Ένας πολύ μεγάλος -για μένα ίσως ο μεγαλύτερος- Έλληνας που σήκωσε στους ώμους του όλον τον Ελληνισμό, ήταν ο Κόμης Καποδίστριας.
"Σε γράμμα του στις 10 Ιουνίου 1830 γράφει: «Ενόσω υπάρχει η παρούσα γενεά, οι προύχοντες, ένεκα συμφερόντων και παθών συνενούμενοι, θα παραλύωσι, ραδιουργούντες, πάσαν οιανδήποτε τάξιν πραγμάτων, ουδέποτε δε θα υποστηρίξωσι και, το χείριστον, ουδέποτε θα δημιουργήσωσι κυβέρνησιν»."
(απόσπασμα από το συναρπαστικό βιβλίο "Όλα στο Φως" του Θεόδωρου Δ. Παναγόπουλου, εκδ. ΕΝΑΛΙΟΣ, 2012, χωρίς άδεια αναδημοσίευσης, αλλά με γεμάτη ευγνωμοσύνη καρδιά προς τον συγγραφέα)
Τυχαία βλέπω κάπου σε έναν τοίχο το κάτωθι μήνυμα:
Και σκέφτομαι, πόσες γενιές ακόμα θα καταπνίγει εκείνη η αρχική, η πρωταρχική και δηλητρηριασμένη γενιά των προυχόντων, των Μαυροκορδάτων, των Κωλέττηδων και των Κουντουριώτηδων, σε ετούτη την ελληνική γη... Πόσο ακόμα θα γεννοβολά παραφυάδες η ρίζα του κακού τους και θα μολύνονται συνειδήσεις και συμπεριφορές; Αλλά και γενικότερα, στον πλανήτη μας, πόση ακόμα κοροϊδία από άνθρωπο σε άνθρωπο, πόσος εξευτελισμός και καταπάτηση της αξιοπρέπειας; Πόση εξάρτηση από τα μεγάλα συμφέροντα;
Με αφορμή και τη σημερινή απώλεια του μεγάλου Διονύση Σαββόπουλου διαβάζω τα λόγια του Νίκου Αναγνωστάκη:
«…λίγο μετά τα μέσα της δεκαετίας του ’60, η νεολαία άλλαζε, όπως και η στάση της απέναντι στην εξουσία. Πληροφορείται πλέον για τα παγκόσμια προβλήματα, για το Βιετνάμ, τον Μάη του ’68, για το Γούτστοκ, για την εξέγερση στο πανεπιστήμιο του Berkeley, και σε συνδυασμό με την ελληνική δικτατορία δημιουργείται μια συσσώρευση συναισθημάτων που ψάχνει διέξοδο. Η νεολαία είναι πλέον μορφωμένη, καλλιεργημένη. Βλέπει καλές ταινίες στην ‘Αλκυονίδα’ και στο ‘Studio’, καλό θέατρο, ακούει αξιόλογα ξένα τραγούδια από τον Bob Dylan, την Joan Baez, με στίχο ψαγμένο και πολυσήμαντο. Αυτή, λοιπόν, η νεολαία, με την αντισυμβατικότητα που τη διακρίνει, ζητάει εναγωνίως κάποια άλλη στιχουργική και μουσική εκπροσώπηση, ευθέως ανάλογη με τις ανησυχίες και τις προσδοκίες της. Και τότε εμφανίζεται ο Σαββόπουλος.»
Είναι πολύ περίεργο ότι κάποιοι άνθρωποι που έζησαν μέσα στην σκληρή καταπίεση και τη φίμωση, κατάφεραν να πουν τόσα πολλά με την ανυπέρβλητη δύναμη της απλής δημιουργικής έκφρασης, ενώ σήμερα οι περισσότεροι μας, μέσα σε περιβάλλον δημοκρατίας και υπέρτατης ελευθερίας, να μην μπορούμε να αρθρώσουμε λέξη, να αδυνατούμε να δημιουργήσουμε κάτι από μέσα μας, κάτι καθαρό και πηγαίο... Και το ακόμα πιο περίεργο είναι ότι όλοι αυτοί σαν τον Σαββόπουλο και άλλους, αντιστάθηκαν αγόγγυστα στην πυρά της ψυχής τους, για να μπορέσουμε εμείς, οι επόμενες γενιές να συλλογιζόμαστε αβίαστα και ελεύθερα. Να συλλογιζόμαστε πάνω στη ρήση του δεύτερου -για μένα- μεγαλύτερου Έλληνα, του Ρήγα Βελεστινλή, ότι "Όποιος συλλογάται ελεύθερα, συλλογάται καλά".
Πώς γίνηκε να χύθηκε τόσο αίμα για το "ελεύθερα", χωρίς να επιτευχθεί το "καλά" αγαπητέ μου Ρήγα;
Τι πήγε στραβά; Μήπως φταίει αυτό που είπε εκείνος στον οποίο παρέδωσες τη σκυτάλη των ανησυχιών σου, ο Καποδίστριας, ότι δηλαδή ...ενόσω υπάρχει η παρούσα γενεά... θα παραλύει πάσαν οιανδήποτε τάξιν...;
