Ο Θαυματοποιός


Δεν ξέρω πώς και γιατί, ξέρω όμως ότι όταν κάτι με προβληματίζει το βλέπω μπροστά μου σε πολλές από τις δραστηριότητές μου. Αυτή την περίοδο διαπραγματεύομαι έντονα τη σχέση Ιατρικής και Κοινωνικής Ανθρωπολογίας (να υπενθυμίσω ότι το σκόρ είναι 1-1).

Πρόσφατα είδα το θεατρικό έργο "Ο Θαυματοποιός"
με τον αγαπημένο Άρη Λεμπεσόπουλο στον πρωταγωνιστικό ρόλο. Διαπραγματεύεται εξαιρετικά, αν και κουράζει είναι η αλήθεια, αυτή την ιδιαίτερη σχέση θεραπευτή-θεραπείας-θεραπευόμενου. Πόσα μπορεί να δώσει ένας άνθρωπος σε έναν άλλον άνθρωπο, ειδικά όταν ο πρώτος δεν είναι ιατρός, με την κλασσική έννοια του όρου; Ακόμη περισσότερο όμως, πόσα μπορεί να δεχτεί ο δεύτερος από τον πρώτο; Τι είναι placebo και πόσο εισχωρεί στη σχέση αυτή; Ποιές δυνάμεις κρύβονται πίσω από τη θεραπεία μιας αρρώστιας;

Αυτήν την περίοδο, διαβάζοντας ένα αξιόλογο βιβλίο περί Ιατρικής Ανθρωπολογίας, διαπιστώνω ότι υπάρχουν τρεις αγγλικοί όροι, για να περιγράψουν θαυμάσια τις τρεις κοινωνικές οπτικές (δηλώνοντας και τονίζοντας κάθε φορά, ανάλογα με το χρήστη και τη χρήση, διαφορετικές σημασίες) της έννοιας "πάθηση". Αυτούς τους όρους τους είδα μέσα σε αυτό το θεατρικό έργο:

- disease: στη γλώσσα των ιατρών και των θεραπευτών, που αποστασιοποιούνται από το συναισθηματικό ένδυμα των παθήσεων και τις μελετούν με στατιστικούς και τεχνικούς, επιστημονικούς όρους,

- illness: στη γλώσσα των ασθενών, που θέλουν να εκφράσουν το καθαρό πρόβλημά τους, αυτό που τους ενοχλεί και τους βασανίζει, αυτό που τους κάνει να κλαίνε από τον πόνο,

- sickness: στη γλώσσα της κοινωνίας, όπου οι μη ασθενείς σημαίνουν τους ασθενείς ως στιγματισμένους και έτσι διαφοροποιούνται από αυτούς

Ποιός λέει λοιπόν ότι η Ιατρική και η εφαρμογή της δεν έχει άμεση σύνδεση με την Κοινωνία, αφού οι δυο κυρίες ανταλλάσσουν στοιχεία μεταξύ τους; Η Ιατρική δεν είναι τίποτα περισσότερο από μια μορφή κοινωνικής συμπεριφοράς των ανθρώπων απέναντι σε ανθρώπους...




Το εξαιρετικό αυτό ιρλανδικό θεατρικό έργο, δηλώνει περίτρανα τη διαφορετική οπτική που έχουν οι άνθρωποι για τα πράγματα, (τόσο διαφορετική μάλιστα που θεωρείς ότι οι άνθρωποι μιλάνε για εντελώς αντίθετα γεγονότα ενόσω σου περιγράφουν το ίδιο συμβάν), στηρίζοντας την άποψη ότι δεν υπάρχει μία και μοναδική αλήθεια. Δεν μπορούσε φυσικά να ξεφύγει από αυτό το κοινωνικό φαινόμενο και η Ιατρική, που μπλέκει (αποδεδειγμένα στην ιστορία) με την Θαυματουργία και κατ' επέκταση με την Θρησκεία. Ποιός έχει δίκιο; Ποιός προηγείται και ποιός έπεται; Τι μηχανισμοί περίεργοι, αληθοφανείς ή καταχθόνιοι κυβερνούν τα σωθικά του ανθρώπου;

Ο διαιτητής κοιτά το ρολόι του... αλλά, να... στην εκπνοή του πρώτου ημιχρόνου... Γκολ!!! Γκολ!!! Δύο γκολ μαζί!! Μα πώς γίνεται αυτό; Και οι δυο ομάδες βάλανε ταυτόχρονα γκολ!! (σημαντική σημείωση: στον αγωνιστικό χώρο κυκλοφορούν δυο μπάλες, μην με ρωτήσετε πώς και γιατί, σας το ξεκαθάρισα από την αρχή αυτού του post). Νέο σκόρ λοιπόν του αγώνα Ιατρική-Κοινωνική Ανθρωπολογία: 2-2 και ο διαιτητής στέλνει τις δυο ομάδες στα αποδυτήρια.

Εν αναμονή του δεύτερου ημιχρόνου λοιπόν...