Ασυμβατότητα...

Μόνο όταν ανέβεις μια κορυφή, μπορείς να δεις άλλες, που ορθώνονται ψηλότερα. Πριν, ούτε καν να φανταστείς...

Θυμάμαι συναδέλφους φοιτητές με τους οποίους έκανα παρέα σε εκείνη την πολύπαθη Ιατρική σχολή Αθηνών. Ήταν όλοι τους διαφορετικοί, μα είχαν ένα κοινό χαρακτηριστικό: την ελπίδα να γίνουν κάποια στιγμή ιατροί και να βοηθήσουν συνανθρώπους. 

Κάποιους -αρκετούς θα έλεγα- από αυτούς, τους βλέπω και σήμερα, ως συναδέλφους ιατρούς, στις επάλξεις πλέον των εκάστοτε κλινικών μεγάλων νοσοκομείων των Αθηνών. Στις ζωές τους όμως, παρά την τόση διαφορετικότητα βλέπω πάλι ένα κοινό χαρακτηριστικό, διαφορετικό από εκείνο των φοιτητικών μας χρόνων: την τραγικά κουραστική απογοήτευση.

Βλέπω συναδέλφους, άνδρες και γυναίκες, (που είμαστε πλέον τουλάχιστον 35 ετών και άνω η γενιά μας), χωρίς να έχουν φτιάξει τη ζωή τους, ούτε επαγγελματικά, ούτε οικογενειακά. Πιο σωστά, επειδή ακριβώς δεν την έχουν φτιάξει επαγγελματικά, έχουν αποφύγει να διεκδικήσουν να την φτιάξουν και οικογενειακά... Πρώτα πρέπει "τα πράγματα να πάρουν την πορεία τους", όπως μου είπε πρόσφατα ένας συνάδελφος, μα δεν κρατήθηκα να τον ρωτήσω "ποιά είναι η πορεία τους";

Βλέπω προχτές μια συνάδελφο, με την οποία κάποτε μαζί είχαμε πάρει μέρος σε ένα εξαιρετικό πρόγραμμα ως φοιτητές, το TeddyBear Hospital, (κατά το οποίο πηγαίναμε σε παιδάκια-ασθενείς των νοσοκομείων Παίδων και προσπαθούσαμε να τους απαλύνουμε λίγο τον πόνο τους, σε μια παρόμοια προσπάθεια με τον κύριο Patch Adams...). Το πρόσωπό της ολόκληρο, ήταν ανέκφραστο. Είναι μητέρα ενός παιδιού και προσπαθεί να τελειώσει την ειδικότητά της. Είμαστε στο ίδιο νοσοκομείο. Βλέπω εδώ και καιρό το ανέκφραστο πρόσωπό της. Της λέω, "καλημέρα". Μου απαντά νευρικά, κουρασμένα, "που την είδες την καλή μέρα"; Της λέω, "μα, είσαι μάχιμη, όπως ήσουν πάντα, οπότε είναι στο χέρι μας να την κάνουμε καλή"! για να της φτιάξω τη διάθεση. Μου απαντά αποστομωτικά, "δεν θέλω πλέον να είμαι μάχιμη, αυτό είναι το θέμα..., θέλω να είμαι με το παιδί μου και δεν με ενδιαφέρει τίποτε άλλο".

Βλέπω χτες, δυο συναδέλφισσες σε ένα σεμινάριο. Η μια, που έχει χρόνια σχέση με το σύντροφό της, παλεύει να βρει το θάρρος να δώσει εξετάσεις για ειδικότητα, με άλλα λόγια, παλεύει να αποδεχτεί ότι πρέπει να πιει το πικρό ποτήριον της παράνοιας των εξετάσεων της Καρδιολογίας στην Αθήνα εν έτει 2018. Σε αυτήν την πάλη όμως, δεν υπάρχει χρόνος για τίποτε άλλο, καμία άλλη σκέψη. Και η ζωή της μένει στάσιμη, σε έναν διαρκή φόβο: πώς θα τα μάθει όλα; πώς θα βρει δουλειά; πώς θα είναι μια καλή καρδιολόγος; Για τη ζωή της την υπόλοιπη, ούτε λόγος, ούτε σκέψη, και ο χρόνος περνάει... Η δεύτερη, είναι ήδη μητέρα ενός παιδιού 2 ετών, ειδικευόμενη ακόμα, Καριδολογίας (ακόμα, διότι με την εγκυμοσύνη και τις άδειες, διεκόπη κάπου στη μέση η ειδικότητά της, οπότε έχει μείνει πίσω σε σχέση με τους υπόλοιπους της φουρνιάς μας...), και κατευθείαν μόλις την είδα, άρχισε να μου βγάζει μια επιθετικότητα προς το άρρεν φύλο, ότι δηλαδή, δεν υπάρχει ισότητα, ότι οι γυναίκες ιατροί είναι αδικημένες, δεν έχουν χρόνο ούτε να διαβάσουν ούτε να εκπαιδευτούν όπως και όσο, οι άντρες ιατροί και ειδικά οι Καρδιολόγοι... Και είχε απόλυτο δίκιο. Το μόνο που έκανα είναι να συμφωνήσω μαζί της (ας έκανα και αλλιώς...).

Βλέπω επίσης, συναδέλφους, που είναι γύρω στα 40-45 ετών, που παλεύουν να ζήσουν με κάποια σύμβαση Επικουρικού Ιατρού σε κάποιο νοσοκομείο ή κέντρο Υγείας, κοινώς, τους βλέπω να βολοδέρνουν από εδώ και από εκεί, και τους λυπάται η ψυχή μου...

Για να μην πω για έναν συνάδελφο που είδα πάλι τις προάλλες, ο οποίος είναι στην Αγγλία, αφού χώρισε με τη γυναίκα του -επίσης ιατρό- με την οποία έχουν ένα 2χρονο αγοράκι και ο βασικός λόγος είναι ότι εκείνος ήθελε καριέρα στην Αγγλία, και εκείνη οικογενειακή γαλήνη στην Ελλάδα. Και τι μου είπε ο συνάδελφος όταν τον ρώτησα "πώς περνάς"; "Με έχει κουράσει η Αγγλία...". Πώς διαλύονται δεσμοί και πώς θυσιάζονται τρεις ζωές στο βωμό μιας κακώς εννοούμενης Ιατρικής;

Καθημερινά, τώρα που κοντεύω τα 35 έτη ζωής, βλέπω επίσης και κάτι ακόμα: σε ποιό άλλο επάγγελμα, αφιερώνεις περίπου 20 χρόνια από τη ζωή σου, επενδύοντας σε ξενύχτια διαβάσματος, καθώς και σε αξημέρωτα ξενύχτια τραγικών εφημεριών, βγάζοντας αιμορροΐδες, χάνοντας κοινωνικές εκδηλώσεις, χάνοντας σαββατοκύριακα και εκδρομές με φίλους, χάνοντας αργίες, Χριστούγεννα και Πάσχα, αντιμετωπίζοντας καθημερινά ηθικά διλήμματα, σκύβοντας το κεφάλι πολλάκις σε εγκλήματα ανωτέρων, όπως και στον κάθε Πολάκης-μάγκα πολιτικό ειδήμονα, για να φτάσει να σου πει κατάμουτρα τελικά το σύστημα δια στόματος κομπορρημοσύνης Πολάκης-μάγκα, μετά από αυτά που έχεις περάσει τα προηγούμενα περίπου 20 χρόνια: "φίλε, τώρα ξεκινάς από το μηδέν!" Και δώσ' του να μαζεύεις μόρια συνεχιζόμενης εκπαίδευσης από τα συνέδρια, και πάλεψε για ένα μεταπτυχιακό, και αν βγει και κανένα διδακτορικό θα είσαι μάγκας, για να μην αναφερθώ στις απαραίτητες (must!) πλέον δημοσιεύσεις και αναρτημένες ανακοινώσεις κλπ κλπ. Και όλα αυτά, για να περιμένεις μια προκήρυξη κάπου στην Ελλάδα, (ένας θεός ξέρει πόσο παλαβοί θα είναι οι διευθυντάδες που θα πέσεις - το ότι θα είναι παλαβοί είναι σίγουρο, το ερώτημα που πλανάται, είναι το πόσο;), ή να σκάσεις γύρω στα 50 χιλιάρικα για να ανοίξεις δικό σου ιατρείο και να παίρνεις 10 ευρώ τη συνταγή...

Τέλος, βλέπω αυτήν την ώρα στην ΕΡΤ2, την εκπομπή "ΣΤΑ ΑΚΡΑ" με θέμα τον θάνατο και καλεσμένους έναν ιατρό και έναν καθηγητή φιλοσοφίας. Αξίζει να το δείτε, σε λίγες μέρες που θα ανέβει η εκπομπή στο webtv της ΕΡΤ. Είναι η πρώτη φορά, ακούω τόσο βαθειές αλήθειες για το ρόλο του ιατρού στη σημερινή πραγματικότητα.

Τέλος-τέλος, συνειδητοποιώ κάτι ακόμα: δεν υπάρχει πιο αποτυχημένο σύστημα στην Ελλάδα από αυτό της Υγείας, για έναν και μόνο λόγο: οι ίδιοι οι θεράποντες που καλούνται να γιατρέψουν ασθενείς, είναι οι ίδιοι, οι πιο βαριά ασθενείς... Πώς λοιπόν, αυτό το σύστημα να σωθεί; Όταν καίει τα μυαλά και μαζί και τις ζωές των ανθρώπων που το επιτελούν; Όταν δεν υπάρχει ο ελάχιστος σεβασμός απέναντί τους, κάτι που αναπόφευκτα γεννά την έλλειψη σεβασμού και προς το ίδιο το σύστημα από τους χρήστες του; Όταν δεν υπάρχει σχεδόν κανένα κίνητρο για υγιή εξέλιξη και καρποφόρηση όλων των θυσιών; Όταν αδυνατείς να φτιάξεις τη δική σου υγιή οικογένεια;

Συμπερασματικά, για αυτήν την παθογένεια των ιατρών - που δυστυχώς πολλούς από αυτούς τους ήξερα αλλιώς, όταν ήμασταν συμφοιτητές... έχω να αναφέρω στο εξιτήριο, μόνο τούτο:

Διάγνωση εισόδου: όνειρο!

Διάγνωση εξόδου: ασυμβατότητα ονείρου με πραγματικότητα!

Εσείς, τώρα που είστε οι σοφοί αυτού του τόπου, απαντήστε μου τι είναι αυτό που φταίει και διαφέρει η διάγνωση εισόδου από τη διάγνωση εξόδου: είναι το όνειρο που φταίει ή η πραγματικότητα...;

Τελικά τούς έκλεισα την πόρτα 
«τι να την κάνω την πραγματικότητα, τους λέω ‒έγώ έχω τ’ όνειρο» 

(από "Το όνειρο", του Τάσου Λειβαδίτη)