Το ερώτημα που πλανάται στο διαδίκτυο, με αφορμή το θάνατο του Φιντέλ Κάστρο:
Ήταν ο Κάστρο δικτάτορας ή ευεργέτης...;
Ξέρετε, αυτού του είδους τα ερωτήματα, μου φέρνουν στο νου άλλα παρόμοια, πιο οικεία μας:
π.χ.:
Ήταν ο Ανδρέας Παπανδρέου ο ευεργέτης μας ή ο λαοπλάνος μας;
Η χούντα τελικά έφτιαξε δρόμους ή γκρέμισε συνειδήσεις;
Ο Ελευθέριος Βενιζέλος έφταιγε ή όχι για την καταστροφή της Σμύρνης;
Τον Καποδίστρια καλώς τον φάγανε ή όχι;
Και με αυτά και με εκείνα, τα ερωτήματα επεκτείνονται σε βάθος χρόνου, σε μήκος γεωγραφίας και σε ύψος φιλοσοφίας:
Οι βασιλιάδες χρειάζονται στην ανθρωπότητα ή όχι;
Οι επαναστάτες καταγράφονται στην Ιστορία ή μένουν για πάντα στα σκοτεινά;
Η Ιστορία είναι μία και μοναδική;
Και πολλά ακόμα...
Το ζήτημα όμως, δεν είναι ποιος ήταν ο Φιντέλ Κάστρο ή ποιον κατέγραψε η Ιστορία ως τον Φιντέλ Κάστρο, τώρα που ο εν λόγω κύριος αποδήμησε εν Κύριω... Το θέμα είναι ποιον αποτυπώνουμε εμείς, ως τον Φιντέλ Κάστρο, μέσα μας, ο καθένας μας... Άρα, το ζητούμενο δεν είναι ο Κάστρο ή ο κάθε "Κάστρο", αλλά -κυρίως- το κάστρο που έχει ο καθένας μας μέσα του, όπου φυλάσσει τα -κατ' αυτόν- πολύτιμα και αδιαπραγμάτευτα ετούτης της ζωής. Και αυτό το "κάστρο" είναι τόσο στεγανό και αυστηρό, που επιτρέπει μόνο σε συγκεκριμένες πληροφορίες να εισέλθουν και να εξέλθουν. Αυτό το κάστρο, είναι λοιπόν, ο χαρακτήρας μας, που μπορεί να δει και να ακούσει ό,τι δύναται να φανεί και να ακουστεί μέχρι μέσα στο κάστρο. Τα υπόλοιπα δεν περνούν, δεν φτάνουν ποτέ, ό,τι και αν σημαίνουν... Σημαίνουν κάτι, για τους απέξω από το κάστρο. Για τον έναν και μοναδικό κάτοικο του κάστρου, όμως, τα απέξω δεν σημαίνουν τίποτα και μένουν στην απέξω!
Πιστεύω ότι οι κατά τόπους και καιρούς ηγέτες, αν διαφέρουν σε κάτι από εμάς τους υπόλοιπους, είναι ότι έχουν την εγγενή δυνατότητα να δουν λίγο πιο μακριά από τον κοινό νου...
Αν όμως, κάτι έχει μεγαλύτερη σημασία για μια κοινωνία και ένα έθνος, είναι αυτός ο κοινός νους, (δηλαδή θεωρητικά ο καθένας από εμάς) να προσπαθεί να δει λίγο πιο βαθιά μέσα του και να αφήνει μια χαραμάδα, ώστε αυτό το απόρθητο κάστρο (όπως η Κούβα, επί εποχής Κάστρο), να μπορεί πλέον να επικοινωνήσει με τον υπόλοιπο κόσμο. Τότε ίσως, η κάθε κοινωνία να είναι έτοιμη να δεχτεί αφενός τον εαυτό της και αφετέρου να συνδιαλλαγεί με τους υπόλοιπους γύρω του...
