Τα είπε όλα με 8 λέξεις...

Το ότι οι αρχαίοι, τα έχουν πει όλα, είναι χάσιμο χρόνου να το επαναλαμβάνουμε.

Το ότι οι σύγχρονοι, δεν έχουν ιδέα τι έχουν πει οι αρχαίοι -ασχέτως αν τους μνημονεύουμε παντού και πάντα, ειδικά στην εποχή των μνημονίων!- πάλι είναι χάσιμο χρόνου να το σημειώνουμε, διότι δύσκολα θα αλλάξει ως κατάσταση.

Ο λόγος που συμβαίνει αυτή η απόκλιση, είναι ότι η πολιτεία -όχι του Πλάτωνα, αλλά των απογόνων του (λέμε τώρα...)- δεν έχει επιδαψιλεύσει ποτέ επίσημα και σοβαρά τον πλούτο των αρχαίων πολιτών στους σύγχρονους πολίτες που διαβιούν στο γεωγραφικό διαμέρισμα που ακούει στο όνομα Ελλαδιστάν, με αποτέλεσμα να επαφίεται η αναγνώριση αυτού του πνευματικού πλούτου, στη βάσανο στην οποία ο κάθε ένας εξ ημών υποβάλει το μυαλουδάκι του οικειοθελώς και με τυχαίο τρόπο...

Δίνω 3 παραδείγματα βασανισμού της σκέψης μου τις 3 τελευταίες μέρες (η ταύτιση του αριθμού των παραδειγμάτων και των ημερών, τυχαία...):

1] Ξεκινώ με μια προχτεσινή σκέψη μου, που γεννήθηκε καθ' οδόν:

"Η ζωή είναι μια διαδρομή, όπως στο GPS. Στις διασταυρώσεις πρέπει να διαλέξεις δρόμο για να φτάσεις εκεί που θέλεις. Αρχικά άλλη διαδρομή είχες υπολογίσει όταν έβαζες τα δεδομένα στο GPS, και τελικά, την ώρα που πρέπει να πάρεις τη μια συνιστώμενη διακλάδωση, εσύ πας από την άλλη... Και τότε, ακούγεται εκνευριστική στα αυτιά σου η γυναικεία φωνή που επίμονα σου λέει να επαναπροσδιορίσεις τη διαδρομή και να γυρίσεις πίσω, καθώς απομακρύνεσαι από το στόχο σου."

Η ζωή μας είναι γεμάτη τέτοια παραδείγματα. Το θέμα είναι ότι, όταν πάρεις τη μια κατεύθυνση, δύσκολα γυρνάς στην άλλη κατεύθυνση, ή τουλάχιστον πρέπει να κάνεις -το λιγότερο- έναν μεγάλο κύκλο ή παράκαμψη (bypass λέγεται στη γλώσσα των καρδιολόγων) και φυσικά αυτό που τουλάχιστον πληρώνεις (αν όχι διόδια, διότε έτυχε να βγεις στην Αττική Οδό!), είναι σε χρόνο που δαπάνησες για να ξαναβγεις στην κατεύθυνση που ήθελες...

Πολύ πραγματιστική σκέψη, σκέφτηκα. Όμως, την έχει πει άλλος πριν από μένα, και μάλιστα πολύ πιο συμπυκνωμένα, ποιητικά, φυσικά και δροσερά:

"Δυο φορές κανείς δεν μπορεί να μπει στο ίδιο ποτάμι" - Ηράκλειτος

2] Συνεχίζω με μια φράση, πάλι του Ηράκλειτου, που έχει προκαλέσει μεγάλη και διαχρονική συζήτηση για την ακριβή ερμηνεία του, το ύφος του και το κατά πόσον έχει φασιστικό υπόβαθρο ή όχι...

"εἷς ἐμοὶ μύριοι, ἐὰν ἄριστος ἦι" - Ηράκλειτος
(για μένα, ο ένας αξίζει όσο δέκα χιλιάδες, αν είναι άριστος)

Το νόημα αυτής της φράσης το βρίσκω μπροστά μου καθημερινά όταν, εξ ανάγκης και πλαισίωσης της δουλειάς μου πρέπει να συγκριθώ. Αδιαφορώ όμως, για αυτό. Και σκέφτομαι κάτι καλύτερο: πώς ο άριστος εαυτός μας (ως ιδεατή κατάσταση, εκεί δηλαδή που θέλουμε όλοι μας να πάμε κάποτε), έχει να συγκριθεί και να ανταγωνιστεί με μύριους άλλους εαυτούς μας (τον κακό, τον ψυχρό, τον ανάποδο, τον κουρασμένο, τον εκνευρισμένο, τον αδιάφορο, τον άσχετο, τον υπερφίαλο, τον εγκληματικό, τον συμπονετικό... κλπ, εαυτό μας), για να φτάσει στον στόχο του.

Η σκέψη αυτή, δεν είναι άσχετη με την προηγούμενη σκέψη της μοναδικής (και για κάποιους, μοναχικής) διαδρομής της ζωής μας, που μας φέρνει αντιμέτωπους με συνεχή σταυροδρόμια, στενωπούς που δεν χωράμε καλά-καλά, είτε με λεωφόρους που "από 'δω πάν' κι άλλοι", και καμιά φορά μάλιστα με παράδρομους, παράνομους, αντίδρομους και ίσως και με περίδρομους... Όλα αυτά τα διαφορετικά πλαίσια λοιπόν, μας βγάζουν και έναν άλλον εαυτό. Είναι πολύ δύσκολο να κρατήσεις σταθερά το τιμόνι, να έχεις μια συγκεκριμένη ταχύτητα και μια συγκεκριμένη οδική συμπεριφορά, όταν πρέπει το όχημα της ζωής σου να το οδηγήσεις μέσα από τόσο διαφορετικούς δρόμους και διαδρομές. Και κυρίως, διαδρομές χωρίς επιστροφή...

3] Στην προηγούμενη σκέψη, ανέδειξα νομίζω τη σημασία του πλαισίου στο οποίο τυχαίνει να διαβαίνει η ζωή μας. Αυτό το πλαίσιο είναι το μείζον (έτσι νομίζον...!) για το πώς θα καθορίσουμε το ταξίδι της ζωής μας. Μιλώντας με έναν Αθηναίο, εγώ ένας Σπαρτιάτης (λέμε τώρα, πάλι...), προσπάθησα να εξηγήσω τη σημασία αυτού του πλαισίου ως καθοριστικού παράγοντα συμπεριφοράς και διαβίωσης και τη σημασία της εκπαίδευσης και του εκπαιδευτικού συστήματος (να η πολιτεία πώς θα μπορούσε να εμβολιάσει το πνεύμα των νέων-σύγχρονων ανθρώπων) στη διάπλαση των παίδων... Μιλούσαμε κανά 2ωρο. Δεν θα χρειαζόταν, αν ήξερα την άποψη του Δημόκριτου, που τα είπε όλα σε 8 λέξεις...

"Πλείονες εξ ασκήσεως αγαθοί γίνονται ή από φύσεως" - Δημόκριτος

(Οι περισσότεροι γίνονται ικανοί με την άσκηση παρά από τη φύση τους)

Συνδυάστε τώρα τις 3 αυτές σκέψεις και ξαναδιαβάστε το κείμενο ανάποδα, από την σκέψη 3 προς την σκέψη 1. Και θα διαπιστώσετε ότι τελικά η άσκηση (εκπαίδευση) είναι αυτή που θα μας κάνει άριστους, ώστε να πλοηγήσουμε το καράβι της ζωής μας στα ανεξερεύνητα νερά που μας περιμένουν και στα μεγάλια σταυροδρόμια που καραδοκούν (και μερικές φορές, καρατομούν...).

Υ.Γ.1: 

Καθώς διαβάζετε ανάποδα, αφήστε τις ακόλουθες μελωδίες να σας αγκαλιάσουν, και δώστε έμφαση στο εξής σημείο:

"The Old Ways"
Loreena Mckennitt




Suddenly I knew that you'd have to go 
Your world was not mine, your eyes told me so 
Yet it was there I felt the crossroads of time 
And I wondered why

=ήταν τότε που ένιωσα τα σταυροδρόμια του χρόνου...
και αναρωτήθηκα, γιατί...

Υ.Γ.2: 

Καλή εργασία σε όλους, μιας και σήμερα πρόκειται για αργία (και μην μου πείτε ότι "η Πρωτομαγιά δεν είναι αργία αλλά απεργία"... γιατί θα σας απαντήσω ότι στην Ελλάδα όλες οι απαργίες που έχουμε είναι από ανθρώπους που αγαπούν τις αργίες...). Τώρα, γιατί ένας άλλος μεγάλος αρχαίος, είχε πει:

"Αργία, μήτηρ πάσης κακίας" - Σόλων

δεν μπορώ να το εξηγήσω στο σημερινό Ελλαδιστάν, που όλα λειτουργούν χωρίς αργίες και χωρίς κακία...