Είναι μια νέα προσπάθεια συνάντησης των πνευμάτων κάτω από το φως του έναστρου βραδινού ουρανού, τις ώρες που βγαίνουν οι νεράιδες και τα παραμύθια φαίνονται αληθινά...
Πατήστε να ξεκινήσει το βίντεο να παίζει. Αποφάσισα, πρώτα να βάζω στην αρχή της ανάρτησης το βίντεο, ώστε να δημιουργούν οι μελωδίες το ζητούμενο υπόστρωμα, το απαραίτητο έδαφος, και μετά να βάζω τις σκέψεις και τις λέξεις μου... με την προοπτική να ανθίσουν κάποια στιγμή!
Εξάλλου, το πεντάγραμμο προηγείται... και εκεί κάπου, κρεμάμε και τις ζωές μας με κάτι μανταλάκια εύθραυστα και σκουριασμένα. Παρομοίως, πρώτα ρίχνουμε άγκυρα και ύστερα τα επιπλέοντα καράβια του νου μας, κάποτε αγκυροβολούν και αναπαύονται...
Για σήμερα, έχω να σας πω για Εκείνη. Την αδιάκοπη, την καρτερική, την αδάμαστη, την άφοβη:
Την Πίστη.
Που προσδοκά την ψυχή μας τη τυραγνισμένη, να επιστρέψει από το ανεμόδαρμα της αναζήτησης και να βρει επιτέλους ένα απάγκιο...
Όσο δύναμη και αν έχει το νερό που ρέει, εδώ ο Οδυσσέας...
Άλλο τόσο και περισσότερο ίσως, έχει ο βράχος που στέκει, εδώ η Πηνελόπη...
Και η Πίστη είναι Μία, Μοναδική και Παντοτινή. Δεν λυγίζει, δεν μαζεύει, δεν λεπταίνει. Δεν περιορίζεται, σε καμία διάσταση. Παρά μοναχά, βρίσκεται εκεί και προσμένει. Και ξέρει ότι θα έρθει ο αγαπημένος της να της κλείσει το στόμα με φιλιά... Και αν τύχει και την προλάβει πρώτα ο Θάνατος και της κλείσει τα μάτια, Εκείνη, θα συνεχίσει να υπάρχει. Αυτή τη φορά όμως, μέσα από Όνειρα, Παραμύθια, Μεταφυσικούς κόσμους και Αέρινα σκηνικά.
Διότι Πίστη είναι να συνχείζεις να πιστεύεις ότι η Ψυχή σου θα έρθει...
Χωρίς να φωνασκείς, να είσαι σίγουρος ότι η Ψυχή σου σε ακούει ακόμα και μέσα από τη σιωπή σου.
Χωρίς να εισπνέεις, να είσαι σίγουρος ότι η Ψυχή σου οσμίζεται πότε είναι κοντά στο πολυπόθητο λιμάνι της.
Χωρίς να βλέπεις, να είσαι σίγουρος ότι η Ψυχή σου μπορεί να κοιτά προς το εκτυφλωτικό Φως.
Χωρίς εσένα όμως, η Ψυχή σου δεν θα έρχεται, διότι συνέχεια θα σε αναζητά σε τόπους που δεν θα είσαι.
Χωρίς Πίστη σε εσένα, η Ψυχή σου θα έρθει, αλλά δεν θα σε αναγνωρίσει, καθώς θα έχει σκαφτεί το δέρμα από την πτώση κομμητών και συναφών χαρακτικών αντικειμένων...
Με χωρίς Ψυχή, δεν έχεις ούτε Πίστη ούτε Εσένα...
Με χωρίς Ψυχή, δεν μπορεί να ζήσει μαζί το "με" και το "χωρίς".
Το πρόβλημα έχει τεθεί εδώ και χιλιάδες χρόνια. Μαζί και η λύση του. Ο φακός της Ιστορίας, όμως, δεν νομίζω ότι έχει ρίξει το απαιτούμενο φως επί του θέματος, παρ' όλες τις αναλύσεις που έχουν γραφτεί (και τις λογοίς "παρόλες" που ακούγονται για αυτό το κείμενο και τον συγγραφέα του...). Ο λόγος περί της "Ομήρου Οδύσσειας" και της σκηνής με τις πασίγνωστες "Σειρήνες", στη ραψωδία μ του έπους. Το σύμβολο των Σειρηνών, ως εκμαύλιση και κατόπιν καταβαράθρωση της ύπαρξης, ως μάγευση και κατόπιν απομάγευση του νου, ως συναισθηματική μεγιστοποίηση και κατόπιν σωματική κατάρρευση του ζώντα ανθρώπου, είναι διαχρονικό. Ειδικά στις μέρες μας, είναι άκρως επίκαιρο: αυτό που φαντάζει "φαντεζί", αποδεικνύεται όχι απλώς κενό περιεχομένου, μα κυρίως, αποδεικνύεται καταστροφικό. Και αν αναλογιστεί κανείς, ότι το πρόβλημα τελικά είναι στον ίδιο τον εαυτό που επιλέγει να ακολουθήσει το σαγηνευτικό τραγούδι των Σειρήνων ("θα πάω και ας μου βγει και σε κακό" λέει ένας άλλος σύγχρονός μας ποιητής, ο Νίκος Παπάζογλου), τότε θα μπορούσε κανείς να πει ότι τελικά το φαινόμενο είναι αυτο-καταστροφικό! Η σπουδαιότητα όμως, της σκηνής, έγκειται στη λύση που προτείνει ο ποιητής στη νέα αυτή δοκιμασία για τον Οδυσσέα και το πλήρωμά του: είναι μια λύση με δυο σκέλη, με δυο συμπεριφορές. Και η συνειδητοποίηση και των δυο αυτών επιμέρους συμπεριφορών, είναι που έδωσε μια ακόμα προοπτική στην καθημερινότητά μου. Η πρώτη λύση, εκφράζεται μέσω του ίδιου του Οδυσσέα και της ισχυρής πρόσδεσής του στο κατάρτι. Η σκηνή συμβολίζει την πρόσδεση στις σταθερές και τις αξίες που οφείλουμε να έχουμε και να συνδεόμαστε σε αυτές. Το κατάρτι, είναι οι αξίες μας και η προσωπικότητά μας, όπως αυτή έχει διαμορφωθεί από ηθικά συστήματα, από άλλες προσωπικότητες που μας έχουν διαμορφώσει και από βιωματικές εμπειρίες. Είναι όλα αυτά που μας "στηρίζουν" στις δύσκολες στιγμές που ο καθένας μας, περνά. Η πραγματική όμως, λύση, που δίνει ο ποιητής, ώστε να ξεφύγει ο Οδυσσέας και το καράβι του από αυτό το κενό (από το οποίο όπως λέει η παράδοση, κανείς άλλος πλην του αηδονολάλητου Ορφέα δεν είχε ποτέ ξεφύγει), ήταν... το βουλοκέρι! Ναι, καλά διαβασατε, το βουλοκέρι, με το οποίο ο Οδυσσέας άλοιψε τα αυτιά των συντρόφων του, ώστε να κωφεύουν και έτσι να μην μαγευτούν, αλλά να συνεχίζουν απερίσπαστοι το κουπί τους, μπας και ξεκολλήσουν κάποια στιγμή μακρυά από τον κίνδυνο και από το κενό. Τι συμβολίζει αυτή η σκηνή; Ότι κάποιες φορές, το να μην γράφουμε και να μην ακούμε τα πάντα, έχει και αυτό τη σημασία του. Το να μην δίνουμε σημασία στα λεγόμενα κάποιων που αποζητούν το κακό μας, έχει τη σημασία του. Το να μην μετρούμε τα πάντα με το ίδιο μέτρο, έχει τη σημασία του. Καθώς, ο σκοπός, ο στόχος, η Ιθάκη, είναι αυτά που μετρούν πάνω από όλα. Και αν κάποτε, το να κωφεύεις μου φαινόταν ισοδύναμο της αδιαφορίας, πλέον, το να αδιαφορείς με πείθει ότι λειτουργεί αυτο-προστατευτικά απέναντι σε όλους αυτούς που διατυμπανίζουν ομορφιές, λάμψεις, καλοπέραση και μαγεία. Όσο για τον ίδιο τον Οδυσσέα που επέλεξε να ακούσει το τραγούδι των Σειρήνων και να γευτεί την ψεύτικη ομορφιά τους, ο στίχος του Ομήρου, εμπεριέχει και την κριτική απέναντι στη στάση του:
"ὅς τις ἀιδρείῃ πελάσῃ..."
(όποιος από αγνωσιά περάσει...)
Παραθέτω το εν λόγω απόσπασμα από το έπος του Ομήρου, σε μετάφραση Μικρού Απόπλου:
"Και πρώτα ταξιδεύοντας θα φτάσης στις Σειρήνες, που όλους μαγεύουν τους θνητούς που λάχουνε κοντά τους· όποιος σιμώση απ' αγνωσιά κι ακούση τη φωνή τους, από γυναίκα και παιδιά χαρά να μην προσμένη μήτε πατρίδα πως θα δη, τι με γλυκά τραγούδια αυτές τόνε μαγεύουνε μες απ' τη λιβαδιά τους. Σωρός εκεί τ' ανθρωπινά τα κόκκαλα σαπίζουν γυμνά, που είναι το δέρμα τους χυμένο ολοτριγύρω. Προσπέρνα τις, και στούπωνε καλά τ' αυτιά των άλλων με μελοζύμωτο κερί να μην μπορούν ν' ακούσουν. Κι αν ποθυμήσης ίδιος σου ν' ακούσης, ας σε δέσουν ολόρθο χεροπόδαρα στου καταρτιού τη ρίζα, κι ας καλοσφίξουν τώ σκοινιών τις άκρες στο κατάρτι, και τότες χαίροντας θ' ακούς μακρόθε τις Σειρήνες. Μα ανίσως και παρακαλής τους άλλους να σε λύσουν, εκείνοι ακόμα πιο σφιχτά να δένουν τα σκοινιά σου. Και το καράβι σου απ' εκεί σα σώση να περάση..."
Μετά, σαν το καράβι σώσει και περάσει, ας βάλει ο καθένας τη δική του ιστορία για να συνεχίσει το προσωπικό του ομηρικό ταξίδι... Τέλος, δεν βρήκα πιο ταιριαστό τραγούδι, (στίχους, μουσική και εκτέλεση) που να με στέλνει απευθείας μέσα σε αυτή τη σκηνή του Οδυσσέα με τις Σειρήνες, από το υπέροχο τραγούδι και την ομηρική φωνή της Αλεξίου:
"Μια Φωνή"
Στίχοι: Γιώργος Κορδέλλας
Μουσική: Δημήτρης Παπαδημητρίου
Εκτέλεση: Χάρις Αλεξίου
Μια φωνή με ξυπνά
Σαν φουσκοθαλασσιά
Στης σελήνης το φως
Στων λογισμών τη θηλιά... Θα 'ρθω να σε βρω κόντρα στον καιρό, μη μου χαριστείς να με εμπιστευτείς...
Τέτοια τραγούδια, πώς να αντισταθείς και να μην τα ακολουθήσεις, ακόμα και αν ξέρουμε πως θα μας βγει και σε κακό...;
Κάτι τελευταίο, ή ίσως κάτι αρχικό... Κάτι που ίσως πιο σωστά, ενώνει το αρχικό με το τελευταίο σε έναν ακροτελεύτιο του σύμπαντος, ιστορικό χορό... Κάτι που κάνει τον μύθο, τις ιστοριούλες, τα παραμύθια και την Ιστορία, να μπλέκονται σε ένα γαϊτανάκι πολύχρωμο. Αναδημοσιεύω ένα mail όπως ακριβώς μου ήρθε. Δεν ξέρω ποιος είναι ο συντάκτης του, αλλά μου άρεσε (διατηρώ τις επισημάνσεις με τα κεφαλαία όπως ακριβώς θέλησε ο συντάκτης του): "Όταν ο Οδυσσέας φτάνει στην Ιθάκη, η μεγίστη επιθυμία του είναι ΝΑ ΠΑΡΕΙ ΠΙΣΩ ΤΟΝ ΚΟΣΜΟ ΤΟΥ, τον κόσμο που του έκλεψαν. Παρά την μεγάλη του λαχτάρα, διατηρεί την ανωνυμία του και μεταμορφωμένος σε ζητιάνο από την ΘΕΑ ΑΘΗΝΑ, πηγαίνει στο παλάτι ώστε να ελέγξει την κατάσταση και να πάρει τις πληροφορίες που θέλει, υπομένοντας καρτερικά τις προσβολές και την χλεύη των μνηστήρων. ΓΙΑΤΙ ΑΥΤΟ ΠΟΥ ΤΟΝ ΕΝΔΙΑΦΕΡΕΙ, ΕΙΝΑΙ Η ΕΠΙΤΕΥΞΗ ΤΟΥ ΣΤΟΧΟΥ ΚΑΙ ΟΧΙ Η ΣΤΕΙΡΑ ΑΝΤΙΠΑΡΑΘΕΣΗ. Γι αυτό τον λόγο και είναι ο αγαπημένος της Θεάς ΑΘΗΝΑΣ, της Θεάς που αντιπροσωπεύει την ΝΟΗΣΗ ΤΟΥ ΔΙΟΣ, την ΣΟΦΙΑ, την ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΗ ΤΗΣ ΣΚΕΨΗΣ ΚΑΙ ΤΟΥ ΠΟΛΕΜΟΥ. Της Θεάς που μελετά τον εχθρό και τον πολεμά με τα ίδια του τα όπλα. Όταν όμως έρχεται η ώρα, όταν τους έχει στριμώξει όλους άοπλους σε ένα δωμάτιο, όταν φανερώνεται πάνοπλος, ΤΟΤΕ ΕΚΦΡΑΖΕΙ ΤΗΝ ΟΡΓΗ ΤΟΥ. ΚΑΙ ΔΕΝ ΔΕΙΧΝΕΙ ΟΙΚΤΟ, ΓΙΑΤΙ Ο ΚΟΣΜΟΣ ΤΟΥ ΕΙΝΑΙ ΤΟ ΒΙΟΣ ΤΟΥ, που δημιούργησε με τον δικό του ιδρώτα, ΕΙΝΑΙ Η ΠΑΤΡΙΔΑ ΤΟΥ που οι μνηστήρες καταχράστηκαν και καπηλεύτηκαν μαζί με την φιλοξενία του οίκου του που τίμησε τον ΞΕΝΙΟ ΔΙΑ. Ο ισχυρότερος αντίπαλός του είναι ο ΑΝΤΙΝΟΟΣ. Η λέξη μιλά από μόνη της. Είναι η ΑΝΤΙ-ΝΟΗΣΗ, είναι αυτό που μας κάνουν ΤΩΡΑ, είναι ο τρόπος με τον οποίο θολώνουν τις καταστάσεις και την πραγματικότητα ώστε ΝΑ ΜΗΝ ΣΚΕΦΤΟΜΑΣΤΕ ΚΑΘΑΡΑ ΚΑΙ ΝΑ ΜΑΣ ΕΛΕΓΧΟΥΝ. Είναι ο μεγαλύτερος κίνδυνος για την καθυπόταξη και δουλεία του ανθρώπου. Ο επόμενος είναι ο ΕΥΡΥ-ΜΑΧΟΣ. Αυτός που μάχεται με κάθε τρόπο, με εύρος, ΜΕ ΚΑΘΕ ΜΕΣΟΝ, ο δεινός και αδίστακτος μαχητής. Ο ΑΜΦΙ-ΝΟΜΟΣ! Αυτός που διαστρεβλώνει τον ΝΟΜΟ και την τάξη των πραγμάτων, ο επικίνδυνος γιατί είναι ΕΤΣΙ και ΑΛΛΙΩΣ! Ο ΑΓΕ-ΛΑΟΣ! Αυτός που άγει τον λαό, που τον παρασύρει με την βοήθεια του ΑΝΤΙ-ΝΟΟΥ. Που τον μετατρέπει σε ΚΑΤΕΥΘΥΝΟΜΕΝΗ ΑΓΕΛΗ! Κανένα όνομα στα Ομηρικά έπη δεν είναι δοσμένο στην τύχη! Κρύβουν βαθύτατα νοήματα και στο χέρι μας είναι να τα αποκρυπτογραφήσουμε και να διδαχτούμε, ή καλύτερα να συνετιστούμε. Οι πρόγονοί μας μιλούν, ΟΙ ΠΡΟΓΟΝΟΙ ΜΑΣ ΛΕΝΕ ΤΙ ΝΑ ΚΑΝΟΥΜΕ, μας λένε ΠΩΣ ΝΑ ΠΟΛΕΜΗΣΟΥΜΕ, μας λένε πως να τινάξουμε τον ζυγό. ΑΡΚΕΙ, ΝΑ ΤΟΥΣ ΑΚΟΥΣΟΥΜΕ!" Και ο Αντίνοος, ο στόχος της πρώτης φονικής βολής του Οδυσσέα. Είναι αυτός ΠΟΥ ΠΡΕΠΕΙ να πεθάνει πρώτος. Γι' αυτό, μακριά από την προπαγάνδα των ΜΜΕ. Και τον σκοτώνει ρίχνοντας του το βέλος στον ΛΑΙΜΟ, το ΟΡΓΑΝΟ ΤΗΣ ΟΜΙΛΙΑΣ δηλαδή της επικοινωνίας που την χρησιμοποιεί ενάντια στην νόηση των ανθρώπων!
Μια τελευταία τελετουργία διάβασης που θέλω να φιλοξενήσω σε αυτή τη γωνιά των περιπλανόμενων πληροφοριών, είναι μια αρκετά βασανιστική διάβαση. Αναφέρομαι σε όλες εκείνες τις διαβάσεις, που όσο και αν έχεις περί αυτών διαβάσει (κυρίως σε μυθιστορήματα ή ιστορικά ντοκουμέντα), παραμένουν σκληροτράχηλες, αφήνοντας στο κορμί σου τα στίγματα της τελετουργίας... Είναι εκείνη η κατάσταση κατά την οποία περνάς μέσα από άλλες καταστάσεις που ποτέ δεν ήθελες, που πάντα φοβόσουν, που απευχόσουν (κάτι σα "απελθέτω απ' εμού το ποτήριον τούτο", ας πούμε). Και είναι εκείνες οι καταστάσεις που όταν ολοκληρωθούν, αφήνουν ανεξίτηλα τα σημάδια τους στο κορμί σου και στο μυαλό σου. Είναι η κατάσταση, που δεν σε σκοτώνει, ακριβώς για να σε αφήσει να μεταφέρεις το μήνυμά της, (μέσα από τη βιωματική πλέον δική σου εμπειρία ώστε να γίνεις υπέρτατα πιστευτός), στους υπόλοιπους. Λέγεται αναγκαστική διάβαση μέσα από το... Χώρο (με όλες τις παραλλαγές του όρου, όπως από το Χορό, το Χωριό κ.ά. ή και όλες τις ερμηνείες του όρου χώρος, καθώς έκαστος αντιλαμβάνεται κατά το δοκούν τον χώρο της κίνησής του, της εργασίας του, του βασανιστηρίου του, του εξαγνισμού του...). Ένας τέτοιος χώρος ήταν και αυτός που πέρασε ο Οδυσσέας στο νησί των Φαιάκων. Ένας τέτοιος χώρος είναι και αυτός που αφήνω πίσω μου εγώ... Ο κύριος Οδυσσέας τον αποχεραίτησε με πλούσια δώρα, με τιμές και δάφνες, με ωραίες αναμνήσεις. Εγώ, τον αποχεραιτώ με πόνο. Όχι, επειδή τον χάνω, αλλά επειδή αυτό μου προκάλεσε και έτσι αυτό μου έμεινε... Τα δώρα του τόπου, πολλά, αλλά ο τρόπος απόκτησής τους, σκληρός. Τα παραδείγματα πολλά, αλλά ήταν... προς αποφυγείν. Μου έμαθε πράγματα, αλλά για να προφυλάσσομαι, όχι για να εμπιστεύομαι. Τρακάρισα σε τοίχους, σε αλύγιστες απόψεις, σε νοοτροπίες παμπάλαιες. Φώναξα, ξαναφώναξα, βράχνιασα, μέχρι που σώπασα... Συγχωρέστε με, αγαπητά μου γέρικα μάτια και ροζιασμένα χέρια, που δεν σας προστάτευσα άλλο... Ήρθα αντιμέτωπος με τις πιο μύχιές μου φοβίες και ανησυχίες και τις κοίταξα βαθειά στα μάτια, σε μια ύστατη προσπάθεια, κοιτώντας βαθειά το βάθος του εαυτού μου, μήπως δω τον εαυτό μου... Οι αναμνήσεις, βέβαια πάντα θα παραμένουν αναμνήσεις... Αυτό, δεν ξεγίνεται, και καλώς το έχει φτιάξει έτσι ο Δημιουργός, διότι οι αναμνήσεις συνθέτουν τη στιγμιαία φωτεινή πορεία μας στο σκοτεινιασμένο σύμπαν. Παρά τις όποιες διαφορές με τον Οδυσσέα όμως, έχουμε σίγουρα ένα κοινό σημείο: "Η πιο σημαντική, επομένως, λειτουργία της παρουσίας του Οδυσσέα στο νησί των Φαιάκων είναι να τον προετοιμάσει για το ταξίδι του στον πραγματικό κόσμο, αφού πρώτα ο ήρωας αποκαταστήσει τις σχέσεις του με την κοινωνία και επιβεβαιώσει για μια ακόμη φορά την επιλογή της θνητότητας αντί της αθανασίας." (πηγή από εδώ) Φεύγω από αυτό το νησί (ακόμα μου βγαίνει δεν σας κρύβω, να το ονοματίσω κωλονήσι), όχι ημερωμένος, μα κουρασμένος και στραπατσαρισμένος. Πιο βελτιωμένος δεν ξέρω. Πιο συνειδητοποιημένος δεν ξέρω. Μα σίγουρα πιο προσγειωμένος. Εξάλλου, κοντεύουμε τα 30... καιρός ήταν! Φεύγω, και δεν βρίσκω καλύτερο τραγούδι να αποτυπώνει τα συναισθήματά μου, από το κάτωθι αριστούργημα:
"Νυχτερινό"
Στίχοι: Δημήτρης Παπαχαραλάμπους
Μουσική, Ερμηνεία: Σωκράτης Μάλαμας
Την πέτρα ρώτησα να πει τι ξέρει και αντέχει κι εκείνη μου 'πε: τη σιωπή για μυστικό της έχει τ' αστέρι ρώτησα μετά, τι έχει μάθει ως τώρα... Τα χίλια χρόνια, μ' απαντά, περνάνε σε μιαν ώρα Και πάνω ο ήλιος μια πηγή, μια κόκκινη κηλίδα, λάβα το φως αιμορραγεί να κάψει ό,τι είδα. Το χώμα ρώτησα ξανά, παλιά αν ήταν σώμα και μου 'πε: τα ψηλά βουνά κι αυτά θα γίνουν χώμα. Κι ύστερα εσένανε ρωτώ το νόημα του κόσμου και λες: το χέρι σου κρατώ κι εσύ είσαι δικός μου Και πάνω ο ήλιος μια πηγή, μια χρυσαφένια βρύση, νερό το φως του να πνιγεί όποιος θέλει να ζήσει.
"Ακριβώς δίπλα όμως από τον Διογένη και τον πλούσιο άρχοντα, την ίδια ώρα που τελείωνε η δική τους συζήτηση, ξεκινούσε μια άλλη συζήτηση:
Και ο μέγας Έκτωρ άπλωσε τα χέρια στο παιδί του•
έσκουξ' εκείνο κι έγειρε στο στήθος της βυζάστρας•
φοβήθη τον πατέρα του καθώς είδε ν' αστράφτουν
τ' άρματα και απ' την κόρυθα της περικεφαλαίας
την χαίτην που τρομακτικώς επάνω του εσειόνταν•
εγέλασε ο πατέρας του και η σεβαστή μητέρα•
και ο μέγας Έκτωρ έβγαλε την περικεφαλαίαν
και καταγής την έθεσεν, όπου λαμποκοπούσε.
Εφίλησε κι εχόρευσε στα χέρια το παιδί του
κι έπειτα ευχήθη στους θεούς κι είπε:
«Ω πατέρα Δία,
κι όλ' οι επουράνιοι θεοί,
δώσετε εις το παιδί μου
τούτο, ως εδώκατε εις εμέ,
στο γένος του να λάμπει,
στ' άρματα μέγας,
δυνατός στην Ίλιον βασιλέας,
και ως έρχεται απ' τον πόλεμον μ' άρματα αιματωμένα
εχθρού που εφόνευσε, να ειπούν: καλύτερος εδείχθη
και του πατρός του, και χαράν θα αισθάνεται η μητέρα».
Ως είπε αυτά, στην αγκαλιά της ποθητής συμβίας
το βρέφος έβαλε και αυτή στο μυροβόλο στήθος
το πήρε γελοκλαίοντας• την ελυπήθη εκείνος,
εχάιδευσέ την κι έλεγε: «Αγαπητή, μη θέλεις
τόσο δι' εμέ να θλίβεσαι, στοχάσου ότι στον Άδη
δεν θα με στείλει άνθρωπος η ώρα μου πριν φθάσει•
και άνθρωπος άμα γεννηθεί, είτε γενναίος είναι
είτε δειλός, δεν δύναται τη μοίρα ν' αποφύγει.
(Ομήρου Ιλιάδα, Ζ 466-489)
Σε αυτό το είδος βάφτισης, (κατά την οποία οι αρχαίοι σήκωναν ψηλά στον ουρανό το βρέφος για να φτάσει το φως της αλήθειας, σε αντίθεση με τους χριστιανούς, που γνωστοί για την ατελείωτη ταπείνωση και σκυψοκεφαλιά τους, βυθίζουν προς τα κάτω τη νέα ζωή), φορέσαμε τα καλά μας και παρευρεθήκαμε όλοι. Και όταν λέμε όλοι, εννοούμε ΟΛΟΙ!
Χορέψαμε, φάγαμε, γλεντήσαμε, στολίσαμε με ευχές τον μικρό μας νέο συνταξιδιώτη. Αυτή η νέα ψυχή, που η μοίρα έφερε στον κόσμο, ξεκίνησε τη δική της πορεία μέσα στου χάους την αμάχη... "
Νόστος. Το σημαντικότερο κίνητρο για να συνεχίσεις μπροστά. Ζωογόνο, για τις πιο δύσκολες στιγμές σου. Στήριγμα, για τα σκαμπανεβάσματα της μικρής σου σκούνας. Φάρος, για τις ατελείωτες νυχτιές. Ζωή, εκεί που σου μιλά μόνο ο θάνατος. Και όμως αντιφατικό. Για να συνεχίσεις μπροστά πρέπει να πας πίσω;
Είμαστε το παρελθόν μας. Και ο νόστος, είναι αυτό που μας κρατά συνδεδεμένους με το παρελθόν μας. Μας δίνει την αίσθηση ότι μπορούμε να φτάσουμε ξανά εκεί πίσω. Είναι όμως μια μεγάλη ψευδαίσθηση, διότι δεν γίνεται το μέλλον ποτέ να φτάσει το παρελθόν, καθώς οι δυο αυτές έννοιες αποτελούν αντιδιαμετρικά σημεία, σημεία που εχθρεύονται και όχι σημεία που μονιάζουν...
Και κάποια στιγμή φτάνεις! Ο νόστος παύει τότε να υπάρχει. Αντικαθίσταται από την επιστροφή. Επί+στροφή. Τα πράγματα έχουν αλλάξει, έχουν πάρει τη δική τους στροφή στον κοσμικό χορό. Μαζί έχουν αλλάξει και οι στιγμές. Όπως και οι ματιές. Όπως και οι ψυχές.
Επιστροφή. Σαν αυτή του Οδυσσέα, του οποίου ο αμέσως προηγούμενος σταθμός ήταν το νησί των Φαιάκων (=η σημερινή Κέρκυρα). Η επιστροφή του όμως δεν ήταν αυτή που φανταζόταν. Τον παρέλαβε η ηλιόλουστη Αθηνά που με τα πανούργα σχέδιά της, τον μεταμόρφωσε σε τρισάθλιο γεροντάκο που κανείς πλέον δεν αναγνώριζε, κανείς δεν κοιτούσε. Προσπερνούσε τους πάντες, ήθελε να τους μιλήσει, αλλά ποιος άραγε είχε την όρεξη να ακούσει έναν άθλιο ξεκούτη;
Τότε κι η λιοπερίχυτη θεά Αθηνά του λέει:
«Κοντά σου θα ΄μαι πρόθυμα, στιγμή δε θα με χάσεις,
δε θα χαθώ απ’ τα μάτια σου κι όταν θ’ αρχίση η μάχη
και το στρωμένο πάτωμα θαρρώ πως θα λερώσουν
μ’ αίματα και μυαλά πολλοί γαμπροί που τρων το βιός σου.
Μόν’ έλα τώρα αγνώριστο στους άλλους να σε κάμω.
Θα σου ζαρώσω το πετσί στο λυγερό κορμί σου
και θα χαλάσω τα σγουρά μαλλιά της κεφαλής σου
και θα σε ντύσω φτωχικά, να σε σιχαίνονται όλοι.
Τ’ αχτιδοβόλα μάτια σου που λάμπουν θα θαμπώσω,
άσκημος έτσι να φανής και στους μνηστήρες όλους,
στο ταίρι σου ή στο παιδί που τ’ άφησες στο σπίτι.
[...]
Έτσι είπε και τον άγγιξε μ' ένα ραβδί η Παλλάδα.
Τ' ωραίο του δέρμα ζάρωσε στο λυγερό κορμί του
και τα σγουρά του χάλασε μαλλιά της κεφαλής του
και γέρου του 'βαλε πετσί σ' όλο το σώμα απάνου,
και θάμπωσαν τα μάτια του που πριν λαμποκοπούσαν
κι άλλο του φόρεσε παλιό κουρέλι και χλαμύδα
τρύπες γεμάτη, λιγδερή και μαυροκαπνισμένη
και μια προβιά γοργού ελαφιού του ρίχνει μαδημένη.
Στο χέρι του 'δωσε ραβδί και μια σακούλα τρύπια
παλιά, που 'χε στις άκρες της ένα σκοινί στριμμένο.»
Ίδιο σκηνικό. Ίδια τοπία. Ίδιοι άνθρωποι, μα σε διαφορετική στιγμή. Όλα τώρα μοιάζουν με φωτιά που μόλις έσβησε και συ βλέπεις τις στάχτες που σιγοκαίνε και τον καπνό που ακόμα παιχνιδίζει... Πού είμαι εγώ μέσα σε όλο αυτό; Γιατί δεν είμαι εγώ μέσα σε όλο αυτό; Αυτή είναι η καθημερινότητά μου... Λάθος! Αυτή, ήταν η καθημερινότητά μου. Τώρα, έχεις αλλάξει φάτσα και μυαλά, χούγια και ορέξεις. Τώρα, είσαι αλλού, γιατί δεν το θυμάσαι; Τώρα έχεις να προστατέψεις την ψυχούλα τη μικρή από μνηστήρες και οδοστρωτήρες, από λόγια και προβλέψεις...
Και εκεί που περπατάς, να 'σου ένας γνώριμος παλιός! Ένας του δρόμου, με λιγνά ποδάρια, τέσσερα στον αριθμό, μα με χάρη περισσή, με φινέτσα ανατολική... Εγώ, σε ξέρω φίλε μου λιγδιάρη, που ανάμεσα στα υπόλοιπα τετράποδα έχεις το ρόλο σκουπιδιάρη... Κουνάς την ουρά σου φτερωτά, με χαιρετά η ψυχή σου, πώς να σου εξηγήσω για όλα αυτά που δεν έζησα μαζί σου...;
Αντικρίζοντας κατάματα τον σιωπηλό σου φίλο, δεν σου μένει τίποτε άλλο απ' το να τραγουδήσεις την πραγματικότητα και να απολαύσεις την τόση μουσικότητά της...
"Sunrise Avenue"
Hollywood Hills
Μα παραπέρα, από ένα μπαλκόνι, ψηλό και φρουρούμενο, χτισμένο με αίμα και ιδρώτα, μια ύπαρξη, προβάλλει και τραγουδεί κελαηδιστά, κλέβοντάς σου τα μυαλά:
"Οδυσσέας"
από ΝΑΜΑ
Τότε, σκύβεις την κεφαλήν σου τη βαρειά, αγγίζεις στο στήθος τη σφιχτή σου την καρδιά, καταριέσαι τα παλλόμενά σου σωθικά μα και χαίρεσαι με όλα αυτά που λες ότι τα 'κανες σωστά... Και πας και πας... Προχωράς, έρμαιο των καιρών, των στιγμών που δεν γυρίζουν πίσω, των ερώτων, των αρρώστων, των ηρώων, των ωραίων, των ορέων και των βυθών, των αμαρτωλών και των ηθικών, των Ιθάκων και της πλάνης του γοργονησίου των Φαιάκων, των ψεμμάτων και των αρμάτων, των όπλων και των αόπλων, των πεισμένων και των πεσμένων, των εχθρών και των εγωισμών...
Όλα, στοιβαγμένα στον άπειρο περιορισμό των στιγμών.
Όλα, ανεπιστρεπτί βιωμένα, γι' αυτό σημαντικά αξιωμένα...
Όλα, νοηματοδοτημένα, μόνο όταν έχουνε και μένα.
Όταν λείπω, μένει μόνο ο νόστος.
Και ο νόστος θέλει να γίνει επιστροφή, ωσάν μεγάλος νοιώσει.
Μα δεν ξέρει τι θα πει επιστροφή.
Η κάψα θα μερώσει και η δίψα θα λυθεί, πριν ακόμα με καρδιοτράνταγμα κλωνιστεί...
Ο νόστος δεν ξέρει, ότι είναι εξαρχής απατημένος, από την ίδια του τη σύλληψη...
Και αυτό το ταξίδι, το πίσω και το μπρος, πέρα από της πάλης το κυμάτισμα, μας δίνει και ένα σημαντικό, πελώριο, μάθημα:
Η αξία των στιγμών δεν επαναπροσδιορίζεται σαν χαθεί το πέρασμα,
μονάχα η κραυγή των στεναγμών μας μένει,
να ενθυμίζεται της τύχης μας το κέρασμα.
Ζήσε επιτέλους την κάθε σου στιγμή, πέσε μέσα και κολύμπα,
πέτα ψηλά και αντιμάχου ξέστηθα την γκρίζα καταιγίδα...
by astromonos
Υ.Γ.: Αφιερωμένο στην πλάνη των αισθήσεων, στην περιπέτεια των αναζητήσεων, στα τέσσερα συμβολικά σημεία του ορίζοντα και στα ομηρικά τα πάθη τα λαμπυρίζοντα...
