Πάω καφενέ άρα υπάρχω


Θέμα της σημερινής διάλεξης στη σχολή: το ελληνικό καφενείο. Και πώς αλλιώς θα γινόταν να εγκλιματιστούμε στο θέμα, αν όχι με την επίσκεψή μας σε ένα τέτοιο παραδοσιακό καφενείο κάπου τρυπωμένο στα σοκάκια της πόλης της Μυτιλήνης! Καθηγητής και καμιά δεκαριά φοιτητούδια παρέα να συμποσιάζονται σε έναν πρώην τεκέ (=ναός του άλλοτε ετερόδοξου ισλάμ). Μου θύμισε κάτι από ακαδημία Πλάτωνος το όλο πράγμα...

Πόσα συμβαίνουν στην μικρή -αλλά διόλου ανάξια λόγου- κοινωνία ενός καφενείου; Τι συγκρούσεις, τι μάχες, τι ανταγωνιστικές αναμετρήσεις των θαμώνων, τι κανόνες έχει αυτό το παιχνίδι, τι σύστημα αξιών χαρτογραφείται στον πάτο ενός φλιτζανιού καφέ; Πόσα τελικά μπορεί να πει ένας καφές;

Και πού φτάνει η κουβέντα; Στο ότι οι περισσότερες συμπεριφορές σε έναν καφενέ δεν είναι τίποτε άλλο από μια έκφραση της σεξουαλικότητάς μας, από μια ανάγκη επίδειξης εξουσίας, από τον διαχωρισμό σε ιδιοτελείς και ανιδιοτελείς κοσμοθεωρίες...

Ένα όμορφο μεσημεριανό, να μου ανοίγει ακόμα πιο πολύ το στενό μου το μυαλό...


"Έχω ένα καφενέ"
Στίχοι: Λευτέρης Παπαδόπουλος
Μουσική: Μάνος Λοΐζος
Ερμηνεία: Γιώργος Νταλάρας

















12 σχόλια:

Unknown είπε...

Ωραίος ο δάσκαλος! Μελέτη πεδίου με τα όλα της. Όσο για το τραγούδι, ίσως το καλύτερο της συνεργασίας ΛεΠα και Λοίζου. Καλό βράδυ!

astromonos είπε...

Ναι, φίλε μου. Πρόκειται για έναν σοβαρό και πολύ διαβασμένο δάσκαλο. Σπάνια βρίσκεις τέτοιους υπηρέτες του πνεύματος. Πραγματικά απόλαυσα το σημερινό μάθημα -στα έδρανα του καφενέ και όχι του μουχλιασμένου αμφιθεάτρου...- όσο τίποτε άλλο. Να φανταστείς ότι όταν ο μαγαζάτορας, ένας παππούς κάπου στα 80, μας είπε: πάρτε το χρόνο σας και παραγγέλνετε με την ησυχία σας, ο δάσκαλος αμέσως το άρπαξε στο φτερό αυτό και μέσα από φωτεινούς δρόμους έφτασε να μας κάνει ανάλυση για την διαφορετική αντίληψη του χρόνου, για την διαχείρηση του και την μέτρησή του από τους ανθρώπους, για το πώς αυτός βιώνεται μέσα σε ένα καφενέ... Από μια μικρή κουβέντα καταπιάστηκε και μας μιλούσε για πολύ ώρα για μια ολόκληρη κοσμοθεωρία. Περιττό να σου πω δε, ότι κορακιάσαμε μέχρι να παραγγείλουμε! Ας όψεται, γιατί όλη αυτήν την ώρα μεθούσαμε με τον σαγηνευτικό λόγο ενός σοβαρού ανθρώπου.

Καλά να περνάς, συνάδερφε νεφρολόγε!

ΠΟΤΟΥΛΗΣ είπε...

Καλά το οτι θα σας πηγαιναν και σε καφενείο για να μπορέσετε να μπείτε στο νόημα του μαθήματος, αυτό δεν το περίμενα..
Πρέπει να ήταν συγκλονιστική εμπειρία εε??
Πιστεύω ομως οτι οι άνθρωποι που συχνάζουν στους καφενέδες είναι πολυ πιο μπροστά από εμάς, διότι έχουν πιάσει το νόημα της ζωής, και έχουν πολυ μεγάλη φαντασία. Όλες οι λέξεις της λεγόμενης ''αργκούς'', (δεν ξέρω αν το διατύπωσα σωστα), έχουν φτιαχτεί από ανθρώπους που συχνάζουν στους καφενέδες..
Με λίγα λόγια '' το καφενίζειν εστί φιλοσοφείν''..

astromonos είπε...

Έλα Ποτούλλλλ!!! Σε ποιά φιδότρυπα ήσουν χαμένος τόσο καιρό...; Το καφενείζειν βασικά εστί κοινωνείν, και μέσα σε μια κοινωνία εμπεριέχεται και η φιλοσοφία.

Καλά να περνάς λουγκρίτσα!

Unknown είπε...

Ο Ποτούλης σπάει τη σιωπή του και βάζει τα πράγματα στη θέση τους ! We love Potoulis...!

astromonos είπε...

Of course we love Potoulis...

Παίζει να υπήρξε ο μόνος φαντάρος που έχοντας τον Ταξίαρχο πάνω από το κρεββάτι του, σε έναν αιφνιδιαστικό έλεγχο, επιλέγει να το παίζει ότι κοιμάται (στη γνωστή στάση στραβογαμημένης μπαλαρίνας...) για να έχει μικρότερη ποινή! Α, ρε Ποτούλλλλ. Τι στιγμές απείρου κάλου (χωρίς -ς) μας έχεις χαρίσει... Ο Θεός των απανταχού ψυχολόγων να σε έχει καλά!

Save Potoulis from extinction!

ΠΟΤΟΥΛΗΣ είπε...

Τι να πω τώρα εγώ;
Τι εκδηλώσεις λατρείας είναι αυτές;
Νομίζω οτι είναι πάρα πολυ λογικό να είμαι ''χαμένος'' μπροστά στα αριστουργηματικά κείμενα, τόσο του astromonoy όσο και του επιβάτη της τρίτης πέτρας..
Κάθε φορά που τα διαβάζω μένω μαλάκας, και αισθάνομαι ταπεινός και ανίκανος να σχολιάσω..
Συνεχίστε έτσι παιδιά!!
Όσο για τα φανταρικά μας, μην τα λες αυτά Στράτο γιατι θα μας πάρουν με τις πέτρες.. χαχα!!!
Να περνάτε καλά παίδες..

Ανώνυμος είπε...

"Πιστεύω ομως οτι οι άνθρωποι που συχνάζουν στους καφενέδες είναι πολυ πιο μπροστά από εμάς, διότι έχουν πιάσει το νόημα της ζωής, και έχουν πολυ μεγάλη φαντασία. Όλες οι λέξεις της λεγόμενης ''αργκούς'', (δεν ξέρω αν το διατύπωσα σωστα), έχουν φτιαχτεί από ανθρώπους που συχνάζουν στους καφενέδες..
Με λίγα λόγια '' το καφενίζειν εστί φιλοσοφείν''.."

Καλά αυτό είναι η μία όψη του νομίσματος. Γιατί η άλλη όψη θα χαρακτήριζε αυτούς τους ανθρώπους ως αργόσχολους. Και θα τους έντυνε και με άλλα κοσμητικά επίθετα που κατά μία έννοια επεξηγούν τα δρώμενα της Ελλάδας των τελευταίων δεκαετιών. Δεν ξέρω αν το καφενίζειν εστί φιλοσοφείν σίγουρα πάντως από ένα βαθμό και μετά εστί κουτσομπολεύειν και τεμπελιάζειν!

astromonos είπε...

Αγαπητέ Ανώνυμε,

Έχεις δίκιο όταν λες ότι υπάρχει και άλλη όψη του νομίσματος. Και εκεί ακριβώς είναι το νόημα αυτής της κοινωνίας του καφενέ: ότι αν και φαινομενικά βλέπεις μια ανδρική παρέα, ουσιαστικά πρόκειται για μια μικρογραφία της κοινωνίας μας, με συγκεκριμένους κανόνες, ιεραρχίες, ρόλους... Και φυσικά όλα γυρίζουν γύρω από το μεγαλειώδες θέμα του ΘΗΛΥΚΟΥ, που αν και απουσιάζει σαν πρόσωπο από την παρέα, παραμένει το μείζον θέμα ενδιαφέροντος των συνδαιτημόνων...

Unknown είπε...

God Save Potoulis ! Όσο για τη στάση "στραβογαμημένη μπαλαρίνα", Ποτούλη σε ενημερώνω ότι ακόμα και τώρα πάω από δωμάτιο σε δωμάτιο χορεύοντας τη δική σου μοναδική χορογραφία. Έλα όμως που δεν έχω Ποτούλη να με καμαρώνει...
Όσο για το σχόλιο του ανώνυμου φίλου, θα συμφωνήσω. Νομίζω ότι η φιλοσοφία του καφενέ ήταν και είναι υπερεκτιμημένη. Θα έλεγα μάλιστα -από προσωπική εμπειρία- ότι πιο πολύ αποτελεί τη συνισταμένη των επιμέρους αρνήσεων της κοινότητας του καφενέ να αποδεχτεί λογικά συμπεράσματα, απλά και μόνο επειδή δεν τη συμφέρει ή τη φέρνει σε δύσκολη θέση. Όπως και να είναι τα πράγματα, η πρωτοβουλία του δασκάλου για μάθημα πεδίου είναι αξιοσημείωτη.

astromonos είπε...

Να πω μόνο κάτι παίδες, που θέλω να τονιστεί. Η κοινωνία του καφενείου δεν είναι αξιόλογη μόνο από αυτά που λέγονται σαν απόψεις (οι οποίες άλλοτε ίσως χαρακτηριστούν σαν φιλοσοφία και άλλοτε σαν... ασυναρτησία), αλλά και για πολλά άλλα, που δεν φαίνονται με την πρώτη ματιά. Πχ μια απλή κίνηση όπως το κέρασμα και το πότε ο άλλος οφείλει (αν οφείλει) να ανταποδώσει το κέρασμα, ή ο ρεφενές, ή το πότε σταματά κανείς -δηλαδή σε ποιόν γύρο- στην παρέα να πίνει αλκοόλ ή αν μπορεί να μπει στην παρέα κάποιος που δεν πίνει αλκοόλ (ιδέ την αρχοντομουτσουνάρα μου και ιδέ το -από ότι φάνηκε προφητικό- Post της 3ης Μαΐου "Ε, όχι")... και άλλα τέτοια που στοιχειοθετούν όρια, κανόνες, συμμαχίες ή αντιμαχίες προσωπικοτήτων μέσα σε αυτήν την τόσο πολύπλοκη κοινωνία ενός μικρού καφενέ σε ένα στενό λίγα μέτρα παραδίπλα από την πόρτα του (επαρχιακού) σπιτιού μας.

Κατά τα άλλα υγειαίνετε!

Ανώνυμος είπε...

ΠΑΝΤΩΣ ΑΝ ΚΑΠΟΙΟΙ ΘΕΩΡΟΥΝ ΤΟΥΣ ΘΥΑΣΩΤΕΣ ΤΩΝ ΚΑΦΕΝΕΔΩΝ, ΑΡΓΟΣΧΟΛΕΣ-ΓΡΑΦΙΚΕΣ ΥΠΑΡΞΕΙΣ, ΤΟΤΕ ΕΜΕΙΣ ΟΛΟΙ ΟΙ ΜΠΛΟΓΚΕΡΣ ΚΑΙ ΟΙ ΑΝΩΝΥΜΟΙ-ΕΠΩΝΥΜΟΙ ΣΧΟΛΙΑΣΤΕΣ ΜΑΣ, ΤΙ ΕΙΜΑΣΤΕ?? ΔΙΟΤΙ ΕΙΝΑΙ ΕΥΚΟΛΟ ΝΑ ΚΑΤΗΓΟΡΕΙΟΠΟΙΕΙΣ ΑΝΘΡΩΠΟΥΣ ΧΩΡΙΣ ΝΑ ΚΟΙΤΑΖΕΙΣ ΤΗΝ ΔΙΚΙΑ ΣΟΥ ΚΑΜΠΟΥΡΑ, ΠΟΥ ΤΗΝ ΘΕΩΡΕΙΣ ΑΠΛΑ ΠΙΟ ΜΟΝΤΕΡΝΑ ΚΑΙ "ΕΞΕΛΙΓΜΕΝΗ"....
ΠΡΩΣΩΠΙΚΑ ΕΙΜΑΙ ΠΕΡΗΦΑΝΟΣ ΓΙΑ ΤΑ ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΚΑΦΕΝΕΙΑ ΚΑΙ ΤΟΥΣ ΑΝΘΡΩΠΟΥΣ ΤΟΥΣ, ΔΙΟΤΙ ΕΙΝΑΙ ΤΑ ΜΟΝΑΔΙΚΑ ΜΕΡΗ ΠΟΥ ΘΑ ΣΥΝΑΝΤΗΣΕΙΣ ΕΛΕΥΘΕΡΕΣ ΑΠΟΨΕΙΣ ΚΑΙ ΚΑΘΕ ΕΙΔΟΥΣ ΣΧΟΛΙΟ.... ΑΚΟΜΑ ΚΑΙ ΣΤΑ ΜΠΛΟΓΚΣ, ΟΙ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΟΙ ΕΧΟΥΝ ΕΝΕΡΓΟΠΟΙΗΜΕΝΟ ΤΟΝ ΕΛΕΓΧΟ ΤΩΝ ΣΧΟΛΙΩΝ.... ΕΛΕΟΣ!!