Είναι χρεία όμως κάπου εδώ, να κάνουμε το δεύτερό μας διάλλειμα. Διότι, συγκλονιστικά φαινόμενα συμβαίνουν επί της Γης...
Δεν χρειάζεται αλλαγή ανθρώπων. Τουλάχιστον δεν φτάνει μόνο αυτή. Χρειάζεται αλλαγή λογικής και οπτικής.
Διότι, είναι η λογική και οι σκέψεις που θα επιφέρει αλλαγή και στους ανθρώπους. Πρώτα σκεφτόμαστε και μετά πράττουμε. Δεν γίνεται να συμπεριφερθούμε χωρίς να δημιουργηθεί μια εκφόρτιση στον φλοιό του εγκεφάλου μας.
Κάποιες φορές βέβαια πράττουμε χωρίς να σκεφτόμαστε, αυθόρμητα και σχεδόν αντανακλαστικά, αφήνοντας έτσι να εκφραστούν τα πρωιμότερα στοιχεία του νευρικού μας συστήματος, κατωφερέστερα του φλοιού, εδραζόμενα κάπου στον μέσο και οπίσθιο εγκέφαλο… Αφήστε που μάλιστα κάτι τέτοιο συνιστάται και από τους σημερινούς ψυχολόγους, ως αντιστάθμισμα της υπερλογικοποίησης στην εποχή μας: «εκφραστείτε ελεύθερα!» φωνάζουν. Άρα; Πού καταλήγουμε;
Η λογική κατευθύνει τους ανθρώπους ή οι άνθρωποι κατευθύνουν τη λογική και τις σκέψεις τους; Διατυπώνοντας αλλιώς, θα αναρωτιόμασταν: «από πού θα επέλθει η οποιαδήποτε αλλαγή του ανθρώπου; Εκ των ένδων, από τις ίδιες τις σκέψεις μας, ή από έξω, από τα ερεθίσματα που αντιλαμβανόμαστε ως άνθρωποι και εν συνεχεία τα επεξεργαζόμαστε δια του εργαλείου της λογικής;
Οι άνθρωποι μέσα από τις εμπειρίες μας θα αντιληφθούμε τα λάθη μας και θα αλλάξουμε ρότα (οπότε αποκτά έτσι έννοια η κάθε προσπάθεια παιδείας, δικαιοσύνης και νουθέτησης) ή θα αντιληφθούμε μόνο αυτά που ο ίδιος ο εγκέφαλός μας παράγει ως σκέψεις, εν πολλοίς υποσυνείδητες, και μένει σε εμάς μόνο η διαχείρισή τους, κοινώς η κατηγοριοποίησή τους και η τακτοποίησή τους; Και για να το θέσω απλούστερα: αυτά που κατορθώνουν και φτάνουν στο επίπεδο του συνειδητού, από πού προέρχονται; Έξω από το συνειδητό (από το περιβάλλον) ή κάτω από το συνειδητό (δηλαδή το υποσυνείδητο); Είναι κάτι πέρα από εμάς που μας παρακινεί ή κάτι μέσα μας, έχοντας άρρηκτη σχέση με την κατασκευαστική γονιδιακή αρχιτεκτονική μας; Και τελικά, αξίζει να παλεύεις να αλλάξεις το περιβάλλον σου, ή αυτό θα αλλάξει τόσο όσο τα μέλη του είναι προδιατεθειμένα και δυνάμενα να αλλάξουν;
Είναι ένα αναπάντητο και αιώνιο ερώτημα, ομολογώ, και η απάντηση καθαρά διαισθητική. Και εδώ, είναι το ακόμα δυσκολότερο: αν επαφίεται η απάντηση στο τι (δι)αισθάνεται έκαστος από εμάς, τότε το τελειότερο σύστημα επεξεργασίας των πάντων, δηλαδή ο εγκέφαλός μας, αναδεικνύεται ως το πιο προβληματικό και το πιο ετερογενές σύστημα επεξεργασίας… που δεν μπορεί παρά να βγάζει τόσες απαντήσεις, όσα και τα εισερχόμενα σήματα.
Αρκούμαι στην (ψυχολογική) διαπίστωση ότι αν πιστέψεις πως μπορείς να αλλάξει το περιβάλλον σου, αποκτάς ένα σημαντικό νόημα στη ζωή σου (ασχέτως με το αν σου διαλύει την ψυχολογία ενίοτε, κάτι που αφήνει να διαφανεί ξανά το οξύμωρο της υπόθεσης: αυτό που σε αναγεννά, αυτό σε χαντακώνει…). Ειδάλλως, αρκείσαι να θεωρείς ότι όλα -ή τουλάχιστον τα περισσότερα- σε διατάζουν να τα ακολουθείς μοιρολατρικά.
Ίσως με ένα παράδειγμα καταλάβετε τι εννοώ. Στο ποίημα του Γ. Σεφέρη «Άρνηση», υπάρχει μια παύση πριν τη λέξη «λάθος» στο στίχο «πήραμε τη ζωή μας· λάθος!». Όμως, μέσα από τη μουσική του Θεοδωράκη, έφτασε να γίνει σύμβολο μελαγχολικής και ανακουφιστικής αυτοεξομολόγησης ο ενιαίος στίχος «πήραμε τη ζωή μας λάθος»... Τι θέλω να πω με το παράδειγμα αυτό. Η ερμηνεία του κάθε πράγματος ποικίλλει. Δεν υπάρχει αντικειμενική αλήθεια. Ή και αν υπάρχει δεν θα τη βρούμε ποτέ. Μπορούμε όμως να χτίσουμε εκείνες τις γέφυρες επικοινωνίας που (θεωρούμε ότι) θα μας πάνε ένα βήμα πιο κοντά σε αυτό που (θεωρούμε ότι) ονομάζεται αλήθεια. Έτσι, άλλος χτίζει προς τα έξω γέφυρες, σε μια υπερπροσπάθεια αναζήτησης συνοδοιπόρου και άλλος χτίζει προς τα έσω γέφυρες, σε μια υπερπροσπάθεια αυτοαντίληψης του εσώτερου, του εγωτικού του χώρου… Τελικά, δεν κάνουμε τίποτε άλλο από το να παίζουμε, λιγότερο ή περισσότερο βασανιστικά με τους εαυτούς μας.
Δεν νομίζω λοιπόν, ότι είναι μόνο θέμα αλλαγής ανθρώπων, ούτε και μόνο θέμα αλλαγής λογικής. Νομίζω, ότι είναι πρωτίστως θέμα πίστης και συνέπειας σε μια προσπάθεια αξιοσύνης.
Αυτό μένει. Αυτό μετράει. Αυτό τελικά, πονάει.
"Al Di Là Del Vetro"
Ludovico Einaudi
Υ.Γ.: Τώρα πώς τυχαίνει αυτή η ανάρτηση να είναι η 902 σε αυτό το blog και πώς τυχαίνει το τηλέφωνό μου να λήγει σε 902 είναι θέμα άλλων αναρτήσεων...
0 σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου