Άρρητα μη λέγε: Νο8 - Ανεπίδεκτοι Μαθήσεως ή Ανεκπαίδευτοι Μαθήσεως;

Βλέπω γύρω μου ανθρώπους που είναι απόλυτοι στις απόψεις τους. Ακλώνητοι και υπερφίαλοι. Λες και έχουν πιάσει τον παπά από τα αρχίδια ή τον ταύρο από τα κέρατα. Στην ουσία όμως... αρχίδια κέρατα έχουν πιάσει! (συγνώμη κύριε Χίλωνα, είπες να μην λέμε αυτά που δεν πρέπει - "άρρητα μη λέγε", αλλά δεν αντέχω να μην χρησιμοποιήσω την γλώτταν του πεζοδρομίου... και τα μοντέρνα γαλλικά...). Και ο λόγος είναι ότι δεν έχουν ιδέα πώς λειτουργεί η εξέλιξη, η πρόοδος, η μάθηση, η δημιουργικότητα. Αυτοί οι άνθρωποι στέκονται εμπόδιο σε κάθε ανάπτυξη, σε κάθε νέα αρχή, ειδικά στον τόπο μας. Παρ' όλ' αυτά, αν τύχει κατά λάθος και φανεί μια διαφορετική άποψη, μια πρόταση που προσφέρει κάτι νέο, ο κόσμος δεν είναι χαζός (όσο και αν προσπαθούν να μας πείσουν για αυτό) και στο τέλος θα το επιλέξει. 

Ζούμε σε μια χώρα που δεν προσφέρει εύκολα τις εναλλακτικές. Για αυτό δεν έχουμε να επιλέξουμε και πολλά. Δεν είναι περίεργο αυτό, καθώς αυτό το πράμα (του σατανά), λέγεται αλλιώς και παγκοσμιοποίηση: όλα πολτοποιούνται σε ένα, τον πολτό (όπως εξάλλου λέει και η ίδια η λέξη!).

Δείτε για παράδειγμα, τις φωτιές: είτε είναι στο Μάτι, είτε στον Αμαζόνιο, γίνονται πεδίο πολιτικής αντιπαράθεσης και εντυπωσιασμού, αντί ευκαιρία σκασμού ένθεν και ένθεν και ανάληψης ευθυνών. Μέχρι να γίνει κάτι τέτοιο όμως (που θα ήταν κατά τύχη και στο όριο του στατιστικού λάθους όπως είπαμε και πιο πριν), μέχρι την ανάληψη ευθυνών από υπεύθυνα άτομα, θα μένει η ανάληψη εις τους ουρανούς αναλαμπής και στάχτης.

Άλλον ένα παράδειγμα: έχω παρευρεθεί σε πολλούς αθλητικούς αγώνες, ποδοσφαίρου, μπάσκετ, βόλλευ, παιδιών, εφήβων, νέων και ενηλίκων, και των δυο φύλων, ως ιατρός αυτών των αγώνων. Πάντα -μα πάντα όμως- στο τελείωμα αυτών των αγώνων, έφευγα με την εξής εικόνα: φουντωμένους και αναψοκοκκινισμένους προπονητές να βρίζουν τους εκάστοτε διαιτητές και να φωνάζουν με βρισιές εναντίον των παικτών τους, παίκτες να φωνάζουν και να πουλούν τσαμπουκά εναντίον των παικτών της άλλης ομάδας και θεατές να βρίζουν ξανά διαιτητές, παίκτες και προπονητές της άλλης ομάδας και να σιωπούν όταν οι δικοί τους προπονητές βρίζουν τα δικά τους παιδιά... Κοινώς, πολύ βρισίδι από όλες και προς όλες τις συνιστώσες του αθλητισμού, πολύ νταηλίκι, και έντονη δημιουργία ισχυρών προτύπων του "πώς παίζεται το παιχνίδι" σε κάθε ηλικία. Αν ένα παιδάκι 10 ετών, στις φυτείες και στις ακαδημίες πχ κάποιας ομάδας, ζει σε ένα τέτοιο περιβάλλον της ΜΗ-υγιούς άμιλλας, φανταστείτε και προβάλλετε αυτό το παιδί στα 20 του. Και κάντε αυτή την προβολή για όλα τα επαγγέλματα... Διότι τελικά, για προβολή πρόκειται, καθώς όλα αποτιμούνται με το πόσο προβάλλεσαι σε αυτήν την κοινωνία και καθόλου με το πόσο προσβάλλεσαι (οι γονείς στις εξέδρες των παιδιών που υπέμεναν και δέχονταν τις βρισιές από τον αμόλυντο και στο απυρόβλητο προπονητή της ομάδας εναντίον των ίδιων των παιδιών τους, δεν προσβάλλονται καθόλου ήθελα να 'ξερα;)

Γιατί είναι τόσο δύσκολο να εξαλειφθούν λοιπόν, οι κάφροι από προσώπου γης; Φταίνε οι κάφροι ή φταίει το πρόσωπο της γης;

Καταλήγω ότι φταίει το πρόσωπο της γης... Και πιο συγκεκριμένα, το πρόσωπο που εμείς δείχνουμε καθημερινά, καθότι το πρόσωπο της γης φτιάχνεται από τις ψηφίδες των προσώπων όλων εμάς που κατοικούμε πάνω σε αυτή τη γη.

Εξηγούμαι με δυο κομβικά και βασικά παραδείγματα:

1. Η θεωρία της Φυσικής Επιλογής λέει ότι σε μια δεδομένη κατάσταση ισορροπίας στη Φύση, ΑΝ ΤΥΧΕΙ και βρεθεί μια μετάλλαξη που προσφέρει ένα ΚΑΛΥΤΕΡΟ γνώρισμα και ιδιότητα σε ένα είδος, ΤΟΤΕ ΑΥΤΟ ΘΑ "ΕΠΙΛΕΧΘΕΙ" και θα υπερνικήσει τα άλλα και θα προχωρήσει ως είδος. Το νέο δηλαδή, αν είναι καλύτερο, θα επικρατήσει, μέσα σε ένα απολύτως ανταγωνιστικό περιβάλλον έμβιων όντων. Τονίζεται η προϋπόθεση "ΑΝ" τύχει και βρεθεί. Διότι, η φυσική επιλογή δεν είναι εξελικτική πίεση του σκοπού, δηλαδή δεν δημιουργεί εκείνη τις μεταλλάξεις, αλλά αν βρεθούν, τις προστατεύει και τις προπορεύει.

2. Ο Karl Popper, ένας μεγάλος Φιλόσοφος της Επιστήμης, απορρίπτει την αδιαμφισβήτητη εγκυρότητα της ανθρώπινης γνώσης και την υιοθέτησης της επαγωγικής μεθόδου ως εργαλείου αναζήτησης της επιστημονικής αλήθειας. Σύμφωνα με τη θεωρία του, η επιστημονική εξέλιξη μπορεί να επέλθει μόνο με την αντικατάσταση του κριτηρίου της εμπειρικής επαλήθευσης και την εισαγωγή της αρχής της διαψευσιμότητας. Κατά τον Popper, ο σκοπός της επιστήμης είναι η θεμελίωση της θεωρίας με υποθέσεις οι οποίες ελέγχονται από την εμπειρία, είναι δυνητικά διαψεύσιμες και επικυρώνονται προσωρινώς με την επιφύλαξη μιας ενδεχόμενης μελλοντικής διάψευσης. Κατά συνέπεια, κάθε επιστημονική θέση συμβάλλει στην επιστημονική πρόοδο μόνον ΑΝ μπορεί να διαψευσθεί, δηλαδή αν μπορεί να ελεγχθεί, να αποδειχθεί λανθασμένη και να αντικατασταθεί από μια νεότερη. Η διαδικασία αυτή είναι εξαιρετικά ανταγωνιστική, όπως ανταγωνιστική είναι και η Φύση και η Εξέλιξη. Και φυσικά, στηρίζεται στο ίδιο αγωνιώδες "ΑΝ", όπως και εκείνη.


Συμπερασματικά, ο κόσμος δεν είναι κακός από τη φύση του. Ο κόσμος είναι απλά καλομαθημένος και δεν ξεβολεύεται και εύκολα. Θέλει θυσίες, θέλει αγωνία, θέλει φόβο για να αλλάξεις και το βασικότερο, να γίνεις η αλλαγή που θες να δεις. Θέλει καθημερινή προσπάθεια, θέλει εμβάθυνση, θέλει διαλογισμό (με τον δικό σου άψυχο και έμψυχο κόσμο), διαλογή (με τον άψυχο κόσμο γύρω σου) και διαλεκτικότητα (με τον έμψυχο κόσμο γύρω σου). Και θέλει επίσης και τύχη (αυτό το "ΑΝ" που λέγαμε). Ευτυχώς όμως, το ΑΝ αυτό, δεν έχει χαθεί ακόμα και υπάρχει γύρω μας σποραδικά και κατά κρούσματα... 

Αν λοιπόν, τύχει τριγύρω σας και πέσουν στην αντίληψή σας, τέτοιες ωραίες ενέργειες που σας μιλούν για μια άλλη στάση ζωής, που σας δείχνουν έναν άλλον κόσμο, που σας "μεταλλάσουν" σε κάτι ανώτερο και σας εξελίξουν σε κάτι ομορφότερο, τότε μην το αφήσετε να φύγει απαρατήρητο. Προστατεύστε το, στηρίξτε το, μοιραστείτε το, επικοινωνήστε το. Φυτέψτε το στην καρδιά σας και αυτό θα στεριώσει. Δεν θέλει και πολύ: λίγο εύφορο έδαφος (ό,τι ελάχιστο μείνει μετά τις φωτιές), λίγη καλή διάθεση και μια αξί(ν)α ζωής: την αξία του να μην φοβόμαστε να θέσουμε τον Εαυτόν μας προς διάψευση, δηλαδή προς έλεγχο και προς κρίση, που θα λειτουργήσει σαν αξίνα για να οργώσει κάθε σκληρή και πέτρινη συμπεριφορά εκείνων των άκαμπτων, ακλώνητων και απόλυτων ανθρώπων που αναφέραμε στην αρχή.

Δεν είναι λοιπόν, χαζοί, ανίκανοι και βλάκες οι άνθρωποι γύρω μας (τουλάχιστον οι περισσότεροι). Είναι ανεκπαίδευτοι. Και είναι ανεκπαίδευτοι στο να επιλέγουν το σωστό, το καλό, το λειτουργικό, το παραγώγιμο, το εξελικτικό, το αποδοτικό, το επιστημονικό, το λογικό. Είναι ανεκπαίδευτοι γενικά να επιλέγουν.

Σκοπός ζωής νομίζω, είναι να μάθουμε πρώτα εμείς (και κατόπιν, αν κατορθώσουμε, και τους γύρω μας), να επιλέγουμε ορθά ανάμεσα στα μεγάλα ΑΝ της ζωής μας. Εδώ, με link, δυο εξαιρετικά ΑΝ στην παγκόσμια σκέψη, ένα το ΑΝ ΜΠΟΡΕΙΣ του Ράντυαρντ Κίπλιγκ και το άλλο το ΑΝ ΘΕΛΕΙΣ ΝΑ ΛΕΓΣΑΙ ΑΝΘΡΩΠΟΣ του Τάσου Λειβαδίτη. Μα το βασικότερο είναι ένα άλλο ΑΝ: αν μπορείς να κάνεις στη ζωή σου μικρά βήματα προς το καλύτερο.

Πιο συμπυκνωμένα αυτά που προσπαθώ να σας πω, μπορείτε να τα βρείτε στο παρακάτω εξαιρετικό animation video:

"One small step"