Το Χάρο κυνηγήσανε, την κόρη λευτερώσαν...



Διαβάζοντας ένα άρθρο του Κώστα Βαξεβάνη, δεν θα διαφωνήσω με τις γενικές διαπιστώσεις του: μας έφτιαξαν στα μέτρα τους και τώρα μας άγουν και μας φέρουν κατά το δοκούν και ούτε λόγος για να… δώκουν κατιτίς στον απλό κοσμάκη που δεινοπαθεί.

Όμως, έχω μια απορία, που νομίζω είναι το κεντρικό σημείο της προβληματικής για τη σημερινή κατάντια: όταν η Ευρωπαϊκή Ένωση «έβρεχε» δάνεια και επιχορηγήσεις, όταν οι γεωπόνοι κατέγραφαν απέραντα στρέμματα καλλιεργειών (τέτοια μάλιστα που στη Μυτιλήνη αν άθροιζες τα δηλωθέντα στρέμματα όλου του νησιού, το νησί θα έπρεπε να έφτανε ως το Αϊβαλί…), όταν όλοι μαυλίζανε (για να χρησιμοποιήσω μια ωραία και δηλωτική έκφραση του χωριού μου) τον ελληνικό λαό, πώς αυτός τελικά δεν μπορούσε να αντισταθεί; Ήταν τόσο βλάκας, τόσο άξεστος, τόσο άσχετος, τόσο αχόρταγος και πεινασμένος, τόσο άβουλος τελικά για να υποκύψει σε κάθε ευκαιριακή πλάνη;

Η κατάσταση μου θυμίζει τον Οδυσσέα, που μέσα από την περι-πλάνη-σή του, ο ίδιος επέλεξε να μαυλιστεί από το τραγούδι των Σειρήνων, ο ίδιος αποφάσισε να μπει μέσα στον εκθαμβωτικό κόσμο του παραμυθένιου τραγουδιού τους… Είχε πάρει όμως τις κατάλληλες προφυλάξεις! Ήξερε, που έμπλεκε, δεν ήταν άβουλος, είχε προλάβει το κακό. Για αυτό και ονομαζόταν εξάλλου πολυμήχανος. 

Άλλο ένα παράδειγμα όμως αξίζει της προσοχής μας: οι παππούδες και οι προπαππούδες μας, που δεν είχαν στον ήλιο μοίρα, που δεν είχαν πάει σχολείο, που ήταν αγράμματοι, που δεν ήξεραν καν να υπογράφουν (και επικαλούνταν το σύμβολο του σταυρού - ως μια θεϊκή βοήθεια στο άγνωστο;), πώς μπορούσαν και άντεχαν τον εξευτελισμό, πώς έβρισκαν τα αντίβαρα για να μην αλωθεί η αξιοπρέπειά τους, για να μην χαθεί ο εαυτός τους; Όταν, ήταν πραγματικά υπόδουλοι, κάποιοι από αυτούς μεγαλωμένοι σε ορφανοτροφεία, ξυπόλητοι μια ζωή και ρακένδυτοι για την υπόλοιπη, πώς γινόταν και έφτιαχναν ένα ωραίο και καθαρό κοστούμι για να το χρησιμοποιήσουν έστω μια μέρα το χρόνο σε ειδικό λόγο, σαν την ελάχιστη αντίσταση απέναντι σε ένα κοινωνικό σύστημα που τους τα είχε πάρει σχεδόν όλα; Πώς αυτοί οι άνθρωποι, πήγαιναν στο θάνατο ευπρεπώς ενδεδυμένοι; Μήπως γιατί ήταν όλοι τους αδέρφια μπροστά στο κακό;

Ξαναγυρίζω λοιπόν, στο άρθρο του Βαξεβάνη. Δεν δέχομαι την τόσο εύκολη θυματοποίηση των Ελλήνων, και ουσιαστικά τον χαρακτηρισμό τους ως άβουλα όντα, όταν ο Νεοέλληνας και εκπαίδευση είχε, και έξω από τα σύνορα της χώρας του μπορούσε να βγει για να δει τι γινόταν παραέξω, και ελευθερίες είχε, και πολλά δικαιώματα… Τι είναι αυτό λοιπόν, που δεν είχε σε σχέση με τους προγόνους τους; Μήπως δεν πίστευε αρκετά στη θρησκεία ως συνοδοιπόρο και καθοδηγητή της καθημερινότητάς του; Μήπως δηλαδή, δεν τον διακατείχε άκρατος θρησκευτισμός; Μπα… Ακόμα στην Ελλάδα υπάρχει και θα υπάρχει αυτός ο θεσμός, όσο δεν διαχωρίζεται από την πολιτεία. Μήπως άραγε δεν υπήρχε ανάπτυξη της τεχνολογίας και της τεχνογνωσίας, ώστε να τον βοηθήσει να αναπτύξει τις μεθόδους καλλιέργειας γης, τις μεθόδους αξιοποίησης των πρώτων υλών, τον πρωτογενή και δευτερογενή τομέα ανάπτυξης; Μήπως δηλαδή, δεν υπήρχε ικανοποιητικός τεχνοκρατισμός; Μπα… Από τεχνοκράτες άλλο τίποτα, στη σύγχρονη Ελλάδα! Άρα, τι στην ευχή λείπει και μας έχει κάνει άβουλα όντα, ανίκανα να βγούμε από το τέλμα; Γιατί κανείς δεν φώναξε όταν τα "παίρνανε" άδικα, γιατί κανείς δεν αναρωτήθηκε γιατί δηλώνει παραπάνω χωράφια ή γιατί παίρνει παραπάνω άδειες ή ρεπό ή γιατί παίρνει περισσότερα επιδόματα; Γιατί όταν ο διπλανός του πλούτιζε, αντί να τον συνεφέρει και να τον νουθετήσει, προσπαθούσε να κάνει και αυτός το ίδιο; Πώς να μην διαβρωθεί μια ολόκληρη κοινωνία; 


Το ερώτημα όμως, παραμένει: 


γιατί κανείς δεν άνοιγε το στόμα του για να μιλήσει για το άδικο, 
παρά μόνο το άνοιγε διάπλατα για να κατασπαταλήσει το άνομο;


Η απάντηση, ομοιάζει δυστυχώς μόνο στην κατάληξη (και όχι στην εκκίνησή της) με τους δυο προηγούμενους (που δυστυχώς πολλοί τους θεωρούν... προηγμένους) θεσμούς, αυτούς του θρησκευτισμού και του τεχνοκρατισμού: η απάντηση είναι η απουσία Ανθρωπισμού! Είναι αυτό που είχαν οι παλαιότεροί μας και που δεν έχουμε εμείς οι Νεοέλληνες σήμερα. Και χωρίς αυτό, τότε ναι κύριε Βαξεβάνη, μπορούμε να δεχτούμε πανεύκολα κάθε… πανούκλα που θα μας επιβάλλουν. 

Tο ερώτημα είναι βέβαια, γιατί επήλθε αυτή η απουσία Ανθρωπισμού τα τελευταία χρόνια; Γιατί στην εποχή της άνθισης των επιστημών και των (π)ορδών των επιστημόνων, η κοινωνία έχει πάρει λάθος δρόμο; Αυτό, είναι νομίζω το μείζον ερώτημα σήμερα, το οποίο ανάγεται στη φιλοσοφική σφαίρα… 

Δεν έχω εύκολη την απάντηση, αλλά μου είναι πιο εύκολη μια προτροπή: ας μελετήσουμε τους παππούδες μας, οι οποίοι είχαν βρει την απάντηση και την ισορροπία και οι οποίοι είναι οι τελευταίες -όσο ακόμα τους έχουμε- σταγόνες ελπίδας και ανθρωπισμού στην κοινωνία μας… Μην χάνουμε ευκαιρία λοιπόν, εμείς, η γενιά των iPhones, των tablets και των διαστημικών capsules, να καθίσουμε μαζί με τα παππούδια και να τους ρωτήσουμε πώς περνούσαν τότε σε σχέση με τώρα που τους έχουμε γεμίσει τη ζωή με φαρμακευτικές tablets και capsules… (το εντυπωσιακό με το τελευταίο link, είναι ότι κάτω από το βιντεάκι με τη διαστημική κάψουλα, υπάρχει διαφήμιση φαρμακευτικής εταιρείας με τα αντίστοιχα προϊόντα της σε κάψουλες...!)