Η ελληνική Φουκω-σήμα



Βασικός άξονας της σκέψης μου είναι η εξουσιαστική (προ)διάθεση (και σε αυτό το προ- κρύβεται ίσως ένας βιολογικός παράγοντας) που διαπνέει κάθε μας συμπεριφορά, βιολογική ή πολιτισμική, αντανακλαστική ή ηθελημένη, συνειδητή ή (τις περισσότερες φορές δυστυχώς) ασυνείδητη.

Βλέποντας τα βίντεο περί Μπαλτακαίων, Κυβερναραίων, Χρυσαυγιταίων, και λοιπών βρωμερών αρουραίων, και αναλογιζόμενος τα περί των ορίων και των σχέσεων των τριών "διακριτών" εξουσιών ως σχεδόν συστατικά στοιχεία της νεωτερικής εποχής, συνειδητοποιώ πόσο δίκαιο είχε τελικά αυτός ο Γάλλος διανοητής περί της πραγματικής έννοιας της εξουσίας:

"Νομίζω ότι πολύ συχνά, με βάση το μοντέλο που επιβλήθηκε από τη νομικο-φιλοσοφική σκέψη του 16ου και του 17ου αιώνα, το πρόβλημα της εξουσίας ανάγεται στο πρόβλημα της Ανώτατης Αρχής: τι είναι ο ανώτατος άρχων; Με ποιον τρόπο συγκροτείται; Τι συνδέει τα άτομα με τον ανώτατο άρχοντα; Αυτό το πρόβλημα [...] συνεχίζει να στοιχειώνει τη σκέψη μας και νομίζω ότι εξαλείφει μια ολόκληρη περιοχή τομέων ανάλυσης. Ξέρω ότι μπορεί να μοιάζουν πολύ εμπειρικοί και δευτερεύοντες, αλλά μην ξεχνάμε ότι αφορούν το σώμα μας, την ύπαρξή μας, την καθημερινή μας ζωή. Ενάντια στην πρόταξη της εξουσίας του ανώτατου άρχοντα, πρότεινα μια ανάλυση που κινείται σε μια άλλη κατεύθυνση. Ανάμεσα σε κάθε σημείο του κοινωνικού σώματος, ανάμεσα σε έναν άντρα και μια γυναίκα, ανάμεσα στα μέλη μιας οικογένειας, ανάμεσα σε έναν δάσκαλο και τον μαθητή του, ανάμεσα σε εκείνον που γνωρίζει και σε εκείνον που δεν γνωρίζει, υφαίνονται σχέσεις εξουσίας που δεν αποτελούν απλή προβολή της μεγάλης εξουσίας που ασκεί ο ανώτατος άρχων επί των ατόμων. Αποτελούν μάλλον το ασταθές και συγκεκριμένο έδαφος στο οποίο στηρίζεται αυτή η εξουσία, τις συνθήκες δυνατότητας που της επιτρέπουν να λειτουργεί. [...] Στην πραγματικότητα, η άσκηση της εξουσίας φτάνει πολύ μακρύτερα, περνά από πολύ στενότερους διαύλους, είναι πολύ περισσότερο αμφίσημη, επειδή καθένας θέτει κατά βάθος μια εξουσία και –σε αυτό το βαθμό– φέρει εξουσία. Ο ρόλος της εξουσίας δεν εξαντλείται στην αναπαραγωγή των σχέσεων παραγωγής. Τα δίκτυα κυριαρχίας και τα κυκλώματα εκμετάλλευσης διαπλέκονται, τέμνονται, αλληλοστηρίζονται, αλλά δεν συμπίπτουν".

(Μισέλ Φουκώ, αποσπάσματα από το βιβλίο του "Το μάτι της Εξουσίας", χωρίς διάθεση να δεχτώ την εξουσία της αναδημοσίευσής τους - ποια δικαιοσύνη να εξουσιοδοτήσω να με δικάσει για παράνομη συμπεριφορα;)



Υ.Γ.: Αν υπάρχει ένα διαχρονικό (Φουκω)σήμα κατατεθέν της ελληνικής πραγματικότητας, νομίζω είναι αδιαμφισβήτητα το κάτωθι: