"Αυτή ήταν η τραγωδία των τελευταίων χρόνων του Ένγκελς, ότι δηλαδή τα ευκρινή, ρεαλιστικά και συχνά πολύ οξυδερκή σχόλιά του για τη συγκεκριμένη κατάσταση των κινημάτων δεν χρησίμευσαν στο να επηρεάσουν την πρακτική τους, αλλά στο να ενδυναμωθεί μια γενικότερη ιδεολογία όλο και περισσότερο διαφορετική από τη δική του. Η πρόβλεψη του αποδείχθηκε υπερβολικά ακριβής: 'Ποια θα είναι η συνέπεια όλων αυτών, εκτός από το ότι το κόμμα ξαφνικά, την ώρα που θα πρέπει να πάρει μια απόφαση, δεν θα ξέρει τι να κάνει, [και] ότι θα υπάρχει ασάφεια και αβεβαιότητα σχετικά με τα πιο κρίσιμα σημεία, γιατί τα σημεία αυτά δεν έχουν ποτέ συζητηθεί;'"
(απόσπασμα χωρίς άδεια αναδημοσίευσης από το "Πώς να αλλάξουμε τον κόσμο - Μαρξ και Μαρξισμός 1840-2011" του μεγάλου Eric Hobsbawm, εκδ. ΘΕΜΕΛΙΟ, 2011, σελ.78)
0 σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου