Δεν θέλω να μου δέσετε τα μάτια


Κοιτώντας τα πεπραγμένα εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας, από... την ίδια την ανθρωπότητα, μια μόνο συνδυαστική σκέψη καταποντίζει το μυαλό μου, με κάνει να σκύβω το κεφάλι και να προχωράω καταμεσίς της σημερινής τρέλας, η οποία δεν είναι τίποτα μπροστά στην τρέλα που έχει παρελάσει κατά καιρούς και εποχές, από την Ελληνική Ιστορία. Η σκέψη αυτή, είναι η κάτωθι:



Τα τρία αυτά διαμάντινα διαφορετικά έργα, συνθέτουν αυτήν την συνδυαστική σκέψη μου και φτιάχνουν μια πρόταση. Μια πρόταση ύπαρξης, μια πρόταση-στάση ζωής. Έναν φάρο, μια πυξίδα, ένα αποκούμπι για το κεφάλι, όταν η πραγματικότητα δεν αντέχεται και ετοιμάζεσαι να χτυπήσεις το κεφάλι σου στον τοίχο...

Μόνο έτσι, προχωρά ο κόσμος πάντα μπρος, ξέροντας ότι "χίλιες φορές να γεννηθεί, τόσες θα τον σταυρώσουν" (όπως ομοίως έχει αποτυπωθεί η παραπάνω πρόταση, σε αυτό το τραγούδι του Βάρναλη), για να έχει νόημα έτσι, η επακόλουθη Ανάσταση. Διότι, αν δεν προηγηθεί Καταχνιά και Σταύρωση, πώς θα έχει λόγο ύπαρξης, μια Ανάσταση του Ανθρώπου;

Πόση Τέχνη και πόση Θρησκεία κατοικούν στις παραπάνω δια-πιστώσεις και στα παραπάνω καλλιτεχνικά Έργα..; Ανατρέξατε στα Έργα διεξοδικά και θα αντιληφθείτε τον κοινό στόχο των δυο μορφών έκφρασης, της Τέχνης και της Θρησκείας: την Ανά(σ)ταση. Και μάλιστα, αυτήν που μπορείς να δεις με τα ίδια σου τα μάτια, όχι αυτήν που σου περιγράφουν οι δήθεν αναξιο-παθούντες.


"Δεν θέλω να μου δέσετε τα μάτια"
Στίχοι: Κώστας Βίρβος
Μουσική: Χρήστος Λεοντής
Ερμηνεία: Στέλιος Καζαντζίδης






Γκαγκανιά


Γεννήθηκα και μεγάλωσα στους Μολάους και η περιοχή Γκαγκανιά στην οποία διέμενε ο παππούς μου, αποτελεί ένα αναπόσπαστο κομμάτι του εαυτού μου που με ακολουθεί σε κάθε βήμα, σκέψη, πράξη και έκφραση. Το χώμα της, τα δέντρα, οι λόφοι, τα τοπία, μα κυρίως, η Ιστορία της περιοχής και οι Ιστορίες των ανθρώπων της περιοχής, μιλούν έντονα μέσα μου. Μιλούν για πολλά, μα κυρίως, μιλούν για την αποσιώπηση της λογικής. Ως πότε θα συνεχίζεται η ίδια παθογένεια και το συγκρουσιακό περιβάλλον; Πότε θα πρυτανεύσει η σύμπνοια ανάμεσα στους ανθρώπους; Πότε η «κοινή λογική», θα γίνει και «κοινή» και «λογική»; 

Η Ιστορία γράφεται από τους δυνατούς λένε. Οι Ιστορίες όμως, γράφονται καθημερινά από τον κάθε μικρό και αδύναμο ανθρωπάκο, που μέσα στην μικρότητα της ζωής του, του δίνεται η ευκαιρία να μεγαλουργήσει. Αυτό, μπορεί να μην το αντιληφθεί κανείς –μερικές φορές ούτε καν ο ίδιος. 

Ετούτη η χώρα, βρίσκεται ακόμα σε τραγικό επίπεδο ανωριμότητας. Τόσο σε πρόληψη, σε αντίληψη, καταγραφή, συνειδητοποίηση, και πολύ δε περισσότερο, σε θεραπεία των παθογενειών που την διαλύουν κάθε μέρα. Θέλει χρόνο. Πιο σωστά, θέλει χρόνια. Πολλά ακόμα χρόνια, πολλή ακόμα τριβή, πολλές ακόμα συνθλίψεις υγιών κυττάρων της κοινωνίας για να αλλάξει έστω το παραμικρό σε τούτη την καθημερινότητα. Αλήθεια, πόσο χρόνο χρειάζεται για να αλλάξουν τα πράγματα στην Ιστορία αυτού του τόπου; 

[…] Το 1928, η κυβέρνηση Ελευθερίου Βενιζέλου με Υπουργό Υγείας τον ιατρό-ουρολόγο Αλ. Παππά και Υφυπουργό Υγιεινής τον Απόστολο Δοξιάδη, αποφασίζει τη ριζική αναδιοργάνωση των υγειονομικών υπηρεσιών και απευθύνεται στην Κοινωνία των Εθνών, τμήμα Διεθνούς Υγείας. Επιτροπή από ξένους εμπειρογνώμονες […] διεξήγαγε μια εκτεταμένη έρευνα […] αποτελώντας μια ακτινογραφία της ελληνικής κοινωνίας του Μεσοπολέμου. Τα συμπεράσματα είχαν διεθνές αντίκτυπο καθώς έγιναν αντικείμενο διπλωματικής αλληλογραφίας στις περισσότερες ευρωπαϊκές χώρες. «Η Ελλάδα είναι επικίνδυνη χώρα από άποψη υγιεινής… για την Ευρώπη γενικότερα. Οι συστάσεις των ειδικών δεν θα πρέπει να αγνοηθούν από την Ελληνική Κυβέρνηση χωρίς να ρεζιλευτεί η Ελλάδα μπρος στα άλλα ευρωπαϊκά έθνη», έγραφε ο Βρετανός πρεσβευτής στην Αθήνα στον πρωθυπουργό του. 

Το ότι σήμερα, η χώρα μας ξεφτιλίζεται διεθνώς, πληρώνοντας συνεχώς πρόστιμα για παραβιάσεις και αυθαιρεσίες απλών κανόνων λογικής, δεν μας πειράζει… Έχει Γκαγκανιά-σει η γλώσσα μου να το λέει και έχω βαρεθεί να ακούω τον εαυτό μου να γκρινιάζει για το μπάχαλο που καθημερινά μας ανασκολοπίζει. Σαν από συνήθεια παλιά, μένει όμως ακόμα ένα πείσμα… Και είναι το μόνο που μας κάνει ακόμα να γελάμε. Και είναι το πιο βαθύ μας χαμόγελο. Είναι η κληρονομιά μας, που κρύβει μαζί τα δυο βασικά συστατικά του ελληνικού χαρακτήρα μας: τη θέληση μα και την αποσάρθρωσή μας, το ωραίο μα και το κούφιο. 

Σήμερα, η Ελλάδα, παραμένει επικίνδυνη χώρα και από άποψη… ψυχικής υγιεινής των Ελλήνων, αλλά και όποιων άλλων προσπαθούν να καταλάβουν πώς δουλεύει αυτό το κράτος. Δεν μπορώ να προβλέψω πλέον, πόσος χρόνος θα χρειαστεί για τη θεραπεία, και αν τελικά υπάρχει επιβίωση ή επιδείνωση του συνόλου των συνανθρώπων μας...


Ακούγεται χλιμίντρισμα και του μυαλό του φεύγει...


Δυο φορές μου έχει τύχει να βρει διέξοδο από μέσα μου, ΑΥΤΟ που πραγματικά νιώθω για το μεγαλείο της μουσικής και ειδικά της παραδοσιακής...

Η πρώτη, η μαγευτικά καθηλωτική, ήταν όταν ήμουν στην τοποθεσία Χάρος, στο βουνό Γράμμος (αν δεν έχει πάει κανείς, δεν μπορεί να καταλάβει για τί σκηνικό μιλάμε). Εκεί, ένα παλικάρι δίπλα μου που ήρθε να α-ποτίσει φόρο τιμής στο μνημείο του Δημοκρατικού Στρατού και στους Σταυραετούς που κείτονται, βλασταίνουν και αγναντεύουν από εκεί ψηλά το Χάρο, έβγαλε μια φλογέρα και έπαιξε για να τον ακούσουν τα βουνά ολόγυρα. Τότες, μαγικά και μονομιάς, ενώθηκαν όλα: μελωδίες, θρόισμα φύλων, τιτίβισμα πουλιών, τρεχούμενα νερά από πάγους που λιώναν, στάλες από τρεχούμενο αίμα λαβωμένων, μελισσολόι σκόνης και μυρμηγκιάσματα του υπεδάφους, βουνά, ποτάμια, αέρας, χώμα, σκέψεις και πάλι χώμα... Όλα γίναν ΕΝΑ, με τη μελωδία της φλογέρας, να λειτουργεί σαν τους αρμούς του συνόλου όλων αυτών των διαφορετικών συστατικών του σύμπαντος. Και το σύμπαν, χόρευε ολόρθιο!


Η δεύτερη, η σαγηνευτικά ξεσηκωτική, είναι αυτή:



"Η ουρά του αλόγου"
Στίχοι, Μουσική: Θανάσης Παπακωνσταντίνου
Ερμηνεία: Γιάννης Χαρούλης





"Ο καβαλάρης τ' άλογο το 'χε μες στην καρδιά του. Που να 'βρει φίλο πιο καλό να λέει τα μυστικά του. Το τάιζε αγριοκρίθαρο, τετράφυλλο τριφύλλι, στολίδια είχε στη σέλα του με λαμπερό κοχύλι. Ήταν λευκό, ήταν κάτασπρο, ήταν γοργό και ξύπνιο, κάλπαζε στα γυμνά βουνά και ξέφευγε απ' τον ίσκιο. Μα ένα παλιομεσήμερο, σε μια συκιά από κάτω, αστρίτης στραβογάμησε και δίνει δαγκωσιά του. Δεν πέρασαν πέντε λεπτά μα πέρασαν αιώνες ο καβαλάρης το θρηνεί, χαϊδεύει τους λαγώνες. «Σύντροφε που ξανοίγεσαι, που χάνεσαι και φεύγεις; Ας δώσουμε όρκο. Με καιρούς θα σ' εύρω ή θα μ' εύρεις». Σκυφτός γυρνάει στο σπίτι του, σκυφτός την πόρτα ανοίγει, καρφώνει τα παράθυρα και στο πιοτό το ρίχνει. Το άλογο στο μεταξύ τα όρνια το τυλίξαν το σκελετό και την ουρά μονάχα που τ' αφήσαν. Περνούσε κι ένας μάστορας που 'μαθε στην Κρεμόνα να φτιάχνει βιόλες και βιολιά που να κρατάνε χρόνια. Είδε την τρίχα της ουράς άσπρη και μεταξένια, την πήρε κι έφτιαξε μ' αυτή δοξάρια ένα κι ένα. Δυο μήνες έκανε ο νιος ν' ανοίξει παραθύρι την Τρίτη την πρωτομηνιά βγαίνει στο πανηγύρι. Εκεί 'ταν λαουτιέρηδες που θέλαν' παρακάλια ήταν κι ένας βιολιτζής που έπαιρνε κεφάλια. «Γεια και χαρά στου βιολιτζή. Χρήμα πολύ θα δώσω. Θέλω ν' ακούσω απ' τα καλά, μήπως και ξαλαφρώσω». Δέκα φορές το πέρασε ρετσίνι το δοξάρι, ταιριάζει στο σαγόνι του, τ' όργανο με καμάρι, και σαν αρχίζει δοξαριές, μια πάνω και μια κάτω, τον κόσμο φέρνει ανάποδα, τη γη μέσα στο πιάτο. Πετάει με χούφτες τα λεφτά, ο άντρας και χορεύει ακούγεται χλιμίντρισμα και το μυαλό του φεύγει..."


Αδημονώ για την τρίτη φορά, ώστε να μου τριτώσει το κακό...




Ηθικός Ναρκισσισμός


Υπάρχει μια πάθηση αρκετά βασανιστική. Κολλάει στο δέρμα σου, το διαπερνά και ποτίζει με την τοξικότητά του τα σωθικά σου. Μόνο, που το κάνει με την αντίστροφη φορά: ξεκινά από την ψυχή προς τα έξω, για να καταλήξει να δηλητηριάζει το δέρμα ολάκερο, το οποίο αποπνέει από τους πόρους του, την μυρωδιά του θανάτου. Η κακοηθέστατη διάθεση εξάπλωσης της και σε άλλους ανθρώπους, ανυπόφορη. Η δύναμη της, ολέθρια. Η δίψα της, άσβηστη. Κανένα φάρμακο μέχρι τώρα δεν έχει βρεθεί για αυτήν.

Κάτι παρόμοιο συνέβη και στον αρχαίο ήρωα, Ηρακλή με τον δηλητηριασμένο μανδύα που φόρεσε. Δεν είναι τυχαία η σύγκριση και το παράδειγμα. Μόνο Ηρακλήδες, κολλάνε αυτή την πάθηση. Και κανείς τους δεν έχει γλιτώσει μέχρι σήμερα. Μόνο η φωτιά, κατόρθωσε και έσβησε την κάψα της ψυχής τους...




Η πάθηση λέγεται Ηθικός Ναρκισσισμός και ενώ φαντάζει πεποίθηση για τους πάσχοντες ότι κατέχουν το "ορθό" και το "ηθικό", (και έτσι είναι πράγματι), αυτό δεν μπορεί να αποδειχτεί ποτέ, διότι αυτή ακριβώς είναι η φύση της πάθησης: να μην αποδεικνύεται στο έπακρο, να μην αποκαλύπτεται, να μην μοιράζεται, να μην ενσαρκώνεται από τους άλλους. Τρώει έναν-έναν, τη φορά, εμποδίζοντας έτσι την κοινωνική έκφρασή της και αυτό το στοιχείο είναι που την κάνει να λειτουργεί ως πάθηση. Είναι ίσως η μόνη αρρώστια, που επειδή ακριβώς δεν μεταδίδεται και στους άλλους ταυτόχρονα, και δεν παίρνει χαρακτήρες πανδημίας, σκοτώνει τους ίδιους τους φορείς της, πριν κατορθώσουν να την μεταδώσουν. Και γεννιέται από αδιευκρίνιστους λόγους, πιθανότατα σχετιζόμενη με γενετική προδιάθεση. Διότι, είπαμε, αυτή η πάθηση γεννιέται από τα μέσα μας και μέχρι να βγει προς τα έξω, έχω λιώσει κόκαλα, μυαλό, ψυχή και σώμα.

Στο τέλος, μένει να αναδύεται στην ατμόσφαιρα, μια μόνο απόπνοια κάποιου ανθρώπου που έζησε κάποτε και προσπάθησε να πει κάτι... Άντε, ίσως ακόμα, να απομένει και μια σταγόνα ξεραμένου αίματος στην άκρη κάπου αγκαθιού που είχε κάποια στιγμή λαβώσει ένα στήθος.


"A Gift of a Thistle (from BraveHeart)"



Πριν τον λιώσει όμως, η ασθένεια, ο ασθενής προλαβαίνει να φωνάξει ως τελευταία του κραυγή αγωνίας (κάτι σαν τελευταία του επιθυμία, νομίζω), αυτό που έχει αποτυπωθεί στο ανυπέρβλητο τραγούδι των Χαΐνηδων και το οποίο συμπυκνώνει την συμπαντική έννοια του Ηθικού Ναρκισσισμού, με τόση γλαφυρότητα:


"για ιδέστε όλοι, δες τε και μένα, άλλο δεν βαστώ..."

Και κυρίως, η ανωτέρω παράκληση, απευθύνεται κυρίως στο έτερον ήμισυ που είναι κάπου εκεί έξω και αναμένει, με απώτερο σκοπό, να πολλαπλασιαστεί αυτός ο Ηθικός Ναρκισσισμός του πάσχοντος και στις επόμενες γενιές. Τόσο αυτοκαταστροφική είναι αυτή η πάθηση, που μέχρι και την εξέλιξη έχει διαποτίσει...


Υ.Γ.: Αυτή η ανάρτηση αφιερώνεται σε όλους εκείνους που έχω συναντήσει στο δρόμο μου (λίγοι, αλλά διαμαντένιοι), που οι κεραίες μου, μού επέτρεψαν να γευτώ το μεγαλείο του ήθους τους. Φυσικά, πρώτος και καλύτερος ο αντίστοιχος Καπετάν-Μιχάλης μου... (και όποιος κατάλαβε, κατάλαβε)

Πανεπιστήμιο Αιγαίου for ever !!


Πρόσφατα σε μια συνέντευξη για υποψηφιότητα σε ένα πρόγραμμα μεταπτυχιακών σπουδών, όταν ανέφερα ότι έχω τελειώσει το τμήμα Κοινωνικής Ανθρωπολογίας, αμέσως, η καθηγήτρια της επιτροπής επιλογής υποψηφίων με ρώτησε γοητευμένη με ενθουσιασμό: "του Παντείου;", "όχι, του Πανεπιστημίου Αιγαίου", της απάντησα, "Α, οκ",  μου ανταπάντησε με έκδηλη σνομπ φωνή, απο-γοητευμένη, σαν να μου έλεγε σιγά τα ωά Τουρκίας...

Ήθελα, σήμερα που την ξαναείδα, στο εναρκτήριο μάθημα του μεταπτυχιακού αυτού προγράμματος, να της παραθέσω την κάτωθι ανακοίνωση, αλλά την κρατάω για τον εαυτό μου και τους πιστούς μου αναγνώστες, υπενθυμίζοντας σας, ότι "η αλήθεια κρύβεται πέρα από το προφανές", όπως είχε πει και ο αγαπητός Σέρλοκ...


"Οκτώ ελληνικά πανεπιστήμια συγκαταλέγονται στη λίστα της Παγκόσμιας Ακαδημαϊκής Κατάταξης για το 2019, που αξιολογούνται από ένα από τα σημαντικότερα συστήματα κατάταξης πανεπιστημίων, το Times Higher Education World University Rankings (THE). 

Από τα οκτώ ελληνικά, το Πανεπιστήμιο της Κρήτης διατηρεί την πρώτη θέση, ενώ φέτος στην παγκόσμια λίστα συμπεριλαμβάνεται και το Δημοκρίτειο Πανεπιστήμιο Θράκης, στη θέση 1001+. Το Πανεπιστήμιο Κρήτης διατηρεί την θέση κατάταξης 351-400, που είχε και το 2018, και ακολουθεί το Εθνικό Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθήνας, το οποίο διατηρεί τη θέση 501-600 και ανέρχεται από την 5η θέση μεταξύ των ελληνικών πανεπιστημίων στην δεύτερη. 

Στην τρίτη θέση μεταξύ των ελληνικών ιδρυμάτων ανεβαίνει το Πανεπιστήμιο Αιγαίου, και παγκοσμίως κατέχει την θέση κατάταξης 601-800, ενώ ακολουθεί το Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης, στη θέση 601-800, υποχωρώντας ωστόσο, από την δεύτερη θέση που βρισκόταν πέρσι, στην 4η για το 2019.  
Στην 5η θέση από την 3η πέρσι, έπεσε και το Οικονομικό Πανεπιστήμιο Αθηνών, το οποίο στην παγκόσμια κατάταξη διατηρεί τη θέση 601-800. Το Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων βρίσκεται στην 6η θέση (από την τέταρτη), ενώ υποχώρησε και στην παγκόσμια κατάταξη από τη θέση 501-600 στην 601-800. Το Πανεπιστήμιο Πάτρας έπεσε από τη θέση 601-800 της διεθνούς κατάταξης στην 801-1000. 

Η πρύτανης του πανεπιστημίου Αιγαίου, Χρυσή Βιτσιλάκη, χαιρέτισε σε ανακοίνωσή της τη διάκριση του ιδρύματος, λέγοντας ότι η ανοδική πορεία του επιβραβεύει και ενθαρρύνει τις προσπάθειες της ακαδημαϊκής κοινότητας να εδραιώσει και να συνεχίσει να αναδεικνύει το ίδρυμα ως διεθνές κέντρο Αριστείας στην έρευνα και την εκπαίδευση και ότι η αναγνώριση αποτελεί σημαντικότατο κεφάλαιο για τις σπουδές και το μέλλον των φοιτητών."


Να μην κάνω λόγο για το Πάντειο, λοιπόν...

Να επιβεβαιώσω όμως, και εγώ, από την μικρή μου διέλευση από το Πανεπιστήμιο Αιγαίου, ότι πραγματικά αξίζει πολλά συγχαρητήρια σε όλους που δουλεύουν εκεί και τους ευχαριστώ για τις όμορφες στιγμές και τις γόνιμες σκέψεις και προβληματισμούς που με βοήθησαν να κυοφορήσω...!