Ιατρική - Ανθρωπολογία = 1-1

Πρόσφατα, συνομιλώντας με άτομο που έχει υποβληθεί σε βελονισμό, επιβεβαιώθηκε μέσα μου για μία ακόμη φορά, η άποψη της κοινωνικής ανθρωπολογίας που θέλει να τονίζει περισσότερο τα γυαλιά μας, μέσα από τα οποία βλέπουμε τα πράγματα, παρά τα ίδια τα πράγματα. Με άλλα λόγια, η πληροφόρηση για τα πράγματα γύρω μας, στηρίζεται περισσότερο στις κοινωνικές μας διόπτρες παρά στην ίδια τη φύση των πραγμάτων.

Και εξηγώ: αν η δυτική κλασσική ιατρική βλέπει με μισό μάτι κάτι βελονισμούς, ομοιοπαθητικές και ανατολίτικες μέθοδους εναλλακτικής ιατρικής, το ίδιο δικαίωμα έχουν και όλοι εκείνοι, που ακολουθώντας την παράδοση αιώνων που κληρονόμησαν από τους γονείς τους και τους παππούδες τους, έχουν μια διαφορετική φιλοσοφία, όχι μόνο ως προς το υγιές και ασθενές, αλλά συνολικότερα για την προέλευση και κατασκευή του ανθρώπινου είδους. Αν θέλουμε να είμαστε λοιπόν σοβαροί, δεν μπορούμε να παραγκωνίσουμε το γεγονός ότι κάποιοι -θεωρούν οτι- γιατρεύονται (όπως αυτό το άτομο με το οποίο μίλησα), αν κάνουν κάτι διαφορετικό από ό,τι προστάζει η δυτική ιατρική. Δεν μπορείς να αγνοήσεις έναν άνθρωπο, όταν σου λέει ότι δοκιμάζοντας 10 δυτικούς ιατρούς δεν βρήκε άκρη στο πρόβλημά του, ενώ δοκιμάζοντας έναν ανατολίτη θεραπεύτηκε.

Και ξαναεξηγούμαι: κύριοι, οι ασθενείς έχουν άλλο κριτήριο για τα πράγματα που τους βασανίζουν, και δεν είναι άλλο εξόν από αυτό της απαλλαγής ή μη, από τα εν λόγω βασανιστικά πράγματα. Τα υπόλοιπα, δηλαδή πώς το ενόχλημα εξαφανίζεται -που προϋποθέτει τη γνώση του πώς εμφανίζεται- αποτελεί αυτό που λέμε επιστημονική συζήτηση και αφορά τους επιστημονικούς κύκλους, όχι τον κόσμο. Αυτό είναι που διαφοροποιεί Ανατολή και Δύση, οι επιστήμονές τους και όχι ο κόσμος τους. Άρα, μην με κατηγορήσετε ότι πιστεύω στις ανατολίτικες μεθόδους θεραπείας. Το αντίθετο μάλλιστα, δεν έχω πειστεί ακόμα για τίποτα και δεν νομίζω να πιστώ εδώ που τα λέμε. Απλώς αναρωτιέμαι, πώς να μην αξιολογήσεις αυτό που σου λένε οι συγκεκριμένοι άνθρωποι; Γιατί να πετάξεις στα σκουπίδια, κάτι που για κάποιους έχει αποτέλεσμα απτό και λειτουργικό; Επίσης αναρωτιέμαι, μήπως αυτή η διαμάχη σε δυτική και ανατολίτικη ιατρική κρύβει κάτι πολύ βαθύτερο, όπως για παράδειγμα τη γενικότερη φιλοσοφία για το τι είναι άνθρωπος, για το ποιούς κανόνες ακολουθεί κλπ κλπ; Και έτσι λοιπόν, ερχόμαστε αντιμέτωποι με τη διαμάχη επιστήμης-πολιτισμού. Πού φτάνουν τα όρια του καθενός; Ποιό επηρρεάζει ποιό -αν υπάρχει αλληλεπίδραση-;

Συμπέρασμα: ανατολίτικη και δυτική ιατρική διαφέρουν γιατί εκκινούν από διαφορετικές βάσεις. Το τι είναι άνθρωπος για την Ανατολή και τι είναι για τη Δύση, διαφέρει σημαντικά. Μα θα μου πείτε, τότε γιατί υπάρχει κλασσική ιατρική στην Κίνα, και γιατί υπάρχει η επίσημη ιατρική επιστήμη ευρύτερα στην Ανατολή; Με το ίδιο σκεπτικό, αντιστρέφοντας το ερώτημα, θα σας ρωτούσα, γιατί υπάρχει και η επίσημη ανατολίτικη ιατρική στις χώρες της Δύσης; Τι το παραπάνω έχει δηλαδή η επιστήμη, όπως ορίζεται από την τεχνοκρατική Δύση, από την φιλοσοφία-επιστήμη-κοσμοθεωρία, της παραδοσιακής Ανατολής; Αν εμείς οι Δυτικοί βγάζουμε σπυράκια στο άκουσμα της λέξης βελονισμός, τι άραγε συμβαίνει με τους Ανατολίτες στο άκουσμα λέξεων όπως "Depon, Norgesic, Muscoril";

Σε αυτή τη διαμάχη διαφαίνεται πιστεύω ότι χρειάζεται ένας καλός διαιτητής. Το όνομά του είναι Ιατρική Ανθρωπολογία και έχουμε αρχίσει μια εκ του σύνεγγυς και εκ βαθέων συνομιλία για τους κανόνες του παιχνιδιού... Για να δούμε λοιπόν πού θα βγεί!


Υ.Γ.: Ξέρω, ότι η συζήτηση μπορεί να επεκταθεί απεριόριστα. Εδώ μπαίνουν θρησκευτικοί και ευρύτερα φιλοσοφικοί παράγοντες, εδώ μπαίνουν προσωπικές διαφοροποιήσεις ή αλλιώς όπως μου αρέσει να λέω: ο καθείς ακούει αυτά που του αρέσει να ακούει. Και εδώ φυσικά κολλάνε και τα πολύ ωραία ερωτήματα, που μελετώ τούτες τις μέρες (είπαμε, έχουμε καταπιαστεί με πολλά καρπούζια...): σε τι διαφέρει η Αστροφυσική από την Αστρολογία, γιατί η Αστροφυσική είναι πιο αληθινή από την Αστρολογία, πώς τεκμηριώνεται -αν τεκμηριώνεται- η υπεροχή και η επιστημονικότητα της πρώτης σε αντίθεση με την αερολογία της δεύτερης;

Οι απαντήσεις όμως στην επόμενη ανάρτηση.

(για το πρώτο γκολ της Ιατρικής δες εδώ)