Η Αστρονομία του Σεφέρη

Γυρίζω από μια διάλεξη με θέμα "Η αστρονομία στην ποίηση του Σεφέρη".

Ξεκινώ από το κάτωθι, που αποτελεί φοβερή -και τυχαία;- συνέχεια του προηγούμενου post. Μιλά για τη διασπορά των σκέψεων και τη σύνδεση των ανθρώπων μέσα από τα πνευματικά τους παιδιά-πονήματα. Μιλά για τα πνευματικά δικαιώματα. Τίποτα δεν είναι απόλυτα πνευματικά κατοχυρωμένο...:

Πότε θα ξαναμιλήσεις;
Είναι παιδιά πολλών ανθρώπων τα λόγια μας.
Σπέρνουνται γεννιούνται σαν τα βρέφη
ριζώνουν θρέφουνται με το αίμα.
Όπως τα πεύκα
κρατούνε τη μορφή του αγέρα
ενώ ο αγέρας έφυγε, δεν είναι εκεί
το ίδιο τα λόγια
φυλάγουν τη μορφή του ανθρώπου
κι ο άνθρωπος έφυγε, δεν είναι εκεί.

(«Επί σκηνής», ΣΤ΄, 1-10. Τρία κρυφά ποιήματα, 1966)

Ο Σεφέρης μέσα από τις λέξεις και τις ρίμες του μίλησε για το φως, το χάραμα, το ηλιοστάσι, τα ονείρατα των ανθρώπων, τα ονείρατα των ανθρώπων που είναι μόνοι...:

Την ώρα που τα ονείρατα αληθεύουν
στο γλυκοχάραμα της μέρας
είδα τα χείλια που άνοιγαν
φύλλο το φύλλο

Έλαμπε ένα λιγνό δρεπάνι στον ουρανό.
Φοβήθηκα μην τα θερίσει.

("Θεριό Ηλιοστάσι" Ι')

Ιδού και το δρεπάνι...

Ο Σεφέρης μίλησε για τη σχέση γυναίκας και αστεριών, για τις γυναίκες-αστέρια, για τα αστέρια που έχουν γυναίκεια μορφή...:

Γυμνή γυναίκα
το ρόδι που έσπασε ήταν
γεμάτο αστέρια.

(Γιώργος Σεφέρης, Τετράδιο Γυμνασμάτων, χάικου)

Ο Σεφέρης μίλησε και για τις προσδοκίες που γεννούν τα άστρα, για τους δρόμους που ανοίγουν μπροστά μας, για τους δρόμους προς τα επουράνια...:

Στάσου διαβάτη μπροστά στην ήσυχη λίμνη
η σγουρή θάλασσα και τα βασανισμένα καράβια
οι δρόμοι που τυλίγαν βουνά και γεννούσαν άστρα
όλα τελειώνουν εδώ στην πλατιά επιφάνεια.
Τώρα μπορείς να κοιτάξεις με γαλήνη
τους κύκνους δες τους,
είναι κατάσπροι σαν τον ύπνο της νύχτας
χωρίς να αγγίξουν πουθενά
γλιστρούν σε ένα λιγνό λεπίδι
που τους υψώνει ελάχιστα πάνω απο τα νερά.
Σου μοιάζουν ξένε, τα ήσυχα φτερά
και τα καταλαβαίνεις ενώ σε κοιτάζουν
μαρμαρωμένα τα μάτια των λιονταριών
και το φύλλο του δέντρου μένει άγραφο
στα επουράνια και το κοντύλι
τρύπησε τον τοίχο της φυλακής.

(Η απόφαση της λησμονιάς)

Ο Σεφέρης μίλησε για τα πραγματικά τα όνειρα, αυτά που γίνονται μόνο όταν ξαγρυπνήσεις...:

Κοιμούμαι και η καρδιά μου ξαγρυπνά,
κοιτάζει τ' άστρα στον ουρανό και το δοιάκι
και πώς ανθοβολά το νερό στο τιμόνι.

(Γιώργος Σεφέρης, Ημερολόγιο καταστρώματος Γ')

Τέλος ο Σεφέρης μίλησε για το χορό και τη δικαιοσύνη...:

Όταν το φως χορεύει
μιλούμε δίκαια.

Τι να πεις για το χορό, για το φως, για τα αστέρια, για το Σεφέρη... Τα ποίηματα του Σεφέρη, χορεύουν τόσο φωτεινά, αγκαλιά με τα αστέρια... Μόνο αυτό, μπορείς να πεις!