πέσουν κάτω!”

Τα βιβλία ξεχύθηκαν με θόρυβο στο σκονισμένο δρόμο και σε λίγο το παράξενο εκείνο κάρο χάθηκε σε μια στροφή. Η μητέρα μου τα μάζεψε με λαχτάρα, νιώθοντας την καρδιά της να χτυπά δυνατά. Όταν τίναξε από πάνω τους τη σκόνη, ανακάλυψε ότι ανάμεσά τους βρισκόταν κατά τύχη μια πλήρης σειρά με τα παραμύθια του Χανς Κρίστιαν Άντερσεν. Μέσα στους πέντε τόμους με τα διαφορετικά χρώματα στα εξώφυλλα δεν υπήρχε ούτε μια εικόνα, όμως με τρόπο θαυμαστό τα βιβλία εκείνα φώτιζαν τις νύχτες που τις φοβόταν τόσο η μητέρα μου. Κι αυτό επειδή είχε χάσει τη μητέρα της στον πόλεμο. Όταν διάβαζε εκείνες τις ιστορίες τα βράδια, κάθε μια της έδινε και μια μικρή αχτίδα ελπίδας και με μια σιωπηλή εικόνα στην καρδιά, που τη ζωγράφιζαν τα μισόκλειστα βλέφαρά της, μπορούσε ήρεμα ν’ αποκοιμηθεί, έστω και για λίγο…


Τα χρόνια πέρασαν και τα βιβλία εκείνα έφτασαν ως εμένα. Τα κουβαλούσα πάντα μαζί μου στους σκονισμένους δρόμους της δικής μου ζωής. Για ποια σκόνη μιλώ θα με ρωτήσετε. Μμμ…


Ίσως είχα κατά νου την αστερόσκονη που πέφτει στα μάτια μας, όταν καθόμαστε σε μια καρέκλα και διαβάζουμε κάποια νύχτα σκοτεινή. Αν, δηλαδή διαβάζουμε κάποιο βιβλίο. Γιατί βέβαια μπορούμε να διαβάζουμε πολλών λογιών πράγματα: ένα ανθρώπινο πρόσωπο, τις γραμμές στην παλάμη μας, τ’ άστρα…

Τ’ άστρα είναι βιβλία στο νυχτερινό ουρανό και φωτίζουν το σκοτάδι.
Όποτε αναρωτιέμαι αν αξίζει να γράψω ένα ακόμη βιβλίο, κοιτάζω τον ουρανό και λέω στον εαυτό μου ότι το σύμπαν είναι όντως απέραντο και σίγουρα υπάρχει ακόμα χώρος για το μικρό μου αστέρι.

Jan Uliciansky
Μετάφραση: Λότη Πέτροβιτς-Ανδρουτσοπούλου
(από το Εθνικό Κέντρο Βιβλίου)


Υ.Γ.: Ευχαριστώ την TsilC που με κάνει κοινωνό στη βιβλι(α)-κή της μέθεξη... και της εύχομαι πάντα να παραμείνει έτσι μεθυσμένη!






Μικρός Απολογισμός


Κάνοντας έναν σύντομο απολογισμό, συνειδητοποιώ ότι ένα ταξίδι, όσο μικρό ή μεγάλο και αν είναι, όσο σύντομο ή χρονοβόρο και αν είναι, δεν μπορεί ποτέ να είναι μονοδιάστατο. Και αυτό διότι δεν ταξιδεύεις μόνος, ταξιδεύει μαζί και ο τρόπος που βλέπεις τον κόσμο. Έτσι, όλα αλλάζουν, όλα μετακινούνται, όλα χορεύουν, πιασμένα χέρι-χέρι.


Σταχυολογώ μερικά από τα ερεθίσματα με τα οποία ήρθα αντιμέτωπος, τούτες τις τελευταίες μέρες:


Ιπποκράτης: «ηγεμονικότερον απάντων φύσις»

Schopenhauer: «ελεύθερος είναι ο άνθρωπος μόνο όταν είναι μόνος του»


Μένανδρος: «τα δάνεια δούλους τους ελεύθερους ποιεί»


Πλούταρχος: «το δανείζεσθαι της εσχάτης αφροσύνης και μαλακίας εστίν»


Τσε Γκεβάρα: «εκεί, στις τελευταίες στιγμές των ανθρώπων, που ο ευρύτερος ορίζοντας τους ποτέ δεν ξεπερνά το αύριο, βλέπει κανείς την τραγωδία που ζεί το προλεταριάτο σε ολόκληρο τον κόσμο. Σε εκείνα τα σβησμένα μάτια υπάρχει μια ταπεινή συγνώμη, συχνά και ένα απελπισμένο κάλεσμα για παρηγοριά που χάνεται στο κενό, ακριβώς όπως το σώμα τους θα χαθεί σύντομα κάτω από το βάρος της μιζέριας, που μας περιτριγυρίζει. Το πόσο καιρό ακόμα θα συνεχίζει να υπάρχει αυτό το παράλογο καθεστώς της κάστας δεν μπορώ να το ξέρω, μα είναι ώρα εκείνοι που κυβερνάνε να αφιερώσουν λιγότερο χρόνο στην προπαγάνδα της ευσπλαχνίας τους και να δώσουν χρήματα, πολύ περισσότερα χρήματα, για έργα κοινωνικής ωφέλειας»


Carl Sagan: «Είχε αναλύσει την καριέρα της προσπαθώντας να έρθει σε επαφή με τους πιο απόμακρους και απόκοσμους ξένους, ενώ στη δική της ζωή δεν είχε έρθει ποτέ σ’ επαφή σχεδόν με κανέναν. Ήταν ανελέητη στο να καταρρίπτει τους μύθους ύπαρξης των άλλων και τυφλή στο ψέμα που υπήρχε στον πυρήνα της δικής της. Όλη της τη ζωή μελετούσε το Σύμπαν, αλλά είχε παραβλέψει το πιο ξεκάθαρο μήνυμά του. Για τα μικρά πλάσματα σαν εμάς, η απεραντοσύνη του γινόταν υποφερτή μονάχα μέσω της αγάπης»


Το τελευταίο απόσπασμα του μαγευτικού Carl Sagan, μου θύμισε εποχές Συναύγειας, Γρεβενιώτικης Συναύγειας, τότε που βαδίζαμε σε υπέροχους πνευματικούς δρόμους. Ψάχνοντας ομως, στην ιντερνετική γωνιά omadaneon.gr βρήκα μόνο ερείπια, και αδυναμία πρόσβασης. Γιατί άραγε αυτή η ασφαλής γωνιά έκλεισε; Πίστευα ότι η τότε προσπάθειά μας, είχε νικήσει δια παντός την φθορά του χρόνου και της ύλης...


Αναδημοσιεύω ένα άρθρο μου, στην τότε φυλλάδα "Συναύγεια":



Μέλλον, η ενηλικίωση του παρελθόντος
(σονάτα για δυο φωνές, η μία εκ των οποίων κραυγή)

Έτος 2070. Πριν 63 χρόνια ο τελευταίος άνθρωπος πάνω στη ΓΗ επιβιβάστηκε σε ένα διαστημόπλοιο με το όνομα ‘Κιβωτός’ και ξεκίνησε το διαπλανητικό του ταξίδι προς απεγνωσμένη αναζήτηση νέου τόπου διαβίωσης και διαιώνισης του είδους. Τα τρόφιμα είχαν λιγοστέψει, η υγεία του ήταν εύθραυστη - ήταν πλέον 87 χρονών - και τα καύσιμα του πλοίου του είχαν σχεδόν τελειώσει. Αποφάσισε να κάνει αναγκαστική προσγείωση σε έναν πλανήτη που τύχαινε να πλησιάζει εκείνη τη στιγμή. Φαινόταν ξερός, άγονος, απροσπέλαστος τόπος. Δεν είχε άλλη επιλογή. Η αναγκαστική προσγείωση έγινε με ανώμαλο τρόπο και από την πρόσκρουση έχασε τις αισθήσεις του.

Μόλις με δυσκολία άνοιξε τα μάτια του, είδε μπροστά του ένα περίεργο πλάσμα να τον περιεργάζεται. Ήταν ένας εξωγήινος!

- Ποιος είσαι; είπε τρομαγμένος ο γήινος και προσπάθησε να κουνηθεί, αλλά το 87 ετών σώμα του δεν ακολουθούσε…
- Γεια σου γήινε, με λένε Σεβασμό, καλώς ήρθες στον πλανήτη ‘ΟΛΟΙ ΙΣΟΙ’. Πώς σε λένε;
- Με λένε…ε…με λέγανε…δεν…δεν θυμάμαι, ωχ πονάει το κεφάλι μου…Τι θα μου κάνεις;
- Μη φοβάσαι, ηρέμησε φίλε μου. Θέλω απλά να μου πεις από ποιον μακρινό τόπο μας έρχεσαι και το λόγο που έφυγες από αυτόν.
- Κατάγομαι από τον πλανήτη ΓΗ, περίπου 8 λεπτά φωτός μακριά από ένα μεσαίου μεγέθους άστρο που εμείς αποκαλούσαμε Ήλιο, στην περιφέρεια του Γαλαξία μας. Τα έχεις ακουστά όλα αυτά;
- Ναι, στο μάθημα της Κοσμογραφίας στο σχολείο μας έχουν μιλήσει για αυτές τις μακρινές χώρες. Μας τις περιγράφουν σαν χώρες εξωτικές, με απαράμιλλη ομορφιά, με χρώματα, αρώματα, τεράστια ποικιλία έμβιων όντων, με απέραντο γαλάζιο, πολύ νερό, έναν τόπο ονειρεμένο με λίγα λόγια. Αλήθεια έτσι είναι; ρώτησε ενθουσιασμένος ο εξωγήινος.
- Έτσι ήταν…και έσκυψε το κεφάλι του ο γήινος και δυο δάκρυα του χάιδεψαν τα μάγουλα.
- Μα, μα τι έχεις γήινε; Κλαις; Γιατί κλαίς;
- Γιατί το σπίτι μου δεν υπάρχει πια. Καταστράφηκε και εγώ είμαι ο μόνος που επιβίωσα. Ή μάλλον για να είμαι για πρώτη φορά ειλικρινής με τον εαυτό μου, τον καταστρέψαμε εμείς οι άνθρωποι, δεν καταστράφηκε από μόνος του. Και συνέχισε να έχει κατεβασμένο το βλέμμα του ο γήινος.
- Γιατί, γιατί το κάνατε αυτό γήινε; αναφώνησε σχεδόν εξοργισμένος ο εξωγήινος.
-Δεν ξέρω…δεν ξέρω, ψέλλισε ο γήινος και όλο τρέχαν δάκρυα από τα μάτια του, μόνο που τώρα δεν τον χάιδευαν, μα τον έκαιγαν, τον μαστίγωναν, του σμίλευαν το πρόσωπο σαν τιμωρία…

Σταμάτησε για λίγο να πάρει μια βαθιά ανάσα, τα λόγια έβγαιναν με δυσκολία. Η καρδιά του ήταν πολύ αδύναμη.


- Ή μάλλον ξέρω, είπε χαμηλόφωνα αλλά σταθερά και σήκωσε το θολό από τα δάκρυα βλέμμα του και κοίταξε τον εξωγήινο. Γιατί ήμασταν άπληστοι, αχόρταγοι, ανικανοποίητοι, και το χειρότερο, γιατί ήμασταν κοντόφθαλμοι. Μας λέγανε ότι η ΓΗ θα καταστραφεί, αλλά δεν τους ακούγαμε, δεν τους υπολογίζαμε, δεν μας ένοιαζε, νομίζαμε ότι δεν αφορούσε εμάς ή τα παιδιά μας αλλά το πολύ μακρινό και απρόσωπο μέλλον… Επικρατούσε η άποψη «φάγωμεν, πίωμεν αύριο γαρ αποθνήσκωμεν». Είχαμε τυφλωθεί από την εξουσία μας πάνω στον γαλάζιο πλανήτη. Κακό πράγμα η εξουσία, θα πρέπει να είναι όλοι ίσοι…σαν τον πλανήτη σου!
- Μα εξήγησέ μου πώς την καταστρέψατε; Συγνώμη γήινε αλλά δεν καταλαβαίνω και πολλά. Πώς αφανίσατε έναν ολόκληρο πλανήτη; Το θεωρώ αδιανόητο!! και είχε μείνει με το στόμα ανοιχτό ο εξωγήινος.
- Με το να μην την αγαπάμε, έτσι την αφανίσαμε τη ΓΗ μας. Την απαρνηθήκαμε από μάνα μας, τη βρίσαμε, τη βιάσαμε, της ξεσκίσαμε τα ενδύματα και σε κάθε ανάσα που προσπαθούσε απεγνωσμένα να πάρει για να επιβιώσει, εμείς της δίναμε να αναπνεύσει δηλητήριο…και το χειρότερο τη βλέπαμε και γελούσαμε σαν να είχαμε κατατροπώσει κανένα τέρας, ενώ το δικό μας τέρας μέσα μας χαιρόταν, οργίαζε, διψούσε για επιπλέον καταστροφές. Ήμασταν χαιρέκακοι, αλλά η δυστυχία του άλλου δεν μπορούσαμε να δούμε ότι είναι και δική μας δυστυχία. Πρώτα εξαφανίσαμε τα ζώα, τα κάναμε παπούτσια, τσάντες, γούνες, χαλιά, τα σκοτώναμε όχι για να τα φάμε, μα για να δείξουμε σε όλους πόσο καλοί κυνηγοί είμαστε… Τα σκοτώναμε για να τα φάει το τέρας μέσα μας που σου είπα πριν. Μετά βάλαμε φωτιά σε ό,τι είχε ή θύμιζε να έχει πράσινο χρώμα, τα φυτά, τα λουλούδια και τα δάση, τους πνεύμονες του πλανήτη μας. Καταστρέψαμε τις μηχανές παραγωγής οξυγόνου. Καταστρέψαμε τα τριαντάφυλλα, τα χρυσάνθεμα, τις παπαρούνες, αχ αυτές οι κόκκινες παπαρούνες… Έτσι αναπόφευκτα φονεύσαμε και τον έρωτα… Αυτό ήταν το σημείο χωρίς επιστροφή, όταν φονεύσαμε τον έρωτα… τον έρωτα προς κάθε τι… τον έρωτα σαν συναίσθημα…

Μετά μία σύντομη διακοπή, σαν να ταξίδεψε στιγμιαία η σκέψη του εκεί πίσω...

- Καταστρέφοντας τα φυτά δηλητηριάσαμε την ατμόσφαιρα με διοξείδιο του άνθρακα, περιορίσαμε την παραγωγή οξυγόνου, αλλάξαμε άρδην το κλίμα του πλανήτη, αλλάζοντας έτσι και τη διαμόρφωση της γεωγραφίας. Τέλος, μετά από δυο πολύνεκρους παγκόσμιους πολέμους και χωρίς να έχουμε βάλει μυαλό, επιδοθήκαμε και στον τρίτο και πιο καταστροφικό παγκόσμιο πόλεμο. Αυτή τη φορά αφορμή ήταν η διεκδίκηση του νερού, αποτελούσε βλέπεις πρώτη ύλη για παραγωγή οξυγόνου μιας και τα φυτά όπως σου είπα τα εξαφανίσαμε.

- Μα καλά δεν υπήρχαν φωνές διαμαρτυρίας; Αδυνατώ να πιστέψω στα εξωγήινα αυτιά μου!! Πώς το επιτρέψατε αυτό;
- Άκου φίλε, και άρχισε να κοντανασαίνει και εμφανώς να κουράζεται σε κάθε λέξη, όταν είσαι τυφλός παραμένεις τυφλός. Το ζήτημα είναι…να μην γίνεις τυφλός, να το προλάβεις με άλλα λόγια. Και για να σου λύσω την απορία, υπήρχαν πολλές οργανώσεις που πάλευαν για να αλλάξουμε μυαλά, αλλά υπήρχαν ακόμα πιο πολλοί που δεν ήθελαν να αλλάξουν. Και επειδή, όπως θα ξέρεις μάλλον, τα πάντα στο σύμπαν λειτουργούν με βάση το νόμο της βαρύτητας, που λέει ότι η μεγαλύτερη μάζα ασκεί μεγαλύτερη δύναμη, τότε καταλαβαίνεις γιατί οι οργανώσεις αυτές ήταν αδύναμες. Γιατί για να αλλάξεις κάτι στο σύμπαν θέλει ενέργεια, θέλει αντίσταση απέναντι στην εντροπία που κατατρώει τα πάντα και αποδιοργανώνει τα πάντα. Αυτό το στοίχημα έβαλαν οι άνθρωποι όταν δημιουργήθηκαν, να εκμηδενίσουν την εντροπία, την αταξία, αλλά έχασαν…έχασαν κατακράτος!

Ο εξωγήινος παρακολουθούσε αποσβολωμένος και συγκινημένος. Τόλμησε μόνο να πει:

- Τα λεξικά μας σας ονομάζουν ανθρώπους, δηλαδή όντα που κοιτάτε ψηλά, πέρα, μακριά, που αναζητάτε το άγνωστο και ελπίζεται για το καλύτερο… Δεν… δεν καταλαβαίνω…
- Ούτε εγώ καταλάβαινα τότε, μα τώρα καταλαβαίνω. Τα βιβλία της συμπαντικής Ιστορίας θα γράψουν, και άρχισε να βγαίνει αίμα από το στόμα του γήινου, ότι η λέξη άνθρωπος είναι ό,τι πιο ατυχές και ψευδές έχει ειπωθεί για το δικό μου είδος. Οι άνθρωποι που γνώρισα εγώ –και ήταν οι τελευταίοι άνθρωποι της γης- ούτε ψηλά κοιτούσαν, ούτε πέρα από τον εαυτό τους και την αυλή τους κοιτούσαν, ούτε μακριά από τα μικροπράγματα που θολώνουν το μυαλό κοιτούσαν. Ακόμα και με το αεροπλάνο όταν πετούσαμε, κοιτούσαμε κάτω…

Ήταν χλωμός, οι δυνάμεις του τον εγκατέλειπαν, μα δεν επέτρεπε στον εαυτό του να σταματήσει, είχε τόσα πολλά να πει, τι να πρωτοπεί…;

- Και εσύ; ρώτησε ασυναίσθητα ο εξωγήινος.
- Εγώ;…εγώ ήμουν ένας από αυτούς, ίσως ο χειρότερος από αυτούς…και έκλεισε για λίγο τα μάτια του.
- Φίλε είσαι καλά; Απάντησέ μου είσαι καλά; Και αμέσως τον πλησίασε, του έπιασε το χέρι και το ακούμπησε στο εξωγήινο στήθος του. Ο γήινος φάνηκε να ηρέμησε για λίγο.
- Πες μου τι θυμάσαι από τον πλανήτη σου;
- Χμ… τι θυμάμαι; Θυμάμαι ότι σαν παιδί περίμενα πώς και πώς τη στιγμή που θα συναντούσαμε εξωγήινους για να τους πούμε τα επιτεύγματά μας, την ιστορία μας, να τους περιγράψουμε τα συναισθήματά μας σαν αντικρίζουμε κάποιο ηλιοβασίλεμα, κάποια χρυσή αυγή, να περιγράψουμε τα καρδιοχτύπια μας σαν μας μαγεύει μια παραμυθένια ύπαρξη… και άλλα πολλά… πάρα πολλά… Μα τώρα, πού να το φανταστώ ότι ο κλήρος θα έπεφτε σε μένα για να μιλήσω για την πατρίδα μου… Και το χειρότερο, πού να το φανταστώ ότι το μόνο που έχω να σου πω για την πατρίδα μου είναι ότι δεν υπάρχει, την καταστρέψαμε, τη δολοφονήσαμε, ότι εμείς οι γήινοι δεν είμαστε τίποτε άλλο παρά δολοφόνοι. Πώς λοιπόν να σου μιλήσω για τα ηλιοβασιλέματα και για τους έρωτές μου, δεν θα με πιστέψεις… Τα λόγια μου δεν θα πείσουν…

Αυτή τη φορά, κατέβασε ο εξωγήινος το βλέμμα του, ήταν συντετριμμένος, απέναντί του είχε το μοναδικό μάρτυρα ενός κόσμου που σε λίγο θα χανόταν για πάντα.


- Φι…φίλε! Θα έδινα τα πάντα να ξαναγύριζα πίσω, πριν 63 χρόνια και να πέθαινα προσπαθώντας να μεταπείσω τους συμπολίτες μου, παρά να ξε… ξεψυχώ εδώ στα ξένα… Ίσως να μην… ίσως να μην άλλαζα τίποτα, μάλλον δεν θα άλλαζα τίποτα, αλλά θα προσπαθούσα, μόνο αυτό… να προσπαθούσα λίγο παραπάνω… μόνο αυτό!

Και η ανάσα του σταμάτησε για λίγο, τα μάτια του κλείσαν… Όμως μαζεύοντας τις τελευταίες του γήινες δυνάμεις είπε:

- Ω ξειν, αγγέλειν εξωγήινοις ότι εμείς οι άνθρωποι δεν τηρήσαμε τους όρκους μας, ότι δεν σεβαστήκαμε το σπίτι μας, ότι δεν σταθήκαμε τόσο ψηλά όσο το όνομά μας απαιτούσε, ότι τυφλωθήκαμε από την απληστία, ότι καταπατήσαμε κάθε πνευματική προσπάθεια που τόλμησε να αντισταθεί στην χαοτική αταξία της ύλης που διακατέχει το σύμπαν, που διακατέχει το μυαλό μας, ότι ξοδέψαμε τη θεία χάρη σε πράγματα και όχι σε σκέψεις ή συναισθήματα… Αν τύχει να περνάς κάποια στιγμή από εκείνες τις συντεταγμένες που κάποτε χόρευε η ΓΗ άναψε ένα κεράκι…
- Γήινε! Γήινε! Κρατήσου…θα σε κάνουμε καλά!
- Εξωγήινε…, είπε με φωνή πνιγμένη στο ρόγχο του θανάτου, θυμήθηκα… θυμήθηκα… το όνομά μου δεν είναι γήινος, το όνομά μου είναι… ήταν… Αστρομόνος, δηλαδή μόνος ανάμεσα στα άστρα… Χα… χάρηκα που σε γνώρισα, λυ… λυπάμαι που με γνώρισα… Και τότε έγειρε το κεφάλι του και το βλέμμα του ακινητοποιήθηκε προς το μέρος που κάποτε έπλεε ένας γαλάζιος, ονειρεμένος πλανήτης. Ένας πλανήτης που πέθανε από τα παιδιά που ο ίδιος γέννησε… Η ψυχή του γήινου άφησε το ταλαιπωρημένο σώμα του και ξεκίνησε το δικό της διαστρικό ταξίδι, προς αναζήτηση φωλιάς για να πλαγιάσει και να ονειρευτεί.



"Μια καλημέρα είναι αυτή"
Στίχοι: Δημήτρης Χριστοδούλου
Μουσική: Μάνος Λοΐζος
Ερμηνεία: Χαρούλα Αλεξίου





Ημερολόγια Μοτοσικλέτας Νο11


7/03/2011

Χωριό – Μολάοι Λακωνίας


Επιτέλους χωριό. Μετά από βροχές, ομίχλη, χαλάζι, μπόλικο κρύο και αέρα, επέστρεψα χωριό. Δεν σας κρύβω ότι κάπου εκεί στην Τρίπολη, ανησύχησα αν θα φτάσω στον προορισμό μου… Όταν όμως έμπαινα στη Σπάρτη, ένοιωσα αυτή τη ζεστασιά της πατρίδας, που δεν την παγώνει κανένας αγέρας, κανένα κρύο, καμία βροχή, κανένα χαλάζι… Ένοιωσα τη βεβαιότητα της προστασίας από τα πάτρια εδάφη. Μετά ο δρόμος ήταν απολαυστικός. Έγινα λούτσα, αλλά το απόλαυσα! Ήμουν στη βαθειά αγκαλιά της Λακώνισσας μάνας και ατρόμητος πλέον, χαιρόμουν το παιχνίδι με τη βροχή, σαν άλλοτε...

Χωριό. Συναντώ ανθρώπους μιας άλλης γενιάς, πολλών άλλων γενιών πιο σωστά, ο κάθε ένας από τους οποίους έχει τα δικά του άγχη, τις δικές του ανησυχίες και τους προσωπικούς του προβληματισμούς. Κάποιοι παλεύουν με το αίσθημα της αποτυχίας. Κάποιοι συνεχίζουν ακόμα να αναζητούν απαντήσεις. Κάποιοι έχουν βρει τις ανισσόροπες ισορροπίες τους σε μια πράσινη σαλάτα. Παιδιά είναι στην ουσία, που δεν τους δόθηκε ποτέ η ευκαιρία να δουν τον κόσμο πέρα από τα σύνορα ενός χωριού ή μιας επαρχίας. Παιδιά με πληγωμένη παιδική ηλικία. Παιδιά, όμως που έδωσαν τα πάντα για μια ιδέα. Που πίστεψαν σε μια ιδέα και αφέθηκαν στο κάλεσμα του Νέου Κύματος της πολυτάραχης ζωής τους. Η ζωή ξέρετε, δεν είναι μέγεθος ποσοτικό αλλά ποιοτικό. Όπως και το κάλεσμά της, δεν είναι ποσοτικό, αλλά ποιοτικό. Η γενιά πριν από τη δική μας, πήρε τη σκυτάλη από την αρχή, δηλαδή μετά την μεταπολίτευση, και άρχισε τον δικό της αγώνα. Μόνο που στη σκυτάλη αυτή, κουβαλούσε ολόκληρη την ιστορία της σύγχρονης Ελλάδας. Ενθουσιασμένη αυτή η γενιά από την ευκαιρία που είχε, έβγαλε την παιδικότητά της, την αφέλειά της αλλά και την πονηριά της, καθώς και όλα εκείνα τα χαρακτηριστικά που συνθέτουν μια παιδική ψυχή, πάνω στο τραπέζι της Ιστορίας. Δεδομένου ότι δεν είχε ευχαριστηθεί ποτέ το παιχνίδι στις αλάνες, διότι έπρεπε να δουλεύει σκληρά στους αγρούς, χάλασε μια σπουδαία ευκαιρία για πρόοδο, όπως χαλάει ένα παιδί ένα καινούργιο και ακριβό παιχνίδι που του χαρίζουν, χωρίς να αντιλαμβάνεται τι ακριβώς κάνει την ώρα που το καταστρέφει… Αυτοί οι άνθρωποι ήθελαν απλά να παίξουν και όνειρα να πλέξουν. Να κεντήσουν το μονόγραμμά τους, πάνω στο μαντήλι της αγαπημένης τους, σε μια προσπάθεια να απαγκιστρωθούν από τον ενοχικό σεξουαλικό μανδύα που τους φόρεσαν οι ακόμα πιο αμόρφωτοι γονείς τους… (Στο μυαλό μου έρχεται η καταπληκτική ταινία «Μάθε παιδί μου γράμματα». Ξέρετε, πιστεύω ότι δεν απέχουμε πολύ σήμερα από αυτήν την κοινωνία). Αυτοί οι άνθρωποι, θέλησαν να ξεφύγουν από την πέτρινη στεριά που τους καθήλωνε. Ήταν έντιμη προσπάθεια, τουλάχιστον στην αρχή...

Όλοι σήμερα αναρωτιούνται πού πάνε τα τόσα χρόνια που φεύγουν σφαίρα… Αλήθεια, πού πάνε;

Αυτή η γενιά, έδωσε τη μάχη της. Μάχη με θηρία. Μάχη ολόψυχη. Κάποιοι λιποτάχτησαν, κάποιοι πήγαν με τον εχθρό, κάποιοι λύγισαν, κάποιοι πέθαναν στο πεδίο της μάχης, κάποιοι κρύφτηκαν στο πρώτο καταφύγιο, άλλοι έγιναν ανάπηροι πολέμου, και κάποιοι άλλοι ριγούν στα μουσικά μονοπάτια των εμβατηρίων της τρομπέτας… Αυτοί οι άνθρωποι, είχαν την ευκαιρία τους και τη ζαριά τους. Έπαιξαν και έχασαν. Τα αποτελέσματα των πράξεών τους φαίνεται ότι συμπαρασέρνουν και τη δική μας γενιά. Τι να κάνουμε όμως; Το παιχνίδι έτσι παίζεται εδώ και αιώνες. Και αυτοί ήταν συμπαρασυρμένοι από την γενιά πριν από αυτούς, και εκείνοι από τη γενιά πριν από αυτούς κοκ. Άρα, μην ψάχνουμε δικαιολογίες σήμερα. Το ότι ξεκινάμε με την πλάτη στον τοίχο αγαπητοί μου, είναι το δεδομένο. Το αιώνιο δεδομένο. Σκοπός είναι να το ανατρέψουμε, και να δώσουμε στα παιδιά μας αύριο, μια νότα αισιοδοξίας, καλύτερη, πιο καθαρή και πιο ηχηρή από αυτή που μας έδωσαν οι δικοί μας.


"Αυτόν τον κόσμο τον καλό"
Στίχοι: Βασίλης Ανδρεόπουλος
Μουσική: Σταύρος Ξαρχάκος
Ερμηνεία: Νίκος Ξυλούρης




Ας μην χάνουμε χρόνο λοιπόν. Ας αρχίσουμε τη δουλειά, γιατί μας περιμένει μπόλικη. Και μόνο αν δουλέψουμε σαν ομάδα και όχι σαν άθροισμα, ίσως καταφέρουμε να ανατρέψουμε το αρνητικό αποτέλεσμα που κουβαλάμε.


Υ.Γ.: Κάπου εδώ όμως, η μοτοσικλέτα αράζει στην αυλή του σπιτιού. Σε αυτήν την αυλή που πρωτοστάθηκα όρθιος και πρωτοαντρίκρυσα τα βουνά που περικύκλωναν τη ματιά μου. Είναι ο απαραίτητος ανεφοδιασμός, βλέπετε. Μια μικρή στάση, για αναπροσδιορισμό του ταξιδιού, για ξεκούραση, για χαλάρωση… γιατί όπως είπαμε, μας περιμένει αρκετή δουλίτσα!










(σήμερα είναι η 2η φορά που αντικρίζω στη ζωή μου χιόνια στο χωριό...)



Ημερολόγια Μοτοσικλέτας Νο10


4-7 / 3 / 2011

Τρίκαλα Κορινθίας – Ορεινή Κορινθία – Κορινθιακός κόλπος


Πολλές φορές ακουστή, τόσο κοντά στα πάτρια εδάφη, μα ποτέ δεν την είχα γνωρίσει από κοντά. Πανέμορφη. Και πανεύκολη να την προσεγγίσεις (όχι σαν κάτι άλλες σουρλουλούδες…)! Ο λόγος περί της ορεινής Κορινθίας, των μαγευτικών βουνών της, των αναμειγμένα καταπράσινων και κατάλευκων χαρακτηριστικών της και των αισθητικών, γευστικών, διασκεδαστικών παροχών της.





























Η φύση δημιουργεί μια μυσταγωγία, η ομίχλη σε καλεί σε ανεξερεύνητα μονοπάτια, το λευκό των βουνών συνέχεται με το λευκό των σύννεφων του ουρανού, σαν να σου λέει ότι υπάρχει δρόμος για να φτάσεις εκεί ψηλά στα ουράνια…



Όλα εδώ σε καλούν να παίξεις μαζί τους, όσο άγρια ή απρόσιτα και αν φαίνονται.




Εδώ σου ανοίγεται μια πόρτα σε μια άλλη εποχή,




σε μια άλλη ηθική, σε μια άλλη αισθητική, σε μια άλλη ζωή. Πόσα όμορφα πράγματα μπορούμε να κρατήσουμε από εκείνη τη ζωή;




Κάποια χωριά εδώ, ίσως μοιάζουν φυλακισμένα στην αγριότητα του τόπου,




και κάποιες συμπεριφορές και κοινωνικά χαρακτηριστικά ίσως είναι ζωικής προέλευσης…




Τι σημασία έχει όμως, όταν όλα ενσωματώνονται τόσο αρμονικά με τη φύση (μας);

Γιατί ο άνθρωπος της Δύσης, βλέπει τον άνθρωπο της Φύσης και τρομάζει; Τι δεν του αρέσει, τι τον κάνει να απορρίπτει αυτού του είδους ζωή; Η
πρόοδος ίσως μου απαντήσετε, αλλά εγώ θα διαφωνήσω. Είδαμε και τον καπιταλισμό, πού μας οδήγησε… Είδαμε και την τρελή αστικοποίηση τι κοινωνίες έφτιαξε… Είδαμε την υποσχόμενη πρόοδο, πόσο μπροστά μας πήγε… Δεν θέλω να γίνω οιωνός άσχημων νέων, αλλά οι κεραίες μου δεν πιάνουν αισιόδοξα μηνύματα στον ορίζοντα… Δεν ξέρω πού θα βγει όλο αυτό, αλλά ξέρω πού θα μπει… Θα μπει μάλλον στους δικούς μας πισινούς το αγγουράκι και στους νέους που τώρα μεγαλώνουν και χτίζουν όνειρα...

Υπάρχει όμως ελπίδα; Μπορεί η ανθρώπινη κοινωνία να ξεπεράσει αυτή τη βαρυχειμωνιά; Μπορεί στον παγετό να ανθίσουν τα κλωνάρια του δένδρου της ζωής;



Μία βασική παρατήρηση για τους συνοικισμούς Άνω, Μεσαίων και Κάτω Τρικάλων, που ίσως δείχνει μια κατεύθυνση απάντησης στο προηγούμενο ερώτημα: έχουν συντονιστεί και οργανωθεί τόσο πολύ τουριστικά αυτές οι περιοχές, που θαυμάζεις την συνεργασία αυτών των ανθρώπων. Φαίνεται ότι δρουν όλοι μαζί, σαν μια τουριστική γροθιά. Βέβαια, ξεκάθαρα κοινή βάση συνεργασίας είναι το
χρήμα και το κέρδος. Όμως, αυτό που έχει σημασία για τα δικά μου μάτια, είναι η συνύπαρξη -έστω και ανταγωνιστική- αυτών των ανθρώπων (είναι κάτι σαν το συμπαθητικό και παρασυμπαθητικό νευρικό σύστημα με την συνεργατική ανταγωνιστικότητά τους). Θα μου πείτε βέβαια, ότι κάπως έτσι οργανώνονται και τα πάσης φύσεως καρτέλ. Σωστά. Μάλιστα αυτό το τριήμερο, εντελώς τυχαία, άκουσα στην ειδησεογραφία των ημερών ότι αποκαλύφθηκε οργανωμένο καρτέλ 21 μεγάλων και πασίγνωστων αεροπορικών εταιρειών, παγκοσμίως. Όμως, εγώ θέλω να τονίσω κάτι άλλο: την ίδια τη συνεργασία, ως διαδικασία, ως φαινόμενο. Αν με κάποιους τρόπους κατορθώσουμε στη θέση του χρήματος, να βάλουμε άλλες αξίες, αυτές θα ανθίσουν αν ποτιστούν και φροντιστούν με την ίδια ζέση, συνεργασία, και ομαδικότητα που υπάρχει στα πάσης φύσεως καρτέλ ή στα κατά τόπους Τρίκαλα Κορινθίας… Με λίγα λόγια, αυτό που πρέπει να αλλάξει είναι ο σπόρος. Το έδαφος, οι κλιματολογικές συνθήκες, το λίπασμα και το νερό, φαίνεται ότι σε κάποιες κοινωνίες υπάρχουν. Αυτό που πρέπει να αλλάξουμε λοιπόν, είναι ο σπόρος! Δεν πρέπει να σπέρνουμε χρήμα και να θερίζουμε κέρδος, αλλά να σπέρνουμε αξίες και να θερίζουμε ιδανικά. Να φυτεύουμε ειλικρίνεια και να καρπωνόμαστε αλήθεια. Να οργώνουμε την άγνοια και να οργανώνεται η γνώση που φυτρώνει.

Φαίνεται ότι ο άνθρωπος έχει τις ικανότητες να παίξει αυτόν τον ρόλο. Εδώ, μπορεί να το κάνει όταν του τάζουν ότι θα κερδίσει κάτι εφήμερο (το χρήμα), λέτε να μην το κάνει όταν πεισθεί ότι θα κερδίσει κάτι αιώνιο (το νόημα); Άρα το θέμα είναι, πώς πείθεται ο καθείς από εμάς και εσάς;


Μήπως από τους πολιτικούς;







Μήπως από τους ξετσίπωτους;




Μήπως από την Ιστορία και το παράδειγμα κάποιων που είχαν πεισθεί;



Και εκεί που αναρωτιόμουν όλα αυτά, τσουπ! Μου ξαναφάνηκε μπροστά μου! Ήταν ο Άγιος Φανούριος, (θυμάστε αυτός που είχα γνωρίσει στο Καρλόβασι Σάμου)








και μέσα στη μαυρίλα και τη γκριζίλα των ημερών, μέσα στους εμπορευματοποιημένους δρόμους των οινο-πνευματικών μας αναζητήσεων, μου έδειξε το χρώμα της φύσης: ήταν κόκκινο, καθαρό κόκκινο, της φωτιάς, του φυτού, της μοτοσικλέτας, της μπλούζας...








Τότε, αντιλήφθηκα (μήπως αναλήφθηκα;), πόσο αρμονικά ενώνεται θάλασσα και ουρανός,



υγρό στοιχείο με αγέρα, ρευστό με αέριο, αστάθεια με ανυπαρξία, νόημα με ανοησία, φως με ανθρώπινα μάτια αλλά και με ανθρώπινη ματιά, μέτρο της φύσης με ανθρώπινα μέτρα και σταθμά…



Ώρα όμως, να βάλω μπρος τις μηχανές του τρίκυκλου μου,



και να κατηφορίσουμε ακόμα νοτιότερα, πριν μας προλάβει η κακοκαιρία. Σε λίγο, στο χωριό!








Υ.Γ.: Το τυχαίο άκουσμα του θανάτου του Αλμπέρτο Γρανάδο, τούτες τις μέρες, το αφήνω ασχολίαστο, να κάνει παρέα με τα υπόλοιπα ανεξήγητα τυχαία φαινόμενα που με ακολουθούν παιδιόθεν... (ευχαριστώ την TsilC για το link του Αλμπέρτο Γρανάδο).