Ελλείψει ηρεμίας συνιστάται βόλτα σε ακρογιαλιές τα δειλινά...

Σήμερα στις Αστροβραδιές τιμούμε μια μεγάλη αστρονόμο. Την Υπατία.

Μέσα στην παραζάλη μου και τους έντονους -ξανά!- προβληματισμούς μου, πάω και βλέπω το "AGORA" στον τοπικό κινηματογράφο, που διαπραγματεύεται τη ζωή -και όχι μόνο- της μαθηματικού και αστρονόμου Υπατίας που έζησε στην Αλεξάνδρεια.

Έμεινα. Είναι από εκείνες τις φορές που λες ότι δεν θα ήθελες με τίποτα να το χάσεις. Ένα εξαιρετικό ψυχογράφημα της κοινωνικής συμπεριφοράς, ένα αποκαλυπτικό εγκεφαλογράφημα της ανθρώπινης σκέψης, ένα μαγευτικό ταξίδι στον -ανθρώπινο- χρόνο και στο χώρο, συμπυκνωμένο σε κάποιες εικόνες, σε δυνατούς διαλόγους, σε δυνατά συναισθήματα.

Διαμάχη επιστήμης και θρησκείας, διαμάχη μιας θρησκείας με άλλες θρησκείες, διαμάχη αρσενικού και θηλυκού, διαμάχη εξουσιαστή και σκλάβου, διαμάχη όχλου και μόχθου, διαμάχη ονείρων και εφιαλτών, διαμάχη ελπίδας και συμβιβασμού, διαμάχη ερωτήσεων και απαντήσεων, διαμάχη της αλήθειας με το ψέμα και τον μύθο. Διαμάχη του έρωτα με την απόρριψη. Διαμάχη της γνώσης με τη λήθη, διαμάχη του φωτός με το σκότος.

Διαμάχη με το άγνωστο, διαμάχη με τον εαυτό μας. Διαμάχη με τον άγνωστο εαυτό μας...

Ποιοί είμαστε τελικά κύριοι και τι ζητάμε σε τούτες τις ξερολιθιές; Πόσο περίτεχνα φωτίζεται μέσα από την ταινία αυτό το πολύπλευρο κατασκεύασμα που λέγεται "Άνθρωπος";

Και το συμπέρασμα; Πίσω από όλες τις κινήσεις στο σύμπαν, υπάρχει μια... έλλειψη!

Και το συμπέρασμα του συμπεράσματος; Η πιο σκληρή και αδυσώπητη διαμάχη είναι αυτή μεταξύ του τέλειου (που εκπροσωπείται από τον κύκλο) και του ατελούς (που εκφράζεται μέσα από το σχήμα της έλλειψης)...

Και το συμπέρασμα του συμπεράσματος ω! συμπέρασμα; Στο τέλος μένει μόνο η σιωπή...

Δεδομένου λοιπόν ότι και εμείς οι ανθρωπίσκοι είμαστε κινούμενα -και εν πολλοίς υποκινούμενα- όντα, γίνεται εύκολα αντιληπτό -αλλά διόλου αποδεκτό- ότι η έλλειψη είναι κάτι που μας χαρακτηρί-ζει. Τώρα εξηγείται και το τόσο ωραία διατυπωμένο "ανικανοποίητο" για το οποίο μίλησε ο Βασίλης Τσιτσάνης. Τώρα εξηγείται το τόσο κενό -κάτι φυσικά διόλου καινό- που κατοικεί μεταξύ των ανθρώπων. Το κενό που δημιουργεί αυτή η έλλειψη, έχει διατυπωθεί σε τέχνη, θρησκεία, πολιτική, εξουσία, έχει διαποτίσει κάθε σκέψη, έχει στεριώσει -και στοιχειώσει μιας και όπως είπαμε είναι πλέον ένα στοιχείο του σύμπαντός- όλα τα ανθρώπινα...

Το κενό αναζητά αυτό που του ελ-λείπει σε κάθε τι ανθρώπινο, μικρό ή μεγάλο, εκφρασμένο μέσα από κάθε ανθρώπινο ον, μικρό ή μεγάλο...



Ρωτάω όμως: ακούγοντας το παρακάτω τραγουδάκι του αξεπέραστου Τσιτσάνη πώς να αποδεκτώ (είπαμε αντιληπτό γίνεται, αποδεκτό όχι) πως η ανθρώπινη ιστορία δεν είναι κυκλική...;

"Ακρογιαλιές Δειλινά"
Στίχοι, Μουσική: Βασίλης Τσιτσάνης
Ερμηνεία: Στέλλα Χασκίλ

Βραδιάζει γύρω και η νύχτα
απλώνει σκοτάδι βαθύ
κορίτσι ξένο σαν ίσκιος
πλανιέται μονάχο στη γη

Χωρίς ντροπή αναζητεί
τον ήλιο που έχει χαθεί
στα σκοτάδια να βρει

Μπορεί να το 'χουν πλανέψει
ακρογιαλιές δειλινά
και σκλαβωμένη για πάντα
κρατούν τη δόλια καρδιά

Μπορεί ακόμα μπορεί,
να έχει πια τρελαθεί
και τότε ποιος θα ρωτήσει
να μάθει ποτέ το γιατί.





("Hypatia" του Charles William Mitchell, 1885)