Νόσος θανατηφόρος!

"Όμως η αποκατάσταση του Βυζαντίου, η οποία είχε και άμεσες συνέπειες στην πολιτική πράξη, αποτελούσε και τη ριζική τομή στη νεοελληνική σκέψη που την απομάκρυνε από την κληρονομιά του Διαφωτισμού. Η αποκατάσταση του Βυζαντίου, η οποία εκφράστηκε με τον πιο γραφικό τρόπο με το πλάσιμο του όρου ελληνοχριστιανικός το 1852 από τον Σπυρίδωνα Ζαμπέλιο, αποτέλεσε τη θεωρητική βάση του ιδεολογικού συγκερασμού, που βρίσκεται στο θεμέλιο της νεοελληνικής συνείδησης, όπως τη γνώρισαν οι επόμενες γενιές, και κληροδοτήθηκε και σ' εμάς από την παιδεία και την παράδοσή μας. [...] Οι νέες ιδεολογικές πραγματικότητες εκφράστηκαν με ένα γενικό πολιτικό πρόγραμμα και με ένα συγκεκριμένο ιδεολογικό αίτημα. [...] Το πρόγραμμα γενικό βέβαια και ασαφές, αλλά δυναμικά κυριαρχικό σε όλη τη νεοελληνική ιστορία του δέκατου ένατου αιώνα, ήταν η Μεγάλη Ιδέα. [...] Το ιδεολογικό αίτημα που προσπαθούσε να εκφραστεί μέσα από το πρόγραμμα της Μεγάλης Ιδέας ήταν το αίτημα της εθνικής ενότητας. [...] Η ενότητα στο εσωτερικό εμφανίζεται ως επιτακτική προϋπόθεση της επίτευξης των εξωτερικών εθνικών επιδιώξεων. [...] Η μοναρχία εμφανίζεται ως η έκφραση της ενότητας της πολιτικής ζωής και της ενότητας του έθνους. [...] Η επίκληση της ενότητας εύκολα μπορεί να στραφεί εναντίον της αξίωσης για την ελευθερία του διαλόγου, για την ελεύθερη συζήτηση και για την ελεύθερη εκδήλωση όλων των μορφών της αμφισβήτησης. [...] Μέσα από τον λεξικογραφικό φακό΄των νεολογισμών του δέκατου ένατου αιώνα που κωδικοποίησε ο Στέφανος Κομανούδης, μπορούμε να επισημάνουμε χαρακτηριστικές και συγκεκριμένες εκδηλώσεις των νέων ιδεολογικών αποκρυσταλλώσεων στο πολιτικό ιδίωμα της εποχής. Παρατηρείται για παράδειγμα στην εποχή αυτή η εμφάνιση των όρων ανθέλληνες και ανθελληνικός, που είναι οι όροι με τους οποίους χαρακτηρίζονται όσοι διαφωνούν με μια άποψη. Η αντίθετη άποψη θεωρείται ότι δεν είναι απλώς η εκδήλωση διαφωνίας, αλλά εκλαμβάνεται ως μορφή εθνικής μειοδοσίας. [...] Οι αντιστάσεις του Διαφωτισμού στους κόλπους της ελληνικής διανόησης είναι ζωντανές και εκδηλώνονται ως το τέλος του αιώνα, στην αρχή με την κριτική του Βυζαντίου, και υστερότερα με την κριτική των πιο ανεδαφικών εξάρσεων και αξιώσεων του μεγαλοϊδεατισμού. (Εκπρόσωπος αυτής της στάσης ήταν ο Ειρηναίος Ασώπιος, που έπλασε τον όρο 'μεγαλοϊδεΐτις' νόσος)."

(απόσπασμα χωρίς άδεια αναδημοσίευσης από το "Ιδεολογικά ρεύματα και πολιτικά αιτήματα κατά τον ελληνικό 19ο αι." του Π. Κιτρομηλίδη στο Γ.Β. Δερτιλής και Κώστας Κωστής (επιμ. – εισαγ.), Θέματα νεοελληνικής ιστορίας, εκδ. Αντ. Σάκκουλα, Αθήνα – Κομοτηνή 1991, σ. 59-70.)

Διαβάζοντας αυτά τυχαία, και αναλογιζόμενος τι θα μπορούσε να είναι αυτό που μας έχει φάει την ψυχή τόσα χρόνια, σε τούτη τη χώρα-έθνος-κράτος (βάλτε εσείς τα σύνορα και τους διαχωρισμούς αυτών των όρων όπου γουστάρετε), είναι ακριβώς αυτή η Μεγάλη Ιδέα για τον Εαυτό μας! Εμείς και κανείς άλλος. Το τραγικό της υπόθεσης είναι ότι μερικές φορές δεν αξίζουμε τίποτε παραπάνω από ένα ολοστρόγγυλο Κουλούρι με άριστα το 10, ενώ ο κόσμος συνεχίζει να μας ψηφίζει σαν να μας ανήκει η κορυφή του συστήματος...! Βρε ουστ!

Καλά το είπε Ειρηναίος: πρόκειται για νόσο... Ανίατη, μεταδοτικότατη και θανατηφόρα, που μαστίζει αυτή τη χώρα, από παλιά έως τώρα...