Ανοίξτε τα μάτια και τα αυτιά και μετά ίσως ανοίξει και το μυαλό μας.
Ο Άγιος της Πολιτικής.
Ο Μέγιστος των Σύγχρονων Ελλήνων.
Εμφάνιση αναρτήσεων με ετικέτα Ιστορία. Εμφάνιση όλων των αναρτήσεων
Εμφάνιση αναρτήσεων με ετικέτα Ιστορία. Εμφάνιση όλων των αναρτήσεων
Όταν η Ιστορία γίνεται Παράδοση
Αυτές οι φωνές που αντηχούν από το παρελθόν...
Κελαρύζουν πάνω στο γάργαρο νερό που όλα τα παρασύρει
Και φτάνουν σαν Ερινύες στο Παρόν.
Για να μας υποδείξουν το μέλλον.
"Στης Νάουσας το κάστρο"
ή
"Μακρυνίτσα"
Παραδοσιακό
Τι είναι η Ιστορία;
Ένα υπέροχο σύντομο φιλμ που με εξαιρετικό τρόπο δείχνει ότι ο κόσμος γύρω μας φέρει τα σπαράγματα άλλων, προγενέστερων ανθρώπων των οποίων οι μικροϊστορίες, συνθέτουν όλες μαζί, την Μία, Μεγάλη, Αγία, Αποστολική και Μαζική Ιστορία!!
Και μαζί, δείχνει επίσης με τι είδους σεβασμό οφείλουμε εμείς οι νέοι να προσεγγίζουμε αυτήν την Ιστορία. Για να μάθει ο νέος Ιστορία όμως, και μαζί να μάθει και Σεβασμό, πρέπει να φτάσει το ερέθισμα κοντά του. Αλλιώς, θα σπάει μάρμαρα ναών, θα γράφει με σπρέι και θα κάνει γκράφιτι πάνω σε ερείπια, στύλους ή σε Παρθενώνες...
Μπράβο στους συντελεστές της ταινίας και ιδίως στον κύριο Βασίλη Τσικάρα (του οποίου οι άλλες δυο ταινίες με ιστορικό περιεχόμενο "Έξοδος 1826" και "Πολιορκία"είναι εξίσου εξαιρετικές)!
Αθάνατο 21 - 1
Ιστορία του 21. Κομβικό σημείο της πορείας της Ελλάδος.
Πόσα μας έχουν κρύψει;
200 χρόνια μετά, καιρός να καταλάβουμε τα γεννοφάσκια μας...
μπας και εξηγήσουμε την κατάντια μας...
Για (μια νέα) αρχή ας ξεκινήσουμε από εδώ:
Εντυπωσίασε στο Καραϊσκάκη ή Εντυπωσίασε τον Καραϊσκάκη;
Επειδή η λεπτομέρεια όπως γνωρίζετε κάνει τη διαφορά, παρακολουθώ στη σύγχρονη Ελλάδα τον μεγάλο ενθουσιασμό του φίλαθλου κοινού για το νέο αστέρι του ποδοσφαίρου με το όνομα Κωνσταντίνος Καρέτσας, ο οποίος στα 17 του χρόνια έγινε ο νεώτερος ποδοσφαιριστής που σκοράρει σε αγώνα της Εθνικής Ελλάδος. Φυσικά, το γεγονός ότι παρότι είναι 3ης γενεάς Έλληνας του εξωτερικού και είχε μεγάλη προσφορά να εκπροσωπήσει τη Εθνική Βελγίου όπου ζει και αναπνέει, εκείνος επέλεξε την Εθνική Ελλάδος να αγωνιστεί, σίγουρα προσθέτει κάτι ακόμα στις δάφνες που του προσφέρει πλουσιοπάροχα το φίλαθλον κοινό, όπως επίσης και στην εθνική μας υπερηφάνεια. Το γεγονός βέβαια ότι το ίδιο φίλαθλον κοινό μπορεί ανά πάσα ώρα και στιγμή να αρχίσει τα γαμοσταυρίδια για τη μάνα και τον πατέρα του Καρέτσα και μέχρι τις 3 γενεές πίσω, αν ο ίδιος απογοητεύσει το κοινόν αίσθημα και τις προσδοκίες, είναι άλλο θέμα.
Τα ΜΜΕ γράφουν για εκείνον, με θαυμασμό, πηγή από εδώ:
"Ποιος είναι ο 17χρονος Κωνσταντίνος Καρέτσας που εντυπωσίασε στο «Καραϊσκάκη»".
Θέλω όμως να πάμε κάποια χρόνια πίσω και να παρακολουθήσουμε τη ζωή ενός άλλου νέου, του Γιάννη Νοταρά, ο οποίος είχε βρεθεί κάπου εκεί κοντά στα ίδια χώματα που πάτησε και ο Καρέτσας και έδινε τις δικές του μάχες, πάλι για κάποια Εθνική Ελλάδος.
Αντιγράφω από εδώ:
Η σύγχρονη Ελλάδα λοιπόν μιλάει για τον νεώτερο γκολτζή που πάτησε στο Φάληρο και εντυπωσίασε στο "Καραϊσκάκη", ενώ η Ελλάδα για την οποία θέλω να σας δείξω, μιλάει για τον νεώτερο στρατηγό της Επανάστασης που πάτησε στο Φάληρο και εντυπωσίασε τον Καραϊσκάκη.
Εσείς, ποιο αφήγημα διαλέγετε από τα δυο να πείτε στα παιδιά σας;
Πώς να σε κράζω Διάκο μου;
Πριν μερικούς μήνες ξεκίνησα να πάω να πατήσω από κοντά στα χώματα που πάλεψε και σκοτώθηκε ο Αθανάσιος Διάκος. Το μνημείο του στη γέφυρα της Αλαμάνας ήταν απροσπέλαστο, μέσα σε ασπάλαθους και λάθος δρόμους. Καμία πρόσβαση να φτάσεις να προσκυνήσεις, δίπλα ακριβώς στην Εθνική Οδό, πίσω όμως από κιγκλιδώματα... Έτσι είναι η σύγχρονη Ελλάδα. Σου βάζει εμπόδια.
Συνέχισα λίγο παραδίπλα, να πάω μέσα στο Χάνι της Γραβιάς, εκεί που ο Οδυσσέας Ανδρούτσος έκανε τη δική του έξοδο προς την ελευθερία κάποτε. Το Χάνι-Μουσείο ήταν κλειστό, χωρίς να υπάρχει κάπου ανακοίνωση ή ειδοποίηση ότι θα είναι κλειστό. Και όταν μετά από αρκετή ώρα κάποιος υπάλληλος απάντησε σε ένα σταθερό τηλέφωνο που αναγραφόταν στην πόρτα, το οποίο νούμερο μάλλον είχαν προγραμματίσει να κάνει εκτροπή σε κινητό τηλέφωνο μου είπε έτσι απλά να περάσω άλλη μέρα και ότι έπρεπε να έχω πάρει πρώτα τηλέφωνο για να τους ενημερώσω ότι θα περάσω, λες και ότι έπρεπε να δώσω ραντεβού με την Ιστορία να με περιμένει... Έτσι απαντά η σύγχρονη Ελλάδα. Σου λέει "είμαστε κλειστά, περάστε άλλη μέρα"!
Εγώ όμως θέλω να σας μιλήσω για μια άλλη Ελλάδα, για εκείνη την Πατρίδα, την οποία κάποιοι απλόχερα αγκάλιασαν και αγάλιασαν. Μια Πατρίδα για την οποία άνοιξαν τα στήθη τους για να χυθεί όλο το αίμα της καρδιάς τους. Για μια τέτοια Πατρίδα αξίζει να σιγοτραγουδιέται ένα τραγούδι σαν αυτό που ακολουθεί... Έτσι αρμόζει να τραγουδά η σύγχρονη Ελλάδα... Η Ελλάδα του Διάκου, του Ανδρούτσου, του Λεωνίδα και του Γοργοποτάμου, που συναντιώνται σε μια σπιθαμή Γης σαν τα 4 σημεία του ορίζοντα που οριοθετούν το επίκεντρο των Αξιών μας...
"Το τραγούδι του Διάκου"
Στίχοι-Μουσική: Ανωνύμου Μοναχού
Ενορχήστρωση: Ευάγγελος Φάμπας
Τραγούδι: Αικατερίνα Τάκου
"Ημείς, ωστόσω, θέλωμεν απολαύσει τα δυο μεγαλύτερα καλά:
Τον Παράδεισον
και
την Αιώνιον Μνήμη των μεταγενεστέρων"
Αθάνατοι του 21
Αν κάτι μας λένε ακόμα τα παρακάτω...
Μόνο συγκίνηση, σεβασμός κα υπερηφάνεια για όλους εκείνους, τους γνωστούς και άγνωστους, που τα χώματα που πατούμε πότισαν με το αίμα τους. Που οι ζωές τους θυστιάστηκαν για να ελευθερώσουν τον τόπο. Που οι ζωές μας μένει να στολίσουν τους τόπους που εκείνοι ελευθέρωσαν...
Οδός Κυψέλης 56
Τότε ήμουν 20 χρονών.
Ζούσα επί χρόνια, 3 στενά πιο κάτω από αυτό το σπίτι.
Περνούσα έξω από αυτό το σπίτι σχεδόν καθημερινά.
Ούτε που γνώριζα για αυτό το σημείο.
Και υποτίθεται διάβαζα τότε...
Υποτίθεται είχα ανησυχίες τότε.
Έπρεπε να περάσουν άλλα 20 χρόνια για φτάσει το πνεύμα μου να περάσει απ' έξω.
Αναφέρομαι για το σπίτι του Κωνσταντίνου Κανάρη, του μπουρλοτιέρη!
Τα τελευταία του χρόνια τα πέρασε στην οδό Κυψέλης 56, στην περιοχή της Κυψέλης, όπου πέρασα τα φοιτητικά μου χρόνια. Και η Πλατεία Κυψέλης, είχε πάρει το όνομά του - δεν το γνώριζα όμως. Και το άγαλμά του ήταν και είναι στην Πλατεία - δεν το συνειδητοποιούσα τότε, καθώς το έβλεπα αλλά δεν μου γέμιζε το μάτι, αφού ήταν πάντα γεμισμένο με κουτσουλιές περιστεριών, σκονισμένο και με μια καφετί απόχρωση φθοράς που θολώνει το πάλαι ποτέ άσπρο μάρμαρο απ' το οποίο φτιάχθηκε. Και δεν διέφερε από τα υπόλοιπα αγαλματίδια που ήταν σκορπισμένα δεξιά και αριστερά. Τίποτα διακριτικό που να παραπέπει σε κάτι διαφορετικό...
Έπρεπε να διαβάσω τη βιογραφία και την ιστορία του Κανάρη για να συνειδητοποιήσω ότι (περ)πατούσα στα ίδια χώματα που πατούσε και εκείνος.
Ο Κανάρης είχει διατελέσει μάλιστα και 5 φορές Πρωθυπουργός του Ελληνικού Κράτους - ούτε αυτό το ήξερα. Δεν μου το είπε κανείς.
Δεν μου είπε κανείς αυτά και άλλα πολλά που θα έπρεπε να ξέρω από πολύ νωρίς, ειδικά όσον αφορά την Ιστορία της Ελλάδος.
Μια ιδέα του σπιτιού του Κανάρη πρόλαβε και αποτυπώθηκε πριν κατεδαφιστεί, σε κάποιες ελληνικές ταινίες που αναβλύζουν μυρωδικά άλλης εποχής (εδώ ένα εξαιρετικό οπτικοακουστικό υλικό).
Κάποιες ενδιαφέρουσες πληροφορίες για τον Κανάρη και το σπίτι του μπορείτε να διαβάσετε εδώ και εδώ.
Με θλίβει αυτή η χώρα, που δεν τιμά όλους εκείνους τους γεννήτορές της.
Όλους εκείνους που δεν είχαν τίποτα και θυσιάστηκαν για να έχουμε εμείς τα πάντα.
Που έβαλαν παρακαταθήκη τις ζωές τους και τις ζωές των παιδιών τους για να είμαστε εμείς σήμερα ελεύθεροι να γκρεμίζουμε τα πάντα και να ξευτελίζουμε την Ιστορία μας.
Όλους εκείνους που γιγάντωσαν τη λέξη Ήρωας, για να την κακοποιούμε όλοι εμείς σήμερα και να την ποδοπατούμε με κάθε ευκαιρία.
Και το χειρότερο ξέρετε ποιο είναι; Ο Κανάρης ήταν ένας από τους ελάχιστους της Ελληνικής Επανάστασης που είχε και κάποια αναγνώριση. Που κατόρθωσε να χτίσει και ένα σπίτι να περάσει ήρεμα και ζεστά τα ύστερά του... Πόσοι άλλοι δεν έλαβαν μετά την απελευθέρωση παρά μόνο πίκρα, λοιδορία και ασέβεια...;
Αυτή η γαμημένη λέξη, η ΑΣΕΒΕΙΑ! Πόσο κακό έχει προκαλέσει στην Ελλάδα μας;
Και αυτή η Ελλάδα μας; Πόσο κακό έχει προκαλέσει με τη σειρά της αναπαράγοντας την ΑΣΕΒΕΙΑ;
(Krazeisen Karl Μολύβι σε χαρτί, 16,5 x 12 εκ. Εθνική Πινακοθήκη)
Σπουδαίο πράγμα η Ιστορία, φίλοι μου. Μακάρι να μαθαίνουμε όσα περισσότερα μπορούμε και να εμπνεόμαστε από τα ανδραγαθήματα Μεγάλων που κατορθώνουν να πυρπολούν τα σάπια και κοιμισμένα σωθικά μας...
204 χρόνια και 2 ημέρες
Διαβάζω:
"Τα βλέφαρα όλα υγρά, τα μάτια φλογισμένα και τα στήθη, αλαφρωμένα από βάρος αβάσταχτο, ανασαίναν πλατειά στον παράδεισο του λυτρωμού. Σε κάθε συναπάντημά τους οι νέοι χαιρετούσαν οι μεν τους δε με την κραυγή:
- Ελευθερία ή Θάνατος!"
Βλέπω:
Σκέφτομαι:
Τα πιο πάνω λόγια, αναφέρονται στην αρχή της Ελληνικής Επανάστασης του 1821, 26η Φεβρουαρίου 1821, στο Ιάσιο της Βλαχίας (σημερινής Ρουμανίας) από τους πρώτους-πρώτους Έλληνες της Φιλικής Εταιρείας, που ύψωσαν κεφάλι και ζητούσαν κάτι άλλο, κάτι διαφορετικό. Ζητούσαν μια πατρίδα ελεύθερη, στηριγμένη στο σεβασμό και την αυτοδιάθεση.
Τα πιο πάνω σκηνικά στο συγκεκριμένο βίντεο, συμβαίνουν 204 χρόνια και 2 ημέρες μετά από εκείνη την αρχική διακύρηξη των Φιλικών, στη σημερινή "ελεύθερη" πατρίδα και αναφέρονται πάλι σε δακρυσμένα μάτια, φλογισμένα στήθη, ανάσες που σμίγουν και ζητούν λυτρωμό.
Αυτός ο λαός γαμώτο ΑΞΙΖΕΙ ΠΟΛΛΑ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ από ό,τι του δίνετε όλοι εσείς Μαυροκορδ(ον)άτοι σφιγγοκωλάριοι, κληρονόμοι όλων εκείνων που δίχασαν τον ελληνικό λαό, που διέλυσαν το μέλλον μας και αμαύρωσαν εκείνο το ένδοξο παρελθόν που μεσολάβησε όλα αυτά τα 204 χρόνια και 2 ημέρες...
Αυτός ο λαός γαμώτο ΑΞΙΖΕΙ ΣΕΒΑΣΜΟ από όλους εσάς που κληρονομικώ διαίω νομίζετε ότι η Ελλάδα σας ανήκει και την κάνετε ό,τι θέλετε...
Αυτός ο λαός γαμώτο Ό,ΤΙ ΣΚΑΤΑ ΚΑΙ ΝΑ ΕΙΝΑΙ, το λέει η ψυχή του. Και αυτό δεν μπορείτε να του το πάρετε. Δεν το του πήρε ο Τούρκος. Δεν του το πήρε ο Ιταλός. Δεν του το πήρε ο Γερμανός. Δεν του το πήρε ο Φράγκος. Δεν του το πήρε η διχόνοια και ο εμφύλιος. Δεν του το πήρε η θάλασσα η λεβεντοπνίχτρα, η φτώχεια η καταραμένη και οι λοιμοί ή οι καταποντισμοί.
Αυτός ο λαός βρέξει χιονίσει, αν θέλει, μπορεί να δηλώσει παρών και παρούσα και παρόν, στο σημερινό αλλά και στο διηνεκές παρόν!
Ιστορία και Ταυτότητα
Είναι κάθε μέρα που θέλω να γράψω τόσα πολλά...
Εδώ και καιρό έχω ξεκινήσει μια προσπάθεια αναδίφησης σε θέματα Ιστορίας.
Ελληνικής Ιστορίας συγκεκριμένα.
Νεοελληνικής Ιστορίας πιο συγκεκριμένα.
Αυτό το ταξίδι όμως (το οποίο είναι υπέροχο) καταλήγει σε (ή τελικά εφορμά από) την έννοια της Ταυτότητας.
Της Ελληνικής Ταυτότητας συγκεκριμένα.
Της Νεοελληνικής Ταυτότητας πιο συγκεκριμένα.
Και τότε αντιλαμβάνεται κανείς αρχικά, τα πολύ γενικά. Αλλά μετά, και τα πολύ συγκεκριμένα...
Θα επανέλθω όταν κάπως κατορθώσω να οριοθετήσω όλο αυτό με το οποίο έχω καταπιαστεί, ώστε να το μοιραστώ μαζί σας γενικά.
Μα και ως παρακαταθήκη για τα παιδιά μου, πιο συγκεκριμένα.
"Ο άνθρωπος, λέγει ο Γιάσπερς, είναι ιστορικό ον, που χωρίς το παρελθόν του δεν μπορεί να κατανοηθεί: «Καμία πραγματικότητα», λέει ο ίδιος, «δεν είναι τόσο ουσιώδης για την αυτοσυνειδησία μας, όσο η Ιστορία μας. Ο,τι βιώνουμε στο παρόν, το κατανοούμε πολύ καθαρότερα μέσω της Ιστορίας μας». Και ο Σαρτρ συμπληρώνει: «Είμαστε το παρελθόν μας και το παρόν είναι το παρελθόν του… Χωρίς το παρελθόν μας δεν είμαστε εμείς». Επομένως το παρελθόν μας είναι ουσιώδες στοιχείο της ταυτότητάς μας. Κατά μείζονα λόγο η ιστορική συνέχεια ενός λαού είναι αναπόσπαστο στοιχείο της ταυτότητάς του. Γι’ αυτό και η ιστορικότητα προστατεύεται νομικά τόσο ως στοιχείο της ταυτότητας των λαών όσο και των ατόμων. [...] Οπως γράφει ο Αλισντερ Μάκινταϊρ στο βιβλίο του «After Virtue»: «Μπορώ να απαντήσω στο ερώτημα “Τι πρέπει να κάνω;” μόνο αν απαντήσω στο προγενέστερο ερώτημα: “Σε ποια ιστορία ή ιστορίες διαπιστώνω ότι ανήκω;”… Η ηθική διαβούλευση αφορά περισσότερο την ερμηνεία της ιστορίας της ζωής μου παρά την άσκηση της βούλησής μου»."
Χριστός και Διόνυσος, συνδαιτυμόνες στο ίδιο δείπνο;
Είμαστε σε ρυθμούς αναζήτησης της αλήθειας, με όχημα την Ιστορία.
Η Ιστορία όμως, έχει έντονο το αποτύπωμα της θρησκείας. Όπως και η θρησκεία έχει τη δική της Ιστορία.
Με αφορμή το σούσουρο των τελευταίων ημερών με την επίμαχη σκηνή των drug queen από την τελετή έναρξης των Ολυμπιακών Αγώνων, θα ήθελα αβίαστα να παραθέσω κάποιες σκέψεις μάλλον διαχρονικές στη δική μου μικρή ζώσα Ιστορία.
Αν τη συγκεκριμένη διάταξη του σκηνικού από την εν λόγω στιγμή της τελετής έναρξης την εμπνεύστηκαν οι υπεύθυνοι από τον πίνακα του "Μυστικού Δείπνου" του Ντα Βίντσι ή του "Συμποσίου των Θεών" του Jan Hermansz Van Bijlert, δεν έχει τόση σημασία για εμένα καθώς και οι δυο αυτοί πίνακες έχουν συνάφεια θρησκευτική και ιστορική.
Αν το ερώτημα αφορά τα ύστερα του Διόνυσου, θα ήθελα να ξεκινήσω από μια άλλη αφετηρία, αυτήν της γέννεσης του Διόνυσου. Συγκεκριμένα σας καλώ να επισκεφτούμε το μωσαϊκό του Διονύσου-Βάκχου που βρίσκεται στο "σπίτι του Διονύσου" στην Πάφο, λίγα χιλιόμετρα από το δικό μου σπίτι.
Σε αυτήν την αναπαράσταση (που είναι screenshot από το ακόλουθο βίντεο που παραθέτω) βλέπουμε το Διόνυσο μωρό, στην αγκαλιά του Ερμή και τριγύρω του να έχει στηθεί ένα σκηνικό που θυμίζει τη σκηνή των τριών μάγων που πήγαν στη σπηλιά του Χριστού κατά τη γέννησή του. Επίσης, οι ομοιότητες στην αποτύπωση διαχρονικά μεταξύ του Διονύσου-Βάκχου και του Χριστού σε διάφορες κοινωνίες και καιρούς, είναι αρκετά έκδηλες μιας συνάφειας ή πιο σωστά, μιας συνέχειας. Αξίζει επί του θέματος να παρακολουθήσετε, το συγκλονιστικό από πλευράς σύλληψης ντοκιμαντέρ που σας παραθέτω στο πιο κάτω βίντεο (όποιος δεν ξέρει αγγλικά, αξίζει να μάθει μόνο και μόνο για να παρακολουθήσει τα νοήματα) αυτής της ανάρτησης και θα καταλάβετε. Συγκεκριμένα ανατρέξτε στο λεπτό 36:00 και εξής, για να δείτε το σχετικό απόσπασμα σχετικά με το μωσαϊκό της Πάφου.
"Bacchus (Dionysus) Uncovered: Ancient God of Ecstasy"
Τι δείχνουν όλες αυτές οι ομοιότητες και αναλογίες μεταξύ Διονύσου και Χριστού; Ότι αυτά που συμβολίζει ο θεός Διόνυσος διαχρονικά και οι ανάγκες που καλύπτει στις κοινωνίες και τους ανθρώπους, είναι τα ζωώδη μας ένστικτα, η ροπή προς την απόλαυση την άκρατη, την χωρίς φρένο και περιορισμό ηδονή, τη ρήξη των δεσμών που μας βάζει η εκάστοτε κοινωνία, την άρνηση των ορίων και των περιορισμών, την αμετροέπεια, την υπερβολή, τον εκφυλισμό κάθε είδους θεσμικού ρόλου. Προερχόμαστε από το ζωικό βασίλειο, είμαστε ζώα κάπου μέσα μας, ο εγκέφαλός μας λειτουργεί μέχρι το επίπεδο κάτωθεν του φλοιού με τρόπο παρόμοιο με αυτόν των ζώων, καθώς στη διάρκεια της εξέλιξης των ειδών, ο φλοιός προστέθηκε αργότερα και σε ένα επίπεδο πάνω από (δηλαδή σε ανώτερο επίπεδο) την πρωτόγονη βάση της εγκεφαλικής μας λειτουργίας, εκείνης που είναι υπεύθυνη για το θυμικό μας και τον συναισθηματικό μας κόσμο, τα αντανακλαστικά μας, το "φυτικό" με άλλα λόγια σύστημα όπως το αποκαλούμε επιστημονικά.
Τι συμβολίζει όμως ο Χριστός και η νέα θρησκεία που εισαγάγει (και αυτό είναι μια εξήγηση γιατί διεδόθη τόσο έντονα και παγκόσμια η συγκεκριμένη θρησκεία); Συμβολίζει την εγκράτεια, τον περιορισμό στις αχαλίνωτες ανάγκες, το φρένο (ως "φρένα" που προσπαθεί να τα κάνει "σώας"), τη συνετή σκέψη, την μετρημένη αντίδραση, την λελογισμένη συμπεριφορά που εντάσσεται σε κανονιστικά πλαίσια, τη συμμόρφωση σε κοινωνικά πλαίσια, την αναγνώριση των ορίων, το μέτρο. Ο Χριστιανισμός έφερε στις πλάτες του αυτήν την τεράστια καμπή και αλλαγή στην Ιστορία του Ανθρώπου, καθώς μιλά για κάτι συντεταγμένο (σκέψη, λόγος, πράξη) το οποίο είναι απαραίτητο για τη σύνθεση, συγκρότηση και επιβίωση μιας κοινωνίας. Μιλά για κάτι "ανώτερο" υπό την έννοια ότι απαιτείται πολύ μεγαλύτερη προσπάθεια από τον άνθρωπο να βαδίσει σε αυτόν τον δρόμο της συγκρότησης και όλων αυτών που συνεπάγεται η συγκροτημένη σκέψη (ηθική, επιστήμη, πολιτική... καλά, για το τελευταίο δεν είμαι σίγουρος...).
Δυο αντίθετες δυνάμεις λοιπόν; Η πρώτη, η πρωτόγονη, η αντιπροσωπευτική των ζωικών μας εσώτερων γήινων δυνάμεων, οι μη τιθασευόμενες σε πλαίσια, η χωρίς όρια δυναμική που μας εξαγριώνει και μας βγάζει από τα ρούχα μας (να το, εντέχνως αποκεκρυμένο το γυμνό διονυσιακό στοιχείο πάλι) και η άλλη, η δεύτερη, η σύγχρονη, η πολιτισμένη, η αντιπροσωπευτική των υπερ-γειων βλέψεων και στοχασμών μας, εκείνη που μας "ανεβάζει" ως είδος, που μας εξευγενίζει σε κάτι άλλο υπερβατικό, πανανθρώπινο, πνευματικό, που μας ντύνει με λευκό ολόσωμο φόρεμα ή μας λούζει με ολοσωματικό φως (να το, εντέχνως φανερωμένο και δηλωμένο το επενδεδυμένο-προστατευμένο πατερναλιστικό στοιχείο πάλι). Το γυμνό πάει πάντα προς το χώμα και τη γη. Το ενδεδυμένο ανυψώνεται και πάει προς τον ουρανό. Τυχαίο;
Η πρώτη δύναμη, η Διονυσιακή, είναι έκφραση της κοσμικής εντροπίας.
Η δεύτερη, η Χριστιανική, είναι έκφραση της κοσμικής ντροπής.
Και οι δυο δυνάμεις είναι υλικά που μας συνθέτουν, όλους και πάντα.
Η αναλογία τους είναι αυτό που μας διαφοροποιεί και μας καθορίζει, που μας κάνει ξεχωριστούς.
Είναι θέμα ποσοστών τελικώς (να την, πάλι η ποσότητα που διαμορφώνει την τελική ποιότητα...)
Δυνάμεις που Αντιτίθενται ή συντίθενται τελικά; Χρειάζονται θαρρώ και οι δυο. Αν δεν είχαμε την πρωτόγονη αγριάδα το 1821 δεν θα "τρώγαμε" Τούρκους που μας είχαν φάει τα σωθικά για κάποιες εκατοντάδες χρόνια, δεν θα βροντοφωνάζαμε το "Ελευθερία ή Θάνατος" (να το, πάλι το διονυσιακό ζητούμενο, η Ελευθερία...) και δεν θα σήκωνε τη φουστανέλα του για να δείξει τα αρχίδια του ο Διονυσιακός και αθυρόστομος μέγας Καραϊσκάκης . Όμως, παράλληλα, αν δεν υπήρχε αυτή η ανεξέλεκτη αγριάδα, δεν θα υπήρχαν τα αίσχη και η βεβήλωση στη διάρκεια των Σταυροφοριών του 1204 στο όνομα του Χριστιανισμού. Είναι η ίδια ανάγκη που κρατά ακόμα τις Απόκριες και τα Καρναβάλια και όλες εκείνες τις εκδηλώσεις "αναρχίας" ή του τύπου "όλα επιτρέπονται" κατά τις περιόδους των καρναβαλιών παγκοσμίως, με σκοπό να λειτουργεί ως βαλβίδα εκτόνωσης των "συντεταγμένων" κοινωνιών! Είναι τα Μάταλα ή το Φαληράκι ή η Αγία Νάπα που λειτουργούν αποσυμφορητικά για 10ημέρες για τους τυπικούς προτεστάντες Άγγλους και λοιπούς "οργανωμένους" λαούς της εξευγενισμένης Ευρώπης, οι οποίοι έρχονται και "αποδιοργανώνονται" πλήρως σε όλα τα επίπεδα και ποικιλοτρόπως, έχοντας βιώσει όμως (365-10) ημέρες καθημερινής καταπίεσης και αποδοχής ενός κοινωνικού-εργασιακού-οικονομικού-πολιτικού πλαισίου.
Κάπως έτσι, προχώρησε η Ιστορία αγαπητοί μου, τόσους αιώνες. Μέσα από προσπάθειες και πισωγυρίσματα, άλματα και απονενοημένα διαβήματα, κατάφερε να βρει και να διεκδικήσει τις μεγάλες ελευθερίες και τα τεράστια ανθρώπινα δικαιώματα. Για να φτάσει ένα βήμα παραπέρα, στην άκρατη ελευθερία ή αλλώς ασυδοσία. Ήδη όμως, και μόνο ο όρος "άκρατη" έβαλε το σπόρο του Διονύσου στη νοηματοδότηση της ελευθερίας, καθώς η μάχη των "πρωτόγονων" και των "νεώτερων" δυνάμεων, βλέπετε είναι διαρκής και αέναη και με την παραμικρή ευκαιρία ο Διόνυσος υπεισέρχεται στη ζωή μας, παρυσφρύει και διαμορφώνει, όπως ακριβώς ο καταραμένος όφις... (να πάλι η θρησκεία στην Ιστορία).
Και κάπως έτσι φτάνουμε στο σήμερα. Σήμερα, η παγκόσμια κοινωνία φαίνεται να στρέφεται εκ νέου στα πιο ενδόμυχα, εσώψυχα, πρωτόγονα ένστικτα μας. Ενδεικτικό απο-κοινωνικοποίησης ή αλλιώς απο-μόνωσης; Φαίνεται ότι ο Διόνυσος έχει πάλι το πάνω χέρι, ο εκφυλισμός ανεβαίνει, η αναρχία, η απόλυτη αδιαφορία για την άποψη του άλλου, η απόλυτη επίδειξη, το απόλυτο απαστράπτον σύστημα που προωθεί εκλεκτικά την αψεγάδιαστη εξωτερική εμφάνιση (ακόμα και αν είναι παραφουσκωμένη με υαλουρονικό ή πλαστικό ή botox), κυριαρχούν. Η απόλυτη υπερκατανάλωση στα-φυλιών, ψεύτικων φιλιών και υποσχέσεων, σαρκικών απολαύσεων της στιγμής (όπως οι στιγμιαίοι καφέδες ένα πράμα), είναι η πανεύκολη καθημερινότητα για την οποία πληρώνεις αντί να πληρώνεσαι (=να γεμίζεις) από αυτήν...
Με άλλα λόγια, σήμερα πληρώνουμε διαρκώς για να μας αδειάζουν (σε ενέργεια, σε χρήμα, σε αξίες).
Ο Διόνυσος είναι παντού και συνεχώς και χορεύει στους δικούς του ξέφρενους ρυθμούς, μας κλείνει το μάτι, κρατά ένα τσαμπί από σταφύλι και ξέρει ότι πλέον είναι η εποχή του (έχει ο καιρός γυρίσματα φίλοι μου...).
Σε ένα τέτοιο πλαίσιο λοιπόν, κατανοώ τις πιθανές νύξεις της γαλλικής επιτροπής περί διονυσιακού στοιχείου, καθώς "εύλογα" (κατά τη νοημοσύνη των υπεύθυνων) θέλει να αποτυπώσει το παράλογο των καιρών μας σε μια αφελή διονυσιακή συμπεριφορά χωρίς περιορισμούς, χωρίς δεύτερες σκέψεις, χωρίς να αντιληφθεί ότι ίσως ενοχληθούν κάποιοι "άλλοι", πιιο εγκρατείς. Δεν μπαίνουν απλά, οι άνθρωποι στον κόπο να το σκεφτούν από πριν, να προ-νοήσουν, καθώς διακατέχονται από τη μέθη του κρασιού του Διονύσου. Τίποτε άλλο δεν μετρά όταν ο άνθρωπος μεθά! Κατανοώ όμως και τους "άλλους" που παρεξηγήθηκαν και παρεξηγούνται και θίγονται όταν βάλλεται ο Μυστικός τους Δείπνος και όταν θεωρούν με τη δική τους νοημοσύνη ότι τους επιβάλλεται να τρώνε"αποφάγια και σάπια φαγητά" της σημερινής εποχής και ότι δεν αφήνουν τίποτα να ντυθεί από ένα πέπλο μυστικότητας, όταν όλα είναι στα φώτα της δημοσιότητας (υπό το άπλετο φως του star system...).
Υπάρχει διέξοδος από αυτό το δίπολο;
Υπάρχει. Για να δούμε όμως συνοπτικά, τι έχουμε πει έως τώρα. Είπαμε ότι η μια γνώση είναι αυτή των πρωτόγονων ενστίκτων μας που καθορίζουν τη μισή μας ύπαρξη. Η άλλη γνώση είναι αυτή των "ανώτερων" και πιο εκλεπτυσμένων σκέψεων μας που καθορίζουν την άλλη μισή μας ύπαρξη. Υπάρχει όμως και μια τρίτη γνώση, η οποία βρίσκεται πάνω από ("επί-") των δυο προηγούμενων γνώσεων και ονομάζεται γι' αυτό "Επίγνωση". Είναι ένα άλλο επίπεδο ολοκλήρωσης των γνώσεων, είναι εκείνη η γνώση (η Υπεργνώση, αν θέλετε) που μας βοηθά να αποφασίσουμε ποια γνώση να χρησιμοποιήσουμε ανάλογα της περίστασης, των συνθηκών και των καταστάσεων που ζούμε κάθε φορά, κάθε στιγμή, σε κάθε εναλλασσόμενο περιβάλλον της καθημερινότητάς μας. Με λίγα λόγια, άλλο "γνωρίζω", άλλο "κατανοώ" και "αντιλαμβάνομαι". Σήμερα η γνώση είναι άπλετη και πολλαπλασιάζεται, μα η επίγνωση (η συνειδητή κατανόηση και αντίληψη) όλο και μειώνεται, με αποτέλεσμα να ατροφεί. Και νομίζω, η επίγνωση είναι αυτή που μας ξεχωρίζει από τα υπόλοιπα είδη έως τώρα (φυσικά ή τεχνητά). Είναι αυτή που θα μας κάνει να απελευθερωθεί το διονυσιακό στοιχείο όταν βρισκόμαστε σε ένα γλέντι ή ένα πανηγύρι και είναι η ίδια ικανότητα που θα προστατεύσει την ευγένεια, την αξιοσύνη και την σοβαρότητα όταν ανακοινώνεις τον θάνατο ενός ασθενούς στους συγγενείς τους.
Είναι εκείνη η γνώση-αντίληψη που ξέρει πότε να λέει στο Διόνυσο (τις καταβολές μας δηλαδή) ότι μας παίρνει η ζωή μας και πότε να του λέει ότι μας δίνει τη ζωή μας, κάτι που αποτυπώνεται εξαιρετικά στο σπουδαίο για τη φιλοσοφία του παρακάτω τραγούδι του Ξυλούρη που κατορθώνει και χωρά τον Διόνυσο του καλοκαιριού, τον Αρχάγγελο, την Παναγιά, τον Γαβριήλ... Τίποτε άλλο δεν έχω να πω μετά από αυτό.
"Διόνυσε καλοκαίρι μας"
Στίχοι: Κώστας Κινδύνης
Μουσική: Σταύρος Ξαρχάκος
Ερμηνεία: Νίκος Ξυλούρης
Ώρα Ιστορίας
Μεγαλώνοντας και μαθαίνοντας όλο και περισσότερα για την Ελληνική Επανάσταση του 1821, τόσο ένας κόμπος εσωτερικός μεγαλώνει και μου καίει τα σωθικά. Τόσο μεγαλώνει η συγκίνηση, το δέος, τα ερωτήματα για το πώς τελικά επιβίωσε αυτή η επανάσταση... Τόσο μεγαλώνει και το χρέος μου ως γονέας, πλέον, να μάθω στα παιδιά μου, ότι όλοι είμαστε παιδιά όλων εκείνων των ανθρώπων, επώνυμων και ανώνυμων που έζησαν πριν από εμάς και που χωρίς εκείνους δεν θα κουνιόμασταν σήμερα (μεταφορικά και κυριολεκτικά).
Θα προσπαθήσω και από αυτή τη μικρή γωνιά του blog, να καταθέσω πληροφορίες και συναισθήματα, σκέψεις και απορίες κατά την τριβή μου με τη θεματολογία-ανθολογία του '21.
Αρχικά όμως, ας ξεκινήσουμε ως πλαίσιο συζήτησης, με ένα άσμα αριστούργημα:
"Ρωτώ να μάθω την αλήθεια"
Στίχοι: Μπέτυ Κομνηνού
Μουσική, Ερμηνεία: Νένα Βεβετσάνου
Οι αντοχές μου μαδούν μες στα χρόνια
Σκύβω, μαζεύω την ερημιά
Κι όλο ρωτώ να μάθω την αλήθεια
Κι όλο μου λένε παραμύθια
Τα παιδιά μου κηδεύω τα βράδια
Μες στους αιώνες καρτερικά
Κι όλο ρωτώ να μάθω την αλήθεια
Κι όλο μου λένε παραμύθια
Τη ζωή μου κοιτώ και δειλιάζω
Πόσο δεν άλλαξε πουθενά
Κι όλο ρωτώ να μάθω την αλήθεια
Κι όλο μου λένε παραμύθια
Σε δουλειά, συντροφιά και αγάπη
Έσκυψα, πήρα την μοναξιά
Κι όλο σε σένα που με συντροφεύεις
Μιλώ και δεν καταλαβαίνεις
Έλα κάτσε κυρά μου εδώ πέρα
Μου λέει κάποια από μακριά
Κόβει η αλήθεια, κόβει και θερίζει
Κι όποιος την βρει τον βασανίζει
Ακολούθως, για αρχή, προτείνω την κάτωθι σειρά του MEGA που σε 21 βίντεο κάνει αναφορά (με πολύ γλαφυρό τρόπο είναι η αλήθεια) για πολλές πτυχές της επανάστασης.
Για τα παιδιά μας
8 Οκτωβρίου 1838
Ο Κολοκοκτρώνης μιλάει στην Πνύκα, σε μαθητές του Βασιλικού Γυμνασίου Αθηνών.
(πηγή εδώ)
Ο λόγος του ας είναι παρακαταθήκη για όλους (όπως και για κάθε παρά-καθίκι που κυκλοφορεί γύρω μας)...
Παιδιά μου!
Εις τον τόπο τούτο, οπού εγώ πατώ σήμερα, επατούσαν και εδημηγορούσαν τον παλαιό καιρό άνδρες σοφοί, και άνδρες με τους οποίους δεν είμαι άξιος να συγκριθώ και ούτε να φθάσω τα ίχνη των. Εγώ επιθυμούσα να σας ιδώ, παιδιά μου, εις την μεγάλη δόξα των προπατόρων μας, και έρχομαι να σας ειπώ, όσα εις τον καιρό του αγώνος και προ αυτού και ύστερα απ’ αυτόν ο ίδιος επαρατήρησα, και απ’ αυτά να κάμωμε συμπερασμούς και δια την μέλλουσαν ευτυχίαν σας, μολονότι ο Θεός μόνος ηξεύρει τα μέλλοντα. Και δια τους παλαιούς Έλληνας, οποίας γνώσεις είχαν και ποία δόξα και τιμήν έχαιραν κοντά εις τα άλλα έθνη του καιρού των, οποίους ήρωας, στρατηγούς, πολιτικούς είχαν, δια ταύτα σας λέγουν καθ’ ημέραν οι διδάσκαλοί σας και οι πεπαιδευμένοι μας. Εγώ δεν είμαι αρκετός. Σας λέγω μόνον πως ήταν σοφοί, και από εδώ επήραν και εδανείσθησαν τα άλλα έθνη την σοφίαν των.
Εις τον τόπον, τον οποίον κατοικούμε, εκατοικούσαν οι παλαιοί Έλληνες, από τους οποίους και ημείς καταγόμεθα και ελάβαμε το όνομα τούτο. Αυτοί διέφεραν από ημάς εις την θρησκείαν, διότι επροσκυνούσαν τες πέτρες και τα ξύλα. Αφού ύστερα ήλθε στον κόσμο ο Χριστός, οι λαοί όλοι επίστευσαν εις το Ευαγγέλιό του, και έπαυσαν να λατρεύουν τα είδωλα. Δεν επήρε μαζί του ούτε σοφούς ούτε προκομμένους, αλλ’ απλούς ανθρώπους, χωρικούς καί ψαράδες, και με τη βοήθεια του Αγίου Πνεύματος έμαθαν όλες τες γλώσσες του κόσμου, οι οποίοι, μολονότι όπου και αν έβρισκαν εναντιότητες και οι βασιλείς και οι τύραννοι τους κατέτρεχαν, δεν ημπόρεσε κανένας να τους κάμη τίποτα. Αυτοί εστερέωσαν την πίστιν.
Οι παλαιοί Έλληνες, οι πρόγονοί μας, έπεσαν εις την διχόνοια και ετρώγονταν μεταξύ τους, και έτσι έλαβαν καιρό πρώτα οι Ρωμαίοι, έπειτα άλλοι βάρβαροι καί τους υπόταξαν. Ύστερα ήλθαν οι Μουσουλμάνοι και έκαμαν ό,τι ημπορούσαν, δια να αλλάξη ο λαός την πίστιν του. Έκοψαν γλώσσες εις πολλούς ανθρώπους, αλλ’ εστάθη αδύνατο να το κατορθώσουν. Τον ένα έκοπταν, ο άλλος το σταυρό του έκαμε. Σαν είδε τούτο ο σουλτάνος, διόρισε ένα βιτσερέ [αντιβασιλέα], έναν πατριάρχη, καί του έδωσε την εξουσία της εκκλησίας. Αυτός και ο λοιπός κλήρος έκαμαν ό,τι τους έλεγε ο σουλτάνος. Ύστερον έγιναν οι κοτζαμπάσηδες [προεστοί] εις όλα τα μέρη. Η τρίτη τάξη, οι έμποροι και οι προκομμένοι, το καλύτερο μέρος των πολιτών, μην υποφέρνοντες τον ζυγό έφευγαν, και οι γραμματισμένοι επήραν και έφευγαν από την Ελλάδα, την πατρίδα των, και έτσι ο λαός, όστις στερημένος από τα μέσα της προκοπής, εκατήντησεν εις αθλίαν κατάσταση, και αυτή αύξαινε κάθε ήμερα χειρότερα· διότι, αν ευρίσκετο μεταξύ του λαού κανείς με ολίγην μάθηση, τον ελάμβανε ο κλήρος, όστις έχαιρε προνόμια, ή εσύρετο από τον έμπορο της Ευρώπης ως βοηθός του ή εγίνετο γραμματικός του προεστού. Και μερικοί μην υποφέροντες την τυραννίαν του Τούρκου και βλέποντας τες δόξες και τες ηδονές οπού ανελάμβαναν αυτοί, άφηναν την πίστη τους και εγίνοντο Μουσουλμάνοι. Καί τοιουτοτρόπως κάθε ήμερα ο λαός ελίγνευε καί επτώχαινε.
Εις αυτήν την δυστυχισμένη κατάσταση μερικοί από τους φυγάδες γραμματισμένους εμετάφραζαν και έστελναν εις την Ελλάδα βιβλία, και εις αυτούς πρέπει να χρωστούμε ευγνωμοσύνη, διότι ευθύς οπού κανένας άνθρωπος από το λαό εμάνθανε τα κοινά γράμματα, εδιάβαζεν αυτά τα βιβλία και έβλεπε ποίους είχαμε προγόνους, τι έκαμεν ο Θεμιστοκλής, ο Αριστείδης και άλλοι πολλοί παλαιοί μας, και εβλέπαμε και εις ποίαν κατάσταση ευρισκόμεθα τότε. Όθεν μας ήλθεν εις το νου να τους μιμηθούμε και να γίνουμε ευτυχέστεροι. Και έτσι έγινε και επροόδευσεν η Εταιρεία.
Όταν αποφασίσαμε να κάμωμε την Επανάσταση, δεν εσυλλογισθήκαμε ούτε πόσοι είμεθα ούτε πως δεν έχομε άρματα ούτε ότι οι Τούρκοι εβαστούσαν τα κάστρα και τας πόλεις ούτε κανένας φρόνιμος μας είπε «πού πάτε εδώ να πολεμήσετε με σιταροκάραβα βατσέλα», αλλά ως μία βροχή έπεσε εις όλους μας η επιθυμία της ελευθερίας μας, και όλοι, και ο κλήρος μας και οι προεστοί και οι καπεταναίοι και οι πεπαιδευμένοι και οι έμποροι, μικροί και μεγάλοι, όλοι εσυμφωνήσαμε εις αυτό το σκοπό και εκάμαμε την Επανάσταση.
Εις τον πρώτο χρόνο της Επαναστάσεως είχαμε μεγάλη ομόνοια και όλοι ετρέχαμε σύμφωνοι. Ο ένας επήγεν εις τον πόλεμο, ο αδελφός του έφερνε ξύλα, η γυναίκα του εζύμωνε, το παιδί του εκουβαλούσε ψωμί και μπαρουτόβολα εις το στρατόπεδον και εάν αυτή η ομόνοια εβαστούσε ακόμη δύο χρόνους, ηθέλαμε κυριεύσει και την Θεσσαλία και την Μακεδονία, και ίσως εφθάναμε και έως την Κωνσταντινούπολη. Τόσον τρομάξαμε τους Τούρκους, οπού άκουγαν Έλληνα και έφευγαν χίλια μίλια μακρά. Εκατόν Έλληνες έβαζαν πέντε χιλιάδες εμπρός, και ένα καράβι μιαν άρμάδα. Άλλά δεν εβάσταξε!
Ήλθαν μερικοί και ηθέλησαν να γένουν μπαρμπέρηδες εις του κασίδη το κεφάλι. Μας πονούσε το μπαρμπέρισμά τους. Μα τι να κάμομε; Είχαμε και αυτουνών την ανάγκη. Από τότε ήρχισεν η διχόνοια και εχάθη η πρώτη προθυμία και ομόνοια. Και όταν έλεγες τον Κώστα να δώσει χρήματα διά τας ανάγκας του έθνους ή να υπάγει εις τον πόλεμο, τούτος επρόβαλλε τον Γιάννη. Και μ’ αυτόν τον τρόπο κανείς δεν ήθελε ούτε να συνδράμει ούτε να πολεμήσει. Και τούτο εγίνετο, επειδή δεν είχαμε ένα αρχηγό και μίαν κεφαλή. Άλλά ένας έμπαινε πρόεδρος έξι μήνες, εσηκώνετο ο άλλος και τον έριχνε και εκάθετο αυτός άλλους τόσους, και έτσι ο ένας ήθελε τούτο και ο άλλος το άλλο. Ισως όλοι ηθέλαμε το καλό, πλην καθένας κατά την γνώμη του. Όταν προστάζουνε πολλοί, ποτέ το σπίτι δεν χτίζεται ούτε τελειώνει. Ο ένας λέγει ότι η πόρτα πρέπει να βλέπει εις το ανατολικό μέρος, ο άλλος εις το αντικρινό και ο άλλος εις τον Βορέα, σαν να ήτον το σπίτι εις τον αραμπά και να γυρίζει, καθώς λέγει ο καθένας. Με τούτο τον τρόπο δεν κτίζεται ποτέ το σπίτι, αλλά πρέπει να είναι ένας αρχιτέκτων, οπού να προστάζει πως θα γενεί. Παρομοίως και ημείς εχρειαζόμεθα έναν αρχηγό και έναν αρχιτέκτονα, όστις να προστάζει και οι άλλοι να υπακούουν και να ακολουθούν. Αλλ’ επειδή είμεθα εις τέτοια κατάσταση, εξ αιτίας της διχόνοιας, μας έπεσε η Τουρκιά επάνω μας και κοντέψαμε να χαθούμε, και εις τους στερνούς επτά χρόνους δεν κατορθώσαμε μεγάλα πράγματα.
Εις αυτή την κατάσταση έρχεται ο βασιλεύς, τα πράγματα ησυχάζουν και το εμπόριο και ή γεωργία και οι τέχνες αρχίζουν να προοδεύουν και μάλιστα ή παιδεία. Αυτή η μάθησις θα μας αυξήσει και θα μας ευτυχήσει. Αλλά διά να αυξήσομεν, χρειάζεται και η στερέωσις της πολιτείας μας, η όποία γίνεται με την καλλιέργεια και με την υποστήριξη του Θρόνου. Ο βασιλεύς μας είναι νέος και συμμορφώνεται με τον τόπο μας, δεν είναι προσωρινός, αλλ’ η βασιλεία του είναι διαδοχική και θα περάσει εις τα παιδιά των παιδιών του, και με αυτόν κι εσείς και τα παιδιά σας θα ζήσετε. Πρέπει να φυλάξετε την πίστη σας και να την στερεώσετε, διότι, όταν επιάσαμε τα άρματα είπαμε πρώτα υπέρ πίστεως και έπειτα υπέρ πατρίδος. Όλα τα έθνη του κόσμου έχουν και φυλάττουν μια Θρησκεία. Και αυτοί, οι Εβραίοι, οι όποίοι κατατρέχοντο και μισούντο και από όλα τα έθνη, μένουν σταθεροί εις την πίστη τους.
Εγώ, παιδιά μου, κατά κακή μου τύχη, εξ αιτίας των περιστάσεων, έμεινα αγράμματος και δια τούτο σας ζητώ συγχώρηση, διότι δεν ομιλώ καθώς οι δάσκαλοι σας. Σας είπα όσα ο ίδιος είδα, ήκουσα και εγνώρισα, δια να ωφεληθήτε από τα απερασμένα και από τα κακά αποτελέσματα της διχονοίας, την οποίαν να αποστρέφεσθε, και να έχετε ομόνοια. Εμάς μη μας τηράτε πλέον. Το έργο μας και ο καιρός μας επέρασε. Και αι ημέραι της γενεάς, η οποία σας άνοιξε το δρόμο, θέλουν μετ’ ολίγον περάσει. Την ημέρα της ζωής μας θέλει διαδεχθή η νύκτα του θανάτου μας, καθώς την ημέραν των Αγίων Ασωμάτων θέλει διαδεχθή η νύκτα και η αυριανή ήμερα. Εις εσάς μένει να ισάσετε και να στολίσετε τον τόπο, οπού ημείς ελευθερώσαμε· και, δια να γίνη τούτο, πρέπει να έχετε ως θεμέλια της πολιτείας την ομόνοια, την θρησκεία, την καλλιέργεια του Θρόνου και την φρόνιμον ελευθερία.
Τελειώνω το λόγο μου. Ζήτω ο Βασιλεύς μας Όθων! Ζήτω οι σοφοί διδάσκαλοι! Ζήτω η Ελληνική Νεολαία!
(ήρωες του '21, τι θα έλεγαν σήμερα αν μιλούσαν)
"Οι Κολοκοτρωναίοι"
Παραδοσιακό
Μελοποίηση: Βαγγέλης Παπαθανασίου
Ερμηνεία: Ειρήνη Παππά
Δίσκος: Ωδές
Νανουρίσματα και Νιαουρίσματα
Απέναντι στη γενικευμένη ά-ΜΟΡΦΗ νάρκωση που μας επιφέρουν
και στην ύπνωση του νου,
αντιπαραβάλλουμε τον ΜΟΡΦΕΑ και τα νανουρίσματά του.
Απέναντι στο ά-ΣΧΗΜΟ,
αντιπαραβάλλουμε το ΣΧΗΜΑ.
Μόνοι μας θα κλείσουμε τα μάτια μας ΡΕ!
Θα πέσουμε στον γκρεμό επειδή εμείς το επιλέγουμε.
Και μάλιστα τραγουδώντας.
Όπως οι Σουλιώτισσες. Οι μανάδες.
Αυτές που μιλούσαν με νανουρίσματα στα μωρά τους.
Και όχι όπως οι μωροί που μιλούν με νιαουρίσματα στα μυαλά μας.
Λίγες νότες, αρκούν για να συντροφεύουν τα όνειρά μας.
Εμάς και τα παιδιά μας.
Αθάνατο το 1821.
Αθάνατη και η δύναμη της ηρεμίας.
Όπως και τα νανουρίσματα, που μας δίνουν μια γεύση από Αθανασία.
"Άστραψεν η Ανατολή"
νανούρισμα της Σμύρνης
από την Κατερίνα Παπαδοπούλου
"Νανούρισμα Σμύρνης"
πάλι από την Κατερίνα Παπαδοπούλου
"Νανούρισμα Καππαδοκίας"
από τη Λυδία Κονιόρδου
"Βλεφαρό μου"
του Νίκου Κυπουργού,
της Λίνας Νικολακοπούλου
και του Χρόνη Αηδονίδη
"Νανούρισμα Κύπρου"
από τον Αλκίνοο Ιωαννίδη
"Αγιά Μαρίνα"
Νανούρισμα Κύπρου
από τον Ε. Καραγιώργη
"Το νανούρισμα"
του Μάνου Λοΐζου
από τη συγκλονιστική Μαρία Παπαγεωργίου
"Το νανούρισμα"
του Μάνου Χατζιδάκη
από τον Ματωμένο Γάμο
"Το νανούρισμα"
του Μίκη Θεοδωράκη
και του Κώστα Βίρβου
"Νάνι το μωρό μου"
του Διονύση Σαββόπουλου
"Τα νανουρίσματα"
του Νίκου Κηπουργού
και
της Σαββίνας Γιαννάτου
"Νανουρίσματα"
από τον Brahms,
τον Μozart,
την Τσεχία
και την Ουκρανία
με τη φωνή της Μάιρας Μηλολιδάκη
"Νανούρισμα"
από τα Ταξίδια του Τεμπέλη Δράκου
του Γιώργου Χατζηπιερή,
με τις φωνές των
Σοφία Παπάζογλου
και Λιζέτα Καλημέρη
"Άστραψεν η Ανατολή"
του Κώστα Κακογιάννη και Πάμπου Κουζάλη
με τις φωνές της Γεωργίας Νεοκλέους
και Ηρόδοτου Μιλτιάδους
Αντί ευχών
Για τη ράτσα μας, έχουν γράψει κάπου στα 1000μΧ ποιητές της Βυζαντινής περιόδου, ότι:
«Ποτέ ομόνοιαν οι Ρωμιοί,ποτέ μοναφεντίαν
ποτέ καλών ανάκλησιν ουκ ημπορούν να ιδούσιν»
Αντί ευχών, λοιπόν, ας προσπαθήσουμε να μιλήσουμε με πράξεις, να αλλάξουμε πρώτα τους εαυτούς μας πριν αλλάξουμε τους γύρω μας και ας προσπαθήσουμε επιτέλους να πιάσουμε δουλειά, πραγματική δουλειά.
(Υ.Γ.: Πηγή του δημοτικού αυτού ποιήματος είναι από αφήγηση της καθηγήτριας Μαρίας Ευθυμίου στο ευρύ κοινό, που υπάρχει ελεύθερα στο διαδίκτυο)
Οι νεκροί μας κυβερνούν!
Είναι δικαίωση του λόγου. Του ήρεμου λόγου. Του ήρεμου διαλεκτικού λόγου. Που απλώνεται σαν δροσερό αεράκι. Που σε χαϊδεύει. Σε θωπεύει. Και τελικά σε μαγεύει.
Το συγκεκριμένο απόσπασμα που ακολουθεί ήταν ένα θέμα στις πανελλήνιες εξετάσεις πριν 2 ημέρες. Και είναι ενός καλού φίλου, του Ραϋμόνδου Αλβανού, ο οποίος μπορεί και αποκρυσταλλώνει μεγάλες έννοιες σε μεστό καθημερινό λόγο. Για αυτό είναι θαυμαστός, γιατί λέει μεγάλες αλήθειες με τον πιο απλό τρόπο, τον πιο πειστικό τρόπο.
Απολαύστε:
"Γιατί δεν αγαπάνε οι μαθητές την ιστορία; Οι απαντήσεις είναι γνωστές. Γιατί συνήθως πρέπει να τη μάθουν παπαγαλία, γιατί συνήθως μαθαίνουν για προσωπικότητες και όχι για την κοινωνία, γιατί μαθαίνουν κυρίως για την παλαιότερη ιστορία και όχι τη νεότερη. Ο σημαντικότερος όμως λόγος που η ιστορία είναι απωθητική για τους μαθητές, είναι ότι το σχολείο δεν καταφέρνει να συνδέσει τη ζωή των μαθητών με το παρελθόν. Δεν καταλαβαίνουν γιατί να πρέπει να τα μάθουν όλα αυτά. Όπως μου έλεγαν κάποιοι φοιτητές μου: «Γιατί, κύριε, να πρέπει να μαθαίνουμε ιστορία; Εμείς κοιτάμε μπροστά. Κοιτάμε στο μέλλον». Αυτό που δεν καταλάβαιναν οι φοιτητές μου και δεν καταλαβαίνουν όσοι δεν εκτιμούν την αξία της γνώσης του παρελθόντος, είναι ότι τελικά όλοι μας είμαστε προϊόντα της ιστορίας. Ό,τι έχουμε στο μυαλό μας έρχεται από τους προηγούμενους από εμάς. Ακόμη και οι λέξεις που χρησιμοποιώ για να γράψω αυτές τις γραμμές, δεν είναι δικές μου. Έρχονται από τους προηγούμενους από μένα. Και βέβαια το πιο σημαντικό δεν είναι οι λέξεις. Είναι οι πεποιθήσεις, οι αξίες, οι γνώσεις ακόμη και οι κανόνες. Εμείς αποφασίζουμε για τους κανόνες που ρυθμίζουν τη ζωή μας; Όχι βέβαια. Οι προηγούμενοι από εμάς αποφασίζουν. Εμείς γεννιόμαστε μέσα σε ένα πολιτισμό, σε ένα κοινωνικό περιβάλλον που όλα αυτά έχουν ήδη διαμορφωθεί. Είναι τόσο μεγάλο το βάρος του παρελθόντος πάνω στο παρόν, που ένας ιστορικός έχει ισχυριστεί κάτι που όταν το είχα πρωτοακούσει είχα εντυπωσιαστεί: «Οι νεκροί μάς κυβερνούν». Βαριά κουβέντα. Δεν συμφωνώ εντελώς όμως, καθώς και εμείς επιδρούμε στον τρόπο που εξελίσσεται η ιστορία και έχουμε ευθύνη απέναντι στις μελλοντικές γενιές ως μελλοντικοί νεκροί που αναπόφευκτα είμαστε όλοι μας. Αξίζει να μαθαίνουμε για αυτούς τους νεκρούς. Αξίζει να γνωρίζουμε τι έκαναν, πώς σκέφτονταν, πώς ζούσαν. Αξίζει γιατί αυτοί είναι που διαμόρφωσαν τον κόσμο που μας περιβάλλει. Η γνώση του παρελθόντος είναι απαραίτητη για την κατανόηση του παρόντος. Ή, για να το πούμε με άλλα λόγια, δεν μπορούμε να καταλάβουμε το σήμερα αν δεν ξέρουμε σε βάθος το χθες. Η ιστορία είναι μια πράξη αυτογνωσίας, μια πράξη γνώσης για τον συλλογικό μας εαυτό, απαραίτητη για να καταλάβουμε τον πολιτισμό μας. Δεν μαθαίνουμε ιστορία για χάρη των προηγουμένων. Όντως αυτοί έφυγαν και δεν έχει πια καμία σημασία για αυτούς. Μαθαίνουμε ιστορία για εμάς, για να μάθουμε από τα λάθη των προηγουμένων, να δούμε τι λειτούργησε καλύτερα για εκείνους και τι όχι. Μαθαίνουμε ιστορία για να καταλάβουμε ποιοι είμαστε και να σκεφτούμε πού θέλουμε να πάμε."
(απόσπασμα από τον πρόλογο του τελευταίου βιβλίου του Ραϋμονδου Αλβανού "Ο ελληνικός εμφύλιος. Μνήμες σε πόλεμο και σύγχρονες πολιτικές ταυτότητες", εκδ. Επίκεντρο, 2022)
Ο Ογκίστ Κόμτ (Auguste Comte) είναι αυτός που είπε "Οι νεκροί κυβερνούν τους ζωντανούς"
και ο Κωστής Παλαμάς είναι αυτός που στο ποίημά του "Το τραγούδι των προσφύγων" είπε "Πάντα οι νεκροί ας μας κυβερνούν".
Βλέπετε, πρόκειται για την ίδια θεματική και η ίδια κοσμοαντίληψη από μεγάλα μυαλά διαχρονικά. Η ίδια σύνδεση παρελθόντος, παρόντος και μέλλοντος.
Υ.Γ.: Αξίζει όμως ένα μπράβο και σε εκείνους που διάλεξαν αυτό το ανάγνωσμα ως θέμα για πανελλήνιες εξετάσεις. Κάτι τέτοια είναι που με κάνουν να πιστεύω ότι δεν έχει χαθεί ακόμα εντελώς αυτή η ψωροκώσταινα...
Έργο των χεριών τους
Με αφορμή τα 200 χρόνια από την Ελληνική Επανάσταση, κάποιες σκέψεις (ξε)πηδούν (από) το μυαλό μου:
Κάποτε οι άνθρωποι όταν συναντιόνταν λέγανε ο ένας στον άλλον: "Καλό βόλι!".
Ήταν οι εποχές των επαναστάσεων και των πολέμων. Η εποχή της ενέργειας ενός ενεργού υποκειμένου. Συγκεκριμένος ο εχθρός. Ορατός ο στόχος.
Σήμερα, όσους συναντώ, ακούω να λένε ο ένας στον άλλον: "Καλό μπόλι!", εννοώντας τον μπολιασμό, δηλαδή τον εμβολιασμό...
Είναι οι εποχές των αντιστάσεων και των πολέμιων. Αόρατος ο εχθρός. Συγκεχυμένος ο στόχος, όπως και η ίδια η ζωή. Η εποχή της παθητικότητας ενός ανενεργού αντικειμένου (όπως καταντήσαμε).
Πώς αλλάξανε έτσι οι εποχές βρε παιδί μου;
Κάποτε, οι άνθρωποι από κοινού, πίστευαν και πάλευαν.
Σήμερα, οι άνθρωποι από το κοινό (ως επί το πλοίστον τηλεοπτικό και φεϊσμπουκιανό, ή πιο σωστά, μετα-φεϊσμπουκιανό), γίνονται άλλοτε σύμβολα πίστης και άλλοτε σύμβολα πάλης, μέχρι τελικού εξευτελισμού ή εξόντωσής τους.
Ό,τι πιο ωραίο έχω ακούσει φέτος για αυτά τα 200 χρόνια συγκίνησης της Ελληνικής Επανάστασης πάντως είναι τούτο:
"Η απαρχή της εθνικής ζωής των Ελλήνων αποδίδεται συχνά στην ευεργετική πρωτοβουλία των ξένων. Η αλήθεια είναι πως οι Έλληνες οφείλουν την εθνική απελευθέρωσή τους, στους εαυτούς τους. Είναι έργο των χεριών τους. Η Ευρώπη αποφάσισε την επέμβαση ύστερα από επτά χρόνια, αφού χόρτασε το θέαμα της σφαγής. Αυτή η αργόσυρτη εξόντωση δίνει δικαιώματα σε εκείνους που κατόρθωσαν να επιβιώσουν."
Edgar Quinet (1803-1875)
(Μεγάλος Γάλλος Φιλέλληνας)
Εμείς, τι εθνικό έχουμε σήμερα; Εθνικό Σύστημα Υγείας; Εθνικό Σχεδιασμό Παιδείας; Εθνικό Οδικό δίκτυο...; Ή μόνο τον Εθνικό Αστέρα;
Και τι δικαιώματα έχουμε σήμερα; Μέχρι πού μπορούμε να φτάσουμε; Επίσης, μέχρι πού μπορούν και οι έχοντες και κατέχοντες να φτάσουν με τα δικά τους δικαιώματα;
Μια εποχή, που όλα είναι δυνατά. Και τα αδύνατα και τα αδύναμα...
istorima.org - ένας θησαυρός
Μια εξαιρετική δουλειά, ένα εξαιρετικό site σχετικό με την Προφορική Ιστορία του τόπου μας.
Θυμάμαι το μάθημα της Προφορικής Ιστορίας στο Παν/μιο Αιγαίου, ήταν ένα από τα πιο ενδιαφέροντα ως περιεχόμενο, σε αντιδιαστολή με την καθηγήτρια που το δίδασκε η οποία ήταν μια από τις πιο αδιάφορες ως περιεχόμενο... Και θυμάμαι την ομορφιά που είχα ανακαλύψει με αφορμή αυτό το μάθημα, στις αφηγήσεις των κοινών ανθρώπων με τις μυριάδες αποχρώσεις της Ιστορίας. Τότε, ήταν που κατάλαβα ότι η Ιστορία δεν είναι μία και δεν γίνεται να είναι μία... Η Ιστορία, είναι η Ιστορία του καθενός μας, ως ανθρωπολογικό εξατομικευμένο πρίσμα αντίληψης των γεγονότων ή έστω κάποιων από τις πολυπρισματικές πλευρές τους.
Δεν θα ξεχάσω επίσης, και τους δικούς μου παππούδες που μου εξιστορούσαν ενδιαφέρουσες ιστορίες πολέμου μα και ειρήνης σαν ήμουν παιδί. Τότε, όπως και τώρα, με σαγήνευε η γαλήνη στα πρόσωπά τους και η πραότητα στη φωνή τους, ακόμα και όταν περιέγραφαν τα πιο αποκρουστικά γεγονότα της ανθρώπινης φύσης εν καιρώ πολέμου και βιαιότητας.
Πολλά συγχαρητήρια στους δημιουργούς της συγκεκριμένης ιστοσελίδας istorima.org και στις 50.000 ιστορίες που έχει καταγράψει ως τώρα.
Μια ενδεικτικά, είναι η συγκεκριμένη, που μιλά για δυο τόπους που γνωρίζω καλά. Έναν, στον κάβο Μαλιά και έναν άλλον, στη Λεμεσό.
Αντιληφθήκαμε και αναληφθήκαμε!
10 ΑΠΡΙΛΙΟΥ 1826.
"Λένε πως έτρωγαν άλογα, σκυλιά, γάτες και ποντίκια για να επιβιώσουν.
Λένε πως οι μάνες έσφαζαν τα μωρά τους για να μη πέσουν στα χεριά του οχτρού και μετά αυτοκτονούσαν με το ίδιο ματωμένο μαχαίρι.
Λένε πως ένας Τούρκος πήγε να σκυλέψει το άψυχο κορμί ενός παιδιού και η μάνα, αφού έβγαλε το μαχαίρι που είχε χώσει πριν λίγο στο στήθος της, τον έσφαξε.
Λένε πως ο ήχος της έκρηξης από την ανατίναξη τράνταξε τον Άδη και τάραξε τον Χάρο.
Γιατί ο Χάρος άκουσε την έκρηξη και περίμενε τους Μεσολογγίτες, μα πιότεροι Τούρκοι κατρακύλησαν κάτω εκεί θαρρώ.
Λένε πως η Φρουρά του Μεσολογγίου αριθμούσε 3.500 άντρες Ρουμελιώτες και Σουλιώτες χωρισμένους σε τρεις ομάδες με ομαδάρχες τους Κίτσο Τζαβέλα, Νότη Μπότσαρη και Δημήτρη Μακρή.
Λένε πως δυο ξένοι αιχμάλωτοι που είχαν αποδράσει πρόδωσαν την ΈΞΟΔΟ.
Λένε πως στην ΈΞΟΔΟ οι γυναίκες θα ντύνονταν με αντρικά ρούχα και θα έπαιρναν στην πλάτη τα μωρά τους. Οι άντρες θα άνοιγαν τον δρόμο με το σπαθί στο χέρι.
Λένε πως τελείωναν οι οβίδες κι ένας Μεσολογγίτης έφραξε με το κορμί του τη μπούκα του κανονιού και το πυροδότησε.
Λένε πως τη νύχτα του Λαζάρου το Μεσολόγγι ανέστησε την Ελλάδα.
Λένε πως τα βόλια και οι οβίδες που χάλασαν οι οχτροί μπορούσαν να καλύψουν τη γη ολάκερη τρεις φορές, μα πάλι το Μεσολόγγι δεν έπεφτε.
Λένε πως τις νύχτες οι Μεσολογγίτισσες τραγουδούσαν τραγούδια θάρρους για τους άντρες τους.
Λένε πως οι γενναίοι έβγαιναν από τα τείχη και κορόιδευαν τους αποκεί για να τους εκνευρίσουν.
Λένε πως οι Τουρκαλβανοί έπιαναν κουβέντα με τη Μεσολογγίτικη φρουρά...
- Ε ωρέ καταραμένοι, δεν γροικάμε πια τα γαϊδούρια σας. Τα φάγατε κι αυτά; Κοντά σιμά είναι ο χαμός σας.
- Κοπιάστε να σας σφάξουμε κι εσάς. Εμείς πεινάμε και Τούρκους τρώμε με χαρά.
Λένε πως ο Βύρωνας αγάπησε τόσο πολύ το Μεσολόγγι που εδώ άφησε την τελευταία του ανάσα. Γιατί εδώ θεώρησε πως είναι η πατρίδα του πλέον.
Λένε πως μετά την ΕΞΟΔΟ θέριεψε το φιλελληνικό κίνημα.
Λένε πως από τους 11.000 περίπου Μεσολογγίτες που ήταν μέσα από τα τείχη, οι 3.500 μπορούσαν να πολεμήσουν. Κι όμως φάνταζαν μυριάδες.
Λένε πως κάθε μέρα πέθαιναν 150 από τους δικούς μας.
Ό,τι και να λένε, ό,τι και να ισχύει, τούτο μόνο κρατήστε.
Η ΕΞΟΔΟΣ του Μεσολογγίου αποτελεί, ίσως, την κορυφαία και την πλέον συγκινητική στιγμή του Αγώνα του Έθνους μας για λευτεριά. Συγκαταλέγεται δε, στις σημαντικότερες στιγμές της παγκόσμιας ιστορίας.
Όλα αυτά έγιναν τη νύχτα του Λαζάρου στις 10 του Απρίλη του 1826, ξημερώματα Κυριακή των Βαΐων.
Ο πατέρας αντίκρυζε για τελευταία φορά τη θυγατέρα. Ο αδελφός αγκάλιαζε για τελευταία φορά την αδελφή. Η μάνα θήλαζε για τελευταία φορά το μωρό. Ο γιος φιλούσε για τελευταία φορά το χέρι του πατέρα.
- Καλή αντάμωση στον άλλο κόσμο!
Στη μπαρουταποθήκη κάτω από τον προμαχώνα του Μάρκου Μπότσαρη, ο Χρηστος Καψάλης (Έλληνας προύχοντας και πολεμιστής) συγκέντρωσε 400 ψυχές (γυναίκες, παιδιά, ασθενείς και γηραιούς). Αποφάσισαν να μην παραδοθούν, αλλά να θυσιαστούν. Όλη τη νύχτα έψελναν νεκρικές ακολουθίες. Ο Καψάλης κρατούσε σφιχτά στο χέρι ένα αναμμένο δαδι όλη νύχτα. Τα χαράματα, όταν οι Τούρκοι μπήκαν στην Ιερή Πόλη, ο Καψάλης αναφώνησε ''Μνήσθητι μου Κύριε'' και άφησε το δαδί πάνω στα βαρέλια με το μπαρούτι……
Και η φωτιά έσμιξε τη γη με τον ουρανό. Κι έφτιαξε μονοπάτι να περάσουν οι ήρωες στην αιωνιότητα.
Και μπήκαν στην Ιερή Πόλη οι Τουρκοαιγύπτιοι και οι Τουρκαλβανοί. Και έσφαζαν. Έσφαζαν. Έσφαζαν. Η φρίκη ήταν ανείπωτη. Το αίμα έτρεχε γοργά σε όλα τα σοκάκια και συνάντησε τη θάλασσα. Εκοκκίνησε κι αυτή. Όχι από ντροπή μα από φρίκη. Κι όμως, οι Μεσολογγίτες πολεμάνε με λύσσα.
Ο Κιουταχής θωρεί αποσβολωμένος κι ο Ιμπραήμ δαγκώνει τα χείλια του από οργή.
Η κόλαση είναι εδώ στη γη. Η κόλαση είναι στο Μεσολόγγι του Απρίλη του 1826. Η κόλαση.
''Σε πήρα μπρε Μεσολόγγι, μα με νίκησες'', αναφώνησε ο Κιουταχής μόλις μπήκε στην Ιερή Πόλη.
Η απελευθέρωση του Μεσολογγίου υπογράφηκε στις 2 Μαΐου του 1829.
Το 1937 ανακηρύχθηκε ως Ιερή Πόλη.
Μια τιμητική και ένδοξη διάκριση που καμιά άλλη πόλη στον κόσμο δεν φέρει.
Κι ο Διονύσιος Σολωμός αγναντεύοντας από τη Ζάκυνθο την αντάρα και το δέος του Μεσολογγίου έγραψε τον Ύμνο εις την Ελευθερία.
Οι Μεσολογγίτες πεθαίνουν μα δεν προσκυνάνε.
Και η πομπή του Σάββατου, η αναπαράσταση της ανατίναξης και η πομπή της Κυριακής, δεν είναι γιορτές.
Είναι μνημόσυνα.
Ο αγώνας ήταν άνισος.
Ήταν άνισος για τους οχτρούς.
Γιατί εκείνοι ήταν πολύ ''λίγοι'' σε σχέση με εμάς.
Πολύ ''λίγοι''.
Και η ιστορία το έγραψε.
Και ολάκερος ο ντουνιάς το έμαθε.
Και η γης ήπιε το αίμα των νεκρών.
Και οι νεκροί δοξάστηκαν ως Έλληνες.
Γιατί αν είσαι τέτοιος Έλληνας είσαι και ήρωας.
Μα καλύτερα απ' όλους το είπε ο Εθνικός μας ποιητής.
''Τα μάτια μου δεν είδαν τόπον ενδοξότερον από τούτο το αλωνάκι''.
Λάμπρος Λιάπης
(αναδημοσίευση χωρίς άδεια από το διαδίκτυο)
"Ελεύθεροι Πολιορκημένοι - Έξοδος"
Διονύσιος Σολωμός
Γιάννης Μαρκόπουλος
Νεανική Χορωδία και Ορχήστρα Ιεράς Μητροπόλεως Νέας Κρήνης και Καλαμαριάς.
Αφήγηση: Έφη Δρόσου
(συγκλονιστική εκτέλεση και ερμηνεία...)
Όταν δεν βρίσκει κανείς λόγια να οριοθετήσει καν το ιστορικό γεγονός... καλύτερα να σιωπαίνει, να βαριανασαίνει και που είναι ελεύθερος στο νου του πού και πού να ανασταίνει...
