P-value

Κάποιες χιλιάδες χρόνια πίσω, γεννήθηκε μια περίεργη επιστήμη, μέσα από απλές, καθημερινές ανάγκες αποτύπωσης της επαναληπτικότητας των γεγονότων, μα ταυτόχρονα και μέσα από την προσδοκία της εκτιμητικής των μελλοντικών γεγονότων, αν αυτά πράγματι πρόκειται να ακολουθήσουν μια υποτιθέμενη επαναληπτικότητα όπως αυτή βιώνεται ή αν ξαφνικά για διάφορους λόγους (και παραλόγους) αυτή η επαναληπτικοτητα πρόκειται να παύσει και να δώσει τη θέση της στο απρόβλεπτο. Μπορεί λοιπόν, το απρόβλεπτο να προβλεφτεί; Ήταν το αρχικό ερώτημα. Αυτό, γέννησε την επιστήμη της Στατιστικής.

Στις μέρες μας παίζει καθοριστικό ρόλο σχεδόν στα πάντα: στις επικοινωνίες, την διακινούμενη πληροφορία, το διαδίκτυο, τα οικονομικά, τις μεταφορές και το εμπόριο, την αγορά, ακόμα και τα συναισθήματα, τις συμπεριφορές μας και φυσικά... ολόκληρη την Ιατρική.

Στη Στατιστική, υπάρχει μια ιδιαίτερη έννοια, το p-value (η τιμή του p - "/πε/") που αναφέρεται (με πολύ απλοϊκό τρόπο το αναφέρω εδώ) στην ελάχιστη εκείνη πιθανότητα κάτω από την οποία ισχύει η μηδενική υπόθεση, ενώ πάνω από την οποία ισχύει η εναλλακτική υπόθεση. Και ποια είναι η μηδενική υπόθεση θα μου πείτε. Είναι εκείνη η υπόθεση H0 που λέει ότι δεν υπάρχουν διαφορές μεταξύ συγκρινόμενων καταστάσεων, ενώ η εναλλακτική υπόθεση Η1, λέει ότι υπάρχουν.

Όταν σήμερα όμως στη ζωή μας όλα μηδενίζονται, αυτοκαταστρέφονται, διαλύονται (είτε με δική μας ευθύνη, είτε με ευθύνη των ανεύθυνων που βρίσκονται γύρω μας), πραγματικά αναρωτιέσαι τι ισχύει, αν τελικά δηλαδή, πραγματικά οι καταστάσεις και τα γεγονότα έχουν διαφορά μεταξύ τους ή αν, εναλλακτικά, μπορεί να ισχύσει κάτι άλλο, διαφορετικό από τα παραδεδομένα ("παραδεδομένα" λέγοντας εννοώ με συμπυκνωμένο τρόπο όλα εκείνα τα παραδομένα δεδομένα που μας έχουν παραδοθεί αλλά και που με τη σειρά τους έχουν παραδοθεί στο βωμό της επιπολαιότητας και της μη κριτικής σκέψης). Όταν σχεδόν όλα είναι τόσο προβλεπόμενα (μα καθόλου "προβλεπέ") αναρωτιέσαι τελικά τί χρειαζόμαστε τη Στατιστική.

Ποια είναι εκείνη η p τιμή, που έχει πραγματική αξία στις μέρες μας και δίνει νόημα στις πράξεις μας (λέγοντας "πράξεις", συμπυκνώνω τις έννοιες: υπολογισμούς, ή συλλογισμούς ή απολογισμούς ή ακόμα και παραλογισμούς...), υπονοώντας ότι κάτω από αυτήν την τιμή δεν έχει διαφορά αν ζούμε ή δεν ζούμε, ενώ πάνω από αυτήν την τιμή ισχύει μια εναλλακτική υπόθεση που μας δίνει νόημα να ζούμε εναλλακτικά και όχι τυποποιημένα, να ζούμε ως πραγματικά διαφορετικά όντα και όχι ως ακόλουθοι εκείνων που ακολουθούν άλλους...

Το p value, είναι εκείνη η τιμή λοιπόν, κάτω από την οποία ευτελίζουμε τόσο τη ζωή μας, που τελικά να μην έχει νόημα και να μην διαφέρει από τη μη-ζωή.

Για εσάς ποιο είναι εκείνο το κατώτερο όριο που σας δίνει αξία και νόημα; Ποιο είναι εκείνο το όριο που στον μηδενισμό ο οποίος επικρατεί τριγύρω μας, στη μη διαφορετικότητα η οποία κραυγάζει στο δυτικό κόσμο (αντιθέτως από όλα εκείνα που διατείνεται ότι αποσιωπά) και στην τραγική επαναληπτικότητα που οδηγεί σε απρόβλεπτες καταστάσεις για το ανθρώπινο είδος, μπορεί να θέσει ένα όριο αξιοπρεπούς διαβίωσης;

Η απάντηση η δική μου, πλέον είναι πολύ απλή: το p-value είναι η αξία που σου δίνει κάτι που ξεκινά από "/πε/"- όπως ένα παιδί ή ένα παιχνίδι.

Το βασικό νόημα αυτής της ανάρτησης, το έχει αποτυπώσει με βεβαιότητα 100% το διάστημα εμπιστοσύνης εκείνης της ιστορικής ταινίας που κινείται μεταξύ δυο τιμών, της "Ζωής" και του "Ωραίου" και έχει τίτλο: "Η Ζωή είναι Ωραία", με τον Roberto Benini και τις πριγκηπέσσες του... Επίσης, το έχει εκτιμήσει αφάνταστα τουλάχιστον 1000 χρόνια πριν με εξαιρετική ακρίβεια η αμέσως επόμενη μελωδία:

για να καταλήξουμε, όπως ήταν αναμενόμενο από τις πιθανότητες και το κεντρικό οριακό θεώρημα, στην αναφώνηση της Χάρης και της καλπαστικής ομορφιάς της που έρχεται και φεύγει, (αλλά πριν φύγει και εξαφανιστεί, αφήνει πίσω της σημάδια από τις οπλές και τα όπλα που φορούσε, δημιουργώντας ένα ιχνηλάτημα για εκείνους που θα τολμήσουν -μάταια- να αναζητήσουν το καταφύγιό της...), ως Κεχαριτωμένη, Ωραία Κοιμωμένη, Μόνη και Απομακρυσμένη...

Υ.Γ.: Αν δεν καταλάβατε και πολλά, μην ανησυχείτε! Συμβαίνει αυτό σε όλους μας που δυσκολευόμαστε να καταλάβουμε τη Στατιστική... Αν όμως, καταβάλουμε πρωτίστως εαυτόν, ίσως μπορέσουμε να υπερβάλουμε εαυτόν και ίσως τελικά μπορέσουμε να καταλάβουμε και να υπερκεράσουμε τις τεχνικές δυσκολίες που μας εμποδίζουν να ζήσουμε...