Lacta-ρα (=Λαχτάρα)

Ανάμεσα σε αυτές τις βλακείες και στη σοφή παροιμία των παππούδων μας "όπου ακούς πολλά κεράσια, κράτα μικρό καλάθι", υπάρχει σήμερα μια άλλη προσέγγιση της έννοιας "αγάπη"... Μια διάσταση πιο πολύπλοκη και πιο βαθιά. Μια διάσταση κατά την οποία lacta-ράς να βρίσκεσαι με κάποιον αδιάλειπτα...

Δίνουμε σήμερα άραγε, αρκετό χρόνο και χώρο στην αγάπη;

Μια σταγόνα Ιστορίας...

Μια σταγόνα Ιστορίας... 

που κάποτε μπορεί να ήταν ιστορικό δάκρυ...

Να αλλάξουμε τη Χώρα, όχι την ώρα!

Και για να συνεχίσουμε τη σκέψη μας από εκεί που την αφήσαμε: χώρος και χρόνος είναι δυο στοιχεία συνεκτικά και αλληλοδιαπλεκόμενα, που καθορίζουν τους ορίζοντες -νοητικούς και πραγματικούς- της ανθρώπινης αντιληπτότητας. Έχουν όμως, ένα πολύ σημαντικό -μα και εν πολλοίς παραγνωρισμένο- κοινό στοιχείο: δημιουργούν και πλάθουν το οικοδόμημα της Φυσικής Επιστήμης, ενώ ταυτόχρονα βασίζονται και θεμελιώνονται στη Μεταφυσική... Αυτό, για να σας δείξω με ένα ακόμα παράδειγμα, όλα αυτά που λέγαμε στην προηγούμενη ανάρτηση, όπου οι διαφορές Επιστήμης, Μεταφυστικής και Θεολογίας υπάρχουν μόνο στο μυαλό όσων κατασκευάζουν διαφορές...

Για να γίνω πιο σαφής: 

"Ήδη ο Giambattista Vico [1668-1744] είχε επισημάνει ότι η έννοια του γεωμετρικού σημείου είναι μια έννοια μεταφυσική, που διάνοιξε το 'πονηρό μονοπάτι' διαμέσου του οποίου η μεταφυσική διείσδυσε στη φυσική. Ό,τι ο Vico έλεγε για το γεωμετρικό σημείο, μπορεί να επαναληφθεί και προκειμένου για τη στιγμή ως χρονικό 'σημείο'. [...] Κάθε μας απόπειρα να σκεφτούμε κατά τρόπο αλλιώτικο το χρόνο, οφείλει συνεπώς να συγκρουστεί με τούτη την έννοια και μια κριτική του 'στιγμιαίου' συνιστά εύλογη προϋπόθεση μιας καινούργιας εμπειρίας του χρόνου. 

[...] Η εναρκτήρια διαπίστωση του Agamben, ότι ο άνθρωπος διαθέτοντας νοητική εμπειρία του χρόνου, όχι όμως και την αντιστοιχούσα του παράσταση, τον προσλαμβάνει ως οπτική παράσταση χωρικού μεγέθους, είναι (μερικώς) ισχύουσα, όπως άλλωστε και η συνεπαγωγή της για την κυκλική θεώρηση του χρόνου από την ανάλογη κίνηση των ουρανίων σωμάτων. Στον Τίμαιο, όπου ο Πλάτων συναιρεί και ανασκευάζει εν μέρει τις πυθαγόρειες παραδόσεις, ο χρόνος είναι όντως κυκλικός, επειδή η μονάδα της μετρήσεώς του συνάγεται από την τροχιά των πλανητών, θεώρηση που αποδίδεται από τον φιλόσοφο ως 'ρυθμικά κινούμενη αιώνια εικόνα της ακίνητης στην ενότητά της αιωνιότητα'.

[...] Ο χρόνος και ο χώρος στον καπιταλιστικό τρόπο παραγωγής (όχι μόνο η αντίληψη για το χρόνο και το χώρο) είναι διαφορετικοί σε σύγκριση με τους προκαπιταλιστικούς τρόπου παραγωγής. Η αλλαγή του χρόνου και του χώρου είναι η βαθύτερη διαδικασία που προσδιορίζει την εξέλιξη των παραγωγικών δυνάμεων. [...] Το ρολόι, απτή έκφανση του οργανωμένου και κατατμημένου χρόνου, έγινε ένα από τα σημαντικότερα στοιχεία και σύμβολα της αστικής κοινωνίας. [...] Η κατάτμηση, η οργάνωση, η αυστηρή μέτρηση του χρόνου (κυρίως του χρόνου εργασίας) και η χωρίς κενά οργάνωση και κατάτμηση του χώρου (του εργασιακού, διοικητικού, κρατικού και γενικότερα κοινωνικού χώρου) είναι εξελίξεις που με σχεδόν ακαριαίο τρόπο εμφανίζονται στις αρχές της νέας εποχής και κορυφώνονται στην καπιταλιστική κοινωνία".


(αποσπάσματα χωρίς άδεια αναδημοσίευσης από το "Χρόνος & Ιστορία" του Giorgio Agamben, εκδ. ΙΝΔΙΚΤΟΣ, το οποίο μπορείτε να βρείτε εδώ)



Και για να πούμε τα πράγματα πιο απλά: αν δεν έχουμε σήμερα αρκετό χρόνο για να κάνουμε πράγματα και να ζήσουμε, είναι γιατί δεν έχουμε αρκετό χώρο, μα και αντίστροφα, αν δεν έχουμε αρκετό χώρο, είναι γιατί δεν μας φτάνει ο χρόνος. Έτσι, αντιλαμβάνεστε ποια είναι η βαθύτερη σχέση που υπάρχει μεταξύ χώρου-χρόνου, η οποία καθρεφτίζει -είτε σας αρέσει είτε όχι- τον τρόπο με τον οποίο (γενικότερα) αντιλαμβάνεστε... Αν δεν αλλαχτεί λοιπόν, ο τρόπος που εκφράζονται αυτές τις δυο έννοιες, δεν πρόκειται να αλλαχτεί και η αντιληπτική ικανότητα του Ανθρώπου.

Και για να πούμε τα πράγματα εντελώς απλά: 

"Να αλλάξουμε τη Χώρα, όχι την ώρα..."

Χρόνια σας Πολλά!

Σήμερα άλλαξε η ώρα;

-Τι ώρα είναι;
-Σήμερα άλλαξε η ώρα.

Από μικρός αναρωτιόμουν, ποιος αποφασίζει πότε θα αλλάξει η ώρα; Γιατί, για παράδειγμα, να μην αλλάξει την άλλη Κυριακή ή γιατί να μην άλλαζε την προηγούμενη; Και γιατί παρακαλώ, να είναι πάντα από Σάββατο προς Κυριακή; Και είναι την ίδια ώρα που αλλάζει η ώρα και στην Αλβανία και στη Βουλγαρία και στην Τουρκία; Ποιος αποφασίζει και ποιο κέντρο κινεί τα νήματα κουρδίζοντας-συντονίζοντας τις ζωές μας, τόσο απλά..., όσο αυτοί που κινούν τις μαριονέτες;

Όπως, βλέπετε, στις τελευταίες αναρτήσεις μας απασχολεί έντονα το θέμα του Χρόνου και του Χώρου. Αυτές οι έννοιες αποτελούν (από εμφανίσεως κόσμου) τη βασική Ύλη που πρέπει  να διαβάσει κανείς ώστε να απαντήσει στο καίριο πρόβλημα: τί είναι αυτό τελικά, που μας περιβάλλει...; Και το ερώτημα αυτό, ανακύπτει αναπόφευκτα, κατά την ασίγαστη και διαχρονική προσπάθεια του ανθρώπου να αυτοπροσδιοριστεί... Και για να προσδιορίσεις ποιος είσαι, πρώτα βλέπεις το "γύρω" σου και μετά περνάς στο "μέσα" σου.

Σε αυτό το ερώτημα λοιπόν, ο Άνθρωπος, έδωσε τις τρεις κάτωθι απαντήσεις διαχρονικά:

Στην προσπάθεια να εξηγήσει γύρω του το κάθε τι διαφορετικό -αυτό που σήμερα ορίζουμε ως "περιβάλλον"- γέννησε την Επιστήμη.

Στην προσπάθεια να εξηγήσει γύρω του το κάθε τι όμοιο -αυτό που σήμερα ορίζουμε ως ''κοινωνία"- γέννησε την Πολιτική (με την Αριστοτελική έννοια).

Στην προσπάθεια να εξηγήσει μέσα του το κάθε τι όμοιο ή διαφορετικό με το έξω του -αυτό που σήμερα ορίζουμε ως "μεταφυσική"- γέννησε τη Θεολογία.

Αυτοί οι τρεις πυλώνες λοιπόν -Επιστήμη, Πολιτική, Θεολογία- στηρίζουν διαχρονικά την ύπαρξη και την καθημερινότητα του Ανθρώπου και -περιέργως- προσπαθούν να επιτελέσουν την ίδια ανάγκη! Ποια είναι αυτή η ανάγκη θα με ρωτήσετε εύλογα... Και εδώ ερχόμαστε στα ποιο δύσκολα! Ο Άνθρωπος -όπως έχει αποτυπωθεί στο υπέροχο "του ειδέναι ορέγεται φύση", δηλαδή ότι από τη φύση του επιθυμεί να μαθαίνει- διαθέτει μια μοναδική, συγκριτικά με τα άλλα ζώα, ικανότητα που την ονομάζω "Αντιληπτότητα". Μέσα της, εμπεριέχονται όλα αυτά που προσπαθούμε να οριοθετήσουμε ως λόγος, λογική, νους, μυαλό, αντίληψη. Και είναι μοναδική όχι ποιοτικά, αλλά καθαρά ποσοτικά. Βέβαια, ακριβώς αυτή η διαφορά ποσότητας είναι που δημιουργεί τη διαφορά ποιότητας με ένα πχ σκαθάρι. Οπότε, βιολογικά ο Άνθρωπος, είναι προικισμένος με περισσότερη συνολική αντιληπτότητα από ό,τι τα υπόλοιπα πλάσματα ετούτης της πλάσης. Και πού φαίνεται αυτή η διαφορά αντιληπτότητας, θα με ρωτήσετε αμέσως μετά... Και εδώ ερχόμαστε στα ακόμα πιο δύσκολα!! Ο Άνθρωπος, μέσα από την αντιληπτότητά του, προσπαθεί να φτάσει σε μια "Πνευματικότητα"... Και το πιο φοβερό, είναι ότι προσπαθεί να το κάνει αυτό και με τις τρεις διαδικασίες απαντήσεων που μέχρι τώρα έχει δώσει στη ζωή του:

Και η Θεολογία, μέσα από το Άγιο Πνεύμα και τους πνευματικούς πατέρες, μας δείχνουν το δρόμο για να σώσουμε το Πνεύμα μας, υποσχόμενοι μια τελική Ζωή, μακρυά από την Ύλη, όπου θα επικρατεί και θα κυριαρχεί μοναχά το Πνεύμα.

Και η Πολιτική, μέσα από τους διαχρονικούς αγώνες και τις μυριάδες θεωρήσεις της ανθρώπινης κοινωνίας, ψάχνει απεγνωσμένα να βρει εκείνα τα στηρίγματα που θα οδηγήσουν σε περισσότερο δικαιοσύνη, σε περισσότερο σεβασμό του ανθρώπου (ως αυταξία), σε περισσότερες ελευθερίες και αξίες, σε περισσότερο πολιτισμό... σε περισσότερο πνευματική ζωή εν τέλει, όπου η ύλη και το υλικό δεν έχουν αξία. Οι πνευματικές αξίες έναντι των υλικών αξιών, διαχρονικά αποτελούν σημείο προστριβής κάθε κοινωνίας (ποια είναι πιο ακριβοδίκαιη και ποια πιο ανελεύθερη, ποια σέβεται τους πολίτες της και ποια όχι), οι οποίες προσπαθούν μέσα από αυτή την αντιπαράθεση να βρουν (ή όχι) τις ισορροπίες τους.

Και φτάνουμε και στην Επιστήμη, η οποία, αυτή και αν αποτελεί κάτι που προάγει το Πνεύμα (ή έτσι τουλάχιστον αυτοπαρουσιάζεται και αυτοπλασάρεται)! Η Επιστήμη, προσπαθεί να τελειοποιήσει την αντιληπτότητά μας και να την προάγει με ταχύτατους ρυθμούς (έτσι νομίζει τουλάχιστον, θεωρώντας ότι η μεγαλύτερη ταχύτητα θα μας πάει πιο γρήγορα και πιο κοντά) στην Πνευματικότητα.

Προσέξτε τώρα όμως, τι συμβαίνει: έχουμε τρεις δρόμους που ακολουθεί ο Άνθρωπος, (που άλλοτε διασταυρώνονται, άλλοτε είναι παράλληλοι, και άλλοτε μάλιστα είναι αντίθετοι) που και οι τρεις έχουν ταμπέλες για να σε οδηγήσουν στον ίδιο προορισμό, δηλαδή την Πνευματικότητα! Άρα, ο Άνθρωπος, μέσα από τη συνειδητοποίηση της αντιληπτότητάς του, γέννησε τρεις και όχι μόνο έναν τρόπο για να φτάσει στο στόχο του και να προαχθεί σε ένα Πνευματικό Ον.

Τώρα όμως, θα μου πείτε και εύλογα, δεν διαφέρουν σε τίποτα αυτές οι τρεις οδοί; Και εδώ ερχόμαστε στα πολύ βαθιά... Το σημείο στο οποίο διαφέρουν, είναι στον τρόπο που προσπαθούν να φτάσουν στην Πνευματικότητα ή με απλά λόγια, στον τρόπο και τη διαδρομή που προτείνουν ώστε να γεφυρωθεί το χάσμα Αντιληπτότητας-Πνευματικότητας. Και αυτός ο τρόπος, έχει μεν το ίδιο όνομα (θυμηθείτε, είπαμε ότι η ταμπέλα στους δρόμους είναι η ίδια), αλλά διαφορετικό περιεχόμενο και νόημα.

Αυτή η ταμπέλα, ο προτεινόμενος δρόμος δηλαδή, δεν είναι άλλος από την Ηθική! Με θρησκευτική Ηθική (και μάλιστα χριστιανική) μας γαλούχησαν - τι πρέπει να κάνει ο καλός χριστιανός, με Ηθική του Χωριού μας ανέθρεψαν - τι πρέπει να κάνει ο σωστός χωριανός, με Ηθική του Πολίτη μας άνδρωσαν - τι πρέπει να κάνει ο καλός, αγαθός και νομοταγής πολίτης, με Ηθική του Επιστήμονα πλέον μας ελέγχουν - τι πρέπει να κάνει ο καλός επιστήμονας με βάση τα guidelines και τις κατευθυντήριες οδηγίες... Βλέπετε, συνεπώς, πώς όλα μας υπαγορεύουν τί πρέπει να κάνουμε (και μας απαγορεύουν τι δεν πρέπει να κάνουμε...). Και αυτό ακριβώς είναι η Ηθική: το πλαίσιο που μας λέει τί ακριβώς πρέπει να κάνουμε για να είμαστε εντός του (το οποίο μας πλαισιώνει, δημιουργώντας έτσι το περιβάλλον το οποίο διακαώς επιθυμούμε να εξηγήσουμε όπως είπαμε αρχικά...). Η διαφορά όμως των τριών διαδρομών, έγκειται ακριβώς στο περιεχόμενο της κάθε μιας προτεινόμενης Ηθικής. Εξηγούμαι: Η Θεολογία, έχει ένα στέρεο οικοδόμημα και μια ασάλευτη Ηθική, που τη διαιωνίζει ήδη από τα γεννοφάσκια της, αλλάζοντάς την από ελάχιστα ως καθόλου στο πέρασμα των αιώνων. Η Κοινωνία και η Πολιτική, μέσα από την αναμόχλευση και προστριβή τεράστιων μαζών, μέσα από εκατόμβες θυμάτων, μέσα από ετεροπροσδιορισμούς και βιαιότητες, αλλάζει αλλά με βραδύ και εργώδη τρόπο. Το ότι αλλάζει βέβαια η Ηθική της Κοινωνίας, δεν συνεπάγεται ότι αλλάζει και η ίδια τελικά. Το ερώτημα παραμένει: αν επαναλαμβάνεται η Κοινωνία ή αν προχωρά (αλλάζει ο Μανολιός ή βάζει απλά τα ρούχα του αλλιώς;). Τέλος, η Επιστήμη, έχει την πιο μεγάλη ευπλαστότητα στην Ηθική της, την αλλάζει, την προσαρμόζει, την καταρρίπτει και την ανανεώνει, την προσκολλά στα επιτεύγματά της, την γκρεμίζει ή τη στερεώνει στο νέο κάθε φορά τρόπο που βλέπει τον φυσικό κόσμο.

Άρα, για να συνοψίσουμε: οι τρεις διαδρομές έχουν τον ίδιο στόχο, την Πνευματικότητα, χρησιμοποιούν φαινομενικά το ίδιο όχημα, την Ηθική, αλλά αυτό το όχημα διαφέρει ως προς την ταχύτητά του και το περιεχόμενό του, με τη Θεολογία να είναι η πια δύσκαμπτη, την Επιστήμη την πιο ευλύγιστη και την Πολτική-Κοινωνιολογία κάπου στη μέση.

Το πιο βασανιστικό ερώτημα όμως, αγαπητοί μου, είναι ένα άλλο που προκύπτει από τις παραπάνω διαπιστώσεις. Είναι ένα ερώτημα που με βασανίζει έντονα τον τελευταίο καιρό, που γύρω μου βλέπω τόση αδικία, αδιαφορία, αναρχία, τόση υποκειμενικότητα, τόση σαπίλα... Το ερώτημα είναι: η Ηθική είναι κάτι που υπάρχει μέσα μας ως έμφυτο στοιχείο, ως χαρακτηριστικό του είδους μας, του Ανθρώπου, ή είναι ένα κατασκεύασμα της αντιληπτότητάς μας ακριβώς για να χρησιμοποιηθεί ως εργαλείο στην ανάγκη (ψεύτικη; αληθινή;) να φτάσουμε σε μια (ψεύδο;)Πνευματικότητα; Και το ερώτημα είναι θαρρώ κομβικό, γιατί από την απάντησή του ίσως μπορεί να διαφανεί η μελλοντική πορεία του Ανθρώπου: αν η Ηθική είναι ένα έμφυτο χαρακτηριστικό με τον α, β ή γ τρόπο, θα μας οδηγήσει σε βελτίωση, οπότε υπάρχει Ελπίδα, αν όμως είναι απλά ένα εργαλείο κατασκευασμένο, (οπότε, κατασκευασμένο θα θεωρηθεί και όλο το οικοδόμημα της Πνευματικότητάς μας), τότε ο Άνθρωπος απλά οδηγείται σε μια Ουτοπία...

Τυχαία, στη δίνη αυτών των σκέψεων διάβασα το βιβλίο του Κώστα Αξελού "Για μια προβληματική Ηθική". Σας παραθέτω κάποια ενδεικτικά αποσπάσματα:

"Οι παιδιάστικες προβολές κι οι γεροντικοί παλιμπαιδισμοί ενός ουτοπικού αναρχισμού δεν καταφέρνουν ν' ανεβούν καν ένα σκαλοπάτι πάνω από την επιπεδότητα -που όσο πάει και μεγαλώνει- και τους ανθρώπινους περιορισμούς. Τί λοιπόν μένει ν' απογίνει με κείνη τη σκάλα, όπου η ανθρωπότητα πάει να σκαρφαλώσει για ν' ατενίσει τα πέρατα; Μένει άραγε να την τραβήξουμε από τα πόδια μας; Ό,τι ήταν απρόσιτο θα πατηθεί και θα ξεπεραστεί. Έχει κιόλας ξεπεραστεί. Όμως το απόμακρο δεν είναι κάποιο νέο τουριστικό τοπίο. Οι μεγάλες εξουσίες προσπάθησαν να σφυρηλατήσουν έναν ανθρώπινο τύπο. Κι ωστόσο δεν υπάρχει πετυχημένος ανθρώπινος τύπος. Παρηγορηθείτε. Απελπιστείτε. Όλες οι ανθρώπινες ζωές γίνονται όσο πάει και πιο τυποποιημένες, κι όλες οι απάτητες κορφές θα πατηθούν. Οι άνθρωποι, ξεθεωμένοι από την αναμονή μιας νέας θρησκείας, μιας νέας ηθικής, ενός νέου δικαίου, αποζητούν τον κόλπο της μάνας τους: τον αναζητούν στη μητέρα μας την Εκκλησία -που έχει γίνει οικουμενική και τουριστική-, στην αστική κοινωνία -που έχει σαπίσει κι αντιμετωπίζει τώρα το πρόβλημα των πτωμάτων (πώς θα τα βολέψουμε; πώς θα τα ξεφορτωθούμε; πού και πώς θα τα θάψουμε;)-, στη γραφεικοκρατία των κομμουνιστικών κομμάτων, στις φολκλορίστικες αριστερίζουσες ομαδούλες, στην ψυχιατρική και ψυχοθεραπευτική αναζήτηση μιας πανάκειας. Και να που η 'νέα' θεότητα, θρησκευτική και κρατική, κι η συνάμα άθεη και αναρχική, έκανε κιόλας την εμφάνισή της. Ο Ευριπίδης την είχε διαβλέψει. Είναι ο από μηχανής θεός. Δεν πρόκειται για τα γρανάζια της μηχανής ή των μηχανών, αλλά της τεχνικής, της πολύμορφης θεωρητικής και πρακτικής -τεχνικοεπιστημονικής- δραστηριότητας. Αυτή είναι που συνδέει πρόλογο και επίλογο, που υποθάλπει ουτοπίες και ιδεολογίες και μάλιστα καμώνεται ότι αφήνει χώρο για ένα ηθικό ιντερλούδιο". (σελ. 28-29)

"Σαν μια απάντηση στα ήθη, που τώρα αντιμετωπίζονται κατά τις απαιτήσεις της επιστήμης και ρυθμίζονται πάνω στη βάση της τεχνικής αποτελεσματικότητας, προβάλλει εκείνο το σκοτεινό προαίσθημα -που δεν παύει να 'ναι και συναίσθηση πικρίας-, όλων εκείνων που υποψιάζονται πως κι όταν ακόμη δικαιώνεσαι, κι όταν θριαμβεύεις, πάλι είσαι απατημένος και παιγμένος". (σελ. 30)

"Για ν' αξιωθείτε το αχνόφωτο των διάφανων σχέσεων, πρέπει να ξυπνήσετε πολύ νωρίς και να πλαγιάσετε πολύ αργά. Όσο για το θάνατο, κι αυτός, μέσα στην παραδοχή, στο πείσμα μας και το κουράγιο να διατηρήσουμε το κιόλας νεκρό, γυρεύει να παιχτεί αλλιώτικα. Οι νεκροί συνεχίζουν να περιπλανιώνται: στους κύκλους των κοσμικών και φυσικών μεταμορφώσεων, μες στην ανάμνηση, μες στα μελλούμενα του παρελθόντος. Κι όμως, οι άνθρωποι πεισματικά επιμένουν να προϋπαντούν το θάνατό τους -μόλο που τους τρομάζει- αψήφιστα. Ή, πάλι,προτιμούν να πεθάνουν ζωντανοί, για να μην επιζούν με το φόβο του θανάτου. Από φόβο για τη ζωή. Σήμερα, ο κόσμος ονειρεύεται την κατάλυση του θανάτου, την κατάπνιξή του, την αθανασία. Πάντως, ένα είδος θανάτου έχει κιόλας καταλυθεί. Οι άνθρωποι δεν πεθαίνουν πια: εξαφανίζονται. Έτσι, άλλο δεν κάναμε παρά να φιμώσουμε το πρόβλημα. Πρώτα θα έπρεπε να μάθουμε να γερνάμε: να μάθουμε να περιμένουμε, να περνάμε, να γνωρίζουμε ότι θα ξεπεραστούμε. Να γερνάς είναι μια κατάρα και μαζί μια ευλογία. Κι ύστερα, και την ίδια στιγμή, θα 'πρεπε να αναγνωρίσουμε ότι υπάρχει και μια ζωή που μας σκοτώνει, το ίδιο όπως κι ένας θάνατος που μας κάνει να ζούμε. Αν ο ρόλος της ζωτικότητας είναι να προωθεί, ποιος να 'ναι τάχατες ο ρόλος της θνησιμότητας;" (σελ. 33-34)

"Το ηθικό ερώτημα αφορά τις μεγάλες εξουσίες: μαγικές, μυθικές (και μυθολογικές), θρησκευτικές (και θεολογικές), ποιητικές και καλλιτεχνικές, πολιτικές, φιλοσοφικές (μεταφυσικές), επιστημονικές, τεχνικές (και τεχνολογικές). Εξίσου αφορά και τις στοιχειώδεις δυνάμεις: γλωσσικές και διανοητικές, εργατικές και αγωνιστικές (εξουσιαστικές), ερωτικές και νεκρικές, ψυχαγωγικές (αλλά όχι απλώς ευχάριστες). Μέσα από το ερώτημα της ηθικής εκδηλώνεται μια τάση να διερευνηθεί το 'είναι' και το 'μηδέν' (πέρα από τα όντα και τα μη-όντα), να ερωτηθούν το γίγνεσθαι κι ο χρόνος, ν' αναζητηθεί η ολότητα (που δίνει το παρόν μέσα και πέρα από τα σπαράγματα), μια τάση για ένα άνοιγμα στον κόσμο τον πάντα ανοιχτό και πολυδιάστατο, τάση για μια διαφωνούσα συμφωνία με το παιχνίδι. Το ερώτημα της ηθικής -και το ηθικό πρόβλημα- εγγράφεται στο πρόβλημα του παιγνιδιού του είναι μέσα στο γίγνεσθαι της αποσπασματικής και σπαραγμένης ολότητας του πολυδιάστατου κι ανοιχτού κόσμου". (σελ. 51-52)

"Περισσότερο από κύριος του παιχνιδιού ο άνθρωπος βρίσκεται δούλος του. Ο άνθρωπος κυνηγιέται από τον ένα τόπο στον άλλον, από τη μια στιγμή στην άλλη και σίγουρα δεν είναι μήτε η 'συνείδησή' του μήτε η 'ελευθερία' του πού δίνουν στίγμα στην περιπλάνησή του. Τότε λοιπόν; Ποιος είναι αυτός ο λόγος -θεωρητικός και πρακτικός- που διακατέχει και ωθεί αυτόν που, από την εποχή ακόμη της αρχαιότητας (ελληνικής) έχουν προσδιορίσει σαν 'ζώον λόγον έχον'; Παράξενη στ' αλήθεια κατάκτηση του ανθρώπου που είναι περισσότερο δέσμιος και δούλος. Καμιά διαλεκτική, είτε ιδεαλιστική είτε υλιστική, δεν είναι ικανή να διαβάσει το λόγο του Παιγνιδιού, ίσως γιατί ο λόγος -διαπνέοντας τη θεωρία, δρώντας μέσα στην πρακτική- δεν είναι παρά ένα πρόσωπο, κάτι σαν το θριαμβεύον είδος, τούτου του Παιγνιδιού. Είναι συνεπώς ολότελα φυσιολογικό -μέσα στις νόρμες τις προσαρμοσμένες στο παιχνίδι- ότι η ηθική, που θέλει να παγιώσει το ήθος, δεν καταφέρνει να φωτίσει τους κανόνες του παιγνιδιού της και τους Παιγνιδιού. Μήτε στη σκέψη, μήτε στην πράξη. Έτσι, κάθε ηθική παραμένει προβληματική, από τις παραδοσιακές μέχρι εκείνες που αποκαλούνται επαναστατικές". (σελ. 57)

"...έχουμε να χτίσουμε ένα ύφος ζωής, να στήσουμε ένα παιγνίδι για θνητούς. Τι να κάνουμε; Αυτό που κάνουμε. Αυτό που μας διατάζει να κάνουμε η θεολογική και χριστιανική ηθική, που έγινε ανθρωπιστική και ειδωλολατρική, έπειτα σοσιαλιστική και υπερμοντέρνα. Άλλη ηθική δεν υπάρχει. Τι να κάνουμε; Αυτό που υπαινίσσονται οι παρεκκλίνοντες κι οι επαναστατημένοι, οι αμφισβητίες, οι εναντιωμένοι, οι ανατρεπτικοί και οι παραβάτες. Τι να κάνουμε; Αυτό που μια κατανόηση λίγο πιο αρτιωμένη κι όχι λιγότερο χασματική μάς επιτρέπει να κάνουμε, όσο κρατάει το περιπλανώμενο παιγνίδι μας". (σελ. 59)

"Όλοι οι ορίζοντες πήραν φωτιά ή γίναν στάχτη γιατί ο χώρος τους στένεψε απελπιστικά. Άραγε, δε γίνεται πια να ξαναβρεθεί ο σωστός τόπος κι η σωστή στιγμή; Η γη είναι που μες στις σχέσεις της με τ' άλλα αστέρια γίνεται μοναδικός τόπος, η γη που καταλήγει να είναι αυτό που ήταν, ένα πλανώμενο άστρο, με μια τροχιά υπολογισμένη, μέσα στο χώρο-χρόνο. Το ερώτημα 'τί να κάνουμε' φωλιάζει σε κάθε ερωτηματολόγιο: μπορούμε άραγε να συναρμολογήσουμε μια ηθική που να μην θέτει προβλήματα, που να μην είναι προβληματική; Δηλαδή, μια ηθική που την ίδια στιγμή δεν είναι ηθική;" (σελ. 61)


-Σήμερα, αλήθεια, άλλαξε η ώρα;
-Φίλε, άστο, δεν σου ταιριάζει το ερώτημα. Καλύτερα άλλαξε πλώρα...

"Arrival of the Birds"
by The Cinematic Orchestra

Πνεύμα και Ιδιωτικός Χώρος

Αυτό, που κατά κοινή ομολογία των ομιλητών της προηγούμενης διάλεξης, συμβαίνει σήμερα με το Σώμα των ανθρώπων, είναι η στυγνή εμπορική του διάθεση, ωσάν κρέας βοδινό, καθώς γαλουχείται, θρέφεται, μεταφέρεται, μεταναστεύει, σταμπάρεται, σφραγίζεται, φιμώνεται, κομματιάζεται, πολτοποιείται και τελικά πλασάρεται και σερβίρεται στις λογής-λογής καπιταλιστικές λαϊκές αγορές... 

Το Σώμα όμως, αγαπητοί μου, δεν είναι ο πραγματικός στόχος. Είναι απλά το μέσο, που θέλουν να απογυμνώσουν κάποιοι, με προοπτική να αποκαλύψουν το Πνεύμα και αβοήθητο, να το εξοντώσουν. Το Σώμα εγκιβωτίζει, ως ναός (όπως έλεγε και ο Χριστιανισμός), το Πνεύμα. Και Πνεύμα δίχως χώρο, δίχως ερείσματα, δίχως στέρεο έδαφος, αδυνατεί να υπάρξει, είναι αίολο και έρμαιο των ανέμων που το δέρνουν. 

Την περιγραφή την έχει κάνει πρώτος ο μεσιέ Φουκώ, ονοματίζοντας αυτήν την επιβολή (και επιβουλή) έναντι του Σώματος, ως Βιοεξουσία και την κυνική τακτική πραγμάτωσης του σχεδίου εξόντωσής του, ως Βιοπολιτική. Τα πάντα αφορούν το Σώμα. Με στόχο όμως, να πέσουν τα τείχη μας και να φανεί γυμνό το Πνεύμα. Και το Πνεύμα γυμνό δεν μπορεί να σταθεί, παρά μόνο αν είναι Πνεύμα Θεριού ή Θεού (όπως έλεγε και ο Καζαντζάκης). Το Πνεύμα του Ανθρώπου είναι ευαίσθητο και ευμόλυντο, ευερέθιστο και ευάλωτο, ευκολόπιστο και ευφάνταστο...

Το Σώμα είναι η Φύση μας. Άπαξ και αλλοιωθεί το πρώτο, διαλύεται και το δεύτερο. Και αν διαλυθεί και το δεύτερο, το Πνεύμα μας αποχωρίζεται και απομονώνεται, γίνεται πιο... πνευματώδες. Και το πνευματώδες Πνεύμα δεν ζει, παρά τριγυρίζει και πλανάται... και μάλιστα, πλανάται οικτρά, χωρίς τη βιωματικότητα του Σώματος...

"To built a home"

Cinematic Orchestra

Σώμα και Δημόσιος Χώρος

Σώμα και Δημόσιος χώρος. Παρακολουθείστε ζωντανά εδώ, απόψε το ενδιαφέρον αυτό θέμα. Σχόλια και απόψεις, μετά τη συζήτηση...

Η δε κρίσις χαλεπή...

Και μιας και τα ανακατέψαμε όλα, φιλοσοφία, ιατρική, χρόνο, ηθική, μετανάστες και περαστικές σκέψεις, οφείλουμε να κλείσουμε με τον πατέρα της Ιατρικής, τον παππού Ιπποκράτη ο οποίος συμπεριέλαβε όλες αυτές τις σκέψεις που ακροθιγώς έθιξα στις τελευταίες αναρτήσεις, στα εξής δυο γνωμικά μέσα από τα οποία τα δένει όλα σε ένα!

Α] "Ουκ ένι ιατρικήν είδέναι, όστις μη οίδεν ό τι εστίν άνθρωπος"

(δεν μπορεί να μάθει κάποιος την Ιατρική, αν δεν γνωρίζει τί είναι άνθρωπος)


Β] "Ὁ βίος βραχὺς, ἡ δὲ τέχνη μακρά, ὁ δὲ καιρὸς ὀξὺς, ἡ δὲ πεῖρα σφαλερὴ, ἡ δὲ κρίσις χαλεπή. Δεῖ δὲ οὐ μόνον ἑαυτὸν παρέχειν τὰ δέοντα ποιoῦντα, ἀλλὰ καὶ τὸν νοσέοντα, καὶ τοὺς παρεόντας, καὶ τὰ ἔξωθεν" 

(Η ζωή είναι σύντομη, η δε ιατρική τέχνη μακρά, ο χρόνος λίγος, η πείρα λανθασμένη και η ορθή κρίσις των γεγονότων δυσχερής. Είναι λοιπόν ανάγκη όχι μόνο ο ίδιος ο γιατρός να παρέχει στον άρρωστο αυτά που πρέπει, αλλά επίσης απαιτείται και η συνεργασία του αρρώστου και του οικογενειακού του περιβάλλοντος και επιπρόσθετα να υφίστανται και πρόσφορες συνθήκες)

Προβληματικός (ή εμβληματικός;) παις...

Όσο και να θέμε (="θέλουμε", στην παιδιάστικη γλώσσα) να αποφύγουμε όμως το Χρόνο και την παρουσία του, όσο και να θέλουμε να τον αγνοήσουμε, όσο και να θέλουμε να του κρυφτούμε, Αυτός δεν μας αφήνει... Δείτε πώς η αναφορά μου στους μετανάστες, δια αναμεταδόσεως της ανακοίνωσης του αντιρατσιστικού παρατηρητηρίου του Παν/μίου Αιγαίου, έχει απόλυτη σχέση με το Χρόνο... Καθώς, έκλεισα την τελευταία ανάρτηση χτες, στα χέρια μου έπεσε (και στα μάτια μου ανέβηκε) το εξής απόσπασμα:

"Το παιγνίδι έχει κιόλας παιχτεί: οντο-θεο-κοσμο-ιστορικο-ανθρωπο-λογικά. Ο χρόνος είναι ο παις αει πεσσεύων, άπληστος και μαζί καρτερικός. Ανάμεσα στ' άλλα παιγνίδια, και το ηθικό θα συνεχίσει κατ' ανάγκη να παίζεται, μα τουλάχιστον ας είναι όσο γίνεται πιο απαλλαγμένο από τούτη την αναμονή τη νευρασθενική, την ψυχασθενική, την καταθλιπτική και/ή υπομανιακή και υστερική ενός «καλύτερου κόσμου»."

(απόσπασμα χωρίς άδεια αναδημοσίευσης από το "Για μια προβληματική Ηθική" του Κώστα Αξελού, εκδόσεις Βιβλιοπωλείον της Εστίας, σελ. 36)


Δυο σκέψεις:

1] Όλοι είμαστε πιόνια στα χέρια του Χρόνου, όπως πιόνια είναι οι μετανάστες, τα πουλιά τα μεταναστευτικά, οι σκέψεις που μας επισκέπτονται και μετά μεταναστεύουν για πάντα μακριά... Ο Χρόνος και Εμείς, ερχόμαστε και φεύγουμε και πιο σωστά, ερχόμαστε για να φύγουμε και όχι για να μείνουμε...

2] Παιχνίδι Τύχης και η Ηθική ενός καλύτερου κόσμου; Ουτοπία ο στόχος της; Ίσως... Βασανιστικός όμως, ο δρόμος της, στις όχθες του οποίου στοιβάζονται κορμιά στιγματισμένα, μυαλά ποδοπατημένα... Καλύτερη, ακριβέστερη και πιο ξεκάθαρη διάγνωση από τα επίθετα που επιθετικά επιθέτει (όπως τα επιθέματα) πάνω στις πληγές του νου ο Αξελός, δεν έχω στη ζωή μου ξαναδιαβάσει: νευρασθενική, ψυχασθενική, καταθλιπτική, υπομανιακή, υστερική αναμονή... Και εμείς οι ιατροί, εστιάζουμε στη λέξη "αναμονή" μη βλέποντας όλα αυτά που σέρνει πίσω της (και πίσω μας)...

Και μια τρίτη σκέψη που συνδυάζει τις άλλες δυο: είμαστε πιόνια στις βουλές του Τροχού της Τύχης και στα παιχνίδια της... Όλα τα υπόλοιπα, φτιαχτά τερτίπια του φθηνού μυαλού φαντάζουν. Τι αξίζει όμως, από αυτά τα τερτίπια; Ας μένει μόνο το παιχνίδι. Πιο σωστά: (μ)ας μένει μόνο το παιχνίδι. Και σε αυτό ας αρκεστούμε. Τα λοιπά αδιάφορο πλέον τί πρεσβεύουν. Παιχνίδι και πάλι παιχνίδι. Γέλιο και πάλι γέλιο... Αρκετά.

Για τους μετανάστες που περνούν, είπαν...

Για τους μετανάστες που πλέον περνούν δίπλα μας και δεν αντιλαμβανόμαστε και πολλά-πολλά για αυτούς (σε μια γενικότερη κατάσταση αποσβόλωσης που μας διακατέχει...), είπαν από το Αντιρατσιστικό Παρατηρητήριο του Παν/μίου Αιγαίου...

Για τα Χρόνια που περνούν, είπαν...

Για το χρόνο που περνάει και πίσω δεν γυρνάει...

Είπαν, έγραψαν και δήλωσαν, κάποιοι μεγάλοι αυτού του κόσμου,
που και αυτοί περαστικοί ήταν, μα διαχρονικοί...


Υ.Γ.: Αρκετό χρόνο όμως, σαν να αφιερώσαμε στον κύριο-Χρόνο, ε; Καιρός, να ασχοληθούμε και με άλλα πράγματα που περνούν γύρω μας και δεν τα παίρνουμε χαμπάρι, λόγω της ιλιγγιώδους (μα και ηλιθιώδους) ταχύτητάς τους...

Δια-χρονικές απόψεις περί Χρόνου...

Και μιας και μιλάμε για το Χρόνο, ανέτρεξα στο διαδίκτυο και βρήκα την άποψη κάποιων μεγάλων της Ιστορίας μας, σχετικά με το τί είναι χρόνος:


• Ζούμε με συναισθήματα, όχι με τις ώρες στο ηλιακό ρολόι. Θα έπρεπε να μετράμε το χρόνο με τους χτύπους της καρδιάς 
Αριστοτέλης 

• Η άβυσσος του χρόνου είναι ο κοινός τάφος όλων
Ασκληπιός 

• Η θεωρία της σχετικότητας είναι η εξής: Μία ώρα κοντά σε μια ωραία γυναίκα μοιάζει να κρατάει ένα λεπτό. Ένα λεπτό κοντά σε μια άσχημη γυναίκα μοιάζει να κρατάει μία ώρα 
Αϊνστάιν 

• Ο χρόνος: κινούμενη μορφή της ακίνητης αιωνιότητας 
Ρουσσώ 

• Χρόνου φείδου (Μη σπαταλάς τον καιρό σου) 
Χίλων 

• Χρόνω πίστευε (Να έχεις εμπιστοσύνη στον χρόνο) 
Θαλής

Η πρόταση του μήνα

Μια υπέροχη προσπάθεια σε υπέροχους χώρους του κέντρου της Αθήνας, που με έκπληξή μου διαπιστώνω ότι αναμορφώνονται (παράδειγμα η πλατεία Ομονοίας όπου έχουν στηθεί καρέκλες από μια καφετέρια, τί υπέροχο θέαμα, τί διαφορετική αίσθηση της πλατείας;) είναι αυτή του Μικρού Παρισιου των Αθηνών. Μην χάσετε την ευκαιρία να επιστρέψετε στο παρελθόν...

Η πρόταση της ημέρας

Σήμερα, προτείνω να παρακολουθήσουμε τη διάλεξη του Μάνου Δανέζη στον Πολυχώρο του δήμου Παλαιού Φαλήρου...

Το Χρονικό του Χρόνου

Συνεχίζοντας από την προηγούμενη ανάρτηση, θα με ρωτήσετε εύλογα: και γιατί παρακαλώ ο νους θέλει το χορό; Τι του προσφέρει;

Η απάντηση έχει αποκαλυφθεί σε όλο της το μεγαλείο μέσα από το μύθο της "Ταραντέλα", της διαδικασίας εκείνης κατά την οποία όταν μια δηλητηριώδης αράχνη τσιμπούσε νέους και νέες στα χωράφια της Ιταλίας, έπρεπε να τρέξουν οι θεράποντες ιατροί-μουσικοί και μέσα από μια φοβερά εργώδη και συνεχή διαδικασία χορού, να "βγάλουν" μέσα από το σώμα του ασθενή το δηλητήριο, αποτινάσσοντας κατά κάποιον τρόπο μέσα από τις φοβερές δίνες του χορού, το δηλητήριο -κάτι σαν την αποτίναξη του δικού μας Σατανά-. 

Ο χορός ήταν λοιπόν, μέχρι τελικής πτώσης! Μόνο τότε είχε ολοκληρωθεί η "φαρμακευτική αγωγή"... η οποία μπορεί να κρατούσε 2 ή και 3 μέρες συνεχούς χορευτικού οργασμού. 

Τι δείχνει αυτός ο μύθος (μύθος και όχι πραγματικότητα, διότι ποτέ δεν ανακαλύφθηκε από τους επιστήμονες δηλητηριώδη αράχνη σε εκείνες τις περιοχές); Ότι το μυαλό αναζητεί την εκτόνωση, χτίζοντας μύθους και καταστάσεις, πλαστές πραγματικότητες και φαντασιώσεις, ώστε να εκτονώσει την ενέργεια των νευρωνικών του φορτίσεων και τελικά να γειωθεί - όπως γειωνόταν το κορμί του χορευτή της Ταραντέλα, όταν αποκαμωμένο γινόταν ένα με τη γη...

Να γιατί, ο νους επιλέγει το χορό για να εκτονωθεί... Να γιατί ο χορός του νοός, δηλαδή ο χρόνος, αποτελεί δημιούργημα για να εκτονωθεί η σκέψη... Να γιατί ο χρόνος προάγει τη σκέψη, καθώς την καθαρίζει από τα υπόλοιπα, και της επιτρέπει να ισορροπεί. Να γιατί ο πρώτος χρόνος, κατά τη γένεσή του, ήταν προσωπικός. Δημιουργήθηκε από το νου για προσωπική χρήση... και για προσωπική έκφραση.

Πάλι όμως, θα με προλάβετε και θα με ρωτήσετε: πώς γίνεται κάτι που γεννήθηκε για να απελευθερώνει το πνεύμα, την ίδια στιγμή να το φυλακίζει - τρανταχτό παράδειγμα η σύγχρονη εποχή, που μας εγκλωβίζει με τους ρυθμούς της, με τον αδυσώπητο χρόνο της... Ο χρόνος του καθενός τον πνίγει και δεν τον ισορροπεί. Ο προσωπικός χρόνος δεν είναι πλέον προσωπικός, και για αυτό δεν είναι πλέον πραγματικός χρόνος! Είναι πραγματική φυλακή... Φυλακή του νου, φυλακή του ανθρώπου...

Το ερώτημα μου θυμίζει εκείνο του Καμπανέλλη στο "Μεγάλο μας Τσίρκο" κατά το οποίο ο αφελής αφηγητής αναρωτιέται πώς η γκιλοτίνα, ένα εργαλείο που γεννήθηκε από τους επαναστάτες για να σκοτώνει τους εχθρούς, κατέληξε εν συνεχεία να σκοτώνει τους ίδιους τους επαναστάτες... Αλλά και μέσα από ένα άλλο παράδειγμα της τέχνης, αυτή τη φορά δια χειρός του παλαβού Σαλβαδόρ Νταλί, αποτυπώθηκε η τραγική έκπτωση του χρόνου από την πρωταρχική του λειτουργία, προλαβαίνοντας κάθε επιστημονική προσέγγιση επί του θέματος... αποδεικνύοντας ότι η Τέχνη, πρώτη από όλους, εκφράζει το νου - εξάλλου και ο ίδιος ο χορός που επιλέγη από το νου είναι τέχνη... και μάλιστα είναι η τέχνη της εκτόνωσης!

Μετά από αυτό το σύντομο χρονικό του χρόνου, θα με ρωτήσετε το πιο δύσκολο ερώτημα: πού πάει η νόηση; Σε ποιους ρυθμούς επιλέγει να χορεύει; Ποια βήματα επιλέγει για να εκφραστεί; Και ποιες φιγούρες μαθαίνει για να ισορροπήσει;

Θα σας απογοητεύσω, αλλά αυτά είναι ερωτήματα, που μόνο επί σκηνής, απαντώνται... 

Χρόνος, Χορός, Νοός...

Σήμερα, λύθηκε ένα μεγάλο μυστήριο που με βασάνιζε χρόνια τώρα...
Η συγκίνησή μου απερίγραπτη...

Σήμερα, απαντήθηκε το ερώτημα τι είναι "χρόνος";

Ετυμολογικά επι-σκεπτόμενος τη λέξη, με τη βοήθεια του καθηγητή Στράτου Θεοδοσίου,

ο χρόνος είναι ο χορός του νοός

δηλαδή, ο χορός του μυαλού...

Πώς θα μπορούσε να είναι αλλιώς...; 

Το μπρος, το πίσω, 

το παρελθόν, το παρόν και το μέλλον,

το πάνω και το κάτω, το σκαμπανέβασμα,

το επιπόλαιο και το εκ βαθαίων,

το ύψος και το βάθος,

η ανάταση και το κάθισμα...

Όλα συστατικά του χρόνου

και όλα στοιχεία του χορού...

Μόνο που αυτός ο χορός,

είναι χορός του μυαλού

και της σκέψης...

Και το βασικότερο στοιχείο ενός χορού ποιο είναι;

ότι σε ένα κύκλο χορευτικό

("στου κύκλου τα γυρίσματα που ανεβοκατεβαίνουν...")

υπάρχει και άλλος χορευτής δίπλα μας,

και ο κύκλος στηρίζεται με αγκαλιασμένα χέρια...

Χορός και σκέψη...

Δυο καταστάσεις που έχουν βασανίσει

το σώμα και το μυαλό μου ασταμάτητα...

τώρα, συνδυασμένα με φθείρουν...

Τώρα όμως, ξέρω ποιος επιτέλους είναι αυτός ο χρόνος...

Τώρα ξέρω ποιος είμαι εγώ...

Τώρα πια κύριε Χρόνε,

δεν σε φοβάμαι.

Το Όλον μου,

-κορμί και σκέψη-,

ψωμί και θρέψη
ας γίνει

και Τίποτα, για το δικό σου Όλον...

"Κρατήσου από μένα"
στίχοι: Ρουμάνη Λήδα
μουσική: Θέμις Καραμουρατίδης
Ερμηνεία: Β.Παπακωνσταντίνου - Ε.Αρβανιτάκη

"ίσως μας ράγισε ο χρόνος..."

Κύκλος Ομιλιών Θεοδοσίου-Δανέζη !

Be there!

Στην Ελλάδα βλέπετε τίποτα σήμερα, κύριε Αξελέ;

Μίλησε για όλα.

Και τα είπε όλα.

Όλα για όλα,

μα και όλα κι' όλα...

Το όμορφο πρόσωπο της πρωτευούσης...

Είναι αυτή η πόλη όμως, που έχει κάτι ξεχωριστό από τις άλλες... Είναι το απρόσμενο της καθημερινότητάς της, που ναι, συνυπάρχει με τη ρουτίνα της καθημερινότητας, αλλά επειδή ακριβώς συνυπάρχει μαζί της, την κάνει και λιγότερο βασανιστική. Είναι κάποιες γωνιές της δηλαδή, ανεξερεύνητες, που δεν περιμένεις να υπάρχουν. Αυτές οι γωνιές, αμβλύνουν της α-γωνίες που σε συνοδεύουν και λειτουργούν ως ενέσεις αναζωογόνησης σε καιρούς δύσκολους. 

Τα φυσικά, τα ανθρώπινα, 

τα επίγεια και τα επουράνια...

Χώμα, πέτρα, ουρανός, 

φύλλα και φίλοι κάθε φύλου, 

σύννεφα, φεγγάρια, 

δάκρυα και αναμνήσεις, 

ρίζωμα και πέταγμα,

χθες και σήμερα,

παλαιό και νέο,

ταπεινό και ωραίο,

ασπρόμαυρο, πολύχρωμο,

μικρό ή και τρανό...

Όλα μπορούν να συνυπάρξουν σε αυτή την πόλη!

Όλα μπορείς να τα δεις να αγκαλιάζονται!

Το ένα να καθρεφτί-ζει το άλλο!

Μα και το  άλλο (και το όλο), να καθρεφτί-ζει το ένα!

Ερωτευμένα ψάρια να κολυμπάνε στον ουρανό...

Υ.Γ.: Φωτογραφίες 10 λεπτά (με το μηχανάκι πάντα!) από το κέντρο της Αθήνας...

Το τραγικό πρόσωπο της πρωτευούσης...

Αν είναι για κάτι τραγική η Αθήνα, είναι γιατί οι κάτοικοί της, στην πλειοψηφία και όχι στο σύνολό τους, είναι σκυλάκια με λουράκι, κατευθυνόμενα από τις διεθνείς δυνάμεις... Και αν μερικοί γαβγίζουν, στην πραγματικότητα, δεν δαγκώνουν καθόλου, διότι απλούστατα έχουν γίνει "λουλούδες" (και μάλιστα και κάποιοι από δαύτους και λουλουδούδες...), αραχτοί στην ψευδαίσθηση της επιφανειακής αντίστασής τους στα γεγονότα και επαναπαυμένοι στην ηρωoποίησή τους μέσα από τα ανούσια likes και τα αδιάφορα tweets...

Αν είναι για κάτι τραγική η Αθήνα (όπως και πολλές άλλες "μεγαλουπόλεις της Δύσης"), είναι γιατί στα σπλάγχνα της, διαδραματίζονται τα μεγαλύτερα πειράματα του σημερινού διεθνούς καπιταλισμού και του σημερινού αχαλίνωτου εμπορίου... Μόνο που, τα απομεινάρια αυτών των πειραματισμών, είναι στην πραγματικότητα τα απομεινάρια των ανθρώπων των φτωχών, που κάποτε ξεκίνησαν με το όραμα ενός διορισμού, ενώ τώρα κείτονται κάτω από τις πολυάριθμες ρεκλάμες και τα φώτα φθορισμού, κάπου μεταξύ ύπαρξης και αφανισμού... Τα ίχνη του φονικού που αφήνει πίσω του το αδάμαστο και αχόρταγο εμπόριο (στο βωμό του οποίου όλα αγοράζονται και πωλούνται), είναι στην ουσία τα ίχνη της ανθρώπινης σάρκας, η οποία σαπίζει στις σκοτεινές γωνιές που αθέατου κόσμου που μας περιβάλλει...Αυτές είναι οι "μεγαλουπόλεις της Δύσης" (σαν να λέμε, οι "Μάνες της άδειας αγκαλιάς"!): είναι οι μεγαλουπόλεις που Δύουν επειδή οι άνθρωποι τους, εξαφανίζονται και ποδοπατώνται από τον αδίσταχτο καπιταλισμό και το εμπόριο των πάντων...

Υ.Γ.: Φωτό, από μια μικρή βόλτα στο κέντρο της Αθήνας...

Θέλω μια χώρα

Πολυφωνία μα και πολύ σιγή.
Πολυσυλλεκτικότητα μα και ομογενοποίηση.
Άκρατος καπιταλισμός μα και βαθύτατη φυλακή.
Μανχάταν + Μαουτχάουζεν = Μανχάουζεν.
Πολλές κρίσεις με φόντο τη σημερινή πολύ κρίση.
Διαφορετικότητα μα και ταύτιση - από το ταυτότητα μήπως;
Σχέση με το παρελθόν με φόντο τη σχέση με το μέλλον.
Σχέση με το μέσα και το έξω - το εντόπιο και το εξωτερικό
Ιστορία - μυθολογία - πραγματικότητα.
Φόβος-ελπίδα-αγωνία-αδιαφορία-ένστικτο.
Δημοκρατία ή Δημογεροντία;
Ποιος έχει τη δύναμη; Οι νέοι ή οι γέροι;
Ποιος έχει δίκαιο; Τι είναι δίκαιο;
Τί, τί και εγώ δεν ξέρω τί... Μακάρι να 'ξερα!

Το κεφάλι μου βράζει.
Η ψυχή μου βράζει.
Η σκέψη μου βράζει.
Να σκεφτούμε διαφορετικά! Ναι, αυτό είναι!
Πόσο διαφορετικά, όμως;
Και διαφορετικά από τί;
Τί, τί και εγώ δεν ξέρω τί...

Απίστευτη πρεμιέρα - παράσταση από το θέατρο Τέχνης Καρόλου Κουν με τίτλο: "Θέλω μια χώρα". Μην τη χάσετε. 

Υ.Γ.: Ξέρουμε όμως τί χώρα θέλουμε;