Νόστος



Νόστος. Το σημαντικότερο κίνητρο για να συνεχίσεις μπροστά. Ζωογόνο, για τις πιο δύσκολες στιγμές σου. Στήριγμα, για τα σκαμπανεβάσματα της μικρής σου σκούνας. Φάρος, για τις ατελείωτες νυχτιές. Ζωή, εκεί που σου μιλά μόνο ο θάνατος. Και όμως αντιφατικό. Για να συνεχίσεις μπροστά πρέπει να πας πίσω;

Είμαστε το παρελθόν μας. Και ο νόστος, είναι αυτό που μας κρατά συνδεδεμένους με το παρελθόν μας. Μας δίνει την αίσθηση ότι μπορούμε να φτάσουμε ξανά εκεί πίσω. Είναι όμως μια μεγάλη ψευδαίσθηση, διότι δεν γίνεται το μέλλον ποτέ να φτάσει το παρελθόν, καθώς οι δυο αυτές έννοιες αποτελούν αντιδιαμετρικά σημεία, σημεία που εχθρεύονται και όχι σημεία που μονιάζουν...

Και κάποια στιγμή φτάνεις! Ο νόστος παύει τότε να υπάρχει. Αντικαθίσταται από την επιστροφή. Επί+στροφή. Τα πράγματα έχουν αλλάξει, έχουν πάρει τη δική τους στροφή στον κοσμικό χορό. Μαζί έχουν αλλάξει και οι στιγμές. Όπως και οι ματιές. Όπως και οι ψυχές.

Επιστροφή. Σαν αυτή του Οδυσσέα, του οποίου ο αμέσως προηγούμενος σταθμός ήταν το νησί των Φαιάκων (=η σημερινή Κέρκυρα). Η επιστροφή του όμως δεν ήταν αυτή που φανταζόταν. Τον παρέλαβε η ηλιόλουστη Αθηνά που με τα πανούργα σχέδιά της, τον μεταμόρφωσε σε τρισάθλιο γεροντάκο που κανείς πλέον δεν αναγνώριζε, κανείς δεν κοιτούσε. Προσπερνούσε τους πάντες, ήθελε να τους μιλήσει, αλλά ποιος άραγε είχε την όρεξη να ακούσει έναν άθλιο ξεκούτη;



Τότε κι η λιοπερίχυτη θεά Αθηνά του λέει:
«Κοντά σου θα ΄μαι πρόθυμα, στιγμή δε θα με χάσεις,
δε θα χαθώ απ’ τα μάτια σου κι όταν θ’ αρχίση η μάχη
και το στρωμένο πάτωμα θαρρώ πως θα λερώσουν
μ’ αίματα και μυαλά πολλοί γαμπροί που τρων το βιός σου.
Μόν’ έλα τώρα αγνώριστο στους άλλους να σε κάμω.
Θα σου ζαρώσω το πετσί στο λυγερό κορμί σου
και θα χαλάσω τα σγουρά μαλλιά της κεφαλής σου
και θα σε ντύσω φτωχικά, να σε σιχαίνονται όλοι.
Τ’ αχτιδοβόλα μάτια σου που λάμπουν θα θαμπώσω,
άσκημος έτσι να φανής και στους μνηστήρες όλους,
στο ταίρι σου ή στο παιδί που τ’ άφησες στο σπίτι.
[...]
Έτσι είπε και τον άγγιξε μ' ένα ραβδί η Παλλάδα.
Τ' ωραίο του δέρμα ζάρωσε στο λυγερό κορμί του
και τα σγουρά του χάλασε μαλλιά της κεφαλής του
και γέρου του 'βαλε πετσί σ' όλο το σώμα απάνου,
και θάμπωσαν τα μάτια του που πριν λαμποκοπούσαν
κι άλλο του φόρεσε παλιό κουρέλι και χλαμύδα
τρύπες γεμάτη, λιγδερή και μαυροκαπνισμένη
και μια προβιά γοργού ελαφιού του ρίχνει μαδημένη.
Στο χέρι του 'δωσε ραβδί και μια σακούλα τρύπια
παλιά, που 'χε στις άκρες της ένα σκοινί στριμμένο.»


Ίδιο σκηνικό. Ίδια τοπία. Ίδιοι άνθρωποι, μα σε διαφορετική στιγμή. Όλα τώρα μοιάζουν με φωτιά που μόλις έσβησε και συ βλέπεις τις στάχτες που σιγοκαίνε και τον καπνό που ακόμα παιχνιδίζει... Πού είμαι εγώ μέσα σε όλο αυτό; Γιατί δεν είμαι εγώ μέσα σε όλο αυτό; Αυτή είναι η καθημερινότητά μου... Λάθος! Αυτή, ήταν η καθημερινότητά μου. Τώρα, έχεις αλλάξει φάτσα και μυαλά, χούγια και ορέξεις. Τώρα, είσαι αλλού, γιατί δεν το θυμάσαι; Τώρα έχεις να προστατέψεις την ψυχούλα τη μικρή από μνηστήρες και οδοστρωτήρες, από λόγια και προβλέψεις...

Και εκεί που περπατάς, να 'σου ένας γνώριμος παλιός! Ένας του δρόμου, με λιγνά ποδάρια, τέσσερα στον αριθμό, μα με χάρη περισσή, με φινέτσα ανατολική... Εγώ, σε ξέρω φίλε μου λιγδιάρη, που ανάμεσα στα υπόλοιπα τετράποδα έχεις το ρόλο σκουπιδιάρη... Κουνάς την ουρά σου φτερωτά, με χαιρετά η ψυχή σου, πώς να σου εξηγήσω για όλα αυτά που δεν έζησα μαζί σου...;






Αντικρίζοντας κατάματα τον σιωπηλό σου φίλο, δεν σου μένει τίποτε άλλο απ' το να τραγουδήσεις την πραγματικότητα και να απολαύσεις την τόση μουσικότητά της...


"Sunrise Avenue"
Hollywood Hills





Μα παραπέρα, από ένα μπαλκόνι, ψηλό και φρουρούμενο, χτισμένο με αίμα και ιδρώτα, μια ύπαρξη, προβάλλει και τραγουδεί κελαηδιστά, κλέβοντάς σου τα μυαλά:



"Οδυσσέας"
από ΝΑΜΑ





Τότε, σκύβεις την κεφαλήν σου τη βαρειά, αγγίζεις στο στήθος τη σφιχτή σου την καρδιά, καταριέσαι τα παλλόμενά σου σωθικά μα και χαίρεσαι με όλα αυτά που λες ότι τα 'κανες σωστά... Και πας και πας... Προχωράς, έρμαιο των καιρών, των στιγμών που δεν γυρίζουν πίσω, των ερώτων, των αρρώστων, των ηρώων, των ωραίων, των ορέων και των βυθών, των αμαρτωλών και των ηθικών, των Ιθάκων και της πλάνης του γοργονησίου των Φαιάκων, των ψεμμάτων και των αρμάτων, των όπλων και των αόπλων, των πεισμένων και των πεσμένων, των εχθρών και των εγωισμών...

Όλα, στοιβαγμένα στον άπειρο περιορισμό των στιγμών.

Όλα, ανεπιστρεπτί βιωμένα, γι' αυτό σημαντικά αξιωμένα...

Όλα, νοηματοδοτημένα, μόνο όταν έχουνε και μένα.
Όταν λείπω, μένει μόνο ο νόστος.

Και ο νόστος θέλει να γίνει επιστροφή, ωσάν μεγάλος νοιώσει.
Μα δεν ξέρει τι θα πει επιστροφή.
Η κάψα θα μερώσει και η δίψα θα λυθεί, πριν ακόμα με καρδιοτράνταγμα κλωνιστεί...
Ο νόστος δεν ξέρει, ότι είναι εξαρχής απατημένος, από την ίδια του τη σύλληψη...

Και αυτό το ταξίδι, το πίσω και το μπρος, πέρα από της πάλης το κυμάτισμα, μας δίνει και ένα σημαντικό, πελώριο, μάθημα:


Η αξία των στιγμών δεν επαναπροσδιορίζεται σαν χαθεί το πέρασμα,
μονάχα η κραυγή των στεναγμών μας μένει,
να ενθυμίζεται της τύχης μας το κέρασμα.
Ζήσε επιτέλους την κάθε σου στιγμή, πέσε μέσα και κολύμπα,
πέτα ψηλά και αντιμάχου ξέστηθα την γκρίζα καταιγίδα...

by astromonos



Υ.Γ.: Αφιερωμένο στην πλάνη των αισθήσεων, στην περιπέτεια των αναζητήσεων, στα τέσσερα συμβολικά σημεία του ορίζοντα και στα ομηρικά τα πάθη τα λαμπυρίζοντα...